1. Lý do chọn đề tài:
Xã hội hiện nay đã và đang làm thay đổi cuộc sống của con người, nhiều vấn đề phức
tạp liên tục nảy sinh. Bên cạnh những tác động tích cực, còn có những tác động tiêu cực,
gây nguy hại cho con người, đặc biệt là trẻ em. Nếu trẻ em không có những kiến thức cần
thiết để biết lựa chọn những giá trị sống tích cực, không có những năng lực để ứng phó,
để vượt qua những thách thức mà hành động theo cảm tính thì rất dễ gặp trở ngại, rủi ro
trong cuộc sống và sẽ bị lệch lạc sau này. Do đó, việc hình thành kỹ năng sống cho trẻ ở
lứa tuổi 4-5 tuổi là một giai đoạn rất cần thiết nhằm giúp trẻ phát triển toàn diện hơn.
Giáo dục kỹ năng sống phải được đo bằng sự vận dụng những kỹ năng đó vào trong
cuộc sống hằng ngày như: tự tin trong giao tiếp, kỹ năng giải quyết các vấn đề, kỹ năng
tự phục vụ, kỹ năng hợp tác chia sẻ. Giáo dục kỹ năng sống nhằm giúp trẻ phát triển hài
hoà, toàn diện về nhân cách, để cung cấp cho trẻ những kiến thức cần thiết về kỹ năng
sống để các em sống sao cho lành mạnh và có ý nghĩa. Giúp các em biết được những
điều nên làm và không nên làm, biến những kiến thức về kỹ năng sống được cung cấp
thành hành động cụ thể trong quá trình hoạt động thực tiễn vớí bản thân, với người khác,
với xã hội, ứng phó với nhiều tình huống, học cách giao tiếp, ứng xử với mọi người, giải
quyết mâu thuẫn trong mối quan hệ và thể hiện bản thân một cách tích cực.
Rèn kỹ năng sống cho trẻ 4-5 tuổi là rèn cho trẻ có được những hành vi lành mạnh,
giúp trẻ có kinh nghiệm trong cuộc sống và hình thành ở trẻ các giá trị văn hoá con người
trong thời đại hiện nay, tạo cho trẻ nền tảng vững chắc khi chuyển qua một lối sống mới,
môi trường và quan hệ mới, đó là vào trường tiểu học.
Vì vậy, nhiệm vụ của giáo viên mầm non là phải rèn kỹ năng sống cho trẻ mầm non
nói chung trẻ 4-5 tuổi nói riêng để tạo mọi tiềm năng tốt nhất giúp trẻ học tập tốt ở tiểu
học và bước vào cuộc sống tự tin hơn, thực hiện đúng các chuẩn mực văn hoá xã hội đạt
hiệu quả cao hơn. Nhất là đối với các trẻ em ở vùng cao như địa bàn tôi đang công tác
hiện nay. Cuộc sống của các cháu còn gặp nhiều khó khăn, nhận thức của các bậc phụ
huynh còn nhiều hạn chế, để các cháu phát triển toàn diện hơn thì vấn đề rèn kỹ năng
sống cho các cháu là vô cùng cần thiết. Chính vì lý do trên mà tôi chọn đề tài: "Một số
biện pháp rèn kỹ năng sống cho trẻ 4-5 tuổi”
a chữa như thế nào, chứ không nên tức gận và quát mắng. Tôi đến gần trẻ và nói: “Nếu con làm vậy thì cô giáo rất buồn”, và yêu cầu trẻ xin lỗi cô. Như vậy lần sau khi bạn trẻ làm sai việc gì, hay bị bạn trêu chọc thì trẻ sẽ biết kiềm chế cảm xúc của mình, không đánh bạn mà nhờ đến sự giúp đỡ của cô. Qua đó trẻ học được kỹ năng nhận trách nhiệm về hành động của trẻ, biết nhận lỗi mà mình gây ra và biết kiềm chế những cảm xúc tiêu cực của bản thân. Biện pháp 3: Rèn kỹ năng sống qua tích hợp vào các hoạt động học và các hoạt động vui chơi khác. Việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ có thể tích hợp trong các mặt giáo dục, trong những hoạt động hằng ngày của trẻ. Tuỳ vào những chủ đề theo tuần, tháng, học kỳ mà tôi lựa chọn những kỹ năng sống phù hợp để hình thành cho trẻ. Cụ thể như sau: *Kỹ năng giao tiếp và kỹ năng thích nghi là hai kỹ năng mà tôi lựa chọn để tích hợp vào chủ đề “Trường mầm non”. * Kỹ năng giao tiếp: Phát triển kỹ năng giao tiếp cho trẻ là rất cần thiết, đòi hỏi cô giáo mầm non phải luôn gần gũi trẻ, hiểu trẻ, tạo mọi cơ hội để trẻ được nói thật thoải mái ở mọi nơi, vì chỉ khi nào trẻ sử dụng ngôn ngữ mẹ đẻ lưu loát thì trẻ mới có cơ hội phát triển toàn diện. Để khắc phục những hạn chế về giao tiếp cũng như giúp trẻ giao tiếp được tốt, tôi thường xuyên nói chuyện với từng trẻ để kích thích trẻ diễn đạt ý tưởng và cảm xúc. Muốn vậy, tôi luôn chú ý tới những yếu tố sau: - Tạo môi trường giao tiếp và giúp cho trẻ có cảm giác thoải mái, có nhu cầu giao tiếp bằng lời. Trong tất cả mọi hoạt động của trẻ, tôi luôn dùng nhiều trò chơi, câu đố để kích thích trẻ tham gia, qua đó giúp trẻ giao tiếp được tự nhiên hơn. Ví dụ: Trong lớp tôi có cháu Huyền rất ít nói, nhút nhát. Vì thế mà tôi thường cho cháu chơi cùng một nhóm gồm những trẻ mạnh dạn hơn. Trong giờ chơi, tôi cho trẻ chơi trò chơi “Đoán tên bạn”.Tôi hỏi trẻ: “Cô đang nghĩ về một bạn trai cao, to nhất lớp mình, Hậu đoán xem cô đang nghĩ về bạn nào? Tại sao con biết? ” Trẻ sẽ nói ngay tên bạn đó và vì sao trẻ lại đoán được. Hoặc là tôi cho trẻ tham gia đóng kịch cùng các bạn. - Ngôn ngữ là cái riêng của mỗi người và nó phát triển rất tự nhiên, do đó mà khi giao tiếp sẽ có lúc trẻ nói sai, chúng ta không nên la rầy quát mắng, vì như thế sẽ làm cho trẻ không tự tin, sợ nói. Muốn giúp trẻ sửa lỗi khi nói, tôi thường đóng vai để dạy trẻ như: Trò chơi bán hàng, trò chơi bác sỹ và trò chơi gia đình...Qua đó sẽ giúp trẻ nói theo mẫu của cô và của bạn. - Để cho trẻ có cảm giác gần gũi và thân thiện, tôi không dùng từ ngữ mang tích chất ra lệnh hay sai khiến sẽ làm cho trẻ có cảm giác bị bắt buột, miễn cưỡng phải làm việc đó; mà tôi chỉ nói với trẻ nhẹ nhàng, vỗ về trẻ. Ví dụ: Tôi nói: “Cô muốn các con hay cất ghế đúng nơi quy định cho cô để ra sân tập thể dục nào” . Không nên dùng câu: “Cất hết ghế đi”. - Để trẻ có cảm xúc mạnh, có nhu cầu về giao tiếp thì việc dùng đến các con rối như các con thỏ bông, gấu bông là rất cần thiết, vì trẻ ở lứa tuổi này rất thích được nói chuyện với những con vật gần gũi với trẻ. Ví dụ: Trong lớp có bạn Thuyền ít nói, nhưng khi cô đưa con búp bê ra để hỏi: “Xin chào bạn Thuyên, bạn đang làm gì vậy? Nhà bạn có mấy người vậy? Nói cho mình nghe đi!”, thì cháu Thuyền sẽ hào hứng trả lời ngay. Việc tạo ra một không khí thoải mái, đầm ấm và việc đưa các trò chơi, tạo các tình huống, cũng như dùng các con rối hay các con vật trong việc giao tiếp với trẻ là cách giúp trẻ giao tiếp tích cực nhất. Một kỹ năng nhỏ trong giao tiếp mà lớp tôi đang chủ nhiệm trẻ thể hiện rất hạn chế, đó là kỹ năng “văn hoá chào hỏi”. Thế nên, ngay từ đầu trẻ đến lớp tôi đã chủ ý nhắc nhở trẻ chào mẹ, chào cô, chào bạn. Ví dụ: Nếu trẻ quên hay hoặc không chủ động chào cô để vào lớp, hoặc chào cô, thì tôi sẽ nói: “Cô chào con, con chào tạm biệt mẹ đi nào!”, nhằm gây sự chú ý của trẻ đến việc chào hỏi lễ phép. Để giúp trẻ thực hiện tốt kỹ năng này tôi thường làm theo các cách sau: Cách1: Dạy cho trẻ cách chào. + Chào ông bà - cần làm những gì? + Chào bố mẹ - chào ra sao? + Chào bạn chào như thế nào? Cách 2: Trò chuyện và đặt ra những câu hỏi về những người trẻ thường gặp hằng ngày.(khi đi học về con gặp ai? Con gặp ở đâu? Con có chào Chú không? Con chào như thế nào) Cách 3: Cho trẻ xem các hình ảnh trên máy, xem tranh ảnh, cho trẻ thấy tác dụng của việc chào hỏi (Làm quen, thể hiện sự kính trọng, người được chào vui vẻ và yêu quý trẻ, trẻ được mọi người khen ngợi, được tặng quà...). Cách 4: Cho trẻ tập chào nhau ở lớp. Cho trẻ đóng vai người lớn, người già,... để các trẻ lần lượt vận dụng kỹ năng trên. Từ đó tôi có thể uốn nắn những hành động chưa đúng, hoặc tổ chức khen ngợi những trẻ thực hiện tốt các kỹ năng, khuyến khích để trẻ khác noi theo. * Kỹ năng thích nghi: Đây là một kỹ năng khá quan trọng mà tôi muốn hình thành cho trẻ ngay từ đầu năm học. Để trẻ có thể hoà nhập được, hoặc phản ứng lại với môi trường bên ngoài. Đó là “kỹ năng thích nghi”. Tôi còn dạy cho trẻ những hành vi văn hoá trong ăn uống: biết mời người lớn tuổi trước, mời mọi người cùng ăn, trong khi ăn không nói chuyện, ăn chậm, nhai kỹ, việc này tôi thường lồng ghép vào trong các giờ học, giờ sinh hoạt hằng ngày ở lớp. Đầu tiên tôi hình thành kỹ năng “thích nghi môi trường”. Để giúp trẻ để thích nghi với môi trường không có hoạt động nào tốt hơn là hoạt động ngoài trời. Vì vậy tôi không bỏ lỡ cơ hội cho trẻ hoạt động ngoài trời hàng ngày. Được ra ngoài trời không chỉ là để cho trẻ khám phá môi trường tự nhiên, mà trẻ còn được hít thở không khí thiên nhiên, được tắm nắng được thực hiện các vận động chạy, leo trèo, chơi một cách tự nhiên trong sân trường. Trẻ có thể nghịch với cát, đất, điều đó giúp cho trẻ vừa thoả mãn được tính năng động, vừa nâng cao sức đề kháng. Trong quá trình trẻ chơi tôi luôn luôn giám sát để can thiệp khi có dấu hiệu của sự nguy hiểm, đối với sự vấp ngã nhẹ của trẻ tôi quan sát để cho trẻ tự đứng lên, điều đó sẽ giúp trẻ mạnh dạn và tự tin hơn. - Thói quen biết xếp hàng. Đây là thói quen tốt, có văn hoá nơi công cộng. Ví dụ: Ở lớp tôi rèn cho trẻ biết xếp hàng rửa tay trước khi