Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nhằm tăng hiệu quả dạy học theo chủ đề tích hợp trong môn Hoá học

Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nhằm tăng hiệu quả dạy học theo chủ đề tích hợp trong môn Hoá học

PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ

1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI

Môn Hóa học là bộ môn khoa học gắn liền với tự nhiên, đi cùng đời sống

của con người. Việc học tốt bộ môn Hóa học trong nhà trường sẽ giúp học sinh

hiểu được rõ về cuộc sống, những biến đổi vật chất trong cuộc sống hàng ngày.

Từ những hiểu biết này, giáo dục cho học sinh ý thức bảo vệ tài nguyên thiên

nhiên của Tổ quốc, đồng thời biết làm những việc bảo vệ môi trường sống trước

những hiểm họa về môi trường do con người gây ra trong thời kỳ công nghiệp

hóa, hiện đại hóa, nhằm tạo dựng một cuộc sống ngày càng tốt đẹp hơn.

Với bộ môn Hóa học, định hướng đổi mới phương pháp dạy học cũng

được coi trọng đó là: Quan tâm và tạo mọi điều kiện để học sinh trở thành chủ

thể hoạt động sáng tạo trong giờ học, để học sinh tự chiếm lĩnh kiến thức, kĩ

năng về hóa học bằng nhiều biện pháp như:

- Khai thác đặc thù bộ môn tạo ra các hình thức hoạt động đa dạng, phong phú.

- Đổi mới hoạt động học tập của học sinh và tăng thời gian dành cho học

sinh hoạt động trong giờ học.

Dạy tích hợp là một trong những giải pháp được Bộ Giáo dục và Đào tạo

đưa ra trong đề án đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục. Các bài dạy theo hướng

tích hợp sẽ làm cho nhà trường gắn liền với thực tiễn cuộc sống, với sự phát

triển của cộng đồng. Qua thực tế quá trình dạy học, tôi thấy rằng việc kết hợp

kiến thức liên môn học vào để giải quyết một vấn đề nào đó trong một môn học

là việc làm hết sức cần thiết. Điều đó đòi hỏi người giáo viên bộ môn không chỉ

nắm chắc môn mình dạy mà còn phải không ngừng trau dồi kiến thức các môn

học khác để tổ chức, hướng dẫn các em giải quyết các tình huống, các vấn đề đặt

ra trong môn học một cách nhanh nhất, hiệu quả nhất. Xuất phát từ những thực

tế đó, qua thời gian giảng dạy bộ môn Hóa học, với mong muốn góp phần nhỏ

bé của mình vào việc tìm tòi phương pháp dạy học thích hợp với những điều

kiện hiện có của nhà trường, nhằm phát triển tư duy của học sinh THCS giúp

các em tự lực hoạt động tìm tòi chiếm lĩnh tri thức, tạo tiền đề quan trọng cho

việc phát triển tư duy của các em ở các cấp học cao hơn góp phần thực hiện mục

tiêu giáo dục đào tạo của địa phương, tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp nhằm

tăng hiệu quả dạy học theo chủ đề tích hợp trong môn Hoá học”.

pdf 28 trang Người đăng phuongnguyen22 Ngày đăng 03/03/2022 Lượt xem 902Lượt tải 5 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nhằm tăng hiệu quả dạy học theo chủ đề tích hợp trong môn Hoá học", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
, an toàn giao 
thông) nhưng không thể đặt thêm những môn học mới mà phải lồng ghép vào 
các môn học đã có. Vì thế trong dạy học, giáo viên cần tăng cường những mối 
liên hệ liên môn (ví dụ sinh học với kĩ thuật nông nghiệp, vật lí với kĩ thuật 
công nghiệp), thực hiện tích hợp trong nội bộ môn học (ví dụ Tiếng Việt - Văn 
học, Tập làm văn trong môn Ngữ văn), tích hợp các mặt giáo dục khác trong 
các môn học phù hợp (ví dụ giáo dục dân số, môi trường trong môn sinh học, 
địa lí). 
 Tóm lại, để đạt được mục tiêu đào tạo chung với những yêu cầu trên của 
dạy học tích hợp và sử dụng hiệu quả, mỗi giáo viên chúng ta cần có nhiều cố 
gắng nỗ lực tìm tòi nắm vững yêu cầu kiến thức và kĩ năng cơ bản của từng bài 
 7/ 28 
học cụ thể, từ đó tìm tòi, lựa chọn phương pháp thích hợp trong quá trình dạy 
học. Cần đầu tư cho khâu chuẩn bị bài dạy chính là khâu thiết kế dạy học để có 
thể phát huy tối đa năng lực tìm tòi sáng tạo của học sinh.Thành công của bài 
dạy chính là sau bài học học sinh sẽ có đủ kiến thức và năng lực để tự khám 
phá những tình huống mà đời sống đặt ra cho các em. 
3. GIẢI PHÁP VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN 
3.1. Xác định mục tiêu học tập 
Thời lượng quy định 45 phút trên lớp quả là một thử thách, một áp lực 
không nhỏ cho giáo viên đứng lớp. Vì vậy, trước hết giáo viên phải nắm được 
trọng tâm kiến thức bài dạy để truyền thụ. 
Muốn nắm được kiến thức trọng tâm, cần nghiên cứu, chuẩn bị bài thật 
chu đáo. Một bài soạn cho một tiết dạy 45 phút nhưng khâu chuẩn bị nhiều khi 
hết cả buổi, thậm chí cả ngày. Biến kiến thức trong SGK, trong sách hướng dẫn 
thành kiến thức của mình bằng cách hiểu, cách diễn đạt của mình (hệ thống câu 
hỏi chuẩn bị sẵn hoặc khi cần, có những câu hỏi bật ra trong thực tế dạy trên 
lớp...), kiến thức sâu rộng, không bó hẹp, máy móc trong sách giáo khoa. 
Cần quan niệm rõ: Mục tiêu dạy học là hướng tới mục tiêu học tập bộ 
môn của trò (chứ không phải của giáo viên), giáo viên phải hình dung sau khi 
học xong bài học, học sinh phải có kiến thức, kĩ năng, thái độ gì, ở mức độ như 
thế nào. Mục tiêu đề ra là cho HS, thông qua các hoạt động học tập tích cực, vì 
thế khi xác định mục tiêu học tập cần: 
 - Lấy trình độ học sinh chung của cả lớp làm căn cứ, nhưng phải hình 
dung thêm yêu cầu phân hoá đối với những nhóm học sinh có trình độ kiến thức 
và tư duy khác nhau để mỗi học sinh được làm việc với sự nỗ lực trí tuệ vừa với 
sức mình. 
 - Chú trọng đồng đều đến các lĩnh vực: kiến thức, kĩ năng, tư duy và thái 
độ. Mỗi lĩnh vực giáo viên nên cụ thể hoá các mức độ sao cho có thể đánh giá 
được càng cụ thể càng tốt, qua đó có được thông tin phản hồi về nhận thức của 
học sinh sau mỗi nội dung dạy học. 
 - Tránh xây dựng các mục tiêu chung chung cho nhiều bài học, quá khái 
quát cho nhiều nội dung dạy học, hoặc xa rời nội dung và phương pháp dạy 
học, hoặc mang nặng tính chủ quan của giáo viên. 
 - Mục tiêu học tập phải tạo nên sự gắn kết giữa nội dung và phương pháp 
dạy học, là cơ sở để giáo viên chủ động đổi mới các hình thức tổ chức giáo dục 
làm cho việc học tập của học sinh trở nên lý thú, có hiệu quả thiết thực. 
 8/ 28 
3.2. Các giải pháp và tổ chức thực hiện 
Trong học tập nói riêng, trong nghiên cứu nói chung, việc tạo ra hứng thú 
có giá trị rất lớn với hiệu quả công việc. Để đạt đến các mục tiêu dạy học thông 
qua phương pháp dạy học tích cực, giáo viên phải chủ động dự kiến các hoạt 
động học tập của học sinh trong tiết học. 
Hoạt động chuẩn bị cho một giờ dạy học đối với giáo viên thường được thể 
hiện qua việc chuẩn bị giáo án. Đây là hoạt động xây dựng kế hoạch dạy học cho 
một bài học cụ thể, thể hiện mối quan hệ tương tác giữa giáo viên với học sinh, 
giữa học sinh với học sinh nhằm đạt được những mục tiêu của bài học. 
Căn cứ trên giáo án, có thể vừa đánh giá được trình độ chuyên môn và tay 
nghề sư phạm của giáo viên, vừa thấy rõ quan niệm, nhận thức của họ về các 
vấn đề giáo dục như: Mục tiêu giáo dục, nội dung giáo dục, cách sử dụng 
phương pháp dạy học, thiết bị dạy học, hình thức tổ chức dạy học và cách đánh 
giá kết quả học tập của học sinh trong mối quan hệ với các yếu tố có tính chất 
tương đối ổn định như kế hoạch, thời gian, cơ sở vật chất và đối tượng học sinh. 
Chính vì thế, hoạt động chuẩn bị cho một giờ học có vai trò và ý nghĩa rất quan 
trọng, quyết định nhiều tới chất lượng và hiệu quả giờ dạy học. 
Để làm được điều đó, trước hết phải đa dạng hóa các hình thức dạy học 
bộ môn, khắc phục tính đơn điệu, nghèo nàn trong việc áp dụng các phương 
pháp và hình thức dạy học, kích thích học sinh ham học môn Hóa học nói chung 
và các giờ học của các môn học khác nói chung. Với đề tài này, tôi xin đưa ra 
những giải pháp sau: 
Thứ nhất: Xác định nội dung chủ đề dạy học và hình dung các công 
việc nội dung kiến thức của chủ đề. 
Ví dụ: Để học sinh nắm được kiến thức của bài 44 - Tiết 54: Rượu etylic 
-trong môn Hóa học lớp 9 một cách tốt hơn và có thể vân dụng vào thực tiễn 
cuộc sống của các em, tôi đề xuất một phương pháp dạy bài này theo phương 
pháp tích hợp kiến thức của nhiều môn học khác trong chương trình bậc THCS. 
Trong bài này tôi tích hợp chủ yếu kiến thức của môn Địa lý, môn Vật lí , môn 
Sinh học và GDCD để thiết kế bài. Tôi đã vận dụng kiến thức liên môn vào bài 
“Rượu etylic” như sau: 
* Môn Vật Lí lớp 6: 
Bài 26: Sự bay hơi và sự ngưng tụ 
Bài 27: Sự bay hơi và sự ngưng tụ (tiếp) 
- HS hiểu được trong quá trình sản xuất rượu etylic đã xảy ra đồng thời 2 
quá trình, đó là sự bay hơi và sự ngưng tụ của chất lỏng. 
 9/ 28 
* Môn Địa lí lớp 8: 
 Bài 48: Thiên nhiên châu Đại Dương 
 Bài 50: Đặc điểm tự nhiên ở Ô-xtrây-lia 
- Qua việc tìm hiểu sản xuất rượu vang ở Margaret River, Tây Nam nước Úc, 
HS hiểu hơn về thiên nhiên, khí hậu, sự phát triển kinh tế vùng của châu Đại 
Dương. 
* Môn Sinh học 8: 
 Bài 18: Vận chuyển máu qua hệ mạch. Vệ sinh hệ tuần hoàn 
 Bài 30: Vệ sinh hệ tiêu hóa 
 Bài 54: Vệ sinh hệ thần kinh 
- Qua tìm hiểu tác hại của rượu dối với sức khỏe con người, HS hiểu được tác 
hại của việc uống nhiều rượu tác động và ảnh hưởng khủng khiếp như thế nào 
đến hệ tuần hoàn (tắc nghẽn mạch máu, gây ra hiện tượng nhồi máu cơ tim có 
thể đột tử bất cứ lúc nào), hệ tiêu hóa (gây ra các vết loét trên thành ruột, cuối 
cùng tạo các khối u ác tính; gây chứng co thắt tụy, sưng viêm tuyến tụy; phá 
hủy niêm mạc và thành dạ dày, gây ung thư dạ dày; gây tình trạng gan nhiễm 
mỡ, xơ gan, ung thư gan), hệ thần kinh (phá hủy các tế bào não), làm tăng tốc 
độ thoái hóa và già hóa cơ thể. 
* Môn Giáo dục công dân 8: 
 Bài 9: Góp phần xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng động dân cư 
 Bài 13: Phòng chống tệ nạn xã hội 
- Sau khi hiểu được các tác hại của rượu đối với cơ thể, bản thân mỗi HS sẽ ý 
thức được việc uống nhiều rượu nguy hiểm như thế nào. Từ đó mỗi em sẽ tự trở 
thành một tuyên truyền viên tích cực, vận động ngay chính những người thân 
trong gia đình (đặc biệt là bố, các chú, các bác, anh trai, ...) không uống nhiều 
rượu. Nếu có uống thì chỉ nên uống chừng mực, và đặc biệt khi đã uống bia 
rượu thì không được tham gia điều khiển các phương tiện giao thông. 
* Môn Công nghệ 8: 
 Bài 17: Vai trò của cơ khí trong đời sống và sản xuất 
- HS hiểu được vai trò quan trọng của các loại máy móc trong quá trình sản 
xuất rượu. 
 10/ 28 
Ý nghĩa của bài học 
 Uống rượu là một thú vui của con người, nhưng trước tiên nó là một sinh 
hoạt văn hóa, phương tiện giao tiếp, một sinh hoạt giữa người với người, như cố 
nhân có câu “Trà tam rượu tứ” hoặc “Rượu ngon phải có bạn hiền”. Xuất phát 
là như thế, nhưng tại sao vui hay buồn họ đều tìm đến rượu, tại sao khi buồn 
không đi ăn phở, không đi chơi hay gặp gỡ bạn bè. Vấn đề ở chỗ rượu làm con 
người hưng phấn để thúc đẩy giao tiếp xã hội hiệu quả hơn. 
Rượu vốn có vai trò văn hóa của nó, nhưng việc lạm dụng rượu gây ra 
những tác hại đối với xã hội. Trong những năm gần đây, tình trạng uống rượu 
tăng lên nhiều, cũng có thể do hoàn cảnh xã hội, hoạt động kinh tế cũng giống 
như hoạt động xã hội đều gia tăng dồn dập nhiều hơn khiến cho việc uống rượu 
gia tăng hơn. Tiệc rượu mang tính chất ngoại giao, cũng đóng vai trò văn hóa 
quan trọng và tính xã hội ngày càng phức tạp thì việc uống rượu cũng phức tạp. 
Môn Vật lí 
Cơ sở sản xuất rượu bằng 
cách kết hợp phương pháp 
vật lí với hóa học. 
Môn Sinh học 
Tác hại của rượu bia đối 
với sức khỏe con người. 
Môn Hóa học 
Câu tạo, tính chất, ứng 
dụng và điều chế rượu 
etylic. 
Rượu với cuộc sống 
của chúng ta 
Công nghệ thông tin 
và truyền thông 
Sử dụng phần mềm trình bày 
văn bản, làm poster, tờ rơi, 
video, khai thác, sử dụng thông 
tin 
Công nghệ 
Vai trò của các loại máy móc 
sản xuất rượu. 
Giáo dục công dân 
Ý thức và trách nhiệm mỗi 
con người trong việc sử dụng 
rượu bia đối với sức khỏe. 
Môn Địa lí 
Tìm hiểu những làng nghề, 
vùng sản xuất rượu ở Việt 
Nam và thế giới. 
 11/ 28 
Không thể cấm đoán uống rượu, bởi vì rượu là một nhu cầu, là một tập 
quán trong giao tiếp xã hội. Rượu là một hiện vật trong đời sống lễ nghi của con 
người. Những hội hè đình đám, những dịp quan trọng, hôn lễ, tang tế, báo 
hiếu thì đều cần đến rượu. Ở nông thôn nước ta, đặc biệt là nông thôn vùng Nam 
Bộ, rượu còn là phương thức bày tỏ lòng hiếu khách. Và nói chung, các dân tộc 
khác trên thế giới cũng vậy, mời uống rượu là để thể hiện lòng hiếu khách của 
chủ nhà. Tuy nhiên, rượu lại có tác hại rất lớn đối với cơ thể. 
Có nhiều nguyên nhân khiến người ta uống rượu, nhưng có thể quy về hai 
nhóm chính: những nguyên nhân thuộc về xã hội và những nguyên nhân thuộc 
về cá nhân. Vấn đề là một khi tham gia vào bàn rượu, mỗi người hãy tôn trọng 
giá trị văn hóa của rượu mà giới hạn liều lượng uống và đừng lạm dụng rượu 
cho những mục đích xấu. 
 Vấn đề tưởng chừng như chỉ thuộc về các cơ quan chức năng có thẩm 
quyền được nhìn dưới con mắt của học sinh, có sự tham vấn của học sinh qua 
việc tìm hiểu quy trình sản xuất rượu, lợi ích và tác hại của rượu với đời sống 
con người nhưng đồng thời cũng đặt ra cho người lớn chúng ta nhiều suy nghĩ. 
Việc giải quyết những mặt của vấn đề cũng đòi hỏi học sinh phải có kiến 
thức nền tảng chắc chắc, vận dụng linh hoạt. Ví dụ: Rượu cháy được, vậy khi 
sử dụng cồn để nướng thức ăn (nướng mực), chúng ta cần lưu ý những điều gì? 
Uống rượu bia có hại cho sức khỏe con người. Vậy khi uống rượu cần chú ý 
uống bao nhiêu là thích hợp? Và uống rượu có hại nhưng tại sao người ta vẫn 
cần sản xuất rượu? Phải chăng rượu có những vai trò to lớn nào khác?.... 
Bài học này cũng đòi hỏi học sinh phải vận dụng kiến thức nhiều môn 
học cũng như các kĩ năng trong cuộc sống, từ đó tạo nên một sản phẩm có màu 
sắc nghệ thuật. Ví dụ để chuẩn bị cho một buổi trình chiếu trước cả lớp, các em 
cần chuẩn bị: địa điểm, thời gian, các phương tiện hỗ trợ (máy chiếu, dụng cụ 
trực quan, ), các nội dung thuyết trình, tập luyện để thuyết trình hiệu quả, lấy 
ý kiến đánh giá của người nghe, ... 
Đồng thời việc đưa ra những nhận định, đánh giá, tranh biện, thuyết trình 
giúp học sinh được khẳng định mình, mạnh dạn hơn giao tiếp, học cách giải 
quyết công việc qua việc lập kế hoạch, tìm đối tác, đàm phán, thỏa thuận để đạt 
được mục đích giải quyết vấn đề. 
Việc thực hiện đề tài học tập cũng là cơ hội để học sinh phát triển các 
loại hình trí thông minh của mình như trí thông minh tự nhiên, trí thông minh 
ngôn ngữ, trí thông minh logic - toán học, trí thông minh không gian, năng lực 
tương tác,  
 12/ 28 
Như vậy bài học nhằm mục đích thay đổi nhận thức của con người về 
rượu, trải nghiệm thực tế và tạo cho các em hứng thú và một động lực mới 
trong học tập. 
Thứ hai: Xác định mục tiêu của bài học 
Việc xác định chính xác mục tiêu của bài học giúp cho giáo viên tập 
trung được vào những kiến thức chủ yếu, tránh sự dàn trải, hời hợt. Đồng thời, 
giúp học sinh tiếp thu kiến thức chắc chắn, sâu sắc hơn. 
Đối với bài “Rượu etylic” tôi xác định mục tiêu như sau: 
a. Kiến thức 
- Biết được những tính chất vật lí của rượu, hiểu được độ rượu và cách 
tính độ rượu. 
- Biết được công thức phân tử và hiểu được công thức cấu tạo của rượu 
etylic. 
- Hiểu được những tính chất hóa học của rượu etylic và viết được phương 
trình hóa học minh họa. 
- Hiểu được những ứng dụng và cách sản xuất rượu ở Việt Nam và thế 
giới. 
b. Kĩ năng 
- Rèn kĩ năng viết PTHH thể hiện tính chất hóa học của rượu etylic. 
- Rèn kĩ năng quan sát, làm thí nghiệm, nhận xét hiện tượng. 
- Đặc biệt GV rèn cho HS những kĩ năng của thế kỉ 21 cần hướng tới: 
 Làm việc nhóm hiệu quả, cùng tìm cách giải quyết vấn đề, phân chia 
công việc hợp lí, có trách nhiệm với các công việc trong nhóm được giao. 
 Đưa ra giả thuyết, tìm những dẫn chứng thích hợp để chứng minh giả 
thuyết đó; vận dụng các kiến thức liên môn để giải quyết vấn đề thực tiễn, 
đưa ra những ý kiến của mình (đồng tình, phản bác, ) về những thông 
tin mà các nhóm nêu lên. 
 Thu thập và tìm kiếm thông tin từ các nguồn khác nhau và xử lí các thông 
tin thu nhận. 
 Tổ chức báo cáo sản phẩm để giới thiệu trước cả lớp về những nội dung 
thu nhận được. 
 Phát triển kĩ năng trình bày vấn đề và thuyết trình trước đám đông. 
c. Định hướng phát triển năng lực 
- Năng lực tự học. 
- Năng lực giải quyết vấn đề 
- Năng lực thực hành. 
- Năng lực giao tiếp, thuyết trình. 
 13/ 28 
- Năng lực sử dụng ngôn ngữ. 
- Năng lực hợp tác nhóm. 
- Năng lực sử dụng công nghệ thông tin.. 
d. Thái độ 
- Thông qua tìm việc tìm hiểu vai trò của rượu và quá trình sản xuất rượu, 
học sinh có ý thức tuyên truyền cho các thành viên trong gia đình bảo vệ 
sức khoẻ, không uống nhiều bia rượu. 
- Qua báo cáo sản phẩm, tuyên truyền, nâng cao ý thức của mọi người về 
việc sử dụng rượu bia. 
- Tích cực giải quyết vấn đề, hỗ trợ các thành viên trong nhóm giải quyết 
vấn đề bằng nhiều cách khác nhau. 
- Hứng thú với phương pháp học tập theo dự án và trải nghiệm, thấy được 
vai trò của môn khoa học trong đời sống, từ đó say mê học tập và nghiên 
cứu 
Thứ ba: Xác định phương pháp của tiết dạy 
 Qua thực tế giảng dạy cho thấy việc xác định phương pháp dạy học đối 
với mỗi bài dạy, tiết dạy có ý nghĩa quan trọng trong quá trình nhận thức của 
học sinh. Giúp các em tích cực hoạt động để tự phát hiện và chiếm lĩnh các tri 
thức, kĩ năng mới, hình thành thái độ tích cực dưới sự hướng dẫn, giúp đỡ của 
giáo viên.. Chẳng hạn trong bài này tôi đã sử dụng rất nhiều phương pháp 
- Phương pháp trực quan. 
- Phương pháp thực hành. 
- Phương pháp hoạt động nhóm. 
- Phương pháp nêu và giải quyết vấn đề. 
- Phương pháp thuyết trình. 
- Phương pháp sơ đồ tư duy. 
- Kĩ thuật “công đoạn”. 
Thứ tư: Chuẩn bị các phương tiện dạy học 
a. Đối với giáo viên 
- Loa đài, máy tính, projector. 
- Giáo án, bài giảng trình chiếu. 
- Phiếu học tập nhóm. 
- 5 bộ dụng cụ, hóa chất. Mỗi bộ gồm: 
 Hóa chất: Hóa chất: rượu etylic, natri. 
 Dụng cụ: 1 khay nhựa, 1 giá gỗ, 1 kẹp gỗ, 1 bát sứ, 1 bật lửa, 1 ống 
nghiệm, 1 lọ thủy tinh đựng rượu, 1 thìa thủy tinh, giấy lọc đựng mẩu Na. 
- Phiếu khảo sát kết quả học tập sau giờ học. 
 14/ 28 
b. Đối với học sinh 
- Nhóm 1: Sưu tầm vai trò của rượu etylic đối với cuộc sống. 
- Nhóm 2: Sưu tầm những tác hại khủng khiếp của rượu bia đối với sức 
khỏe con người.. 
- Nhóm 3: Sưu tầm quy trình sản xuất rượu etylic từ tinh bột hoặc đường. 
- Nhóm 4: Sưu tầm quy trình sản xuất rượu vang ở nước ngoài. 
c. Học liệu, nguồn tài liệu tham khảo 
- Sách giáo khoa, sách giáo viên, sách tham khảo các bộ môn Vật lý 6, Sinh học 
8, Địa lý 8, Công nghệ 8, Giáo dục công dân 8 và Hóa học 9. 
 - Chuẩn kiến thức và kĩ năng các bộ môn Vật lý 6, Sinh học 8, Địa lý 8, Công 
nghệ 8, Giáo dục công dân 8 và Hóa học 9. 
- Tài liệu liên quan đến bài giảng: một số video, clips đã được kiểm định, báo 
“Sức khỏe với đời sống”, “Công nghệ với đời sống”,... 
d. Các ứng dụng công nghệ thông tin 
- Phần mềm soạn giảng Power Point, hệ soạn thảo văn bản Office Word. 
- Phần mềm cắt video, clips. 
- Máy vi tính kết nối internet, máy chiếu, máy quay phim, máy chụp ảnh . 
Thứ năm: Chuẩn bị phương án kiểm tra đánh giá học sinh sau bài học 
PHIẾU KHẢO SÁT 
Hãy khoanh tròn vào đáp án đúng. 
Câu 1: Thể tích rượu etylic nguyên chất có trong 650 ml rượu 400 là: 
A. 225 ml. B. 259 ml. C. 260 ml. D. 360 ml. 
Câu 2: Độ rượu là: 
A. Số ml rượu nguyên chất có trong 100 ml dung dịch rượu. 
B. Khối lượng rượu nguyên chất có trong 100 ml dung dịch rượu. 
C. Khối lượng rượu nguyên chất có trong 100 gam dung dịch rượu. 
D. Số ml rượu nguyên chất có trong 100 gam dung dịch rượu. 
Câu 3: Công thức cấu tạo của rượu etylic là: 
A. CH3  O  CH3. B. CH3  CH2  OH. 
C. CH3  OH. D. CH3  CH2  CH2 OH. 
Câu 4: Rượu etylic phản ứng được với Natri vì: 
A. Trong phân tử có nguyên tử oxi. 
B. Trong phân tử có nguyên tử oxi và nguyên tử hiđro. 
C. Trong phân tử có nguyên tử oxi, hiđro, cacbon. 
D. Trong phân tử có nguyên tử oxi liên kết với nguyên tử hiđro tạo thành nhóm 
hiđroxit –OH. 
Câu 5: Chất nào phản ứng được với Natri? 
 15/ 28 
A. CH3  O  CH3 B. CH3  CH2  OH 
C. CH3  OH D. CH3  O  CH3 
Câu 6: Biết oxi chiếm 20% thể tích không khí. Thể tích không khí cần dùng để đốt 
cháy hoàn toàn 9,2 gam rượu là: 
A. 8,96 lít. B. 67,2 lít. C. 13,44 lít. D. 53,76 lít. 
Câu 7: Thực hiện 2 thí nghiệm sau: 
- Thí nghiệm 1: cho từ từ mẩu Natri vào ống nghiệm đựng rượu etylic. 
- Thí nghiệm 2: cho từ từ mẩu Natri vào ống nghiệm đựng nước. 
A. Thí nghiệm 1 có phản ứng xảy ra mãnh liệt hơn thí nghiệm 2. 
B. Thí nghiệm 2 có phản ứng xảy ra mãnh liệt hơn thí nghiệm 1. 
C. Cả 2 thí nghiệm có phản ứng xảy ra như nhau. 
D. Thí nghiệm 1 xảy ra phản ứng, còn thí nghiệm 2 không xảy ra phản ứng. 
Câu 8: Rượu etylic được sản xuất bằng cách: 
A. Thủy phân saccarozơ. B. Thủy phân đường mantozơ. 
C. Lên men tinh bột hoặc đường. D. Khí etilen hợp nước trong môi 
trường axit. 
Câu 9: Cho mẩu natri vào rượu etylic thấy thoát ra 3,36 lít khí. Khối lượng rượu 
etylic tham giam phản ứng là: 
A. 6,9 gam. B. 13,8 gam. C. 3,45 gam. D. 4,6 gam. 
Câu 10: Điều chế rượu etylic bằng cách lên men đường glucozơ. Khối lượng riêng 
của rượu etylic nguyên chất là 0,8 g/ml. Hiệu suất phản ứng lên men rượu là 75,89%. 
Để thu được 80 lít rượu 120 thì khối lượng glucozơ cần dùng là bao nhiêu? Biết phản 
ứng xảy ra như sau: 
C6H12O6  2 C2H6O + 2 CO2 
A. 9,9 kg. B. 19,8 kg. C. 29,7 kg. D. 39,6 kg. 
HƯỚNG DẪN CHẤM PHIẾU KHẢO SÁT 
Câu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 
Đáp án C A B D B, C B B C, D B B 
Thứ sáu: Tổ chức các hoạt động dạy và học trên lớp 
 16/ 28 
Hoạt động 1: Tìm hiểu tính chất vật lí của rượu etylic 
- Mục tiêu: 
 HS biết được những tính chất vật lí của rượu, hiểu được độ rượu và cách tính độ rượu. 
 Rèn kĩ năng quan sát, tự nghiên cứu SGK. 
 
Hoạt động của GV 
Hoạt động của HS 
Mực độ 
nhận thức 
Năng lực HS Nội dung cần đạt 
 Quan sát lọ đựng rượu trong 
khay thí nghiệm của nhóm, bằng 
những kiến thức của mình, kết 
hợp thông tin SGK, hãy cho biết 
rượu etylic có những tính chất 
vật lí nào? 
 GV chiếu kiến thức chuẩn. 
 GV chiếu. Trên các chai rượu, 
người ta thường ghi 450, 600, .... 
450, 600 được gọi là độ rượu. 
 GV chiếu cách pha chế rượu 
450. 
 Độ rượu là gì? 
 GV chiếu và hỏi: Nếu gọi Đr là 
độ rượu, Vr là thể tích rượu eytic, 
 HS quan sát, nghiên cứu 
SGK, kết hợp hiểu biết cá 
nhân, phát biểu. 
 HS khác bổ sung. 
 HS lên bảng hoàn thành 
sơ đồ. 
 HS quan sát 
 HS quan sát. 
 HS trả lời. HS khác bổ 
sung. 
- Biết được các 
một số tính chất 
vật lí của rượu 
etylic. 
- Hiểu được độ 
rượu là gì. 
- Hiểu được công 
- Năng lực 
giao tiếp 
- Năng lực tư 
duy 
- Năng lực 
I. Tính chất vật lí 
- Chất lỏng, không màu, 
sôi ở 78,30C; 
- Nhẹ hơn nước, tan vô 
hạn trong nước; 
- Hòa tan được nhiều 
chất như iot, benzen; 
 17/ 28 
Vhh là thể tích hỗn hợp rượu và 
nước; hãy suy ra công thức tính 
đ

Tài liệu đính kèm:

  • pdfsang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_nham_tang_hieu_qua_da.pdf