SKKN Một số biện pháp truyền cảm hứng, tạo động lực học tập cho học sinh tại trường THPT Tương Dương 1 thông qua công tác chủ nhiệm

m phục vụ cho việc định hướng tới nghề nghiệp trong tương lai.
Tuy nhiên hiểu biết về nghề và hệ thống nghề của nước ta và của địa phương ở nhiều học sinh còn mơ hồ, chưa sâu sắc và cụ thể. GVCN cần giúp học sinh nhận thức được các thành tố quan trọng cần thiết trước khi xác định nghề nghiệp phù hợp như sở thích, điểm mạnh - điểm yếu, hoàn cảnh gia đình, xu hướng xã hội hay các giá trị cá nhân. Chúng tôi thường tiến hành trước bằng phương pháp khảo sát, tìm hiểu thông tin về học sinh lớp chủ nhiệm như: hoàn cảnh gia đình của em như thế nào? (khá, khó khăn), ở nhà, ngoài việc học, em có phải làm việc gì thêm để phụ giúp kinh tế cho gia đình? Em có tiếp tục học lên Cao đẳng, Đại học?... sau đó khảo sát trắc nghiệm thiên hướng nghề nghiệp của holland rồi đến công tác tư vấn, định hướng.
Làm tốt công tác giáo dục hướng nghiệp là việc làm thiết thực, bước đầu giúp HS chuẩn bị có những hoài bão ước mơ đi vào cuộc sống, đây là một cách tạo động
lực cho học sinh. Con đường chúng tôi tạo cho học sinh của mình có động lực học, động lực sống theo sơ đồ sau:
Tổ chức các hoạt động NGLL “Sống có ước mơ và khát vọng”
GVCN có thể phối hợp với các tổ chức đoàn thể khác để tổ chức các hoạt động ngoài giờ trên lớp để truyền thêm cảm hứng, tạo động lực học tập cho các em, đặc biệt là đối với HS khối 12. Trong năm học vừa qua, trường THPT Tương Dương 1 đã vinh dự được diễn giả Đào Ngọc Cường đến thăm và nói chuyện về chuyên đề “Sống có ước mơ và khát vọng”.
Câu chuyện bắt đầu từ đứa trẻ nghèo ở một vùng quê khó khăn miền núi Thanh Hóa, mẹ bị bệnh tâm thần, chị mất sớm khi mới 13 tuổi, không đủ tiền để theo học, Đào Ngọc Cường đã phải 3 lần nghỉ học. Nhưng diễn giả Số 1 của Việt Nam đã biết vượt lên số phận, hoàn cảnh để nuôi dưỡng ước mơ và hoài bão cho cuộc đời trở thành sinh viên Đại học Y khoa. Con đường tìm tương lai của anh và số phận cơ cực của tuổi thơ đã đem đến cho Đào Ngọc Cường một chân lý: Phải biết sống ước mơ và khát vọng, điều này đã thôi thúc anh từ bỏ nghề nghiệp mà mình đã chọn để làm sứ giả đánh thức tiềm năng sống, khát vọng sống trong tuổi trẻ hiện nay.
Những lời chia sẻ xúc động đã chạm vào trái tim toàn thể các em học sinh, đánh thức và hiểu được giá trị của ước mơ, giúp học sinh vượt qua mọi khó khăn thử thách để đạt được ước mơ như chính cuộc đời của diễn giả Đào Ngọc Cường đã trải qua. Gần 90 phút, quý thầy cô cùng các em học sinh được truyền năng lượng của khát vọng sống, nhiều người đã không cầm được giọt nước mắt nóng hổi, xúc động bởi tấm lòng, bởi tình thương và sự tri ân các bậc sinh thành. Đồng thời, sức lan tỏa của tình thương như tiếp thêm nguồn sống cho các em học sinh trường THPT Tương Dương 1.
GV đồng hành cùng các em tham gia giáo dục kỹ năng sống ước mơ và khát vọng
Một số lưu ý
Không chỉ hướng dẫn cho HS vạch ra mục tiêu và đích đến, GVCN còn cần phải là người theo dõi tiến độ thực hiện của HS. Sau một thời điểm, có thể là một tháng hoặc một học kì, GVCN cho HS dừng lại, suy ngẫm và chỉ ra mức độ mà HS đã đạt được. Bằng cách này, HS sẽ nhìn thấy được sự tiến bộ, phát triển đi lên của bản thân và có thêm động lực học tập. Những lúc HS gặp khó khăn, đó là những lúc HS mất động lực. Vì vậy, hãy nhận ra những thời điểm HS gặp khó khăn, tìm ra cách để hỗ trợ HS một cách kịp thời, đúng lúc và đúng chỗ. Khi khó khăn được khơi thông, HS sẽ tự tin hơn để đạt được các mục tiêu học tập và có động lực nhiều hơn với quá trình học tập của bản thân.
Đưa các câu chuyện về những tấm gương truyền cảm hứng vào nhà trường, lớp học
Ở THPT các em sắp bước vào cuộc sống xã hội, các em có nhu cầu tìm hiểu khám phá để có quan điểm về tự nhiên, xã hội, về các nguyên tắc và quy tắc ứng xử,
những định hướng giá trị về con người. Các em quan tâm đến nhiều vấn đề như: thói quen đạo đức, cái xấu cái đẹp, cái thiện cái ác, quan hệ giữa cá nhân với tập thể, giữa cống hiến với hưởng thụ, giữa quyền lợi và nghĩa vụ trách nhiệm, Vì vậy GVCN nên đưa các tấm gương người tốt, việc tốt, những nhân vật truyền cảm hứng. Những tấm gương truyền cảm hứng có thể là những tấm gương nổi tiếng trên thế giới hay những tấm gương đầy nghị lực, vượt khó mà các chương trình truyền hình (cặp lá yêu thương) thường đăng tải, và cũng có thể là những tấm gương gần gũi với các em nhất, đó là các anh chị, bạn bè, các em HS lớp dưới ở trong trường. Được lắng nghe, được chứng kiến, các em hiểu hơn về giá trị của cuộc sống, quý trọng những gì mình đang có, nuôi dưỡng sự biết ơn và sự bao dung, lòng thương cảm. Từ đó sẽ dấy lên trong các em niềm cảm phục, giúp các em ý thức xây dựng lý tưởng sống cho mình,
biết xây dựng hình ảnh con người lý tưởng gần với thực tế sinh hoạt hàng ngày để phấn đấu vươn lên và noi theo.
Cách làm
GVCN kể chuyện hoặc cho HS xem video trong các giờ sinh hoạt 15 phút, sinh hoạt lớp hoặc sinh hoạt dưới cờ.
Nick Vujicic, sinh năm 1982 tại Australia, bị hội chứng etra-amelia bẩm sinh, một loại rối loạn rất hiếm gặp. Nick không có tay, hai chân rất nhỏ và hầu như không giúp gì được cho anh trong việc di chuyển. Bất chấp những khó khăn trong cuộc sống, anh đã vươn lên và tốt nghiệp đại học năm 21 tuổi, với tấm bằng kép ngành kế toán và kế hoạch tài chính và trở thành một diễn giả nổi tiếng thế giới, truyền cảm hứng sống và vươn lên cho hàng triệu người; Hoa hậu H'Hen Niê là người dân tộc thiểu số và lẽ ra đã phải kết hôn ở tuổi 14 nhưng đã cố gắng học tập, vươn lên và trở thành biểu tượng sắc đẹp Việt Nam; Thomas Edison với những cống hiến đã góp phần làm thay đổi nền văn minh của nhân loại. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rằng, ông đã bị đuổi học ngay khi mới “chân ướt chân ráo” bắt đầu vào tiểu học vì quá “đần độn” và nhờ có một người mẹ tuyệt vời, ông đã trở thành thiên tài của thế kỷ;
Sau kỳ thi THPT năm 2020 các phương tiện truyền thông đã đăng tải câu chuyện thủ khoa khối A sau ba năm bỏ học đi làm: Nguyễn Văn Kiên đang khi còn là học sinh lớp 10 vì những phút bồng bột nhất thời mà chểnh mảng việc học, dẫn đến sa sút. Nguyễn Văn Kiên quyết định bỏ học vào miền Nam, đi làm thuê với đủ thứ nghề. Hai năm bỏ học đi làm là khoảng thời gian không ngắn, nhưng đủ để Kiên nhận thấy: “hoá ra công việc chân tay để có miếng cơm manh áo thật khổ cực”... Và sau đó em quyết tâm bắt đầu lại với cây bút, trang sách. Có lẽ với nhiều người, khi tạm dừng đến trường là đồng nghĩa với việc học cũng bị bỏ ngỏ. Thế nhưng, với em Nguyễn Văn Kiên, 2 năm đó đã mang lại cho em những bài học không có trong sách vở, để rồi chính những bài học này đã là động lực đưa em đến với thành công bước đầu như ngày hôm nay - Thủ khoa khối A trong kì thi tốt nghiệp THPT 2020 với số điểm 29,75.
Câu chuyện đáng ngưỡng mộ của đôi bạn thân Ngô Minh Hiếu và Nguyễn Tất Minh (TrườngTHPT Triệu Sơn 5, tỉnh Thanh Hóa) ròng rã 10 năm cõng bạn đến trường. Minh sinh ra đã bị dị tật bẩm sinh, đôi chân và 1 tay co quắp, ngày càng teo dần. Do gia đình khó khăn nên không thể tiếp tục đưa Minh đến trường, thương bạn nên Hiếu đã “thay đôi chân”, cõng Minh đến trường trong suốt 10 năm qua. Cả Minh và Hiếu đều không có điều kiện học thêm, nhưng kết quả kỳ thi tốt nghiệp THPT vừa qua, tổng điểm 3 môn khối B của Hiếu đạt 28,15 điểm; còn tổng điểm khối A của Minh là 28,10 điểm. Hiếu ước mơ trở thành bác sĩ để chữa lành đôi chân cho bạn, còn Minh ước mơ trở thành kỹ sư công nghệ thông tin.
Sau khi được xem xong các câu chuyện GVCN có thể đặt câu hỏi về suy nghĩ hay cảm nhận của em về câu chuyện trên thì các em sẽ phấn khởi, hứng thú muốn chia sẻ quan điểm và phát biểu ý kiến. Qua đó các em hiểu hơn về giá trị của cuộc sống, quý trọng những gì mình đang có, là động lực rất lớn để học tập tốt và trở thành con người có nhân cách tốt đẹp.
Đó chỉ là hai câu chuyện cảm động điển hình trong nhiều câu chuyện đã được các phương tiện truyền thông chuyển tải, trở thành những câu chuyện truyền cảm hứng, là những “hạt giống tâm hồn” không chỉ cho thế hệ trẻ, học sinh, sinh viên, mà còn cho tất cả mọi người.
Bổ sung các cuốn sách truyền cảm hứng vào tủ sách ở lớp học
Đọc sách không chỉ giúp chúng ta tăng thêm vốn hiểu biết mà sách còn giúp chúng ta hoàn thiện bản thân và nuôi dưỡng tâm hồn mỗi người. Đọc những cuốn sách truyền cảm hứng giúp chúng ta được tiếp thêm sức mạnh để tâm hồn luôn được tưới mát và có thêm niềm cảm hứng sống, học tập và làm việc mỗi ngày Sách là cả một thế giới, cả một kho tàng kiến thức mà bạn muốn khám phá với mọi lĩnh vực, mọi thể loại.
Một số hình ảnh cô, trò say sưa đọc sách
Đọc các cuốn sách truyền cảm hứng sẽ tiếp thêm sức mạnh, thêm động lực để mỗi chúng ta theo đuổi ước mơ và thực hiện mục tiêu của mình, nhất là đối với lứa tuổi HS THPT. Nếu bạn đang băn khoăn giữa những thách thức của tuổi trẻ thì đừng ngại cho bản thân một cơ hội thay đổi mình qua cuốn sách “Dám mơ lớn đừng hoài phí tuổi trẻ”, Những vấp ngã trên đường đời chính là bài học để con người tự hoàn thiện bản thân, ở tuổi trẻ ấy chúng ta đều mang trong mình những ước mơ khác nhau thì những cuốn “Tôi tài giỏi, bạn cũng thế!” “Vươn lên hoặc bị đánh bại” sẽ giúp ta. GVCN có thể tìm mua các cuốn sách như: Khơi dậy cảm hứng học tập, Vươn mơ lớn đừng hoài phí tuổi trẻ, Mỗi lần vấp ngã là một lần trưởng thành, Tôi tài giỏi bạn cũng thế, Dám mơ lớn đừng phí hoài tuổi trẻ, Tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu, Tất cả đều là chuyện nhỏ, bổ sung vào tủ sách của lớp.
Trong cuộc sống và công việc mọi nỗ lực đều được đền đáp đó là quy luật của sự cho và nhận, bởi cuộc sống và công việc sẽ không bao giờ có giới hạn, do đó khi mình tự đặt ra giới hạn là tự tạo ra vật cản trên con đường về đích của bạn. Vì vậy hãy vượt qua nỗi sợ hãi để vượt lên phía trước, hãy như đại bàng dang cao đôi cánh để bay xa và bay cao theo đuổi những mục tiêu cũng như hoài bão của bạn. Khó khăn vẫn luôn hiện diện nhưng hãy xem đó là những thách thức, hãy biến nó thành động lực, thành sự trải nghiệm mà bạn phải trải qua để trưởng thành, để cố gắng và phấn đấu hơn, hãy cho mình một cơ hội để thay đổi bản thân vì cuộc sống luôn vận động và phát triển, đừng để mình bị lạc hậu trong cuộc sống này và hãy vươn lên vì ngày mai.