PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài nghiên cứu:
Cha ông ta có câu: “Tiên học lễ, hậu học văn’’, đây là bài học mà mỗi chúng ta, ai cũng thuộc. Nhưng không phải
ai cũng thực hiện tốt bài học này trong cuộc sống hàng ngày. Từ lúc còn bé thơ, ai cũng được dạy dỗ những bài học về
đạo đức, về nhân cách, về lối sống nhưng khi lớn dần lên, chịu ảnh hưởng của các yếu tố ngoại cảnh, đặc biệt là hiện nay,
một bộ phận học sinh đã lãng quên điều đó, để rồi có những hành vi ứng xử thiếu văn hóa với những người thân yêu trong
gia đình, với thầy cô, bạn bè, và mọi người xung quanh. Đây là vấn đề cấp thiết không chỉ của gia đinh, nhà trường mà
toàn xã hội đều phải quan tâm.
Ứng xử thiếu văn hóa là tình trạng xuống cấp của văn hóa học đường được hiểu là tình trạng xuống cấp trong lối
giao tiếp ứng xử giữa học sinh với học sinh, giữa học sinh với thầy cô và mọi người xung quanh. Có thể thấy ứng xử thiếu
văn hóa diễn ra ở nhiều nơi, đang dóng lên hồi chuông cảnh báo cho xã hội hiện nay .
Đi giữa sân trường chúng ta có thể nghe thấy những câu nói tục, chửi bậy của một số bạn học sinh - một hành vi
ứng xử thiếu văn hóa của các nam thanh, nữ tú. Nhiều bạn học sinh cho rằng chửi bậy, nói tục là một phương pháp để
giảm căng thẳng, stress thậm chí còn cho đó là “cá tính” của mình, dám nói tức là dám thể hiện cá tính. Hơn thế nữa, hằng
ngày trên các phương tiện truyền thông đại chúng xuất hiện rất nhiều những phát ngôn gây sốc của các thần tượng nổi
tiếng khiến các bạn học sinh lầm tưởng đó là cách gây được sự chú ý, lập tức tung hê và áp dụng ngay vào trong trường
học. Học sinh hiện nay đang cố gắng thể hiện cá tính một cách không đúng đắn. Khi cắp sách đến trường học sinh khó
tránh khỏi những mâu thuẫn, xích mích đối với bạn bè. Trước đây, những xích mích đó chỉ là những chuyện bình thường,
tranh luận để tìm ra cái sai, để tập nói tiếng xin lỗi, cám ơn và đôi khi lại có thêm bạn mới. Nhưng hiện nay, những xích
mích không chỉ đơn thuần là tranh cãi trong phạm vi nhà trường mà nó vượt ra ngoài xã hội.
ảng tin của lớp thật độc đáo. Tóm lại, một môi trường giao tiếp ứng xử đẹp sẽ góp phần rất lớn vào việc đào tạo nên những con người thanh lịch, văn minh của Thủ đô ngàn năm văn hiến. Các phương pháp giáo dục cách giao tiếp, ứng xử thanh lịch, văn minh cho học sinh Hà Nội. Page 19 Phần 3: Phương pháp tích hợp, lồng ghép vào các môn học Trong cuộc sống hàng ngày, mỗi chúng ta đều phải giao tiếp, ứng xử mọi lúc, mọi nơi, mọi hoàn cảnh, Chính bởi thế, ngoài các phương pháp đã nêu ở trên, tôi mạnh dạn đề xuất phương pháp lồng ghép, tích hợp việc giáo dục cách giao tiếp, ứng xử thanh lịch, văn minh cho học sinh vào các môn học chứ không chỉ dừng lại ở môn Văn học, môn Giáo dục công dân. Với mỗi môn học, trong các tiết học, chúng ta có thể đưa ra những tình huống thực tế liên quan đến nội dung bài học. Hoặc trong tiết học có những tình huống sư phạm, chúng ta có thể kết hợp xử lý tình huống để giáo dục luôn cho học sinh về cách nghĩ, cách làm và cách sống. Chúng ta có thể giải quyết tình huống ngay trong tiết học nếu thời gian cho phép và phù