ra về và rủa tay khi tay bẩn và sau khi ăn, sau khi đi vệ sinh. - Thói quen biết bỏ rác vào thùng rác: Thùng rác bố trí hợp lý để trẻ bỏ rác và tôi thường xuyên quan sát, nhắc nhở trẻ bỏ đúng nơi quy định, qua đó hình thành cho trẻ thói quen tốt. - Thói quen biết xin lỗi và cảm ơn: Để trẻ thực hiện tốt thói quen này, tôi thường làm gương cho trẻ noi theo, ở lớp bất cứ trường hợp nào và với bất cứ ai (trong đó có trẻ) nếu cần nói lời xin lỗi hay cảm ơn tôi thường thể hiện cho trẻ thấy. Qua đó, trẻ bắt chước theo và sẽ cảm nhận được một cách tự nhiên các cách ứng xử này. * Chủ đề “Bản thân”,tôi lựa chọn hình thành kỹ năng tự chăm sóc bản thân gồm: ttự mặc áo quần, tự chăm lo vệ sinh cá nhân và tự cất đồ dùng đúng nơi quy định. Việc học cách tự chăm sóc bản thân mình là một phần quan trọng trong quá trình phát triển nhân cách cá nhân và nhận thức xã hội của trẻ. Vì vậy tôi luôn theo sát từng hoạt động của trẻ để khuyến khích, uốn nắn và chỉ dạy cho trẻ. Khi yêu cầu trẻ làm một việc gì, cho dù trẻ có làm được hay không tôi luôn động viên sự cố gắng của trẻ, khuyến khích trẻ làm lại, không tạo áp lực cho trẻ bằng cách phê bình hoặc làm giúp cho trẻ, luôn kiên nhẫn hướng dẫn trẻ thực hiện. Tôi kết hợp các bài học trước, trong và sau giờ ăn để trẻ hình thành hành động và thói quen sinh hoạt. Ví dụ: Vào giờ đón và trả trẻ, tôi khuyến khích trẻ tự cởi và mặc áo khoác, dép, mũ... đồ dùng cá nhân và cất ngay ngắn. Ngoài ra tôi cho trẻ đọc các bài thơ, câu chuyện như: Bài thơ “Cô dạy” “Bé nhớ rửa tay” ; câu chuyện: “Gấu con bị sâu răng”... Tôi giới thiệu về nội dung câu chuyện, bài thơ nhiều lần bằng nhiều hình thức khác nhau nhằm giúp trẻ hiểu được tác dụng của việc rửa tay, lau mặt, đánh răng... để trẻ thích thú và tự giác thực hiện. * Trong chủ đề “Gia đình” tôi lồng ghép kỹ năng tự bảo vệ. Khi mà xã hội ngày càng hiện đại thì chất lượng cuộc sống của con người ngày càng được nâng cao, nhưng cũng kéo theo nhiều mặt trái. Do trẻ không cẩn thận và chưa được cung cấp những kỹ năng sống nên có nhiều nguy cơ nguy hiểm thường xảy ra với trẻ xảy ra như: bị bắt cóc, bị lạm dụng...Để trẻ tránh được những nguy cơ này, tôi mạnh dạn dạy trẻ cách tự bảo vệ chính mình. Trước đây, qua những bài thơ câu chuyện, bài hát có nội dung giáo dục trẻ về kỹ năng sống khá nhiều và gần gũi. Thực tế hiện nay trong chương trình dạy trẻ 4- 5 tuổi không nhiều bài hát, bài thơ, câu chuyện có nội dung đó. Vì vậy trong năm học này tôi nghiên cứu và lựa chọn những tình huống thường xảy ra để dạy trẻ có kỹ năng ứng biến khi gặp tình huống khó khăn, giúp trẻ biết thoát hiểm. Ví dụ: Vào các buổi hoạt động và sinh hoạt chiều trò chuyện với trẻ: "Hôm qua con được đi chơi không? Con đi với ai? Có vui không? “Sau đó tôi đưa ra tình huống: "Khi con bị lạc mẹ ở giữa đám đông, con sẽ làm gì?” , “Nếu bị ai bắt nạt thì con kêu cứu như thế nào?” Tôi cho trẻ suy nghĩ, mỗi trẻ đưa ra một cách giải quyết riêng, tôi lắng nghe ý kiến của trẻ, gợi mở cho trẻ bằng các câu hỏi: “ Theo con làm như vậy có được không? Tại sao? ” Sau đó tôi dạy cho trẻ: Khi bị lạc mẹ ở đám đông, con phải bình tĩnh, không khóc và đừng chạy lung tung mà hãy đứng yên tại chỗ chờ. Vì bố mẹ sẽ quay lại chỗ đó để đón con. Hoặc đến chỗ cô bán hàng gần nhờ gọi điện thoại. Tuyệt đối không theo người lạ dù người đó hứa sẽ đem về bố mẹ và cho nhiều quà. Vì có thể kẻ xấu sẽ lợi dụng cơ hội đó để bắt cóc hoặc làm hại con. Trong các giờ hoạt động học “Phân biệt một số đồ dùng trong gia đình”, ngoài việc giáo dục trẻ biết tránh những đồ dùng nguy hiểm như bàn là, phích nước sôi, bếp đang đun, dao, rựa...Tôi còn dạy cho trẻ biết nguy cơ của việc cháy nổ là hiểm hoạ đối với tất cả mọi nhà, dạy trẻ biết các nguồn gây ra lửa: bếp ga, bật lửa, cồn, nến, dầu, xăng...Tôi nghĩ rằng cần dạy cho trẻ 4-5 tuổi một số kỹ năng ứng biến nếu chẳng may có điều đó xảy ra. Tôi đưa ra tình huống: “ Nếu con thấy có khói bốc lớn, hoặc cháy đâu đó con phải như thế nào? ”. Qua tình huống này ngoài ý kiến của trẻ, tôi hướng dẫn trẻ tỷ mỉ, chậm rãi giúp trẻ khắc sâu hơn: Nếu các con thấy có khói hoặc cháy ở đâu, trước hết con phải chạy xa chỗ cháy. Hãy hét to để báo với mọi người. Nếu không có người ở nhà thì chạy báo cho người hàng xóm. Ngoài ra tôi còn cho trẻ đóng vai giả làm chú lính cứu hoả, từ đó trẻ sẽ được trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết cho mình. Với nhiều tình huống mà trong cuộc sống thường xảy ra với trẻ, tôi đưa ra cho trẻ thảo luận, yêu cầu trẻ suy nghĩ, vận dụng vốn hiểu biết của mình đã có để tìm cách giải quyết vấn đề. Thông qua đó tôi giúp trẻ tìm ra phương án tối ưu nhất, đó cũng chính là kinh nghiệm mà tôi cần dạy trẻ. Thông qua hoạt động giúp trẻ có sự tư duy lôgic, biết cách diễn đạt suy nghĩ của mình và giúo trẻ có thêm kinh nghiệm trong cuộc sống. Với chủ đề “Thế giới động vật”, “Thế giới thực vật” tôi hình thành cho trẻ kỹ năng khám phá thế giới xung quanh. Trong thực tế, khi tổ chức cho trẻ khám phá thế giới xung quanh, giáo viên chỉ chú trọng việc cho trẻ tìm hiểu khám phá những kiến thức về thế giới xung quanh chứ chưa biết rèn kỹ năng sống cho trẻ thông qua hoạt động này. Vì vậy kỹ năng sống của trẻ 4- 5 tuổi còn nhiều hạn chế, trẻ chưa thể hiện sự tự tin, chưa có nề nếp thói quen tốt trong sinh hoạt cũng như trong mọi hành vi. Chính vì vậy để khơi dậy và khích thích khả năng tự khám phá, tính tòi mò, sự ham hiểu biết của trẻ, tạo ra nhiều cơ hội để trẻ hoạt động, tôi yêu cầu trẻ quan sát các loại cây ở trường, các con vật nuôi ở nhà, sưu tầm tranh ảnh về các loại thực vật, động vật mang đến lớp. Khi tổ chức hoạt động học tôi cho trẻ nói về những gì mà trẻ quan sát, tìm hiểu được, cho trẻ cùng nhau trao đổi, thảo luận về các bức tranh trẻ sưu tầm.Tôi đưa ra một số câu hỏi: “Vì sao mọi người phải tưới nước cho cây ?” Hoặc “Vì sao các con vật đó không bơi được ?”... Sau đó tôi củng cố và khái quát lại. Phát triển kỹ năng khám phá không gian: Tôi cùng trẻ sưu tầm tranh, ảnh trang trí lớp học theo góc, theo chủ đề, luôn tạo không gian mới lạ, hấp dẫn để lôi cuốn trẻ Ví dụ: Chủ đề “giao thông”, tôi làm mô hình ngã tư đường phố, cột đèn tín hiệu giao thông, chú cảnh sát và lề đường ...như vậy đã xuất hiện yếu tố mới lạ, hấp dẫn. Qua đó giáo dục trẻ tham gia giao thông đúng luật hơn. Ngoài ra kỹ năng khám phá sự vật, chất liệu tôi thường lồng ghép đan xen trong các hoạt động. Ví dụ: Buổi sáng hoạt động “Phân biệt các loại rau”, buổi chiều tôi cho trẻ dùng đất sét có những gam màu cơ bản cho trẻ tạo hình các loại rau, củ, quả, các con vật gần gũi với trẻ trong cuộc sống hàng ngày. Từ đó dần dần phát triển kỹ năng quan sát, ghi nhớ về các sự vật, đồ vật và những gì trong cuộc sống xung quanh trẻ. Khám phá thiên nhiên ở trẻ 4-5 tuổi là một hoạt động bổ ích và có nhiều niềm vui, giúp trẻ hoà mình vào cuộc sống thiên nhiên, qua đó nó tác động tích cực đến tâm lý, thần kinh và tạo nên môi trường lành mạnh trong nhận thức của trẻ. Ví dụ: Cho trẻ quan sát “ Cây bàng” lần 1 cách lần 2 một tháng, tôi đặt ra những câu hỏi gợi mở, giúp trẻ phát hiện những điều mới lạ: “Cây Bàng hôm nay có điều gì khác lạ nào?”, trẻ phát hiện ra lần trước quan sát lá bàng còn nhiều và đổi màu nâu, giờ cây hết lá và có chồi non. Tôi thường tổ chức cho trẻ thực hành ươm cây, bố trí cho trẻ khám phá hiện tượng thiên nhiên như: mưa, nắng, sấm, sét...Trong những lần quan sát đó tôi đặt ra những câu hỏi để dạy cho trẻ biết chăm sóc bảo vệ cây, biêt tránh nắng, mưa, và tránh khi gặp sấm sét xảy ra. Ví dụ: “Khi đi chơi với bạn thấy có mưa và có sấm sét thì con phải làm gì?” gợi ý cho trẻ nêu lên ý của mình, sau đó tôi dạy trẻ phải biết cách tránh, con phải vào nhà hàng xóm gần để trú nhờ, không trú dưới cây cao sẽ nguy hiểm. Việc giúp trẻ khám phá thiên nhiên tôi luôn lồng ghép xây dựng cho trẻ “Ý thức bảo vệ môi trường”, bởi vì xây dựng và bảo vệ môi trường là hai yếu tố rất quan trọng. Trước tiên tôi dạy cho trẻ có nhận thức ban đầu về khái niệm môi trường, đặt ra cho trẻ một số câu hỏi đơn giản về môi trường xung quanh, trường, lớp Ví dụ: “Con thích trường mình không? Vì sao? Trường lớp đã sạch đẹp chưa? Để trường, lớp mình sạch đẹp mãi thì con phải làm gì?” Hoặc khi dẫn trẻ đi chơi trong sân trường thấy có nhiều rác, cô hỏi: “Con thấy sân trường sạch chưa? Vì sao? Giờ con phải làm gì?” Như vậy trẻ biết rác nhiều là không sạch và cùng nhau nhặt bỏ vào thùng rác. Tiếp theo, tôi kể cho trẻ nghe những hành động, hành vi liên quan đến bảo vệ môi trường mà độ tuổi lớp tôi có thể làm được như: không dẫm lên cỏ, không hái hoa, bẽ cành, không vứt rác bừa bãi... Cho trẻ tham gia hoạt động thực hành chăm sóc vườn cây, tưới nước cho cây, nhỏ cỏ.. ở vườn hoa của trường. Hoặc cho trẻ chơi đóng vai cây xanh, hoa, vai bác bảo vệ, nhắc nhở các bạn không nên có các hành động sai, cùng nhau bảo vệ môi trường. Khám phá thế giới xung quanh là cơ hội để trẻ được tiếp xúc, quan sát, tìm hiểu mọi cảnh vật gần gũi xung quanh trẻ như sân trường, vườn nhà.. giúp trẻ tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp. Chủ đề “Nghề nghiệp” tôi bắt đầu đi sâu vào phát triển kỹ năng làm việc đội nhóm. Làm việc theo nhóm là một trong những phương pháp dạy học phát huy tính tích cực của người học, dạy học hướng về người học. Giáo dục dựa trên phương pháp làm việc theo nhóm là một phương pháp sư phạm hữu hiệu. Trong lớp học, trẻ được chia thành nhiều nhóm, mỗi nhóm được phân công giải quyết một công việc cụ thể hướng tới một nội dung công việc chung lớn hơn, kết quả của từng nhóm sẽ được trình bày để thảo luận chung trước khi giáo viên đi đến kết luận cuối cùng. Ví dụ: Tổ chức hoạt động góc - Trước khi cho trẻ về góc chơi tôi đặt một số câu hỏi: + Sáng nay các con đã chọn góc chơi cho mình chưa? + Lớp mình đang thực hiện chủ đề gì? + Các con cho cô và các bạn biết ý tưởng chơi của nhóm mình nào? (Qua đó cô đặt những câu hỏi để định hướng quá trình làm việc của nhóm). + Quá trình chơi, cô theo dõi, nhắc nhở và hỗ trợ cho các nhóm khi cần thiết. + Kết thúc, cô và trẻ cùng nhận xét kết quả làm việc của nhóm tại góc đó hoặc các nhóm đến góc chơi sáng tạo để nhận xét kết quả của nhóm chơi đó Ví dụ : Tổ chức vệ sinh, sắp xếp đồ dùng, đồ chơi cuối tuần. Tôi chia lớp thành 2 tổ và phân công cụ thể: Tổ 1: Vệ sinh sắp xếp đồ dùng đồ chơi ở góc xây dựng. Tổ 2: Vệ sinh sắp xếp ở góc phân vai và sắp xếp ở góc chơi học tập. Đặt ra một số câu hỏi định hướng thực hiện nhiệm vụ: + Để làm được công việc này cần có những dụng cụ gì? + Các con sẽ làm như thế nào? (Tôi gợi ý cho trẻ: Theo cô để công việc được nhanh và hiệu quả thì bạn tổ trưởng và các thành viên hãy thảo luận và phân công nhiệm vụ cho từng bạn). Quá trình trẻ thực hiện tôi theo dõi, nhắc nhở và hỗ trợ các nhóm khi cần thiết. + Kết thúc cho các nhóm nhận xét kết quả công việc. Ví dụ : Khi tổ chức cho trẻ phân loại công việc, đồ dùng, sản phẩm của các nghề, chia trẻ thành 3 nhóm, trong một thời gian nhóm nào phân loại đúng, nhiều tranh, là thắng cuộc. Thông qua kỹ năng làm việc theo đội, nhóm, trẻ biết hợp tác giúp đỡ nhau, có những cơ hội để phát triển trí tưởng tượng trong trẻ. Vì vậy để phương pháp này có hiệu quả tôi chú ý chuẩn bị đầy đủ các loại đồ dùng, dụng cụ, đồ chơi cho các nhóm và đưa ra yêu cầu phù hợp để trẻ thực hiện. Biện pháp 4: Khen ngợi, động viên trẻ kịp
Tài liệu đính kèm: