SKKN Tổ chức hoạt động trải nghiệm cho học sinh trong dạy học Địa lí 11 THPT theo định hướng phát triển năng lực

SKKN Tổ chức hoạt động trải nghiệm cho học sinh trong dạy học Địa lí 11 THPT theo định hướng phát triển năng lực

Cùng với việc tiến hành về mặt định lượng, tác giả có tiến hành khảo sát về mặt định tính bằng cuộc phỏng vấn, quan sát GV bộ môn giảng dạy và HS sau mỗi bài thực nghiệm. Qua đó có thể đưa ra một số nhận xét sau:

- Bằng việc tổ chức dạy học HĐTN trong môn Điạ lí 11 đã có tác dụng lớn trong việc tạo hứng thú, sự chủ động, tích cực, trách nhiệm trong hoạt động học tập của HS.

- Không khí học tập ở các lớp thực nghiệm sôi nổi và hào hứng hơn hẳn so với lớp đối chứng. Học sinh tích cực làm việc, thảo luận, phát biểu ý kiến xây dựng bài. Mức độ hợp tác giữa các thành viên khi thảo luận nhóm và cặp đôi cũng cao hơn, tạo được không khí thân thiện nhưng cũng rất nghiêm túc, hiệu quả trong học tập. Các em cảm thấy việc học tập nhẹ nhàng và vui vẻ hơn. Từ đó, khả năng nắm bắt, lưu giữ kiến thức và vận dụng kiến thức tốt hơn.

- Việc vận dụng HĐTN trong dạy học khơi dậy ở các em sự ham mê muốn tìm tòi và khám phá những vấn đề mới đối với bản thân. Từ đó HS rèn luyện phong cách học tập chủ động, nâng cao năng lực tự học và giải quyết các vấn đề, tạo điều kiện cho các em yêu thích môn Địa lí hơn và cảm thấy môn Địa là một môn học cần thiết trong chương trình nhà trường. Một loạt các năng lực của học sinh cũng được phát triển tốt hơn, đặc biệt là năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự học, sáng tạo, năng lực ngôn ngữ Các năng lực chuyên biệt của môn Địa lí như năng lực sử dụng tranh ảnh, video, số liệu thống kê, bản đồ cũng được phát triển tốt hơn, thuần thục hơn. Học sinh dám tự tin đưa ra các vấn đề mới cần khám phá và giải quyết các vấn đề đó một cách nhanh nhạy hơn .

 

doc 69 trang Người đăng Bằng Khánh Ngày đăng 31/08/2024 Lượt xem 103Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "SKKN Tổ chức hoạt động trải nghiệm cho học sinh trong dạy học Địa lí 11 THPT theo định hướng phát triển năng lực", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ớc này, cần phải xác định: Có bao nhiêu HĐTN cần phải thực hiện? Các HĐTN đó là gì? Nội dung của mỗi HĐTN đó ra sao? Tiến trình và thời gian thực hiện các HĐTN đó như thế nào? Các công việc cụ thể cho các tổ, nhóm, các cá nhân.Yêu cầu cần đạt được của mỗi việc.
Bước 5: Tổ chức HĐTN trong đó có điều chỉnh, hoàn thiện HĐTN.
GV tiến hành tổ chức HĐTN gồm 2 công đoạn.Công đoạn 1: điều hành, giám sát các hoạt động chuẩn bị của các nhóm về nội dung, cách thức thể hiện, tiến độ thực hiện. Từ đó có góp ý, điều chỉnh kịp thời. Công đoạn 2: Tổ chức thực hiện các HĐTN thông qua bài dạy.
2.2 Lựa chọn nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức dạy học qua trải nghiệm trong chương trình địa lí 11
Xây dựng HĐTN theo chủ đề:
Tên chủ đề

Các HĐTN
Định hướng phát triển năng
lực

Phương pháp

Hình thức TC

1. Xu hướng toàn cầu hóa và khu vực hóa (bài 2,4)
3 HĐTN
HĐ1: Tìm hiểu khái niệm, biểu hiện TCH.
Năng lực tự chủ và tự học, ngôn ngữ.
Tìm hiểu kiến thức Địa lí
Sắm vai: Phóng viên, 2 nhà kinh tế học Việt Nam.
Sắm vai
HĐ 2: Tìm hiểu hệ quả toàn cầu hóa
Năng lực ngôn ngữ, tự học, hợp tác.
Thảo luận nhóm: chủ đề Hệ quả TCH: Nhóm 1: ủng hộ; Nhóm 2 phản đối xu thế toàn cầu hóa.
Tranh biện 2 nhóm
HĐ 3: Tìm hiểu xu hướng khu vực hóa.
Công nghệ thông tin
Dự án: Thiết kế Brochure chủ đề về một tổ chức liên kết khu vực (giao 2 sản phẩm cho các tổ)
Thuyết trình
2. Một số vấn đề phát triển của các khu vực trên TG (3 tiết)
Có 2 HĐTN
HĐ 1: Du lịch vòng quanh thế giới: xuất phát từ Châu Phi, qua Tây Nam Á và Trung Á đến Châu Mỹ và trở về châu phi.
Ngôn ngữ, hợp tác Khai thác phương tiện trực quan
Thảo luận nhóm và thuyết trình. Mỗi nhóm được phát ảnh màu, biểu đồ màu theo chủ đề, nhiệm vụ lựa chọn cách sắp xếp và dán ảnh để trình bày theo chủ đề do GV đưa ra.
Chủ đề 1: Thiên nhiên thế giới qua các miền du lịch. Chủ đề 2: Ấn tượng dân cư - xã hội qua các miền du lịch.
Chủ đề 3: Bức tranh kinh tế qua 3 điểm dừng chân. Mỗi chủ đề khi HS trình bày có giao lưu với khán giả qua các câu hỏi.
Thuyết trình

HĐ 2: Trải nghiệm qua trò chơi với chủ đề: Kí ức qua chuyến đi vòng quanh TG.
Tự chủ, sáng tạo.
Sử dụng trò chơi với công cụ quiz (zzish.com) để HS cả lớp tham gia trả lời các câu hỏi do HS biên soạn.
Trò chơi

HĐ	3:	Thiết kế infographic
Công nghệ thông tin, ngôn ngữ
Hs thiết kế 3 infographic về 3 khu vực Phi, Mỹ La Tinh; TNA và Trung Á và thuyết trình. Mỗi nhóm một sản phẩm.
Thiết kế và thuyết trình
Chủ đề 3: Hoa Kỳ 
(3 tiết)
HĐ 1: làm clip chủ đề: Ấn tượng Hoa Kỳ
Tự chủ, sáng
tạo, công nghệ thông tin
HS thiết kế clip
Thi và bình chọn clip được nhiều HS yêu thích.

HĐ 2: Thi làm ấn phẩm về Hoa Kì với 3 chủ đề: tự nhiên, dân cư và kinh tế
Hợp tác, sáng tạo, tin học.
3 nhóm tham gia làm gửi cho các bạn trong lớp qua không gian trường học kết nối. 3 HS khác sẽ thuyết trình về những nội dung lĩnh hội được qua các ấn phẩm.
Thi thiết kế Brochure và thuyết trình.
Chủ	đề	4:
Nhật Bản
 (3 tiết)
HĐ 1: du lịch qua các đảo chính của Nhật để khám phá vẻ đẹp thiên nhiên.
Giao tiếp
GV thuyết trình. Qua mỗi đảo lớn HS được tham gia một trò chơi với chủ đề: Thiên nhiên ở các hòn đảo.
Tổ chức du lịch ảo và HS tham gia các trò chơi để củng cố kiến thức về thiên nhiên NB.

HĐ 2: Trải nghiệm về văn hóa và con người Nhật Bản.
Ngôn ngữ
Thi kể chuyện về nét đẹp trong văn hóa ứng xử và kỉ luật lao động của người Nhật Bản. Thực hành văn hóa xếp hàng và chào hỏi của người Nhật.
Cuộc thi kể chuyện

HĐ 3: Triển lãm sản phẩm công nghiệp của Nhật qua tranh và đối thoại về các sản phẩm này.
Ngôn ngữ, giải quyết vấn đề.
Các sản phẩm tiêu biểu do hs lựa chọn co chú thích ưu điểm và nguồn gốc, nơi xuất khẩu chính được triển lãm qua sản phẩm in ảnh. HS đóng vai người quản lí gian hàng và đối thoại với người thăm quan.
Triển lãm và đối thoại
Chủ	đề	4: Trung Quốc 
(3 tiết)
HĐ1:làm Inphographic và thuyết trình về tự nhiên, dân cư – xã hội Trung Quốc.
Tin học, ngôn ngữ
HS các nhóm sử dụng thiết kế inphographics của một nhóm HS để thuyết trình về tự nhiên dân cư xã hội TQ
thi thuyết trình.

HĐ2: Nghiên cứu thị trường hàng hóa của TQ tại Việt Nam để liên hệ đến sự phát triển CN và NN của TQ và phân tích được các tác động của HĐ nhập khẩu hàng CN và NN của TQ đến sự phát triển của KT - XH Việt Nam.
Giao tiếp, hợp tác
2 nhóm Hs chuẩn bị 2 bài luận: 1 bài với chủ đề: Nghiên cứu Hàng hóa Công nghiệp của TQ ở thị trường VN. Chủ đề 2: Nghiên cứu Hàng hóa nông nghiệp của TQ ở thị trường VN.
Hs khác bày suy nghĩ và quan điểm khi đối thoại 2 chiều với HS trình bày về 2 chủ đề trên.
Đối thoại
Chủ đề 4; Đông Nam Á (3 tiết)
HĐ 1: Diễn đàn hợp tác đầu tư Đông Nam Á
Giao tiếp và sáng tạo, tự học, ngôn ngữ và tin học. Năng lực chuyên biệt của môn Địa lí.
4 HS đóng vai các nhà đầu tư lớn đang quan tâm đến thị trường ĐNA. 3 nhóm HS khác đóng vai các chuyên gia kinh tế, các đại diện của các nước ĐNÁ mời chào các nhà đầu tư trên cơ sở phân tích các cơ hội đầu tư lớn ở ĐNÁ và định hướng hợp tác đầu tư. Qua sự đối thoại của Nhóm thu hút đầu tư và nhóm các nhà đầu tư các ưu thế, khó khăn về Tự nhiên, dân cư - Xh của ĐNÁ sẽ được nêu ra.
Tổ chức Diễn Đàn

HĐ 2: đối thoại cùng chuyên gia về chủ đề; Kinh tế ĐNÁ cơ hội và thách thức.
Giao tiếp, tự chủ
2 HS: 1 HS đóng vai MC, HS khác đóng vai nhà báo. Qua phóng sự ngắn nội dung hỏi đáp về chủ đề kinh tế ĐNA những cơ hội và thách thức HS thấy được nội dung của bài ĐNÁ tiết 2.
Đóng vai.
Xây dựng HĐTN theo bài, theo mục:
Tên chủ đề

Các HĐTN
Định hướng phát triển
năng lực

Phương pháp

Hình thức TC
Bài 1: Sự tương phản về trình độ phát triển kinh tế xã hội của các nhóm nước. Cuộc
cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại.
Mục 1 và 2: HĐTN là thi thiết kế sơ đồ tư duy sử dụng phần mềm iminmap.
Hợp tác, công nghệ Các năng lực chuyên biệt của môn Địa lí.
HS làm việc nhóm khi thiết kế và thuyết trình về sơ đồ
Thi thiết kế và thuyết trình.

Mục 3: HĐTN là HS sử dụng hiểu biết, sự lập luận chặt chẽ để thuyết phục người nghe đồng tình về 1 quan điểm liên quan đến cuộc CM KHCN HĐ.
Năng lực ngôn ngữ
HS làm việc theo đội: có 2 đội tham gia hùng biện với Chủ đề: cuộc CM KHCN HĐ mang lại nhiều cơ hội phát triển cho các nước.
Thi hùng biện
Bài 2: Xu hướng toàn cầu hóa, khu vực hóa kinh tế
Mục 1: Xu hướng TCH kinh tế.
HĐTN: thiết kế sơ đồ tư duy
Mục 2: Xu hướng khu vực hóa HĐTN: Cuộc thi tìm
hiểu một số tổ chức liên kết khu vực tiêu biểu.
Năng lực
tìm hiểu,
vận dụng
kiến thức kĩ năng địa lí
HS làm việc nhóm khi thiết kế và thuyết trình về sơ đồ.
Nhóm HS thiết kế đưa sản phẩm trước cho nhóm thuyết trình. 2 nhóm làm việc độc lập.
Sử dụng phần mềm Kahoot HS cả lớp tham gia chơi bằng cách trả lời các câu hỏi.
Cuộc thi: Tôi làm bạn hiểu.
Trò chơi.
Bài 3: Một số vấn đề mang tính toàn cầu
Mục 1,2: Vấn đề dân số và môi trường.
HĐTN: thi thiết kế Brochure về các vấn đề toàn cầu: Chủ đề dân số, sự nóng lên của TĐ,thủng tầng ozon, nước.
Công nghệ thông tin Tìm hiểu
kiến thức Địa lí
HS làm việc nhóm khi thực thi HĐTN.
Cuộc thi và triển lãm.
Bài 5: Tiết 1 - Một số vấn đề của Châu Phi 
Bài 5: Tiết 2 - Một số vấn đề của Mĩ La Tinh Bài 5: Tiết 3 - Một số vấn đề của	khu	vực Tây Nam Á và Trung Á
Gv có thể lựa chọn:
HĐTN 1: làm clip về từng khu vực: châu phi; Mỹ La Tinh; TNA và Trung Á kết hợp ảnh và video.
HĐTN 2: du lịch bằng google earth
HĐTN 3: làm inphographic về các khu vực và châu lục.
Năng lực công nghệ tin học, Sáng tạo. Năng lực tìm hiểu vận dụng kiến thức, kĩ năng Địa lí
HS làm việc theo nhóm
Hs lập một chuyến đi đến một số địa điểm: Thiên nhiên, thành phố kết hợp với giao lưu Hs khác
HS làm và giới thiệu
Thi làm clip
Du lịch ảo
Thi sáng tạo.
Bài 6; Tiết 1 - Tự nhiên và dân cư
Gv có thể lựa chọn:
HĐTN 1: làm clip về Hoa Kì kết hợp ảnh và video.
Năng lực công nghệ tin học, Sáng tạo. Năng lực
tìm hiểu
HS làm việc theo nhóm
Thi làm clip
Du lịch

HĐTN 2: du lịch bằng google earth
HĐTN3:làm inphographic về Hoa Kỳ.
vận dụng kiến thức, kĩ năng Địa lí
Hs lập một chuyến đi đến một số địa điểm: Thiên nhiên, thành phố kết hợp với giao lưu Hs khác
HS làm và giới thiệu

Thi sáng tạo.
Bài 6: Tiết 2 - Kinh tế
HĐTN: HS làm hướng dẫn viên du lịch giới thiệu về sự phát triển của các cảng biển hoặc hệ thông GT đường bộ hiện đại, hệ thống trang trại chăn nuôi của Hoa Kỳ, một số điểm
du lịch nổi tiếng.
Năng lực
ngôn ngữ và các năng lực chuyên biệt môn Địa lí

Thuyết trình
Bài 7: Tiết 1: Eu - Liên minh khu 	vực	lớn trên thế giới
HĐTN 1: Hs xem clip về sự phát triển của
EU:	3	giai đoạn (Brexit, phát triển thịnh vượng, giai đoạn sáng lập) sau đó thảo
luận và phát biểu tự do.
Ngôn ngữ và giao tiếp; nhận thức và tìm hiểu về Địa Lí.
HS thảo luận nhóm và nói suy nghĩ của
mình về EU.
Phát biểu tự do.
Bài 7: Tiết 2: EU - Hợp tác, liên kết để cùng phát triển
HĐTN: HS làm clip về 2 chủ đề: hợp tác sản xuất máy bay và xây dựng đường hầm và đối thoại với các bạn HS ngồi dưới trong khi trình bày.
Công nghệ thông tin, ngôn ngữ
HS làm việc nhóm khi xây dựng clip. HS tham gia đối thoại trực tiếp với người nghe khi trình bày.
Đối thoại
Bài 8 Liên Bang Nga: tiết 1
- Tự nhiên, dân cư và xã hội
HĐTN: GV làm bản đồ ảnh về vị trí, thiên nhiên và con người Nga để HS trải nghiệm theo không gian trên bản đồ. (ảnh vệ tinh, 3d, ảnh chụp từ Google
earth, nhạc Nga)
Tìm hiểu, nhận thức về Địa lí Nga qua bản đồ.
Tạo chuyến tham quan ảo qua bản đồ để HS được khám phá về nước Nga
Du lịch ảo.
Bài 8: Liên Bang Nga. Tiết 2 - Kinh tế
HĐTN: HS Thiết kế Bruchore qua designcap về chủ đề nông, công, dịch vụ của Nga.
Tin học, sáng tạo
HS làm việc cặp đôi khi thiết kế và trình bày.
Cuộc thi
Bài 9: Tiết 1 - Tự nhiên, dân cư và tình hình phát triển kinh tế Nhật Bản
HĐTN1: HS sử dụng lược đồ trống và các icon để xây dựng lược đồ lãnh thổ và thiên nhiên Nhật Bản có ghi các chú thích 3d trên lược đồ. Sau đó đối thoại 2 chiều với các HS khác
HĐTN 2: Xem và thực hành văn hóa ứng xử của người Nhật.
HĐ TN 3: Thiết kế apphic, brochure về văn hóa con người Nhật bản.
HĐ 4: Thiết kế
inphographic về kinh tế Nhật Bản.
Tìm hiểu và vận dụng kiến thức và kĩ năng làm việc với bản đồ Địa lí,
Tự chủ, sáng tạo.
Ti

Tài liệu đính kèm:

  • docskkn_to_chuc_hoat_dong_trai_nghiem_cho_hoc_sinh_trong_day_ho.doc