hợp với nội dung của tiết học hoặc sẽ giải đáp cho học sinh vào giờ nghỉ giải lao. Tóm lại, nếu học sinh thường xuyên được tiếp xúc và xử lý các tình huống thực tế về cách giao tiếp ứng xử trong tất cả các môn học, từ tất cả các thầy cô giáo giảng dạy thì tôi tin chắc rằng chúng ta sẽ bồi dưỡng các thế hệ học sinh trở thành những chủ nhân Thăng Long vừa hồng vừa chuyên, những con người thanh lịch, văn minh của mọi thời đại. Giáo dục cách giao tiếp, ứng xử thanh lịch, văn minh cho học sinh Hà Nội Toán Văn học Vật lý Hóa học Lịch sử GD công dân Tiếng anhĐịa lý Âm nhạc Mỹ thuật Thể dục Sinh học Tin học Công nghệ Lồng ghép Tích hợp Các phương pháp giáo dục cách giao tiếp, ứng xử thanh lịch, văn minh cho học sinh Hà Nội. Page 20 Phần 4: Phương pháp tâm sự, chia sẻ Học sinh trong giai đoạn cấp THCS có những đặc điểm tâm, sinh lý lứa tuổi rất riêng. Nếu các thầy cô giáo không hiểu tâm lý học sinh sẽ không có phương pháp giáo dục phù hợp và kết quả giảng dạy sẽ không cao. Học sinh trong lứa tuổi này thường không thích quát mắng mà ưa nói nhẹ nhàng, phân tích giảng giải để các con hiểu được vấn đề và tự mình nhận thức, rồi chuyển thành hành động, việc làm cụ thể. Nếu chúng ta áp dụng phương pháp áp đặt có thể sẽ gây ra sự phản kháng, chống đối trong học sinh. Như vậy, không những không thu được kết quả tốt khi giáo dục cách giao tiếp ứng xử thanh lịch, văn minh cho học sinh mà còn có thể gây phản tác dụng, khiến học sinh càng bất mãn và có những cách cư xử không đúng mực. Vậy phương pháp được xem là tối ưu khi áp dụng với học sinh trong giai đoạn này là: hãy cố gắng làm bạn với học sinh. Các thầy cô hãy chân thành, tâm sự, chia sẻ với học sinh, tạo được niềm tin với học sinh. Khi học sinh đã tin tưởng và xem thầy cô giáo không chỉ là người thầy mà còn là người bạn lớn thì các con cũng sẽ mạnh dạn tâm sự, chia sẻ những khúc mắc, những khó khăn trong cuộc sống hàng ngày với thầy cô. Qua đó, thầy cô có thể giáo dục học sinh cách giải quyết tình huống, cách xử lý sao cho khéo léo, vừa tế nhị vừa lịch thiệp. Từ đó học sinh có thể tự giải quyết các vấn đề khác của mình trong cuộc sống. Phương pháp này đồi hỏi các thầy cô phải thực sự tâm huyết, phải yêu nghề mến trẻ mới có thể thu được kết quả mong muốn. Thầy cô giáo Học sinh Chia sẻ Tâm sự Người bạn Người bạn Các phương pháp giáo dục cách giao tiếp, ứng xử thanh lịch, văn minh cho học sinh Hà Nội. Page 21 Phần 5: Phương pháp tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp Một trong những đặc điểm rất quan trọng của học sinh trong độ tuổi THCS là sự ham thích hoạt động. Dường như việc học qua các trò chơi luôn thu hút đặc biệt và gây được nhiều hứng thú đối với các con. Kiến thức và kỹ năng mà các con thu được qua các trò chơi luôn nhiều hơn so với phương pháp học truyền thống tẻ nhạt (đọc - ghi). Người ta thường nói: Học một cách vui vẻ chính là chơi và hơi có ích chính là học. Hay ông cha ta xưa vẫn có câu: Học mà chơi, chơi mà học. Hiểu được điều này, tôi đã áp dụng phương pháp tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh tự tìm hiểu, tự trau dồi kỹ năng sống, đặc biệt là kỹ năng giao tiếp, ứng xử có văn hóa. Với phương pháp này, tôi đã thực hiện theo quy trình như sau: Xây dựng một nhóm học sinh → Tạo thành nhóm hoạt động phong trào (Có phân công nhiệm vụ cụ thể) Hướng dẫn học sinh xây dựng kế hoạch các chương trình theo từng tuần, từng tháng với các chủ đề khác nhau (Có bản kế hoạch dán trên lớp) Với từng chương trình cụ thể, hướng dẫn học sinh: (Có bản kế hoạch dán trên lớp) 1. Tìm hiểu nội dung cho chương trình. 2. Lựa chọn hình thức tổ chức phù hợp với đối tượng, quy mô, địa điểm, 3. Xây dựng chương trình chi tiết: - Phân công công việc. - Thời gian tập luyện. - Thời gian tổng duyệt. - Thời gian tổ chức chương trình. 4. Tổ chức chương trình. Rút kinh nghiệm sau chương trình Các phương pháp giáo dục cách giao tiếp, ứng xử thanh lịch, văn minh cho học sinh Hà Nội. Page 22 Việc giáo dục cách giao tiếp, ứng xử thanh lịch, văn minh cho học sinh Hà Nội hiện nay cũng được tổ chức qua các chương trình và giáo viên hướng dẫn học sinh thực hiện theo quy trình trên. Chúng ta có thể cho học sinh tổ chức trong các tiết học của các môn khác nhau hay vào các giờ sinh hoạt lớp, các tiết hoạt động ngoại khóa hoặc tổ chức các chương trình tọa đàm có quy mô lớn hơn. Ví dụ: Hình ảnh học sinh tổ chức chương trình tọa đàm về cách giao tiếp, ứng xử trong quan hệ bạn bè Phương pháp này có rất nhiều ưu điểm: - Học sinh được hoạt động nhiều → phát huy được tính chủ động, tích cực của học sinh - Học sinh được tự tìm hiểu kiến thức. - Qua các hoạt động, học sinh rèn được: + Kỹ năng xây dựng kế hoạch khoa học. + Kỹ năng tổ chức chương trình. + Kỹ năng điều hành, phân công công việc. + Kỹ năng hoạt động nhóm, Các phương pháp giáo dục cách giao tiếp, ứng xử thanh lịch, văn minh cho học sinh Hà Nội. Page 23 Phần 6: Phương pháp giáo dục chính khóa Với thực trạng về cách giao tiếp, ứng xử hiện nay của học sinh THCS nói riêng và của thanh thiếu niên nói chung, tôi thiết nghĩ, việc giáo dục nếp sống thanh lịch, văn minh cho học sinh cần phải được coi trọng như các tiết học chính khóa. Điều này hoàn toàn có thể thực hiện được khi mỗi giáo viên chúng ta ý thức đầy đủ và thực hiện nó không chỉ là trách nhiệm mà còn là tâm huyết và tình cảm của người thầy đối với những thế hệ học trò thân yêu. Nhìn rộng và xa hơn nữa, đó còn là cách chúng ta gìn giữ và phát huy những nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc, của xứ Kinh kỳ ngàn năm văn hiến, để nó có thể trường tồn với thời gian và không gian. Bản thân tôi đã thực hiện việc này rất nghiêm túc và đã tổ chức những tiết học cho học sinh. Kết quả là học sinh rất hào hứng, say mê và có ý thức trong việc tu dưỡng, rèn luyện mình trở thành một học sinh thanh lịch, văn minh, xứng đáng là chủ nhân tương lai của đất nước. Tôi đã thực hiện hai tiết dạy giáo dục cách giao tiếp, ứng xử cho học sinh và được đánh giá cao về chất lượng và hiệu quả. (Có hai giáo án kèm theo cuối SKKN) Các phương pháp giáo dục cách giao tiếp, ứng xử thanh lịch, văn minh cho học sinh Hà Nội. Page 24 Phần 7: Phương pháp thu thập thông tin phản hồi từ học sinh → điều chỉnh phương pháp cho phù hợp Một trong những yếu tố rất quan trọng để thu được hiệu quả cao trong công tác giảng dạy đó là tiếp nhận thông tin phản hồi từ học sinh để nắm bắt được kiến thức, kỹ năng và phương pháp mình áp dụng khi giáo dục học sinh đã phù hợp với đối tượng học sinh chưa. Và mục tiêu mình đặt ra đạt được bao nhiêu phần trăm (học sinh tiếp thu được bao nhiêu kiến thức, kỹ năng, biết vận dụng kiến thức được học vào thực tế ở mức độ vận dụng thấp, vận dụng cao hay vận dụng linh hoạt, ). Trên cơ sở những thông tin có được, chúng ta sẽ quyết định duy trì hay bổ sung hay thay đổi kiến thức, kỹ năng, phương pháp khác cho phù hợp hơn với đối tượng học sinh, phù hợp với từng trình độ học sinh. Mục đích cuối cùng là giúp học sinh hình thành nhân cách tốt qua việc rèn luyện cách giao tiếp, ứng xử hàng ngày. Để thu thập thông tin phản hồi, chúng ta có thể sử dụng các hình thức sau: - Trao đổi trực tiếp với học sinh. - Tiếp nhận thông tin một cách gián tiếp thông qua một đối tượng khác. - Sử dụng phiếu khảo sát. - Sử dụng phiếu bài tập kiểm tra, Thầy cô giáo (Điều chỉnh) Học sinh (Tiếp nhận) Truyền đạt kiến thức, kỹ năng, phương pháp Thông tin phản hồi Các phương pháp giáo dục cách giao tiếp, ứng xử thanh lịch, văn minh cho học sinh Hà Nội. Page 25 IV. Hiệu quả của SKKN: Đề tài SKKN trên tôi đã áp dụng đối với học sinh khối 7 của một trường THCS và đã thu được kết quả tương đối tốt. Qua phiếu khảo sát và qua thực tế tôi đưa ra bảng thống kê như sau Số học sinh có cách giao tiếp, ứng xử thanh lịch, văn minh trong trường học (học sinh khối 7), trước và sau khi áp dụng đề tài SKKN Lớp Trước khi áp dụng đề tài SKKN Sau khi áp dụng đề tài SKKN Số học sinh có cách giao tiếp ứng xử thanh lịch, văn minh Tỉ lệ % Số học sinh có cách giao tiếp ứng xử thanh lịch, văn minh Tỉ lệ % 7A 35/52 67,3% 50/52 96,1% 7B 40/53 75,4% 52/53 98,1% 7C 35/50 70% 49/50 98% 7D 38/54 70,3% 52/54 96,3% 7E 45/54 83,3% 53/54 98,1% 7G 46/53 86,7% 53/53 100% Rất nhiều học sinh đã có cách giao tiếp ứng xử đẹp trong cuộc sống hàng ngày hơn thế nữa, nhiều học sinh đã có ý thức tự giác tuyên truyền để các bạn khác cùng thực hiện nếp sống thanh lịch, văn minh trong giao tiếp, ứng xử. Đây là nền tảng cơ sở để chúng ta kế thừa, gìn giữ và phát huy những nét đẹp văn hóa mang đậm bản sắc của dân tộc, để nó mãi là niềm tự hào của người dân Việt Nam, của Thủ đô văn hiến. Các phương pháp giáo dục cách giao tiếp, ứng xử thanh lịch, văn minh cho học sinh Hà Nội. Page 26 PHẦN III: KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ 1. Kết luận: Trên đây chỉ là một vài kinh nghiệm nhỏ tôi đã rút ra được trong quá trình giảng dạy của mình, cũng như học hỏi thêm kinh nghiệm từ đồng nghiệp. Việc giáo dục nếp sống thanh lịch, văn minh cho học sinh Hà Nội là một việc làm quan trọng, cấp thiết và có ý nghĩa to lớn. Bản thân tôi, là một giáo viên trẻ, cũng chưa có nhiều kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệmnên tôi tự nhận thấy đề tài SKKN của mình còn chưa thực sự hoàn chỉnh. Nhưng với đề tài này, tôi tự nhận thấy một vài ưu điểm sau: - Giúp học sinh hiểu được nét đẹp văn hóa của người Hà Nội xưa. - Giúp học sinh ý thức được tầm quan trọng của việc cần tu dưỡng rèn luyện để có nếp sống thanh lịch, văn minh, đặc biệt là trong cuộc sống hội nhập và phát triển hiện nay. - Rèn cho học sinh cách xử lý các tình huống trong cuộc sống, cách giao tiếp tế nhị, khéo léo và cách cư xử đẹp, có văn hóa với mọi người xung quanh. - Học sinh nhận thức và có cách giao tiếp, ứng xử thanh lịch văn minh với mọi người đồng thời tuyên truyền cho các bạn khác cùng thực hiện, góp phần xây dựng một môi trường văn hóa giao tiếp, ứng xử. - Nhiều học sinh nhận thức được giao tiếp ứng xử đẹp không chỉ là trách nhiệm mà thực hiện nó với một tình cảm chân thành và một niềm vui, niềm hạnh phúc. - Giúp học sinh rèn thêm nhiều kỹ năng sống khác, Các phương pháp giáo dục cách giao tiếp, ứng xử thanh lịch, văn minh cho học sinh Hà Nội. Page 27 2. Kiến nghị: Đề tài SKKN trên đây của tôi đã được áp dụng và đã có hiệu quả thực tế, tuy nhiên chưa đạt được hiệu quả 100%, vì: - Một số học sinh do đặc điểm tâm, sinh lý lứa tuổi đang lớn, muốn thể hiện cái tôi cá nhân, nên chưa ý thức sâu sắc việc cần thiết phải rèn luyện cách giao tiếp, ứng xử thanh lịch, văn minh. Một số khác có thực hiện nhưng còn mang tính chất chống đối, chưa tự giác. - Thêm nữa, do cuộc sống hiện đại với sự bùng nổ của mạng xã hội, nhiều nguồn thông tin xấu chưa được kiểm duyệt về nội dung đã nhanh chóng lan tràn trên mạng xã hội và học sinh tiếp xúc với các nội dung đó rất nhanh. Trong khi đó các con vẫn chưa có đủ kiến thức, kỹ năng để phân tích và quyết định hành động. Vì vậy, có thể khi còn ở môi trường giáo dục, các con rất hiểu về cách giao tiếp ứng xử có văn hóa nhưng khi ra ngoài xã hội lại bị bạn bè dụ dỗ, lôi kéo nên quên mất những kiến thức, kỹ năng đã được thầy cô dạy bảo. - Chính bởi thế, trong đề tài SKKN này, tôi nghĩ chúng ta cần phải áp dụng đồng thời cả 6 phương pháp trên và thực hiện một cách thường xuyên, liên tục, để củng cố và tiếp tục giáo dục những học sinh trên có nếp sống thanh lịch, văn minh, có cách cư xử có văn hóa trong gia đình, nhà trường và cả ngoài xã hội. - Tôi là một giáo viên trẻ nên chưa có nhiều kinh nghiệm → chưa hình dung và bao quát được hết các tình huống thực tế, các phương pháp có thể áp dụng để giúp nhiều học sinh có cách cư xử đẹp, có lối sống văn minh. Từ đề tài SKKN này tôi sẽ tiếp tục thu thập những ý kiến đóng góp của bạn bè, của đồng nghiệp và của cả học sinh để bổ sung cho đề tài SKKN này được hoàn chỉnh hơn. Tôi cũng mong các cấp lãnh đạo, các bạn đồng nghiệp đóng góp thêm ý kiến cho tôi để để tài SKKN được bổ sung, chỉnh sửa và đạt được hiệu quả cao hơn. Tôi mong đề tài của mình được áp dụng rộng rãi hơn đối với học sinh ở nhiều lứa tuổi khác nhau để kiểm nghiệm và thu được những phản hồi hữu ích từ phía học sinh và để hoàn thiện SKKN này. Các phương pháp giáo dục cách giao tiếp, ứng xử thanh lịch, văn minh cho học sinh Hà Nội. Page 28 3. Bài học kinh nghiệm: Qua quá trình giảng dạy thực tế và qua quá trình áp dụng SKKN tôi nhận thấy rằng, việc tu dưỡng rèn luyện về cách giao tiếp ứng xử thanh lịch, văn minh không chỉ cần thiết đối với học sinh mà trên thực tế nó cũng rất có ích cho những nhà làm giáo dục. Tôi tự nhận thấy rằng: bản thân mình cũng cần phải tự trau dồi nhiều kiến thức thực tế, kỹ năng xử lý tình huống và kinh nghiệm cuộc sống nhiều hơn nữa để tự hoàn thiện mình và có thêm nhiều phương pháp hay, bổ ích trong giáo dục kỹ năng sống đặc biệt là kỹ năng giao tiếp ứng xử thanh lịch, văn minh cho học sinh Hà Nội. Việc giáo dục này cần phải được tiến hành đồng bộ, thường xuyên và liên tục mới có thể đạt được hiệu quả nhanh chóng. Ngoài việc tự nghiên cứu tài liệu, thống kê những kinh nghiệm thực tế của bản thân, tôi cũng nhận được nhiều sự giúp đỡ, đóng góp của đồng nghiệp, các cấp quản lý nhà trường, đặc biệt là sự giúp đỡ của các thầy cô giáo trong tổ, các giáo viên chủ nhiệm có nhiều năm kinh nghiệm. Vậy tôi xin được gửi tới họ những lời cảm ơn chân thành nhất! Các phương pháp giáo dục cách giao tiếp, ứng xử thanh lịch, văn minh cho học sinh Hà Nội. Page 29 PHẦN IV: TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Tài liệu: Giáo dục nếp sống thanh lịch, văn minh cho học sinh Hà Nội – Cấp THCS – Lớp 6,7,8,9. 2. Tài liệu hướng dẫn: Hoạt động ngoài giờ lên lớp – Cấp THCS – Lớp 6,7,8,9. 3. Sách: Giáo dục công dân – Lớp 6,7,8,9. 4. Sách: Văn học – Lớp 6,7. 5. Các sách giới thiệu về nét đẹp văn hóa của người Hà Nội xưa. 6. Các sách hướng dẫn giáo dục kỹ năng sống cho học sinh. 7. Một số tài liệu khác. 8. Nguồn tư liệu trên Internet. Các phương pháp giáo dục cách giao tiếp, ứng xử thanh lịch, văn minh cho học sinh Hà Nội. Page 30 Hà Nội, ngày 01/03/2017 Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung của người khác. Các phương pháp giáo dục cách giao tiếp, ứng xử thanh lịch, văn minh cho học sinh Hà Nội. Page 31 Bài 2 - Tiết 1: GIAO TIẾP ỨNG XỬ TRONG GIA ĐÌNH A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT Giúp học sinh: I. Kiến thức: 1. HS hiểu được nét đẹp của Hà Nội xưa và nay: cảnh vật, con người, nét đẹp trong văn hóa giao tiếp ứng xử. 2. HS hiểu được thế nào là giao tiếp ứng xử, các yếu tố ảnh hưởng đến giao tiếp ứng xử. 3. HS hiểu được nét thanh lịch văn minh trong giao tiếp ứng xử của người Hà Nội xưa. 4. Hs nắm được tổ chức gia đình của người Hà Nội (Các thế hệ trong một gia đình, quan hệ họ hang, những mối quan hệ của các thành viên trong gia đình). II. Kĩ năng: 1. Rèn kỹ năng, hành vi giao tiếp ứng xử thanh lịch văn minh đối với ông bà, cha mẹ. 2. Rèn kỹ năng xử lý các tình huống trong giao tiếp ứng xử của cuộc sống hàng ngày. III. Thái độ: 1. Có hướng điều chỉnh và có ý thức thực hiện hành vi giao tiếp ứng xử ở mức độ đúng, dần dần nâng lên hành vi giao tiếp ứng xử đẹp. Từ đó xây dựng, hình thành thói quen và lối sống đẹp. 2. Luôn có ý thức rèn luyện cách giao tiếp ứng xử thanh lịch, văn minh trong gia đình. Các phương pháp giáo dục cách giao tiếp, ứng xử thanh lịch, văn minh cho học sinh Hà Nội. Page 32 IV.Tích hợp liên môn:Môn Văn, Giáo dục công dân, Lịch sử, Âm nhạc, Mỹ thuật 1. Môn Văn: Ca dao, tục ngữ ca ngợi công ơn của ông bà, cha mẹ 2. Môn Giáo dục công dân: Giáo dục ý thức, trách nhiệm của con cháu đối với những người có công sinh thành và nuôi dưỡng mình thông qua cách giao tiếp ứng xử hàng ngày. 3. Môn Lịch sử: Tìm hiểu những nét đẹp của Hà Nội xưa về văn hóa truyền thống, nét hào hoa thanh lịch của người Hà Nội → Giáo dục ý thức giữ gìn và phát huy cho muôn đời sau. 4. Môn Âm nhạc: Những ca khúc hay về Hà Nội, bài hát ca ngợi công ơn của cha mẹ, 5. Mỹ thuật: thể hiện tổ chức gia đình của người Hà Nội bằng mô hình cây, V. Phát triển năng lực của học sinh: - Năng lực giao tiếp ứng xử, kỹ năng thuyết trình, - Năng lực giải quyết tình huống thực tế trong giao tiếp ứng xử hàng ngày - Năng lực cảm thụ âm nhạc, hội họa,.. B. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC - Phân tích, thuyết trình, đàm thoại - Nêu vấn đề, tạo tình huống, thảo luận nhóm - Giải quyết tình huống bằng tiểu phẩm, băng hình,... - Hệ thống, tổng hợp: bài vè, ca dao, ... - Liên hệ thực tế C. SỰ CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Giáo viên: 1. Thiết kế giáo án bằng phần mềm PP 2. Sưu tầm các tình huống giao tiếp ứng xử với ông bà và cha mẹ trong cuộc sống hàng ngày. 2. Học sinh: Chuẩn bị bài theo sự hướng dẫn của giáo viên. D. BÀI MỚI Các phương pháp giáo dục cách giao tiếp, ứng xử thanh lịch, văn minh cho học sinh Hà Nội. Page 33 1. Vào bài - Giới thiệu nét đẹp của Hà Nội (5’): - GV chiếu đoạn phim về vẻ đẹp của Hà Nội và con người Hà Nội. -GV hỏi: Con có cảm nghĩ gì khi xem đoạn băng trên? (HS phát biểu) - Gv thể hiện cảm xúc về Hà Nội: Hà Nội của chúng ta đẹp thật các con ạ! Nếu đi dọc theo những con phố ở Hà Nội, ta dễ dàng cảm nhận được cái đẹp rất riêng, chỉ Hà Nội mới có! Không chỉ đẹp về cảnh quan thiên nhiên, về kiến trúc nghệ thuật, về ẩm thực, hay trang phục... mà Hà Nội còn đẹp ở những chiếc xe hàng hoa, và những thứ bình dị nhất. Hà Nội đẹp từng góc phố, con đường, từng hàng cây ghế đá,.. từng ánh mắt, nụ cười. Đặc biệt Hà Nội còn đẹp ở lời ăn tiếng nói của những con người hào hoa, thanh lịch. Một lối sống thanh lịch, văn minh luôn đi cùng những hành vi giao tiếp ứng xử có văn hóa. Đó là truyền thống, là giá trị tinh thần vô giá của người Hà Nội. Cho đến ngày nay, nét đẹp đó vẫn luôn là niềm tự hào của người Hà Nội. Tuy nhiên, thoảng đâu đó, trong nhịp sống hối hả, khẩn trương của cuộc sống hiện đại hôm nay, nét đẹp trong văn hóa giao tiếp ứng xử của người Hà Nội dường như cũng phôi pha ít nhiều. Đó là một nét thoáng buồn của Hà Nội cổ kính ngàn năm văn hiến. Chính vì thế, để nét đẹp của Hà Nội là trường tồn với thời gian, trong tiết học hôm nay cô trò mình sẽ cùng trao đổi về cách giao tiếp ứng xử của người Hà Nội. Vậy, trước hết con cần hiểu giao tiếp ứng xử là gì? (HS phát biểu) - GV chốt: Giao tiếp là hoạt động truyền tải thông tin từ người nói đến người nghe, ứng xử là một biểu hiện của giao tiếp. Có nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến giao tiếp: mục đích, đối tượng , nội dung, phương tiện, hoàn cảnh giao tiếp. →Khi giao tiếp ứng xử phải dung hòa các yếu tố này. - GV giới thiệu nét văn minh thanh lịch của người Hà Nội. -GV chuyển ý: Trong các mối quan hệ giao tiếp thì gia đình luôn là cái nôi gi
Tài liệu đính kèm: