SKKN Một số biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tốt bài thể dục phát triển chung

 1 
I. PHẦN MỞ ĐẦU 
 1. Lý do chọn đề tài 
 Trong chương trình giáo dục phổ thông hiện nay, bài thể dục phát triển 
chung là một phần rất quan trọng trong chương trình thể dục nội khóa. Ở lớp 5 có 
bài thể dục phát triển chung trên cơ sở kế thừa và phát huy các bài thể dục mà học 
sinh đã được học từ lớp 1 đến lớp 4. Bài thể dục phát triển chung có vai trò rất 
quan trọng nhằm giúp học sinh phát triển toàn diện cơ thể đang trong giai đoạn 
phát triển. 
 Nhằm giúp cho các em học sinh lớp 5 trường tiểu học nâng cao chất lượng 
giáo dục thể chất, tố chất thể lực góp phần phát triển con người theo hướng toàn 
diện. 
 Trang bị cho học sinh một số hiểu biết về những kỹ năng cơ bản thông qua 
bài thể dục. 
 Giáo dục cho các em có tính nền nếp trong tập luyện thể dục thể thao, có ý 
thức giữ gìn vệ sinh và nếp sống lành mạnh vui chơi giải trí có tính tổ chức và kỷ 
luật, góp phần giáo dục đạo đức lối sống hình thành nhân cách con người mới. 
 Đặc biệt ở lứa tuổi học sinh Tiểu học việc rèn luyện thể chất cho các em 
thông qua các bài tập thể dục là một việc làm hết sức quan trọng đối với giáo viên 
giảng dạy thể dục. Hơn thế nữa Bác đã nói: Mỗi người dân yếu ớt tức là làm cho cả 
nước yếu ớt một phần, mỗi người dân mạnh khỏe tức làm cho đất nước hùng mạnh 
thêm. 
 Trên đây là một số yêu cầu cần thiết không thể thiếu trong việc phát triển thể 
chất cho các em thông qua bài thể dục phát triển chung lớp 5. Do đó nên tôi chọn 
đề tài: “Một số biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tốt bài thể dục phát triển 
chung”. 
 2. Điểm mới của đề tài 
 Phương pháp giảng dạy rõ ràng, đầy đủ, logic các bước, phù hợp với lứa tuổi 
học sinh lớp 5. 
 3. Phạm vi áp dụng: 
 Áp dụng để giảng dạy bài thể dục phát triển chung lớp 5 đạt kết quả tốt hơn. 
Có thể triển khai rộng để các bạn đồng nghiệp áp dụng nhằm nâng cao chất lượng 
của bài thể dục phát triển chung ở lớp 5. 
 2 
II. PHẦN NỘI DUNG 
 1. Thưc trạng việc dạy và học bài thể dục phát triển chung cho học sinh 
lớp 5 
 Bài thể dục ở lớp 5 trong chương trình giáo dục phổ thông là một bài thể dục 
trong đó các động tác đều khó hơn so với các động của bài thể dục ở các lớp 
trước.. Đối với giáo viên thể dục hiện nay rèn luyện cho các em có đầy đủ sức khỏe 
là rất quan trọng tạo cho các em có được “một tinh thần minh mẫn trong một cơ 
thể cường tráng”. 
 Chương trình thể dục lớp 5 được thực hiện theo phân phối chương trình và 
chuẩn kiến thức kỉ năng cụ thể là: 
 Mỗi tuần học 2 tiết, mỗi tiết học trung bình 35 phút đến 40 phút, cả năm học 
gồm 70 tiết, trong đó học kỳ I là 18 tuần dạy 36 tiết, học kỳ II là 17 tuần, dạy 34 
tiết. 
 Ở lứa tuổi học sinh lớp 5, các em đã hoàn thiện hơn so với ở lứa tuổi học 
sinh lớp 1,2,3,4 tốc độ phát triển cũng tăng lên rõ rệt các em đã biết hành động 
theo sự hướng dẫn của giáo viên ở mức độ cao hơn. 
 Điều đó giáo viên phải gương mẫu thường xuyên chú ý giáo dục tư tưởng 
cho học sinh để có thể giáo dục cho các em một cách chủ động, có kế hoạch và có 
kết quả cao hơn. 
 Ngoài việc giảng dạy cho các em có được một sức khoẻ thật tốt, giáo viên 
còn phải luôn giáo dục cho học sinh trong từng tiết học như: tính trung thực, tính 
tự giác, tính tích cực, tính khiêm tốn cho nên phân môn thể dục ở bậc tiểu học 
chiếm một vị trí hết sức quan trọng không thể thiếu trong giáo dục con người theo 
hướng toàn diện. 
 2. Biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tốt bài thể dục phát triển chung: 
 Sau đây tôi xin trình bày biện pháp để giúp các em học sinh lớp 5 học tốt bài 
thể dục: (Phương pháp giảng dạy chung cả bài thể dục) 
 - Giáo viên nêu tên động tác, làm mẫu học sinh tập theo (tập soi gương). 
 - Giáo viên hô nhịp cho học sinh tập (Giáo viên sửa chữa cho học sinh). 
 - Giáo viên thực hiện mẫu cùng chiều với học sinh. 
 - Chủ tịch hội đồng tự quản hô nhịp, Giáo viên quan sát sửa chữa sai sót cho 
học sinh. 
 - Nếu còn học sinh tập sai thì cho cả lớp tập thêm lần nữa. 
 - Chia tổ tập động tác mới học. Giáo viên quan sát sửa sai cho học sinh 
 - Giáo viên phải là người làm mẫu chuẩn xác các động tác cũng như có thói 
quen, tác phong rèn luyên thân thể trong cuộc sống. Vì vậy năng lực thực hành có 
tầm quan trọng số một. 
 3 
 - Để giúp các em học tốt môn thể dục nói chung và bài thể dục phát chung 
nói riêng, trong giảng dạy giáo viên cần kết hợp các biện pháp khác nhau. 
 - Mỗi giờ dạy thể dục là mỗi bước đi bằng hành động cụ thể trong quá trình 
biến mục đích giáo dục thành kết quả thực tế. Vì vậy mỗi giờ dạy đều phải làm cho 
học sinh nắm được kiến thức, kỹ năng, mục đích của bài tập được bồi dưỡng về 
phẩm chất, ý chí thúc đẩy thể lực tăng tiến không ngừng. 
 - Trong quá trình tổ chức cho học sinh tập luyện động tác giáo viên phải hết 
sức chú ý về sân bãi, dụng cụ tập luyện, biên độ động tác cũng như phương pháp tổ 
chức. Nếu giáo viên không làm tốt vấn đề này thì khi tập luyện các em dễ bị chấn 
thương gây tâm lý không an tâm cho học sinh trong lúc tập luyện thì hiệu quả của 
động tác không cao. 
 - Trước giờ dạy cần nắm chắc những vấn đề chung của lớp và những em cá 
biệt. Từ đó kịp thời điều chỉnh kế hoạch, phương pháp lên lớp cho phù hợp hơn. 
 - Khi hướng dẫn một nội dung nào đó trong tiết dạy giáo viên phải phối hợp 
tốt với cán sự lớp để giúp giáo viên điều khiển lớp tập, giáo viên đi quan sát sửa 
chữa, uốn nắn, giúp đỡ những em tập chưa hoàn chỉnh, đặc biệt cần chú trọng đến 
khâu bảo hiểm để phòng ngừa chấn thương cho các em. 
 - Giáo viên hướng dẫn một động tác nào đó cần nói rõ tên động tác . 
 - Để các em tập được đều và đẹp các động tác thì ở động tác nào giáo viên 
cũng cần nhắc cho học sinh hướng quay của mặt. Điều đó còn giúp cho học sinh 
quan sát và sửa sai được một số chi tiết của động tác. 
 - Giáo viên chia nhóm tập theo từng khu vực, qui định thời gian, quan sát 
giúp đỡ học sinh sửa sai. 
 - Đại diện tổ thi đua, giáo viên cùng học sinh nhận xét tuyên dương. 
 - Nếu tiết học bị trời mưa thì giáo viên tiến hành dạy trong lớp theo phương 
pháp như sau: giáo viên cho học sinh xem tranh( nếu học động tác mới) sau đó 
phân tích và tập mẫu cho cả lớp xem. Sau đó cho mỗi lần cho một nhóm lên thực 
hiện, giáo viên quan sát sửa sai cho học sinh. 
 * Trong cả bài thể dục, từng động tác học sinh thường có những sai sót, tùy 
theo động tác mà giáo viên nhắc nhở và sửa sai cho phù hợp như sau: 
 * Động tác vươn thở: 
 4 
 + Giáo viên làm mẫu động tác hướng dẫn thật kỹ “hô nhịp chậm kéo dài kết 
hợp hít sâu thở ra” nếu không hướng dẫn kỹ thì các em tập không hít sâu thở ra, 
không đúng nhịp và biên độ động tác không đạt hiệu quả cao cho các em. 
 + Nên cho 2 em học sinh tập thử 2 lần 8 nhịp, lớp nhận xét tuyên dương. 
 + Giáo viên hô nhịp chậm kéo dài cho lớp tập, quan sát sửa sai cho học sinh. 
 + Chủ tịch hội đồng tự quản hô nhịp lớp tập , giáo viên giúp đỡ sửa sai cho 
các em. 
 + Một số lỗi học sinh thường sai: tập trước nhịp, đưa tay dang ngang lên cao 
chưa thẳng chưa ngẩng đầu và hít vào. Vì vậy giáo viên cần cho học sinh xác định 
rõ hướng đưa tay lên cao, nhớ rõ ngẩng đầu và hít sâu thật kỹ. 
 + Khi hô nhịp, phân tích động tác hướng dẫn bài tập các em chưa hiểu (hiểu 
chậm), giáo viên cần hướng dẫn giải thích thêm để các em hiểu bằng cách: làm 
mẫu nhiều lần, cho học sinh tập thử lớp quan sát nhận xét tuyên dương. tổ chức thi 
đua tổ với nhau nhằm phát huy tính tích cực của các em. 
 * Động tác tay: 
 + Ở nhịp 1 cần nhắc học sinh căng ngực, thẳng tay, mặt hướng trước. 
 + Ở nhịp 2 nhắc HS ngẩng đầu, đồng thời chú ý xem tay đã thẳng chưa. 
 + Ở nhịp 3 chú ý sửa cho học sinh khi thực hiện động tác cần nâng cánh tay 
lên cao ngang vai. 
 * Động tác chân: 
 + Nhịp 1 học sinh thường nâng đùi chưa cao. Cần cho học sinh tập tay chống 
hông, hóp ngực và nâng cao đùi. Sau đó, cho học sinh tập tay gập trên vai và hóp, 
căng ngực, rồi tiếp theo mới phối hợp chân và tay theo lời phân tích chậm( thưc 
hiện từ chậm đến nhanh dần). 
 5 
 + Ở nhịp 3 và nhịp 7 cho học sinh tập đá chân lên cao tương đối tốt mới cho 
phối hợp các cử động của động tác. 
 * Động tác vặn mình: 
+ Cần nhắc học sinh quay đủ 90 độ ở thân trên. 
 + Chú ý nhắc học sinh hai chân đứng cố định chỉ vặn thân trên. 
 * Động tác toàn thân: 
 + Hướng dẫn học sinh học"động tác toàn thân" giáo viên cần nêu rõ tác 
dụng của động tác và giáo dục các em phải có tin thần học tập tốt vì động tác này 
có tác động đến toàn thân, có tác dụng rất quan trọng đến cơ thể của các em. Trong 
khi tập luyện học sinh thường tập không hết biên độ động tác như ở nhịp 1 tay phải 
các em chưa chạm được mũi chân trái , chân không thẳng, tay trái giơ chưa thẳng 
lên cao. từ đó gây ảnh hưởng rất nhiều đến tác dụng động tác(giáo viên phải 
thường xuyên giúp đỡ các em sửa sai, giải thích thêm) để các em tập không còn 
mắc phải khuyết điểm. 
 * Động tác thăng bằng: 
 + Cần nhắc học sinh đưa chân ra sau cao và chân trụ phải thẳng, hai tay 
giang ngang thẳng ngang bằng vai tạo độ thăng bằng cho cơ thể. 
 + Nên cho học sinh tập nhiều lần ở các nhịp còn sai, sau đó mới cho tập cả 
động tác. 
 6 
 * Động tác nhảy: 
 + Học sinh thường tập trước lệnh hoặc trước khi hô nhịp, nâng cánh tay 
chưa bằng vai, ngón tay chưa khép lại . Học sinh đưa tay dang ngang lên cao hai 
tay vỗ vào nhau chưa ngẫng đầu. 
 + Học sinh thường bị vặn người khi đưa tay sang ngang và co tay khi giơ lên 
cao. Giáo viên cần cho học sinh tập động tác tay theo lời phân tích rồi mới cho tập 
tiếp. 
 * Động tác điều hòa: 
 + Học sinh thường không thả lỏng hai tay, hoặc không lắc hai cổ tay. GV cần 
cho học sinh tập lắc hai bàn tay đưa ra trước, hai tay giơ cao, hai tay dang ngang. 
 3. Kết quả đạt được: 
 - Qua 1 năm áp dụng tôi thấy rằng học sinh luôn luôn yêu thích, ham học 
môn thể dục hơn, tham gia luyện tập một cách tự giác và tích cực. tố chất thể lực 
của các em học sinh ngày càng được nâng lên. ( trong năm học 2019- 2020 từ tuần 
12 đến tuần 19 vì trong khoản thời gian này các em được học bài thể dục phát triển 
chung) kết quả như sau: 
 7 
 + Trong năm học 2019-2020: trong 131 em còn 5 em tập chưa tốt bài thể 
dục phát triển chung ( động tác thăng bằng chưa vững và còn quên một số nhịp của 
động tác toàn thân). 
 + Kết quả đánh giá như sau: 
NĂM HỌC 
TỔNG SỐ HỌC 
SINH 
TRONG ĐÓ 
HTT HT CHT 
2019-2020 131 80 51 0 
 *Tóm lại: Để các em học tốt bài thể dục phát triển chung giáo viên cần: 
 + Trong giảng dạy phải phát huy tính tích cực của học sinh bằng các biện 
pháp thi đua, thi đấu, biểu dương khen thưởng, cần nâng cao tính tự giác, khả năng 
tự quản, tập luyện cá nhân và tập luyện theo nhóm của học sinh để phát huy tính 
chủ động tích cực trong học tập. Sử dụng phối hợp các phương pháp khác nhau tùy 
theo các động tác. 
 + Chuẩn bị sân bãi trước khi lên lớp. 
 + Dụng cụ tập luyện đầy đủ (như tranh, động tác mẫu ....) 
 + Giáo viên nêu tác dụng động tác (giáo dục học sinh). 
+ Hướng dẫn động tác rõ ràng chính xác. 
+ Giáo viên làm mẫu, phân tích kỹ thuật động tác . 
+ Học sinh lên tập thử , lớp quan sát nhận xét tuyên dương. 
+ GV điều khiển lớp tập, quan sát giúp đỡ học sinh sửa sai. 
+ Chia nhóm tập theo từng khu vực, giao viên cần qui định thời gian cụ thể. 
+ Đại diện tổ ( nhóm ) thi đua với nhau GV cùng HS nhận xét tuyên dương . 
+ Khi học sinh tập luyện cả lớp, theo nhóm hay cá nhân thì giáo viên cần 
quan sát, ghi chép lại quá trình tập luyện của học sinh động tác nào tập luyện đạt 
hay chưa đạt để tuyên dương cũng như chỉ ra lỗi cho học sinh khắc phục. 
 * Các tồn tại nảy sinh trong quá trình tổ chức: 
 Trong quá trình áp dụng sáng kiến kinh nghiệm có một vài học sinh tập 
luyện chưa tích cực nhưng sau đó các em đã ý thức được tầm quan trọng của bài 
thể dục phát triển chung nên đã cố gắng tập luyện và đã đạt được kết quả tốt. Giáo 
viên cần phải động viên khuyến khích, giúp đỡ và nhắc nhở kịp thời để các em ý 
thức được tầm quan trọng của bài thể dục phát triển chung mà tập luyện để đạt 
được kết quả như mong muốn. 
 8 
III. PHẦN KẾT LUẬN 
 1. Ý nghĩa của đề tài: 
 Qua quá trình áp dụng các biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tốt bài thể dục 
phát triển chung đạt được kết quả cao: 
 Giúp cho giáo viên giảng dạy bài thể dục đạt được kết quả tốt hơn, học sinh 
tập luyện đều và đẹp hơn. Phát triển thể lực, tạo sự hứng thú cho học sinh tập 
luyện. Hình thành kỹ năng vận động, nâng cao sức khỏe, có sự tác động trực tiếp 
tích cực đến việc rèn luyện ý chí phẩm chất đạo đức cho người học. Phòng ngừa 
các căn bệnh như cong vẹo cột sống, cải thiện tư thế, dáng vóc cho người tập. Giúp 
học sinh phát huy tính tự quản, năng lực tập luyện nhóm, hoạt động cá nhân. Làm 
cho người tập có cảm xúc tốt, sảng khoái, thú vị. 
 Trong quá trình giảng dạy và áp dụng một số biện pháp để uốn nắn sửa sai 
cho học sinh khi thực hiện động tác thể dục, bản thân tôi rút ra một số kinh nghiệm 
như sau: 
 - GV phải chuẩn bị đầy đủ về tranh ảnh trực quan, đồ dùng dạy học, phối hợp 
hài hoà các phương pháp thì hiệu quả tiết học mới đạt tốt. 
 - Trong giảng dạy giáo viên sử dụng chủ tịch hội đồng tự quản một cách linh 
hoạt, hiệu quả nhất. 
 - Nắm được đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi, sức khoẻ của từng học sinh, giáo 
viên trực tiếp sửa sai uốn nắn điều chỉnh sai sót kịp thời, để tổ chức cho các em 
luyện tập đạt hiệu quả cao nhất. 
 - Luôn luôn tuyên dương kịp thời những cái đúng, cái hay, cái đẹp của học 
sinh. 
 - Hướng dẫn các em tập ở nhà dần dần hình thành thói quen luyện tập để bảo 
vệ và nâng cao sức khoẻ, phát triển thể lực. 
 - Sau mỗi tiết dạy giáo viên cần rút kinh nghiệm bổ sung những thiếu sót để 
tiết sau được hoàn thiện hơn. 
 2.Kiến nghị đề xuất 
 Để công tác giáo dục thể chất đạt được kết quả tốt hơn, tôi xin kiến nghị đề 
xuất: 
 - Tổ chức thường xuyên các phong trào thể dục thể thao để các em tham gia 
vui chơi trong năm học như: Tổ chức các câu lạc bộ thể dục thể thao để các em có 
thể lựa chọn phù hợp theo năng khiếu của mình: CLB Bóng đá, CLB Bóng bàn, 
CLB 
 - Quan tâm giúp đỡ các em có hoàn cảnh khó khăn để các em có điều kiện 
học tập và tập luyện thể dục nâng cao sức khoẻ. 
 9 
 Trên đây là một số biện pháp giúp học sinh học tốt bài thể dục phát triển 
chung lớp 5. Bản thân tôi thấy rằng cần phải nghiên cứu thêm các tài liệu, phải học 
hỏi trao đổi kinh nghiệm từ các bạn đồng nghiệp, dự giờ đánh giá, thao giảng, hội 
giảng, chuyên đề nhằm nâng cao hiệu quả của việc dạy và học môn thể dục được 
tốt hơn. thể chất, tố chất thể lực được tốt hơn góp phần phát triển con người theo 
hướng toàn diện.