Nguyên nhân.
Trong những năm qua, đội ngũ giáo viên trường Tiểu học Kim Long B đã có những cố gắng về việc vận dụng đổi mới các phương pháp dạy học để nâng cao chất lượng. Một số ít giáo viên giỏi, giáo viên khá đã quan tâm đến phương pháp cải tiến dạy học một cách triệt để. Song do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan lên phong trào đổi mới phương pháp dạy học của nhà trường còn có những hạn chế nhất định, vẫn chịu ảnh hưởng cách dạy học cũ. Giáo viên lên lớp với sách giáo khoa, bài soạn đơn giản là đa phần, chỉ có một số ít tài liệu tham khảo.
Trong quá trình giảng dạy, đa số giáo viên dùng phương pháp giảng dạy, thuyết trình, làm mẫu, hỏi đáp. Hoạt động chủ yếu của học sinh là nghe giảng - làm quen bài mẫu - Trả lời theo yêu cầu của giáo viên. Do làm theo tài liệu có sẵn nên giáo viên thường lệ thuộc hoàn toàn vào tài liệu, không có tính sáng tạo. Học sinh chỉ lĩnh hội kiến thức một cách thụ động từ giáo viên, nhiều học sinh chỉ biết nghe theo, làm theo, nói theo sự áp đặt của giáo viên. Do vậy chức năng linh hoạt, sáng tạo của cả giáo viên lẫn học sinh đều bị hạn chế.
- Học sinh Tiểu học còn nằm trong lứa tuổi vừa học, vừa chơi, chủ yếu nhiều em còn ham chơi, chưa có sự quan tâm, nhắc nhở của gia đình.
- Học sinh nghỉ hè không ôn bài, chơi nhiều sao nhãng kiến thức đã học.
- Các em có tham gia ôn tập nhưng không chú ý, không tập trung nghe giảng – thực hành bài tập. Do vậy, khi tham gia khảo sát tự làm bài không đạt yêu cầu.
- Ngoài ra một số ít học sinh mất kiến thức cơ bản trong quá trình học
- Một số giáo viên còn vị nể phụ huynh học sinh, nên việc đánh giá ghi điểm học sinh qua các đợt kiểm tra chưa chính xác, chưa thực sự thực chất. Cứ như vậy làm cho học sinh có điểm cao mà kiến thức bị hổng. Trong công tác quản lý chỉ đạo chuyên môn phải làm như thế nào để có chất lượng dạy – học thực chất và bền vững về khả năng lĩnh hội kiến thức của học sinh Tiểu học.
ra chất lượng dạy học của giáo viên thông qua dự giờ, khảo sát chất lượng học sinh - Kiểm tra hồ sơ chuyên môn của giáo viên để đánh giá được sự đầu tư, trình độ của giáo viên thông qua sắp xếp, trình bày văn bản. - Kiểm tra công tác tự học tự rèn thông qua việc cập nhật thông tin bài giảng. - Kiểm tra việc thực hiện phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Nội dung này đã được triển khai sâu rộng trước giáo viên và học sinh và đã đi vào thực hiện có hiệu quả. Cụ thể là: + Giáo viên chủ nhiệm đã vận động được phụ huynh cùng tham gia thực hiện cuộc vận động này như góp phần làm vệ sinh lớp học, mua chậu hoa cây cảnh, trang trí lại lớp học cho đẹp. Điều này đã tạo được sức mạnh tổng hợp, tình cảm gần gũi, thân thương giữa cô giáo, học sinh, phụ huynh làm cho không khí trường học, lớp học thân thiện và đoàn kết hơn. + Nhà trường lúc nào cũng Xanh – Sạch – Đẹp và được bổ sung cây cảnh làm đẹp cho trường, đã gây được cảm tình đối với mọi người; trường ra trường; lớp ra lớp + Giáo viên – học sinh đã có nề nếp thi đua dạy và học có hiệu quả khá cao. Còn những hạn chế trong chuyên môn của giáo viên dần dần được khắc phục dưới sự giúp đỡ của người thanh tra, kiểm tra chuyên môn. - Công tác kiểm tra, thanh tra chuyên môn gắn liền với công tác dự giờ đột xuất, khảo sát chất lượng học sinh sau khi dự giờ xong tiết đó nhằm đánh giá thực chất việc dạy của giáo viên. Đây là việc làm thường xuyên của công tác quản lý chuyên môn trong trường học để tác động đến giáo viên dạy thực chất, học sinh học thực chất và có hiệu quả giáo dục toàn diện cho học sinh Tiểu học. Việc làm này đã tạo điều kiện cho nhà trường có cơ sở đánh giá chuẩn giáo viên và học sinh Tiểu học. Nó còn giúp cho việc quản lý chỉ đạo chuyên môn có thêm kinh nghiệm quản lý chuyên môn vững chắc hơn. 6. Xây dựng nề nếp lớp học ở trường Tiểu học. - Nhằm đạt được mục tiêu giáo dục toàn diện cho học sinh Tiểu học cần phải xây dựng nề nếp lớp học cho thật tốt. Lớp học có nề nếp thì việc dạy học của giáo viên mới có nhiều thuận lợi về tổ chức phương pháp dạy học và hiệu quả giáo dục cao hơn. Nếu lớp không có nề nếp học sinh sẽ mất trật tự trong lớp học, tạo cho giáo viên lúng túng trong tiết dạy, kết quả GD không cao. - Việc xây dựng nề nếp lớp học, giáo viên luôn luôn duy trì, củng cố và phát triển. Coi dạy là việc làm thường xuyên và liên tục đối với giáo viên chủ nhiệm lớp ở trường Tiểu học. Nhằm tạo cho học sinh có thói quen nề nếp học tập, sinh hoạt ở lớp cũng như ở nhà. - Ngoài ra giáo viên cần phải xây dựng cho học sinh có thói quen sinh hoạt ngoài giờ lên lớp: biết giao tiếp sinh hoạt với bạn bè, với cộng đồng xã hội. Hình thành cho học sinh có ý thức, có hành vi kỹ năng sống trong sinh hoạt, vui chơi 7. Đánh giá kết quả học sinh Tiểu học. Việc đánh giá kết quả học sinh là việc làm thường xuyên của giáo viên chủ nhiệm lớp. Được áp dụng thực hiện theo thông tư 22/2016/TT-BGDĐT, ngày 22/9/2016 của Bộ trưởng Bộ GDĐT; đối với học sinh khuyết tật được đánh giá theo quyết định 23/2006/ QĐ–BGD – ĐT ngày 22/5/2006. - Giáo viên đánh giá, nhận xét học sinh qua quá trình học tập phải chuẩn mực; phân loại được học sinh và lập kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi, giúp đỡ học sinh yếu. - Giáo viên phối hợp các hình thức kiểm tra, đánh giá nhận xét học sinh qua từng đợt và điều chỉnh kế hoạch dạy học cho phù hợp. Nhằm giúp học sinh học tập ngày một tiến bộ, đi đúng hướng để đạt mục tiêu chuẩn kiến thức ở các môn học. - Tổ chức việc đánh giá kiểm tra định kì phải cụ thể hoá các bài kiểm tra của học sinh. Muốn được vậy trong công tác tổ chức coi và chấm các bài kiểm tra và tự đánh giá các môn nhận xét của học sinh phải khách quan, vô tư, đúng và chính xác, có chất lượng. Việc đánh giá kết quả của học sinh là kết quả của giáo viên, là sản phẩm trí tuệ của giáo viên trong quá trình dạy học. 8. Tổ chức hội thi làm đồ dùng dạy học. Tạo điều kiện, động viên giáo viên tự làm đồ dùng dạy học cho các tiết học, tránh tình trạng giáo viên lên lớp dạy chay. Coi việc làm và sử dụng thiết bị dạy học là một việc làm thường xuyên và lấy đó làm một trong những tiêu chí thi đua, xếp loại hàng tháng. Hướng dẫn giáo viên sử dụng các vật liệu rẻ tiền để làm đồ dùng dạy học. Giao chỉ tiêu về số lượng đồ dùng dạy học có chất lượng cho mỗi giáo viên trong từng năm học. Khen thưởng, động viên kịp thời những giáo viên có thành tích, tích cực trong việc làm và sử dụng thiết bị dạy học. 9. Tổ chức viết và trao đổi sáng kiến kinh nghiệm. Công tác này được phát động hàng năm vào đầu năm học. Đây được xem như một cuộc sinh hoạt chuyên môn, tạo điều kiện cho một giáo viên được trình bày quan điểm của mình. Hiệu trưởng là người phải gương mẫu thực hiện và thường xuyên động viên, hướng dẫn giáo viên nghiên cứu khoa học, viết sáng kiến kinh nghiệm về các đề tài giảng dạy và giáo dục, viết sáng kiến kinh nghiệm sẽ có tác dụng thúc đẩy việc thực hiện nhiệm vụ dạy và học. Đồng thời mỗi dịp trình bày, thảo luận sáng kiến cũng là một cơ hội để học hỏi, trao đổi, nâng cao hiểu biết, tháo gỡ các vướng mắc về chuyên môn. * Về khả năng áp dụng của sáng kiến: Thực trạng việc sử dụng phương pháp dạy học của giáo viên trường Tiểu học Kim Long B năm học 2019-2020. a. Thuận lợi. - Ban giám hiệu nhà trường nhiệt tình, năng động trong công việc. - Đội ngũ giáo viên tâm huyết với nghề, có ý thức tự học, tự rèn, 100% giáo viên có trình độ chuẩn, ý thức được việc nâng cao chất lượng, giáo dục học sinh phát triển toàn diện là nhiệm vụ trọng tâm, hàng đầu trong công tác giảng dạy. Giáo viên có kế hoạch giảng dạy phù hợp với đối tượng học sinh. - Đa số học sinh chăm ngoan, có ý thức, chịu khó vươn lên trong học tập. - Cơ sở vật chất, thiết bị thư viện phục vụ cho công tác giảng dạy tương đối phong phú, đầy đủ và đảm bảo. b. Khó khăn - Mặc dù trường đóng trên địa bàn trung tâm, nhưng đa số học sinh là con em gia đình làm nông. Học sinh diện chính sách, hộ nghèo còn nhiều nên việc quan tâm, chăm lo học tập cho con em của phụ huynh cũng như việc tiếp thu kiến thức của các em có phần hạn chế. - Một số phụ huynh học sinh có quan niệm cho con em đi học để biết đọc, biết viết là được. Việc học của con, họ giao khoán cho nhà trường, coi đó là nhiệm vụ của thầy cô giáo. c. Nguyên nhân. Trong những năm qua, đội ngũ giáo viên trường Tiểu học Kim Long B đã có những cố gắng về việc vận dụng đổi mới các phương pháp dạy học để nâng cao chất lượng. Một số ít giáo viên giỏi, giáo viên khá đã quan tâm đến phương pháp cải tiến dạy học một cách triệt để. Song do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan lên phong trào đổi mới phương pháp dạy học của nhà trường còn có những hạn chế nhất định, vẫn chịu ảnh hưởng cách dạy học cũ. Giáo viên lên lớp với sách giáo khoa, bài soạn đơn giản là đa phần, chỉ có một số ít tài liệu tham khảo. Trong quá trình giảng dạy, đa số giáo viên dùng phương pháp giảng dạy, thuyết trình, làm mẫu, hỏi đáp. Hoạt động chủ yếu của học sinh là nghe giảng - làm quen bài mẫu - Trả lời theo yêu cầu của giáo viên. Do làm theo tài liệu có sẵn nên giáo viên thường lệ thuộc hoàn toàn vào tài liệu, không có tính sáng tạo. Học sinh chỉ lĩnh hội kiến thức một cách thụ động từ giáo viên, nhiều học sinh chỉ biết nghe theo, làm theo, nói theo sự áp đặt của giáo viên. Do vậy chức năng linh hoạt, sáng tạo của cả giáo viên lẫn học sinh đều bị hạn chế. - Học sinh Tiểu học còn nằm trong lứa tuổi vừa học, vừa chơi, chủ yếu nhiều em còn ham chơi, chưa có sự quan tâm, nhắc nhở của gia đình. - Học sinh nghỉ hè không ôn bài, chơi nhiều sao nhãng kiến thức đã học. - Các em có tham gia ôn tập nhưng không chú ý, không tập trung nghe giảng – thực hành bài tập. Do vậy, khi tham gia khảo sát tự làm bài không đạt yêu cầu. - Ngoài ra một số ít học sinh mất kiến thức cơ bản trong quá trình học - Một số giáo viên còn vị nể phụ huynh học sinh, nên việc đánh giá ghi điểm học sinh qua các đợt kiểm tra chưa chính xác, chưa thực sự thực chất. Cứ như vậy làm cho học sinh có điểm cao mà kiến thức bị hổng. Trong công tác quản lý chỉ đạo chuyên môn phải làm như thế nào để có chất lượng dạy – học thực chất và bền vững về khả năng lĩnh hội kiến thức của học sinh Tiểu học. d. Kết quả đạt được của giáo viên trong năm học trước. Qua quá trình nghiên cứu thực hiện các biện pháp về công tác quản lý chỉ đạo chuyên môn ở trường Tiểu học, từ những thực trạng trên nên kết quả xếp loại giáo viên và học sinh trong năm học 2018-2019 như sau: 1. Với giáo viên: - Chiến sĩ Thi đua cơ sở : 03 đồng chí; - Trường đạt Tập thể lao động xuất sắc. 2. Với học sinh: - Kết quả xếp loại 2 mặt. + Phẩm chất: Đạt 572/572 HS = 100% . + Năng lực: - Hoàn thành tốt nội dung các môn học: 394 em; - Có tiến bộ trong học tập: 82 em; - Có ý thức và trách nhiệm cao trong học tập và tự quản: 12 em. - Tỷ lệ học sinh lên lớp: 97,6 %. - Tỷ lệ học sinh hoàn thành chương trình tiểu học: 100%. e. Giải pháp. Với đặc điểm tình hình, kết quả của năm học đã trình bày ở trên, để đáp ứng với yêu cầu đổi mới, nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục đòi hỏi người cán bộ quản lý phải quan tâm đến việc tìm tòi giải pháp chỉ đạo các tổ khối chuyên môn, đổi mới phương pháp dạy học nhằm phát huy nội lực của đội ngũ giáo viên trong việc giảng dạy. Bản thân tôi có một số giải pháp sau: 1. Chỉ đạo nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên. 2. Chỉ đạo nghiên cứu chương trình, sách giáo khoa, xây dựng kế hoạch giảng dạy. 3. Chỉ đạo soạn, giảng mẫu. 4. Chỉ đạo giáo viên tự làm đồ dùng giảng dạy. 5. Chỉ đạo công tác kiểm tra đánh giá kết quả giảng dạy. 6. Chỉ đạo bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ. 7. Chỉ đạo các tổ trưởng chuyên môn ra đề khảo sát học sinh hàng tháng theo chuẩn kiến thức kỹ năng. Với những giải pháp trên tôi đã áp dụng vào thực tế như sau. 1. Chỉ đạo nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên. Tổ chức cho giáo viên học tập các nghị quyết của Đảng các cấp về chiến lược giáo dục đào tạo. Học tập chỉ thị của bộ giáo dục và đào tạo về nhiệm vụ năm học 2018-2019, hướng
Tài liệu đính kèm: