SKKN Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái vùng Đồng bào Dân tộc thiểu số

SKKN Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái vùng Đồng bào Dân tộc thiểu số

Cũng ý tưởng từ ngôi nhà sách của Bailey's, trong chương trình Kisdmart, giáo viên cho trẻ ôn chữ đã học thông qua trò chơi: " Đuổi hình bắt chữ". Tôi hướng dẫn giáo viên thiết kế các hình ảnh ngộ nghĩnh phù hợp với các chủ điểm, các chữ minh hoạ cho các hình ảnh, yêu cầu khi chơi trẻ phải tìm đúng chữ với hình ảnh.

VD: Hình ảnh Con mèo ( trong chủ điểm thế giới động vật), trẻ phải quan sát và ghi nhớ hình ảnh Con mèo , từ "Con mèo " có 6 chữ cái bắt đầu là chữ c, sau đó là o,.trẻ tập phát âm chữ cái đó, từ đó, trẻ càng chơi nhiều lần càng nhớ lâu chữ đã học.

 - Hay với các giờ dạy trẻ tô chữ, tôi hướng dẫn giáo viên tận dụng chương trình happykis, bằng cách cho trẻ thực hành điều khiển chuột trên máy tính để quan sát thao tác tô chữ trên máy tính với 3 kiểu chữ in hoa in thường và viết thường. Trẻ được khắc sâu thao tác tô theo qui luật nhất định là tô từ trái sang phải, từ trên xuống dưới, trùng khít lên nét chấm mờ.

 - Ngoài ra, giáo viên chủ động thiết kế tạo nguồn dữ liệu:

+ Dữ liệu chữ: in thường, in hoa, viết thường chuẩn của 29 chữ cái được scan và thiết kế trên powerpoint có màu sắc khác nhau: tất cả chữ in thường màu đỏ, chữ in hoa màu xanh, chữ viết thường màu vàng để trẻ dễ phân biệt. Hàng ngày giờ chơi hoạt động góc, giờ đón trả trẻ.Trẻ tự vào góc chơi theo ý thích của mình, tự dùng chuột điều khiển trò chơi: "tìm chữ", tìm được chữ nào đọc to chữ ấy, hoặc tìm chữ theo yêu cầu của cô, của bạn, trẻ trao đổi và sửa cho nhau(nếu có). Hay tôi thiết kế trò chơi: "Bù chỗ còn thiếu", "sắp xếp lô zích".các đối tượng là các chữ cái mà trẻ đã được học trong các chủ đề chủ điểm . Như vậy trẻ được cùng chơi, cùng ôn luyện nhẹ nhàng thoải mái.

 

doc 35 trang Người đăng hieu90 Lượt xem 1174Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "SKKN Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái vùng Đồng bào Dân tộc thiểu số", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
khăn và có mặt yếu kém như: 
Do một số giáo viên lớn tuổi dạy chương trình 26 tuần, chương trình cải cách thời gian lâu nên khi tiếp cận chương trình mầm non mới còn mang nặng chương trình cải cách. 
Việc tiếp cận công nghệ thông tin trên mạng, soạn giảng trên máy vi tính không thành thạo ở một số giáo viên lớn tuổi.
Vốn tiếng Việt của trẻ còn nghèo nàn, phụ huynh học sinh phần lớn là lao động nghèo, chưa có ý thức cao trong việc đưa con em mình đến trường học. Trẻ còn theo bố mẹ lên nương, lên rẫy để chăn trâu, chăn bò, hái điều. Trẻ còn nhút nhát hạn chế về ngôn ngữ tiếng Việt, trẻ phát âm chưa chuẩn tiếng Việt chiếm tỉ lệ cao: “Con Khỉ” trẻ phát âm : “Con hỉ”; từ “không thích” trẻ phát âm “khôn thít”Số trẻ nhận biết, phát âm chữ cái qua các trò chơi chưa chính xác chiếm tỉ lệ cao : 45,45% (qua kết quả khảo sát trước khi thực hiện)
II.3. Giải pháp, biện pháp: 
Mục tiêu của giải pháp, biện pháp
Tìm ra các giải pháp, biện pháp giúp giáo viên nắm vững nội dung kiến thức, hình thức tổ chức và lồng ghép tích hợp nội dung phương pháp cho trẻ Làm quen chữ cái
Giúp giáo viên có kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin vào quá trình giảng dạy đạt hiệu quả.
Kích thích tính tò mò ham hiểu biết muốn làm quen chữ cái của trẻ.
Thông qua hoạt động làm quen chữ cái sẽ góp phần giúp trẻ tăng cường tiếng Việt, từ đó sẽ thúc đẩy khả năng phát triển ngôn ngữ của trẻ. Bởi vì khi trẻ tham gia vào hoạt động làm quen chữ cái thì bắt buộc trẻ phải nhận biết, phát âm đúng chữ cái và đó cũng là tiền đề để trẻ học chữ viết ở phổ thông sau này. 
Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp
Để thực hiện tốt việc nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái tôi đã thực hiện và áp dụng một số giải pháp sau :
b.1. Xây dựng kế hoạch
	Muốn thực hiện tốt việc cho trẻ làm quen chữ cái thì đầu tiên phải xây dựng kế hoạch rõ ràng, cụ thể ngay từ đầu năm học. Kế hoạch xây dựng phù hợp với đặc điểm thực tế của nhà trường, của lớp và có sự thống nhất trong Ban giám hiệu và tập thể giáo viên. Trên cơ sở kế hoạch nhiệm vụ năm học các cấp đã chỉ đạo và hướng dẫn từ đó xây dựng kế hoạch năm học; kế hoạch tháng; kế hoạch tuần; xây dựng chế độ sinh hoạt; xây dựng kế hoạch chuyên môn: cụ thể chương trình dạy cho các khối lớp phù hợp, sát với tình hình của trường, của lớp. Chỉ đạo giáo viên các nhóm lớp xây dựng kế hoạch hoạt động và được nhà trường phê duyệt mới thực hiện. Hàng tháng giáo viên báo cáo kế hoạch, lịch dạy của lớp cho chuyên môn. Qua đó có cơ sở để theo dõi, kiểm tra và có biện pháp chỉ đạo kịp thời tốt hơn. Ngoài ra, tôi thường xuyên tổ chức chuyên đề, thao giảng, thi giáo viên dạy giỏi cấp trường, sau đó góp ý, rút kinh nghiệm tiết dạy để tháo gỡ những vướng mắc của giáo viên, giúp giáo viên năng động, sáng tạo và biết đầu tư suy nghĩ cách tổ chức dạy học trong quá trình hoạt động giảng dạy.
	Hoạt động làm quen chữ cái có hiệu quả khi người giáo viên biết sử dụng những phương pháp khác nhau trong trường lớp mầm non, nhưng phải đảm bảo lấy trẻ làm trung tâm và phát huy tính tích cực, chủ động của trẻ. Phương pháp đặc trưng của môn học là đàm thoại, trực quan, giải thích, trò chơi bằng các hình thức đa dạng phong phú nhưng mang tính vừa sức dựa trên yếu tố tâm lý của trẻ. Từ đó giúp giáo viên cảm nhận được giờ học làm quen chữ cái vừa vui vẻ, vừa nhẹ nhàng, vừa thiết thực gần gũi với trẻ và mỗi bé đều có thể chiếm lĩnh tri thức của mình qua thế giới thu nhỏ mà cô đã sưu tầm, sáng tạo trong quá trình nghiên cứu để cùng thực hiện.
	Là một Phó Hiệu trưởng phụ trách chuyên môn, tôi đã xây dựng kế hoạch ngay từ đầu năm học, cập nhật, nắm bắt chương trình kịp thời để tổ chức các tiết chuyên đề, đầu tư nghiên cứu chuyên môn, tìm hiểu các kiến thức một cách trọn vẹn. Làm như vậy sẽ làm cho môn Làm quen chữ cái ngày càng hứng thú, lôi cuốn trẻ và trẻ đạt được kết quả cao nhất.
b.2. Tổ chức bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên. 
Sau khi tiếp thu những chuyên đề do ngành tổ chức, nhà trường xây dựng kế hoạch tổ chức chuyên đề cho toàn thể cán bộ giáo viên học tập với từng đề tài khác nhau theo từng chủ đề, chủ đề nhánh với các nội dung đa dạng, phong phú. Tất cả các giáo viên phải nắm vững mục đích yêu cầu nội dung về việc nâng cao chất lượng cho trẻ Làm quen chữ cái. Việc bồi dưỡng giáo viên là một định hướng giúp giáo viên nắm được kiến thức mới trong việc nâng cao chất lượng môn Làm quen chữ cái.
Giáo viên phải tự học tập bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, năng lực công tác, thực hiện đúng thời gian biểu, bài soạn đầy đủ sáng tạo, có chất lượng, phù hợp với đặc điểm tình hình của trẻ trong lớp. Sưu tầm sáng tác những bài hát, câu đố, thơ truyện, làm đồ dùng dạy học, đồ chơi, tranh ảnh, trang trí lớp phù hợp với từng chủ điểm và mang bản sắc dân tộc, gần gũi với trẻ. Giáo viên thường xuyên có kế hoạch làm thêm nhiều đồ dùng, đồ chơi để phục vụ cho hoạt động làm quen chữ cái như: mỗi cháu có một bộ chữ cái rôky, còn có các bộ chữ bằng nhựa, bằng gỗ tập trung ở các góc học tập cho trẻ xem, tìm hiểu và tập ghép các chữ thành từ, các nét thành chữ. Ngoài ra, còn có các vật liệu: đất nặn, dây mềm, xốpđể trẻ tạo chữ.
 	Bằng nhiều hình thức giáo viên cung cấp kiến thức, rèn luyện phát triển ngôn ngữ cho trẻ một cách nhẹ nhàng, tùy từng đối tượng học sinh có phương pháp để dạy thích hợp. Đối với giáo viên người dân tộc thiểu số không được lạm dụng tiếng mẹ đẻ để dạy cho trẻ. Rèn ngôn ngữ tiếng Việt cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi trong hoạt động tự nhiên.
Ví dụ: Trong hoạt động vui chơi ngoài trời đi dạo tham quan có thể cho trẻ làm quen với chữ cái bằng cách quan sát và tìm các chữ cái trên tấm bảng trang trí, pa nô, áp phích
Giáo viên thường xuyên học tập bạn bè đồng nghiệp, luyện tập giọng nói sao cho thật truyền cảm, tác phong dạy sao cho nhẹ nhàng, linh hoạt.
Về kiến thức phải nắm vững phương pháp dạy, cung cấp cho trẻ kiến thức dù đơn giản nhưng cũng phải thật chính xác.
 Tận dụng mọi thời gian để tự rèn luyện mình, dù ở lớp hay ở nhà.
 Giáo viên phải biết lắng nghe, tiếp thu ý kiến nhận xét, của BGH cũng như bạn bè đồng nghiệp sau mỗi tiết dạy, để từ đó phát huy những mặt tốt, khắc phục những hạn chế.
b3: Khảo sát kỹ năng nghe – nói – đọc – viết của trẻ
Đây là bước đầu tiên nhằm xác định tình trạng của trẻ để giáo viên nắm được kỹ năng nghe, nói, đọc viết của trẻ để từ đó có biện pháp thay đổi phù hợp
- Ngay từ đầu năm học tôi đã chỉ đạo giáo viên tiến hành khảo sát trẻ và thông qua các bài tập để từ đó giáo viên đánh giá và có sự tác động đúng với từng trẻ.
- Công việc khảo sát trẻ thường thực hiện vào cuối tháng 9. Quá trình khảo sát qua các hoạt động chung (kể chuyện, đọc thơ, hát, múa,) và qua các hoạt động hàng ngày (hoạt động ngoài trời, hoạt động góc, hoạt động chiều, ) để từ đó đánh giá từng trẻ theo các kỹ năng.
+ Kĩ năng nghe: Trẻ nghe được các âm thanh, ngữ điệu, giọng nói khác nhau. Độ to, nhỏ, nhanh, chậm của giọng nói, giọng đọc, các từ khái quát, từ trái nghĩa. Nghe hiểu nội dung các câu đơn, câu ghép. Nghe hiểu thơ, ca dao, đồng dao, tục ngữ phù hợp với trẻ. Nghe và làm theo từ 2 lời chỉ dẫn liên tiếp nhau trở lên
+ Kỹ năng nói: Trẻ có nói lắp, nói ngọng không? Trẻ có nói đủ câu, nói có mạch lạc không? Biết trả lời các câu hỏi về nguyên nhân, so sánh: Tại sao? Có gì giống nhau? Có gì khác nhau? Do đâu mà có? Đặt các câu hỏi: Tại sao? Như thế nào? Làm gì? Sử dụng các từ biểu cảm, có hình ảnh. Tự tin khi giao tiếp. Nói và thể hiện, cử chỉ, điệu bộ, nét mặt phù hợp với yêu cầu, hoàn cảnh giao tiếp. Đọc thơ, ca dao, đồng dao. 
+ Kỹ năng đọc: trẻ có biết cách giở sách, có biết xem từ trái sang phải, từ trên xuống dưới? Có biết kể lại chuyện không? Có biết đọc thuộc bài thơ không? Có phát âm đúng các chữ cái không?
VD: âm “nờ”(n) trẻ hay đọc thành “lờ”( l )
+ Kỹ năng viết: Trẻ có biết cầm bút đúng cách không? Có biết tô trùng khớp lên các nét không? Tư thế ngồi viết ngay ngắn. Làm quen với cách viết tiếng Việt: hướng viết từ trái sang phải, từ dòng trên xuống dòng dưới, hướng viết của các nét chữ.
VD: Có một số trẻ tô chữ cái thường tô ngược như chữ O trẻ thường tô ngược thay vì lượn vòng sang trái thì trẻ lại lượn sang phải và vòng về bên trái
Sau khi khảo sát trẻ, tôi thấy có một số ít trẻ nói được tiếng phổ thông nhưng chưa biết các chữ cái hay từ ngữ của tiếng Việt, trẻ chưa nhận được mặt các chữ cái, phát âm chưa chính xác. Vì vậy việc dạy trẻ làm quen với chữ cái giúp trẻ nhận biết chính xác cấu tạo của chữ cái, cách phát âm để từ đó trẻ nghe cô phát âm và tìm được chữ cái tương ứng, nhìn thấy chữ cái là phát âm được.
b4. Tổ chức hướng trẻ vào hoạt động:
Ngay rừ đầu năm học tôi đã chỉ đạo giáo viên tạo mọi điều kiện để cho trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động Làm quen chữ cái thông qua các giờ hoạt động trên lớp, giờ học ngoại khóa, mọi lúc mọi nơi. Tổ chức các trò chơi mang tính chất ôn luyện các kiến thức đã học. Sáng tác, sưu tầm các câu chuyện, bài thơ mang tính chất giáo dục ôn luyện cao nhằm phát triển ngôn ngữ, khả năng giao tiếp và nhận biết thế giới xung quanh trẻ.
* Tổ chức tiết học nhẹ nhàng sinh động:
Có một số ít trẻ nói được tiếng phổ thông nhưng chưa biết các chữ cái hay từ ngữ của tiếng Việt. Vì vậy việc dạy trẻ Làm quen với chữ cái giúp trẻ nhận biết chính xác cấu tạo của chữ cái, cách phát âm để từ đó trẻ nghe cô phát âm và tìm được chữ cái tương ứng, nhìn thấy chữ cái là phát âm được.
 Ví dụ : - Cho trẻ LQCC: i - t - c ( chủ đề: Động vật sống trong gia đình)
- Cô cho trẻ xem tranh " Vịt con" cho trẻ đọc từ : Vịt con 
- Cho trẻ nhận biết trong từ Vịt con có bao nhiêu tiếng ? Có mấy chữ cái? 
- Tiếp theo cô gắn từ rời cho cháu nhận biết và tìm chữ đã học rồi phát âm lại những chữ đó. Còn lại cô giới thiệu cho trẻ làm quen i – t - c, cô phân tích các nét cơ bản cấu tạo nên chữ cái i – t - c, giới thiệu các kiểu chữ cái in thường, viết thường, in hoa, Cô viết mẫu và phân tích tỉ mỉ cách viết từng chữ cái. Cho trẻ phát âm chữ i – t - c nhiều lần, so sánh đặc điểm giống và khác nhau của chữ i – t – c, giúp trẻ khắc sâu cấu tạo và nhận biết một cách chính xác từng chữ cái. 
* Thu hút trẻ tham gia tạo môi trường chữ trong góc tạo hình, góc sách, góc thư viện nhằm phát huy tích tích cực hoạt động của trẻ:
Để phát huy tính tích cực của trẻ trong góc chơi, đặc biệt là góc thư viện, đây là nơi trẻ được tiếp xúc nhiều với chữ cái và rèn luyện kỹ năng tiền biết đọc, biết viết của trẻ như: cách lật giở sách, cách đưa mắt từ trái sang phải khi đọc, hoặc các từ mới như: tên truyện, tên các trang bìa, tên các album tự tạo....với các mẫu chữ khác nhau.
VD1: Cô tạo cơ hội cho trẻ được hoạt động với truyện thơ tranh chữ to có sẵn, tự tạo... trẻ được xem tranh, tập kể chuyện, tập "đọc" chữ to trong truyện...và như vậy một lần nữa trẻ mở rộng vốn từ, phát triển ngôn ngữ, trẻ như được hoà nhập với thế giới của người lớn. 
VD2: Cô tổ chức cho trẻ cùng làm album và truyện tranh chữ to theo chủ điểm. Nếu là chủ điểm "Sắc hoa mùa xuân" cô và trẻ sưu tầm album về các loại hoa: hoa mai, hoa cúc, hoa hồng, hoa sen.Phía dưới tranh tôi có viết các chữ tương ứng như “hoa mai”.Tôi yêu cầu trẻ tìm các chữ trong hoạ báo cắt và ghép từ "hoa mai", dán dưới hình ảnh các con vật tương ứng. Một đều tôi luôn lưu ý nhắc trẻ là phải ghép chữ lần lượt từ trái sang phải, hết chữ này đến chữ khác, hết từ này đến từ khác bên cạnh phía phải, và sau đó tôi yêu cầu trẻ phát âm các chữ, "đọc" các từ .
 Để trẻ hứng thú tích cực tham gia vào hoạt động tạo hình giáo viên cho trẻ làm tranh:
VD : Cho trẻ sưu tầm các chữ có trong hoạ báo, lịch cũ,...trẻ cắt, tô màu và cùng ghép chữ với cô để tạo thành các tuýp chữ, các tiêu đề xung quanh lớp mỗi khi thay đổi chủ điểm. Với chủ điểm " Thế giới động vật", cô yêu cầu trẻ ghép chữ mà trẻ sưu tầm được và xếp từng chữ từ trái qua phải: chữ t rồi đến chữ h rồi đến chữ ê... Trong suốt quá trình hoạt động tích cực như vậy, bản thân trẻ lại một lần nữa khắc sâu chữ cái và từ.
 Trẻ được tham gia hoạt động tích cực như vậy, trẻ rất hứng thú và biết trân trọng những sản phẩm mình là ra. Đặc biệt các chữ, các từ mà trẻ tự tay sưu tầm được, thực tế cho thấy trẻ nhớ chữ nhớ từ rất lâu.
* Dạy trẻ làm quen với chữ cái bằng các trò chơi .
Để đáp ứng nhu cầu nhận thức của trẻ, đồng thời thực hiện mục tiêu nhiệm vụ của nhà trường, ngay từ đầu năm học tôi đã chỉ đạo giáo viên ứng dụng công nghệ thông tin, giáo án điện tử vào giảng dạy thông qua việc khai thác trò chơi kidsmart và happykids, các nguồn dữ liệu thiết kế trên máy tính như phần mềm Powerpoin, Violet, Activice, Presenter.
- Giáo viên lấy ý tưởng từ ngôi nhà sách của Bailey's, trong chương trình Kisdmart, tổ chức cho trẻ được ôn luyện chữ bằng cách tìm tranh chứa chữ cái cô vừa dạy, tự in và gạch chân chữ vừa tìm được.
- Cũng ý tưởng từ ngôi nhà sách của Bailey's, trong chương trình Kisdmart, giáo viên cho trẻ ôn chữ đã học thông qua trò chơi: " Đuổi hình bắt chữ". Tôi hướng dẫn giáo viên thiết kế các hình ảnh ngộ nghĩnh phù hợp với các chủ điểm, các chữ minh hoạ cho các hình ảnh, yêu cầu khi chơi trẻ phải tìm đúng chữ với hình ảnh.
VD: Hình ảnh Con mèo ( trong chủ điểm thế giới động vật), trẻ phải quan sát và ghi nhớ hình ảnh Con mèo , từ "Con mèo " có 6 chữ cái bắt đầu là chữ c, sau đó là o,...trẻ tập phát âm chữ cái đó, từ đó, trẻ càng chơi nhiều lần càng nhớ lâu chữ đã học.
 - Hay với các giờ dạy trẻ tô chữ, tôi hướng dẫn giáo viên tận dụng chương trình happykis, bằng cách cho trẻ thực hành điều khiển chuột trên máy tính để quan sát thao tác tô chữ trên máy tính với 3 kiểu chữ in hoa in thường và viết thường. Trẻ được khắc sâu thao tác tô theo qui luật nhất định là tô từ trái sang phải, từ trên xuống dưới, trùng khít lên nét chấm mờ.
