Sáng kiến kinh nghiệm Tích hợp kiến thức liên môn trong dạy học Đọc - hiểu văn bản ở Lớp 9

 nhận dễ dàng, nhanh chóng. Ví dụ, khi dạy bài Mùa xuân nho nhỏ hay 
Viếng lăng Bác, nếu giáo viên chỉ nói hai bài thơ này đã được tác giả nào phổ 
nhạc thì học sinh cũng chỉ nghe để biết chứ chưa biết lời thơ và lời trong bài 
hát khác nhau như thế nào? Hay khi dạy bài Lặng lẽ Sa Pa, để nói về lí tưởng 
sống của anh thanh niên: Khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, anh đã 
tìm thấy một niềm đam mê, sự hứng khởi, công việc đã trở thành người bạn, 
khi công việc mà mình đã gắn bó với nó, cảm thấy thân thiện với nó thì mình 
sẽ thấy công việc sẽ trở nên rất nhẹ nhàng, giống như lời bài hát Một đời 
người, một rừng cây (Trần Long Ẩn). Vậy nội dung lời bài hát như thế nào? 
Nó có đúng với nội dung tác phẩm mà mình vừa nói cho học sinh không? Thế 
12 
nên, trước khi vào bài dạy hoặc khi dạy xong, giáo viên nên mở bài hát cho 
học sinh nghe, chỉ một thao tác nhỏ là cài sẵn bài hát trong điện thoại thông 
minh và một cái loa nhỏ thông qua Bluetooth đã giúp lời nói của giáo viên có 
trọng lượng hơn cũng như học sinh được cảm thấy thoải mái, hứng thú hơn 
với tiết học. 
Trong quá trình dạy học, bản thân tôi thường xuyên sử dụng những 
môn học có thể tích hợp cũng như một số cách thức tích hợp khi hướng dẫn 
học sinh tìm hiểu một văn bản ở lớp 9 như sau: 
2.3.5. Những môn học có thể tích hợp 
 Trong quá trình lĩnh hội kiến thức ở nhà trường nói chung và ở trường 
THCS nói riêng, các em học sinh được học nhiều các môn học thuộc lĩnh vực 
khoa học tự nhiên và khoa học xã hội. Giữa các môn học có mối quan hệ chặt 
chẽ khăng khít với nhau. Trong một tiết học văn bản lớp 9, người giáo viên có 
thể tích hợp với nhiều môn học khác nhau, trong đó một số môn được tích 
hợp nhiều nhất ở tiết học này là: 
 + Tích hợp với môn Lịch sử. Đây là bộ môn được tích hợp nhiều nhất 
khi dạy một tác phẩm văn học. Bởi vì các tác phẩm văn học ở lớp 9 có mối 
quan hệ mật thiết với bộ môn này. Khi tìm hiểu, phân tích một tác phẩm văn 
học, bao giờ người giáo viên cũng phải đặt tác phẩm vào hoàn cảnh sáng tác. 
Có nắm được hoàn cảnh ra đời của tác phẩm mới thấy hết được giá trị tư 
tưởng chủ đề của tác phẩm.Ví dụ, khi dạy bài Viếng lăng Bác (Viễn Phương), 
giáo viên hỏi: Bài thơ được tác giả sáng tác vào năm nào? Em hiểu gì về hoàn 
cảnh lịch sử nước ta vào thời điểm ấy? Học sinh trả lời: sáng tác năm 1976, 
sau khi cuộc kháng chiến chống Mĩ kết thúc thắng lợi, đất nước thống nhất. 
Hay khi dạy bài Những ngôi sao xa xôi (Lê Minh Khuê), khi học sinh 
đã biết được ba nữ thanh niên xung phong sống trong một cái hang dưới chân 
cao điểm và chiến đấu trên cao điểm giữa một vùng trọng điểm trên tuyến 
đường Trường Sơn, giáo viên có thể hỏi học sinh: Em hiểu gì về tuyến đường 
Trường Sơn thời kì kháng chiến chống Mĩ? Đường Trường Sơn nay còn được 
gọi là đường gì? Kiến thức ở môn Lịch sử sẽ giúp các em hiểu được con 
13 
đường Trường Sơn trong thời kỳ kháng chiến chống Mĩ là con đường rừng 
trải dài hàng ngàn ki- lô- mét, gồm 37 điểm tiêu biểu nằm trên địa bàn 11 
tỉnh; con đường chiến lược vận chuyển vũ khí, lương thực chi viện cho mặt 
trận. Nó đã trở thành con đường huyết mạch, con đường huyền thoại trong 
lịch sử dân tộc. Hàng ngàn thanh niên đã có mặt trên con đường này như bộ 
đội công binh, kĩ sư, cán bộ về ngành cầu đường và thanh niên xung phong 
chiếm một phần trong số đó và họ đã làm được những việc rất to lớn. Đường 
Trường Sơn còn được gọi với tên gọi khác là đường mòn Hồ Chí Minh. 
+ Tích hợp với môn Địa lí. Địa lí là môn học thứ hai được sử dụng 
nhiều trong quá trình dạy văn bản. Môn học này sẽ giúp học sinh nắm được 
quê quán tác giả, những địa danh mà tác phẩm đề cập tới. Bởi vì trên đất nước 
Việt Nam mỗi vùng miền lại có những đặc điểm riêng biệt. Ví như, khi dạy 
bài Đồng chí của Chính Hữu, ta có thể vận dụng kiến thức Địa lí 8 trong các 
bài: Đặc điểm đất Việt Nam, Đặc điểm khí hậu Việt Nam để học sinh hiểu 
sâu sắc hơn về sự thấu hiểu hoàn cảnh xuất thân cũng như sự chia sẻ cảm 
động của những người lính giữa điều kiện thời tiết khắc nghiệt trong cuộc 
kháng chiến chống Pháp đầy khó khăn. 
+ Tích hợp với môn Giáo dục công dân. Hầu như phần lớn các văn 
bản đều liên quan mật thiết với môn học Giáo dục công dân. Bởi như ta thấy, 
cái đích mà văn bản hướng tới là bồi dưỡng cho các em học sinh nhân cách 
đạo đức, hướng các em tới lối sống cao đẹp, có văn hóa. Từ đó, học sinh sẽ 
biết vận dụng những kiến thức đã học vào trong cuộc sống. 
Ví dụ, khi dạy văn bản Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long, giáo 
viên có thể tích hợp với bài Lí tưởng sống của thanh niên và bài Năng động 
sáng tạo ở môn Giáo dục công dân lớp 8. Từ đó sẽ giúp các em nhận thấy 
mình cần phải sống có lí tưởng, có ý thức xây dựng và sống theo lí tưởng cao 
đẹp. Hay tích hợp bài Xây dựng tình bạn trong sáng lành mạnh (GDCD 
lớp 8) với bài Đồng chí để các em học tập được tình tri kỉ của những người 
lính cách mạng thời kì kháng chiến chống Pháp. 
14 
Hoặc khi dạy bài Chiếc lược ngà, giáo viên có thể tích hợp với bài 
Nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc và bài Kế thừa truyền thống tốt đẹp của dân tộc 
(Giáo dục công dân lớp 9), để từ đó giáo dục học sinh lòng tự hào về truyền 
thống dân tộc. 
 + Tích hợp với môn Âm nhạc. Đây là một môn nghệ thuật không thể 
thiếu trong đời sống của con người. Có thể nói, môn Âm nhạc như một người 
bạn đồng hành cùng hành trình học tập ở nhà trường của các em. Từ khi mới 
bắt đầu làm quen với môi trường giáo dục, những câu ca, điệu nhạc như mở ra 
một chân trời mới lạ, như trang sách đầu tiên giúp các em thấy vui hơn mỗi 
khi tới lớp. Nó như một cơn gió mát, một cơn mưa đầu mùa hạ xua tan cái 
nắng nóng, khắc nghiệt của thời tiết. 
 Chính vì thế mà khi vận dụng kiến thức Âm nhạc vào dạy học Văn sẽ 
làm cho giờ học không còn đơn điệu, nhàm chán, tẻ nhạt mà trở nên vô cùng 
sôi nổi và gây hứng thú cho học sinh. Do vậy, học sinh sẽ dễ nhớ, dễ thuộc và 
dễ hiểu bài hơn. 
 Ví như, khi dạy các văn bản Đồng chí, Mùa xuân nho nhỏ, Viếng 
lăng Bác, Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ, giáo viên sẽ mở 
những bài hát mà nội dung là các văn bản trên đã được phổ nhạc (có thể mở 
cho học sinh nghe trước và sau khi học xong) sẽ giúp học sinh hào hứng, cảm 
xúc của các em sẽ sâu lắng hơn. Điều này giúp cho tiết học thú vị hơn, hiệu 
quả bài học mang lại sẽ cao hơn. 
 Hoặc cũng có thể tìm tác phẩm âm nhạc gần gũi với nội dung văn bản 
đang học để tích hợp. Ví dụ, khi dạy văn bản Những ngôi sao xa xôi , người 
giáo viên sẽ dùng ca khúc Cô gái mở đường do nhạc sĩ Xuân Giao sáng tác, 
một mặt sẽ giúp cho học sinh hiểu được cuộc sống, tinh thần chiến đấu dũng 
cảm của các cô gái làm công việc mở đường, mặt khác sẽ tạo cho các em một 
tâm thế thoải mái, đón nhận những đơn vị kiến thức mới của văn bản một 
cách dễ dàng hơn; hoặc khi dạy văn bản Lặng lẽ Sa Pa, để giúp học sinh khắc 
sâu về phẩm chất đạo đức cũng như lí tưởng sống của nhân vật anh thanh 
niên, người dạy có thể tích hợp với bài hát Một đời người, một rừng cây của 
15 
nhạc sĩ Trần Long Ẩn, trong đó cần nhấn mạnh đến lời bài hát “Ai cũng 
chọn việc nhẹ nhàng, gian khổ sẽ dành phần ai?” 
 + Tích hợp với môn Mĩ thuật. Việc tích hợp với môn Mĩ thuật giúp 
học sinh phát triển toàn diện về mọi mặt: tư duy quan sát, tưởng tượng,... Ví 
dụ, với bài Bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật), giáo viên có 
thể đưa ra những tranh, ảnh về cuộc kháng chiến chống Mĩ nhất là những hình 
ảnh đoàn xe bị hư hỏng nhiều bộ phận nhưng vẫn băng băng nối đuôi nhau 
vượt qua mưa bom bão đạn của kẻ thù để kịp tiếp tế sức người sức của từ 
miền Bắc vào miền Nam ruột thịt, đánh thắng giặc Mĩ, giải phóng miền Nam, 
thống nhất đất nước. 
 Hay sau khi dạy xong bài Chiếc lược ngà (Nguyễn Quang Sáng), giáo 
viên có thể yêu cầu học sinh vận dụng kiến thức của môn Mĩ thuật để vẽ tranh 
theo nội dung của bài hoặc một đoạn truyện nào đó mà học sinh thấy tâm đắc 
nhất. Chính quá trình vẽ tranh sẽ giúp học sinh củng cố và nắm kiến thức sâu 
hơn. Theo đó cũng phát triển năng lực của học sinh như yêu cầu mới trong 
dạy học hiện nay. 
Ngoài ra, người giáo viên dạy môn Ngữ văn còn có thể tích hợp với 
nhiều môn học khác, thậm chí là hoạt động ngoài giờ lên lớp với các mức độ 
khác nhau. 
2.3.6. Một số cách thức tích hợp 
 Mặc dù dạy học theo hướng tích hợp, đặc biệt là tích hợp kiến thức 
liên môn đã được nói đến từ lâu, được giáo viên sử dụng khi dạy nhưng phần 
nhiều giáo viên khi thực hiện lại chỉ chú trọng đi sâu đến khâu dạy bài mới 
mà chưa chú ý đến các khâu còn lại. Theo tôi, để giờ dạy theo định hướng tích 
hợp được thành công, gây sự chú ý của học sinh, người giáo viên nên sử dụng 
tích hợp ở tất cả các khâu trong quá trình dạy học. 
 + Tích hợp liên môn thông qua hoạt động khởi động. Khởi động là 
bước đầu tiên trong tiến trình tổ chức hoạt động dạy học một bài cụ thể. Mục 
đích của hoạt động này là kiểm tra việc học ở nhà cũng như mức độ hiểu bài 
của học sinh. Ngoài ra, đây cũng là hoạt động có tính chất kết nối giữa bài 
16 
học cũ và bài học mới. Vì thế, việc thực hiện tích hợp thông qua hoạt động 
khởi động là vô cùng cần thiết và cũng rất thuận lợi. Để có được những câu 
hỏi mang tính tích hợp cao trong hoạt động khởi động giáo viên cần đầu tư 
công sức, thời gian ngay từ khi bắt đầu soạn giáo án. Hệ thống câu hỏi cần 
được cải tiến, biên soạn qua mỗi lớp học, năm học. Có như vậy mới nâng cao 
hiệu quả dạy – học của thầy và trò. 
Ví dụ, khi dạy bài Những ngôi sao xa xôi, phần khởi động, giáo viên 
có thể hỏi: Trong học kì I, em đã được học bài thơ nào viết về những chiến sĩ 
Trường Sơn? Ai là tác giả của bài thơ đó? Bài thơ được sáng tác vào thời kì 
lịch sử nào của nước ta? (Tích hợp kiến thức môn Lịch sử) 
 + Tích hợp liên môn thông qua việc giới thiệu bài mới. Giới thiệu bài 
mới là một thao tác nhỏ, chiếm một lượng thời gian rất ít trong thời gian của 
tiết học và không phải bài nào cũng cần giới thiệu một cách công phu, bài 
bản. Tuy nhiên, thao tác này lại có ý nghĩa rất lớn trong việc chuẩn bị tâm thế 
học tập cho học sinh trước khi bước vào bài học. Việc sử dụng tích hợp ngay 
từ khâu vào bài mới giúp khởi động bộ máy tư duy của học sinh buộc các em 
phải có ý thức rõ đối tượng mình đang nhận thức và xác định hướng huy động 
kiến thức đã có để giải quyết bài học mới. Vì vậy, giáo viên cần tận dụng thao 
tác này để thực hiện tích hợp. Ví dụ, khi giới thiệu vào bài Làng (Kim Lân), 
giáo viên chiếu Slide hình chụp cổng làng, cây đa, bến nước, sân đình... và 
cho học sinh nghe một đoạn trong bài hát Làng tôi của nhạc sĩ Văn Cao và 
hỏi: Từ các hình ảnh vừa quan sát và đoạn bài hát vừa nghe, các em thử đoán 
xem hôm nay cô trò mình sẽ trở về vùng, miền nào trên đất nước mến yêu của 
chúng ta? 
17 
 + Tích hợp lồng ghép với giáo dục Quốc phòng an ninh: Trong 
chương trình Ngữ văn 9 có 04 văn bản – HK I (Phong cách Hồ Chí Minh, 
Đấu tranh cho một thế giới hòa bình, Trích đoạn Hoàng Lê nhất thống chí, 
Đồng chí, Bài thơ về tiểu đội xe không kính) và 02 văn bản – HKII (Viếng 
lăng Bác, Những ngôi sao xa xôi). Trong mỗi văn bản, người giáo viên cần 
lựa chọn hình thức, nội dung lồng ghép cho phù hợp. Ví dụ, Những ngôi sao 
xa xôi, khi nói tới ba cô gái là những cô gái trẻ, có tinh thần trách nhiệm cao 
đối với nhiệm vụ, có lòng dũng cảm, không sợ hi sinh, giáo viên có thể đưa ra 
những tấm gương gan dạ, dũng cảm của thanh niên xung phong trong kháng 
chiến chống Mĩ qua hình ảnh 10 cô gái ở Ngã ba Đồng Lộc. Ngã ba Đồng 
Lộc – nơi chứng kiến và ghi danh về sự hi sinh dũng cảm của 10 cô gái ở 
Đồng Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh vào ngày 24/7/1968. Giống như mọi 
ngày, họ ra đường làm nhiệm vụ san lấp mặt đường thông suốt giao thông, 
đảm bảo cho người và hàng hóa chi viện vào chiến trường miền Nam. Đến 16 
18 
giờ, trận bom thứ 15 trong ngày dội xuống Đồng Lộc, một quả bom nổ gần 
căn hầm chữ A, nơi 10 chị đang tránh bom. Hầm sập, tất cả 10 chị hi sinh. 
 Chân dung 10 nữ thanh niên xung phong Ngã ba Đồng Lộc thuộc xã Đồng Lộc (Can Lộc, Hà Tĩnh) nằm 
 trên đường Hồ Chí Minh, là giao điểm của quốc lộ 15A 
. và tỉnh lộ 2 đoạn qua Hà Tĩnh. 
 Di ảnh 10 nữ thanh niên xung phong trong Bảo tàng ở Ngã ba Đồng Lộc. 
10 cô gái ở tiểu đội 4 thuộc Đại đội 552, Tổng đội thanh niên xung 
phong 55 của tỉnh Hà Tĩnh. Họ còn rất trẻ ( tuổi từ 17 đến 24) do chị Võ Thị 
Tần làm tiểu đội trưởng. Tên tuổi của 10 cô đã trở thành bất tử, những cái tên 
Võ Thị Tần, Hồ Thị Cúc, Võ Thị Hà, Nguyễn Thị Nhỏ, Hà Thị Xanh, Trần 
Thị Rạng, Nguyễn Thị Xuân, Võ Thị Hợi, Trần Thị Hường, Dương Thị Xuân 
19 
đã trở nên quen thuộc, thân thương và ấm áp trong tim hàng triệu người dân 
Việt Nam. 
+ Tích hợp liên môn thông qua câu hỏi tìm hiểu bài, thông qua các 
phương tiện dạy học như bảng phụ, tranh ảnh, đèn chiếu. Trong hoạt động 
dạy - học Ngữ văn thì hình thức hỏi - đáp đóng vai trò quan trọng, thể hiện 
tính tích cực, chủ động của người học cũng như vai trò chủ động của giáo 
viên. Hình thức này được thể hiện trong hầu hết các bước lên lớp của hoạt 
động dạy - học. Ví dụ, khi tìm hiểu về tác giả Kim Lân và tác phẩm Làng, 
ngoài việc học sinh đã nắm được qua những thông tin trong sách giáo khoa, 
giáo viên cần giúp học sinh hiểu hơn về quê của tác giả qua câu hỏi: Em có 
biết Bắc Ninh gắn liền với loại hình nghệ thuật nổi tiếng nào đã được 
UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại? Thường thì 
học sinh phía Bắc sẽ dễ dàng trả lời được câu hỏi này, còn phía Nam thì hơi 
khó khăn nhưng nếu giáo đưa ra hình ảnh minh họa học sinh sẽ trả lời được 
Bắc Ninh là cái nôi của những làn điệu dân ca quan họ ngọt ngào. 
Hình ảnh các liền anh liền chị hát quan họ 
Hoặc giáo viên có thể hỏi: em hiểu gì về tác giả Kim Lân. Nếu học sinh 
tìm hiểu bài trước qua tài liệu sách, báo mới trả lời được nhưng nếu không trả 
lời được, giáo viên cần đưa ra hình ảnh thì học sinh có thể trả lời: Ngoài sáng 
tác văn học, Kim Lân còn tham gia đóng phim và kịch (vai diễn tiêu biểu: 
Lão Hạc trong phim: Làng Vũ Đại ngày ấy). 
20 
Nhà văn Kim Lân đóng vai Lão Hạc trong phim Làng Vũ Đại ngày ấy
Còn khi tìm hiểu về tác phẩm, giáo viên có thể hỏi: Tác phẩm được viết 
vào thời gian nào? Học sinh trả lời: viết trong thời kì đầu của cuộc kháng 
chiến chống Pháp. Tiếp theo là một câu hỏi liên quan đến kiến thức ở môn 
Lịch sử: Em có biết cuộc kháng chiến chống Pháp bắt đầu từ năm nào và kết 
thúc vào năm nào? Kết thúc cuộc kháng chiến chống Pháp, có sự kiện lịch sử 
nào được coi là lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu? 
Một số hình ảnh thời kì đầu cuộc kháng chiến chống Pháp
+ Tích hợp thông qua tiểu kết từng phần. Đây là hình thức tích hợp 
thông qua hình thức thuyết giảng của giáo viên, vừa có ý nghĩa khái quát lại 
vấn đề, vừa có ý nghĩa chuyển tiếp (nếu là phần tiểu kết), giáo viên tích hợp ở 
dạng liên hệ đối chiếu, so sánh. Ví dụ, trong bài Những ngôi sao xa xôi, giáo 
viên muốn chốt lại cuộc sống và chiến đấu của ba nữ thanh niên xung phong 
trên tuyến đường Trường Sơn trong kháng chiến chống Mĩ, giáo viên có thể 
21 
cho học sinh xem băng hình, tranh ảnh về việc Mĩ ném bom cũng như việc 
san lấp mặt đường thủ công của những thanh niên xung phong 
Sau đó, giáo viên hỏi học sinh: Em có nhận xét gì về nơi sống, chiến 
đấu và công việc của họ? Học sinh trả lời: Đó là nơi tập trung nhiều đạn bom 
và sự nguy hiểm, ác liệt. 
+ Tích hợp thông qua luyện tập, vận dụng. Đây là điều kiện thuận lợi 
nhất để giáo viên tiến hành phương pháp tích hợp sau khi học xong một tiết 
học hoặc học xong một bài, giúp học sinh nắm chắc kiến thức ấy để tích hợp 
trong việc rèn luyện kỹ năng nghe, đọc, nói, viết. Ví dụ, khi dạy bài Chiếc 
lược ngà (Ngữ văn 9, tập I) giáo viên có thể giao bài tập: Thay lời kể bằng 
lời của bé Thu hoặc ông Sáu để kể lại cuộc gặp gỡ cuối cùng của hai cha con? 
+ Tích hợp liên môn khi củng cố, hướng dẫn học sinh tự học. Tích 
hợp ở khâu cuối cùng này sẽ giúp học sinh rút ra bài học sâu sắc cho bản thân 
sau khi được tiếp cận văn bản. Ví dụ, sau khi học xong một vài văn bản nói về 
người phụ nữ như: Thúy Kiều trong “Truyện Kiều” của Nguyễn Du, Vũ 
Nương trong “Chuyện người con gái Nam Xương” của Nguyễn Dữ, giáo 
viên có thể củng cố bằng câu hỏi: Cảm nhận của em về người phụ nữ Việt 
Nam xưa và nay? Đây là một vấn đề tưởng chừng như đơn giản nhưng để tìm 
hiểu và có câu trả lời chính xác này học sinh phải vận dụng kiến thức liên 
22 
môn để hoàn thành bài tập mà thầy cô giao cho như: vẽ sơ đồ tư duy, vẽ 
tranh để đối chiếu, so sánh. 
+ Tích hợp thông qua hình thức kiểm tra. Chương trình Ngữ văn 
được xây dựng trên tinh thần tích hợp, vì thế tiến hành ôn tập và tiến hành 
kiểm tra cũng phải thể hiện được sự tích hợp. 
+ Tích hợp gắn với đời sống xã hội. Hiểu theo nghĩa rộng, gắn bài học 
với đời sống xã hội qua dạy - học Ngữ văn cũng là một hướng tích hợp hướng 
ngoại. Sự tích hợp này cũng rất tự nhiên vì Văn học từ cuộc sống và trở về 
cuộc sống. Dạy văn là dạy từ cuộc đời, qua cuộc đời và cho cuộc đời. Ví như, 
khi dạy xong bài Những ngôi sao xa xôi , giáo viên có thể hỏi: Để ghi nhớ 
công ơn của những người đã hi sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc, Đảng, Nhà 
nước ta đã chọn ngày nào để ghi nhớ công ơn đó? Hay khi dạy xong bài 
Phong cách Hồ Chí Minh, giáo viên có thể hỏi: Em học tập được điều gì từ 
Bác Hồ? Học sinh sẽ nhận ra việc bản thân mỗi học sinh cần phải giữ gìn bản 
sắc văn hóa dân tộc, sử ngôn ngữ cũng như trang phục phù hợp với hoàn 
cảnh. 
+ Tích hợp thông qua việc giao nhiệm vụ cho học sinh: Với cách tích 
hợp này, sau khi kết thúc tiết học, giáo viên nên cho câu hỏi giao cho học sinh 
tìm hiểu trước nội dung tích hợp. Ví dụ, sau tiết kiểm tra truyện trung đại, để 
chuẩn bị cho bài Đồng chí, giáo viên có thể đọc hai câu thơ mở bài: 
 “Quê hương anh nước mặn đồng chua 
 Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá” và hỏi học sinh: 
Em hiểu gì quê hương của những người lính qua cụm từ “nước mặn đồng 
chua”? Đó là vùng đất như thế nào? Môn học nào có thể giúp em biết được 
điều ấy? Học sinh có thời gian về nhà suy nghĩ và có hướng chuẩn bị cho bài 
mới, điều đó sẽ kích thích các em trong việc tìm tòi một cách chủ động, tích 
cực. 
Có thể nói, một bài dạy trên lớp giống như việc chế biến một món ăn 
ngon nếu người thầy “đầu bếp” biết nêm gia vị phù hợp. Việc vận dụng kiến 
23 
thức liên môn trong dạy học Ngữ văn là một thứ “gia vị” đắc lực của người 
giáo viên 
2.4. Kết quả đạt được 
Sau một thời gian áp dụng nghiêm túc việc dạy học Đọc – hiểu văn bản 
bằng phương pháp tích hợp đối với học sinh lớp 9, tôi tự nhận thấy học sinh 
hứng thú hơn với tiết học Văn, không khí giờ học thêm sinh động, sôi nổi 
không còn sự nhàm chán, đơn điệu và đặc biệt là không còn sự gò bó, gượng 
ép trong vấn đề tích hợp. Học sinh có ý thức học bài, soạn bài hơn để giải 
quyết vấn đề trong tiết học nên chất lượng học tập môn Ngữ văn đã khá hơn 
trước cũng như giúp học sinh rút ngắn thời gian học tập ở các môn học khác, 
rèn tính chủ động, tích cực, sáng tạo, tự giác, không ỷ lại; rèn luyện tư duy suy 
luận, kĩ năng liên hệ, tổng hợp, đánh giá, nhận xét, so sánh, đối chiếu ..., phát 
triển các năng lực: quan sát, sử dụng ngôn ngữ, phán đoán, giao tiếp, thu nhận 
thông tin bớt sa đà vào những việc vô bổ. 
Điếu đó cho thấy việc tích hợp kiến thức liên môn đã thực sự phát huy 
được tính tích cực chủ động của học sinh còn giáo viên dần chủ động được 
việc dạy học. Giữa giáo viên và học sinh có sự tự do trao đổi kiến thức, không 
gượng ép; có mối quan hệ hai chiều chứ không đơn thuần là sự giảng dạy một 
chiều truyền thống, nâng cao sự tự tin cho các em. 
Do đó, sự chủ động trong việc học của học sinh đã được thể hiện rất rõ 
trong bài các bài kiểm tra. 
Bảng thống kê, so sánh kết quả học tập trước khi thực hiện đề tài và 
sau khi thực hiện đề tài qua các bài kiểm tra của học sinh lớp 9A4 và lớp 9A5 
trong năm học 2018 -2019, đã phần nào thể hiện hiệu quả của việc áp dụng 
đề tài này vào việc dạy phân môn