Sáng kiến kinh nghiệm Một số kinh nghiệm dạy kỹ năng nghe môn Tiếng Anh

rèn luyện trong môi trường Anh ngữ. Ngoài việc học tập ở trường lớp, học sinh phải tự học tập rèn luyện nghe thông qua các hình thức và các phương thức khác nhau. 
 2-Các yếu tố cơ bản trực tiếp tác động đến hiệu quả của tiết dạy nghe.
a- Giáo viên:- Với phương pháp dạy học mới, tích cực thì giáo viên đóng vai trò chỉ đạo, điều khiển học sinh hoạt động trong giờ học. 
- Để tiến hành một tiết dạy nghe có hiệu quả thì giáo viên cần thực hiện tốt các yếu tố cơ bản sau:
+ Chọn và sử dụng linh hoạt các kỷ thuật dạy nghe phù hợp với từng nội dung bài dạy. 
+ Tổ chức, điều khiển lớp học, phân bố thời gian hợp lý.
+ Sử dụng thành thạo các phương tiện, các đồ dùng dạy học phục vụ dạy nghe. 
+ Sáng tạo ra các đồ dùng dạy học phù hợp phục vụ cho tiết dạy. 
+ Truyền cảm, lôi cuốn, hấp dẫn học sinh. 
b- Phương pháp - kỹ thuật dạy nghe (Listening Techniques)
Phương pháp dạy nghe được quy định bởi nội dung dạy nghe, nói cách khác, nội dung bài dạy nghe chi phối việc lựa chọn, vận dụng phối hợp các phương pháp, các kỹ thuật dạy nghe. Mỗi kỹ thuật dạy học phù hợp với một hình thức bài dạy cụ thể .
c- Các phương tiện thiết bị đồ dùng dạy học phục vụ cho việc dạy nghe:
- Việc sử dụng thiết bị tranh ảnh hỗ trợ cho dạy học đối với môn ngoại ngữ nói chung và tiếng Anh nói riêng được coi là một phương tiện thể hiện một phần nội dung chính của SGK. Trong tất cả đơn vị bài học chương trình SGK mới phần nội dung của bài nghe được ghi trong băng cát sét còn SGK chỉ in các bài tập luyện nghe. Muốn thực hiện tốt các bài luyện nghe này thì người học phải được nghe các nội dung bài học trong băng . Hơn thế nữa, thiết bị dạy học còn là phương tiện tích cực trong việc đổi mới phương pháp dạy học, thúc đẩy động cơ và gây hứng thú học tập.
d- Học sinh:
 Trong mối tương quan giữa cách dạy và cách học: Giáo viên là người tổ chức, điều khiển học sinh tự chiếm lĩnh tri thức bằng chính những thao tác, những hành động trí tuệ của riêng mình dưới vai trò tổ chức điều khiển của giáo viên .
Để tiết dạy nghe được tốt thì học sinh cần phải có những kỹ năng cần thiết trong việc nghe hiểu bằng tiếng Anh.
II- Thực trạng dạy nghe môn Tiếng anh ở trường THPT số 2 Văn Bàn
 1. Ưu điểm 
Mặc dù có những điều kiện khách quan và chủ quan ảnh hưởng trực tiếp trong quá trình giảng dạy nhưng chúng tôi đã biết khắc phục vượt lên những khó khăn trước mắt, từng bước nâng cao chất lượng giờ dạy nghe môn tiếng Anh nhằm đáp ứng mục đích chương trình, SGK hệ 7 năm
a- Về phía giáo viên:
- Đã tiếp cận sử dụng tương đối tốt các kỹ thuật dạy học đặc trưng , kỹ thuật dạy nghe và chủ động với cách thức tổ chức một tiết dạy nghe 
- Phối hợp khá linh hoạt các kỹ thuật dạy học
- Sử dụng vận hành các trang thiết bị dạy học hiện đại phục vụ tốt cho quá trình dạy nghe: băng đĩa hình máy cassette, máy chiếu..
b- Về phía học sinh:
- Học sinh đã được quen dần với môn học nghe.
- Nhiều học sinh đã nghe và nhận biết được giọng đọc, nói của người bản ngữ.
- Phần lớn học sinh nghe được những bài nghe có nội dung đơn giản, vừa phải thực hiện được các yêu cầu, bài tập của giáo viên sau khi nghe lần 3
- Một số học sinh đã hình thành kỹ năng, kỹ xảo trong học tập.
 2- Tồn tại:
- Động cơ để nghe hiểu bằng tiếng Anh của học sinh còn hạn chế. 
- Nhiều em ít có cơ hội để nghe, ít tiếp cận với các thông tin đại chúng mà qua đó có thể nghe tiếng Anh. 
- Một số em còn ngại nghe và nói bằng tiếng Anh, còn sợ bị mắc lỗi. 
- Học sinh chưa quen với tốc độ đọc, nói trong băng của người Anh. 
- Đồ dùng dạy học phục vụ cho việc giảng dạy còn quá ít, một số còn thiếu: đài casstte, băng nghe.
- Chất lượng băng thâu chưa tốt, giọng đọc còn chưa rõ, tiếng ồn nhiều. 
III- MỘT SỐ GIẢI PHÁP THỰC TẾ ĐỂ TIẾN HÀNH MỘT TIẾT DẠY NGHE ĐẠT HIỆU QUẢ: 
 1- Lập kế hoạch cho một tiết dạy nghe:
a- Đối với giáo viên 
Để một tiết dạy nghe được tốt thì người giáo viên cần thực hiện các bước sau: 
- Nghiên cứu các kỷ nội dung tiết dạy từ sách giáo khoa, sách giáo viên: 
SGK, SGV là cơ sở quan trọng, để giáo viên hoạch định giảng dạy của mình cho tiết học. 
Việc nghiên cứu kỹ SGK, SGV sẽ giúp cho giáo viên tổ chức, điều khiển tiết dạy nghe đi đúng trọng tâm, trọng điểm; phân bố thời gian cho các bước, các hoạt đông một cách khoa học.
- Nghiên cứu mục đích yêu cầu của tiết dạy: 
Mục đích, yêu cầu của tiết dạy là đích mà cả giáo viên và học sinh cần phải đạt được sau tiết học. Đối với tiết dạy nghe, thông thường mục đích, yêu cầu của tiết dạy là giúp học sinh luyện tập và phát triển các kỹ năng: Listening (nghe), Speaking (nói), Reading ( đọc), Writing (viết) .Trong đó kỹ năng nghe là chủ yếu. Sau khi kết thúc phần nghe học sinh hiểu được nội dung chính của bài nghe và thực hiện một số yêu cầu hay bài tập ngôn ngữ nào đó. 
- Lựa chọn và phối hợp các kỹ thuật dạy nghe một cách linh hoạt và phù hợp: 
Việc lựa chọn kỹ thuật dạy nghe phải được xác định trên căn cứ là nội dung của tiết dạy, đặc điểm, năng lực của lớp học và các giai đoạn trong tiến trình dạy nghe gồm có 3 giai đoạn: Giai đoạn trước khi nghe (Pre-Listening), giai đoạn trong khi nghe (While-listening), giai đoạn luyện tập " Post- listening ". Trong mỗi giai đoạn có các kỹ thuật dạy nghe đặc trưng phù hợp với từng giai đoạn đó. 
Sử dụng tốt các phương tiện, đồ dùng dạy học phục vụ cho tiết dạy nghe: 
* Sử dụng máy cassette, máy vi tính:
+ Trước khi thực hiện dạy học cần chuẩn bị máy tốt, băng rõ và pin dự phòng khi mất điện
+Phải đảm bảo tính an toàn khi thao tác.
+ Xem xét sự cần thiết, hiệu quả mang lại, thời gian cụ thể cho từng công đoạn...
* Sử dụng tranh minh hoạ:chủ yếu là tranh ảnh trong SGK:
Một trong những thế mạnh của bộ SGK biên soạn theo chương trình hệ 7 năm là có nhiều tranh ảnh minh hoạ. Việc tận dụng đến mức tối đa các hình ảnh trong SGK để giúp học sinh hiểu bài học mới là việc cần chú trọng trong tất cả các bài học.
- Cần phải lên một giáo án hợp lý, khoa học. 
Giáo viên cần hoạch định rõ hoạt động của thầy, hoạt động của trò, thời gian cho các hoạt động, các yêu cầu của từng bài tập, các phương án trả lời của học sinh 
- Trao đổi, thảo luận về phương án giảng dạy. 
Hiệu quả của tiết dạy nghe sẽ được nâng cao hơn nếu phương án giảng dạy được đưa ra thảo luận cùng đồng nghiệp trước khi dạy việc làm này không chỉ mang lại kết quả tích cực cho tiết dạy nghe mà kỹ năng khác cũng có kết quả như vậy. 
b- Đối với học sinh 
Giáo viên yêu cầu học sinh chuẩn bị tốt cho tiết học tới bằng cách: 
- Ra hệ thống các câu hỏi gợi mở về bài mà các em sắp được học để học sinh có thời gian suy nghĩ , tìm hiểu tài liệu....
- Yêu cầu học sinh thực hiện một số bài tập liên quan đến nội dung tiết dạy nghe. 
- Khuyến khích, động viên học sinh tự tin, chủ động, sáng tạo nêu ra những vấn đề, câu hỏi có liên quan đến nội dung bài dạy 
 2 Thực hiện tốt tiến trình dạy nghe
Đối với một tiết dạy ngữ pháp hay từ vựng, thông thường trong tiến trình của tiết dạy có 3 giai đoạn đó là: Presentation - Practice - Production. Tiến trình của một tiết dạy nghe cũng phải trải qua 3 giai đoạn: Pre - Listening, While - Listening, và Post - Listening. Tiến trình dạy học này không những giúp học sinh nắm hiểu bài mà còn giúp các em sử dụng kỹ năng nghe trong giao tiếp thực tế. Song vấn đề tiên quyết là giáo viên cần phải xác định rỏ ràng mục đích yêu cầu cầu của từng bài nghe cụ thể để từ đó định hướng cho học sinh thực hiện tốt nhiệm vụ trong những giai đoạn tiếp theo.
a. Pre - Listening: ( about 10 - minutes) 
( True / F, Prediction, Open Prediction, Ordering, Pre- Questions)
Là giai đoan giúp học sinh có định hướng, suy nghĩ về đề tài hay tình huống trước khi học sinh nghe. 
- Giáo viên nên tạo tâm thế chuẩn bị làm bài nghe cho học sinh bằng cách dẫn dắt gợi hỏi về chủ đề bài nghe, yêu cầu học sinh quan sát tranh, đọc từ và đoán xem các em chuẩn bị nghe chủ đề gì, ai sắp nói với ai .
- Giáo viên có thể yêu cầu học sinh làm việc theo nhóm đoán sơ bộ về nội dung sắp nghe thông qua tranh hay tình huống bài nghe.Có thể các em nói không chính xác với nhưĩng gì các em sắp nghe nhưng vấn đề đặt ra là các em có hứng thú trước khi nghe.
- Giáo viên giúp các em lường trước những khó khăn có thể gặp phải về phát âm hay cấu trúc mới.
- Cuối cùng giáo viên nói rõ cho họ sinh biết các em sẽ được nghe bao nhiêu lần và hướng dẫn yêu cầu nhiệm vụ khi nghe ( chọn đúng, sai, trả lời câu hỏi) 
b. While - Listening: (about 20 - minutes) ( Selecting, Deliberate Mistakes, Grids, Listen and Draw, Comprehension Questions)
Đây là giai đoạn mà ở đó học sinh có cơ hội luyện tập. ở giai đoan này giáo viên đưa ra các dạng bài tập, yêu cầu học sinh thực hiện. Học sinh có thể mắc lỗi ở giai đoạn này vì vậy giáo viên chú ý cần sữa lỗi cho học sinh và đưa ra các phương án trả lời đúng.
Giáo viên bật băng hay đọc bài nghe 2 đến 3 lần ( nếu nội dung khó có thể cho các em nghe 4 lần ). Lần đầu gúp học sinh làm quen với bài nghe hiểu bao quát nội dung bài nghe. Lần thứ hai nghe thông tin chính xác để hoàn thành bài tập. Lần thứ ba nghe và kiểm tra lại bài tập đã làm. Mục tiêu chính của nghe hiểu là học sinh nghe lấy nội dung chính hay lấy thông tin chi tiết đồng thời hiểu được thái độ quan điểm của tác giả. Do đó giáo viên cho học sinh nghe cả bài để họ nắm được ý chung cũng như bố cục cả bài và làm bài tập, sau đó có thể cho nghe lại từng đoạn để nắm kết quả hoặc nghe lại những chổ khó để khẳng định đáp án. Nên hạn chế cho học sinh nghe từng câu, hoặc từng từ một vì làm như vậy sẽ khiến người học có thói quen phải hiểu nghĩa từng từ từng câu khi nghe.
c. Post - Listening (at least 15 minutes)( Roleplay, Recall the story, Write- it- up, Further practice ...)
- Đây là giai đoạn luyện tập sau khi nghe. ở giai đoạn này học sinh sử dụng những kiến thức, kỹ năng ngôn ngữ đã được luyện tập ở giai đoạn " While - Listening" vào các tình huống giao tiếp thực tế, có ý nghĩa. Sau khi nghe học sinh cần thực hiện một số bài tập như: báo cáo trước lớp hay trong nhóm về kết quả bài tập, các học sinh khác nghe cho ý kiến nhận xét hoặc chữa bài cho bạn. Giáo viên cần phải kết hợp các kỹ năng khác để phát triển mở rộng thêm bài nghe như recall, write-it-up, discussion..... 
theo trật tự.
IV. GIÁO ÁN MẪU:
 The 4th period Grade 11 
 Unit 1: FRIENDSHIP ( Listening)
I/ Objectives
Through the lesson, students will be able to:
1. Knowledge: 
Decide on True or false statements.
Complete the missing information in the given table
2. Skill: listen for specific information
 Take notes while listening
3. Attitude: learn how to describe the best friend and how to keep the friendship
II/ Method
Communicative approach
III/ Teaching Aids
Teacher’s book
Text book
Pictures and cards of timetable
IV/ Procedure
1. Class Organization:2ms
Greeting
Checking the attendance
2. New lesson:
Teacher’s Activities
Students’ Activities
Content
- Ask students to close the books
-Ask students some questions about friendship:
- Close the books
- Listen to the teacher and answer the questions.
Warm up:(5 ms) 
Who is your best friend?
When did you firsr meet ?
How long have you known each other?
 What qualities & characteristics of your best friend do you admire?
Suggested answer:
My best friend is Quy . We first met when we were at university. We’ve known each other for 8 years . What I like best about her is that she is very helpful.
ACTIVITY 1 :PRE – LISTENING: 9ms
Asks ss to listen and repeat: 
-T helps ss to pronounce the words given in the book and explain the meaning of them
Teaches some words taken from the listening passage
- Open their books and read the words in the text book (chorus)
- Apartment building (n): 
- sense of humour (n): 
- favourite (a):
- guitarist (n):
- motorbike (n):
- around (prep):
- give sb a ring (exp):
- go through a rough time (exp):
ACTIVITY 2 : WHILE – LISTENING:20ms
- Ask the students to go through the statements
- Elicit the key words so that they focus on listening.
- Have them listen to the tape twice
- Ask Sts to write the answers on the Bb.
- Ask other students to remark and correct .
- Let Ss to listen the tape again.
- Give feedback.
- T may ask them to try to fill the table with the things they remember from the previous times of listening.
- T plays the tape again
- T gets Ss to work in pairs and check their answers
-T corrects and gives the results
- Open their books 
- Read the statements and understand them before listening
- Listen and do the task
- Do as directed
- Listen and compare their answers.
- Ss try to fill the table
- Ss to complete their notes.
- Work in pairs and check the answers
Task 1 : 
- Lan’s talk
1. F (They used to live in the same building there)
2. F. (It is what people think)
3. T
4. F (Lan went to Do Son first and then called Ha, so Ha rode on her motorbike to Do Son to meet Lan)
5.T
6. F (They have been best friends since Lan’s frip to Do Son)
- Long’s talk
1. F (they met in college)
2. F (Minh was a guitarist)
3. T
4. T
5. T
Task 2 : 
Lan	-They used to live in the same residential area in Ha Noi
-Lan went on a two-day trip to Do Son and Ha went their to hepl her	-Ha’s very friendly and helpful
-Ha’sociable.She got many friends in Do Son and she introduced Lan around
Long	-They met in college
-Minh play the guitar and Long was a singer
-They work together	-Minh has a sense of humour
-Minh likes to go plays and movies
-Minh is a good listener
-Minh is friendly and helpful
ACTIVITY 3 : POST – SPEAKING:7ms
 - T gets sts to work in pairs to talk about how Ha has been Lan's best friend and how Minh has been Long's best friend.
- T calls some pairs to present their answers.
— T elicits feedback from the class and gives final comments.
Sts work in pairs 
a.Who is Lan’s best friend? - Ha
b. How long have they been friend?
- for a long time
c.Where did they use to live?
- They used to live in Nguyen Cong Tru Residential area in Ha Noi
d.When did Ha’ family move to Hai Phong? - in 1985
e. How is Ha? - Ha is very friendly.
f.When did lan first start to get to know Ha? - When Lan was going on a two day trip to Do Son last year
g. How and where did Long and Minh meet? - They met in college Long was a singer and Minh was a guitarist
h.What is Minh’good quality? 
- He has a good sense of humour, he is funny , helpful and very good listener
i.What do they like to go together?
- They like to go to the plays and movies together.
3. Consolidation and homework (2ms)
— T summarises the main points of the lesson.
— T asks Ss to learn by heart all new words
—Write a paragraph for 100 words about how you and your friend has become best friend
—Prepare writing
The 34th period Grade 10 
 Unit 6: AN EXCURSION ( Listening)
I/ Objectives
Through the lesson, students will be able to:
1. Knowledge: 
Put the pictures into the correct order of the listening story.
Complete the missing information in the listening story
Answer the comprehension questions
2. Skill: Listen for specific information
 Take notes while listening
3. Attitude: Make plans for a picnic
II/ Method
Communicative approach
III/ Teaching Aids
Teacher’s book
Text book
Cassette player and tape
IV/ Procedure
1. Class Organization:2ms
Greeting
Checking the attendance
 2. Checking old lesson: 5ms
 Rewrite new words
 3. New lesson: 	C. LISTENING
Teacher’s Activities
Students’ Activities
Content
- Ask Ss some questions:
- Introduce new lesson: We often go for a picnic to relax. Today, we’ll listen to the tape about a great picnic to the Botanical Garden
- Listen to the questions, think and answer individually.
- Listen to the introduction
Warm up – Lead in :3ms
1. Have you ever gone for a picnic?
2. How do you feel when you go for a picnic?
ACTIVITY 1 : BEFORE YOU LISTEN(5 ms)
- Ask Ss the questions on page 67
- Pre teach some words related to the passage
- Answer the questions in individuals
-Write down and repeat after teacher’s reading
Work in pairs : 
Listen and repeat
Glorious (a) = beautiful, shining
Destination (n)
Tour (n)
Delicious (a)
Spacious (a) 
Guitar (n)
Left-overs (n)
Botanical garden (n)
ACTIVITY 2 : WHILE YOU LISTEN (20 ms)
- Ask Ss to explain the requirement of Task 1
- Instruct Ss to do the task 
- Ask Ss to look at the pictures and guess the order
- Play the tape and ask Ss to listen and do the task.
- Ask Ss to discuss with friends about the answers.
- Call some Ss to give their answers
- Play the tape again and ask Ss to check their answers
- Correct
- Instruct Ss: you will listen to the tape again and fill in the blanks with words to complete the sentences
- Ask Ss to read the sentences first
- Play the tape and ask Ss to listen and fill in the blanks
- Ask Ss to compare the answers with a friend
- Call some Ss to read aloud their answers
- Play the tape again and give correct answers
- Ask Ss to read the questions carefully
- Play the tape and ask Ss to answer the questions
- Ask Ss to compare the answers with their friend
- Call some Ss to write down the answers on the board
- Feedback, play the tape again and give correct answers
- Explain the requirement
- Listen to the instruction.
- Look at the pictures
- Listen to the tape and do the task
- Discuss in pairs
- Give answer and explain
- Listen again and check 
- Listen to the instruction
- Read the sentences
- Listen to the tape and fill in the blanks
- Compare the answers with a friend
- Give the answers
- Listen again and check
- Read the questions
- Listen to answer the questions
- Compare the answers with a friend
- Give the answers
Task 1 : Pictures ordering
* Suggested answers
1. a
2. e
3. b
4. c
5. f
6. d
Task 2 : Filling in the blanks with the missing words
* Suggested answers
1. was just a few
2. to pay a visit
3. at the school gate
4. a short tour
5. playing some more
Task 3 : Answering questions
* Suggested answers
1. It was very nice
2. Yes, it was
3. The garden was beautiful.
4. Because it was so peaceful and quite in the garden
5. They took pictures, played games, talked, sang and danced
ACTIVITY 3 : AFTER YOU LISTEN(7 ms)
- Ask Ss to work in groups, think about their picnic this weekend and plan for it
- Give some suggestions
- Call some Ss to present in front of the class
- Work in groups, plan for the picnic 
- Notice the suggestions
- Present in front of the class
Plan for the picnic
Destination
Means of transport
How many?
How long?
Food?
Activities?
4. Consolidation and homework (3 ms)
	- T summarises the main points of the lesson.
- T asks Ss to learn by heart all new words
- Rewrite their plan
	- Prepare next part, part D: Writing
V- NHỮNG KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC SAU KHI ÁP DỤNG ĐỀ TÀI:
Việc vận dụng sáng kiến kinh nghiệm này bản thân tôi đả đạt được một số kết quả hết sức khả quan. Trước hết những kinh nghiệm này rất phù hợp với chương trình, SGK mới. Học sinh có hứng thú học tập hơn, tích cực chủ động sáng tạo để mở rộng vốn hiểu biết, đồng thời cũng rất linh hoạt trong việc thực hiện nhiệm vụ lĩnh hội kiến thức và phát triển kỹ năng. Không khí học tập sôi nổi nhẹ nhàng. Học sinh có cơ hội để khẳng định mình, không còn lúng túng, lo ngại khi bước vào giờ học. Đây cũng chính là những nguyên nhân đi đến những kết quả tương đối khả quan của hai lớp mà tôi đã day, cụ thể là:
Lớp
TSHS
Giỏi
Khá
T.Bình 
Yếu
Kém
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
11A1
37
01
2,7
03
8,1
29
78,4
4
10,8
0
0
10A5
36
0
0
4
11
26
72
6
17
0
0
VI- BÀI HOC KINH NGHIỆM 
 Sau khi áp dụng thành công đề tài này bản thân tôi đã gặt được những kết quả đáng kể và những kinh nghiệm quý báu cho bản thân như sau:
 	1- Giáo viên phải luôn tạo môi trường ngoại ngữ trong giờ học và phải sử dụng tiếng Anh như là ngôn ngữ chính đễ giao tiếp. Tùy theo khối lớp và đối tượng học sinh, giáo viên có thể sử dụng những câu tiếng Anh ngắn gọn, đơn giản, dể hiểu, dể nhớ, dể thuộc. 
- Phải luôn biết khích lệ học sinh sử dụng kiến thức đã học để sử dụng trong giao tiếp. 
- Không nên quá chú ý đến lỗi của học