 - Ngoài ra, giáo viên chủ động thiết kế tạo nguồn dữ liệu:
+ Dữ liệu chữ: in thường, in hoa, viết thường chuẩn của 29 chữ cái được scan và thiết kế trên powerpoint có màu sắc khác nhau: tất cả chữ in thường màu đỏ, chữ in hoa màu xanh, chữ viết thường màu vàng để trẻ dễ phân biệt. Hàng ngày giờ chơi hoạt động góc, giờ đón trả trẻ...Trẻ tự vào góc chơi theo ý thích của mình, tự dùng chuột điều khiển trò chơi: "tìm chữ", tìm được chữ nào đọc to chữ ấy, hoặc tìm chữ theo yêu cầu của cô, của bạn, trẻ trao đổi và sửa cho nhau(nếu có). Hay tôi thiết kế trò chơi: "Bù chỗ còn thiếu", "sắp xếp lô zích"...các đối tượng là các chữ cái mà trẻ đã được học trong các chủ đề chủ điểm . Như vậy trẻ được cùng chơi, cùng ôn luyện nhẹ nhàng thoải mái.
+ Dữ liệu từ sưu tầm tranh ảnh động trên mạng, scan các loại tranh ảnh tự vẽ hoặc mua đưa vào máy, phân loại theo từng chủ đề chủ điểm khác nhau.
VD: Chủ điểm: " Quê hương- Đất nước- Bác Hồ", tôi thiết kế trên máy tính các loại tranh ảnh về địa danh của Đăk lăk như: Thác Đray Sáp, Nhà rông, Lễ hội đâm trâu... Tranh ảnh về Đất nước như: phong cảnh Hà Nội, Huế, TP Hồ Chí Minh, Đà Lạt . Tranh ảnh về Bác Hồ như: chân dung, Bác Hồ với các cháu, Bác Hồ đang trồng cây.... có các từ tương ứng kèm theo. Trẻ được chơi dưới hình thức chọn tranh theo yêu cầu của cô hoặc của bạn, trẻ quan sát phát âm chữ, "đọc" các từ dưới tranh, và ngẫu nhiên trẻ được ôn luyện, phát triển ngôn ngữ rất nhẹ nhàng thông qua trò chơi này.
Như chúng ta đã biết, trẻ mầm non “Học mà chơi, chơi mà học”. Muốn trẻ hiểu bài nhanh và nhớ lâu, nếu chúng được trực tiếp tham gia vào các hoạt động. Tôi đã sưu tầm, sáng tác được một số trò chơi khi cho trẻ làm quen với chữ viết để trẻ tăng hứng thú, cung cấp, củng cố kiến thức kĩ năng.
Ví dụ: Trò chơi giúp trẻ ghi nhớ các chữ đã học như: 
+ Trò chơi: Tôi là chữ gì? 
Cách chơi: Cô nêu đặc điểm chữ, trẻ đoán chữ gì. Vd: “Tôi có một nét cong tròn khép kín, tôi đội trên đầu cái mũ, đố bạn biết tôi là chữ gì”?(ô)
 + Trò chơi: Cho trẻ dùng các bộ phận trên cơ thể mình tạo chữ vừa học
VD Trẻ đứng thẳng người dang 2 tay ra tạo thành chữ t, trẻ vòng hai tay lên trên đầu tạo thành chữ o
Theo tôi, mỗi giáo viên cần chịu khó sưu tầm, sáng tác các trò chơi, biết vận dụng các trò chơi ấy vào các giờ học ở mọi lúc, mọi nơi một cách phù hợp sẽ kích thích trẻ ham học hỏi, thông minh, nhanh nhẹn, sáng tạo tìm tòi, trẻ sẽ hứng thú khi đến lớp cũng như hứng thú tham gia trong các hoạt động.
b.5. Tạo môi trường học chữ viết phong phú
 * Tạo môi trường chữ trong lớp học: Như chúng ta đã biết đối với trẻ mầm non lớp học chính là mái nhà thứ hai của trẻ. Cảm giác đầu tiên khi bé bước vào cửa lớp, phản xạ tự nhiên của bé là nhình xung quanh xem có những gì và có đẹp không, đặc biệt những gì mới lạ. Vì vậy, các mảng chính trong lớp học đó là mảng chủ điểm, các góc hoạt động là đối tượng đầu tiên khi trẻ bước vào lớp. Để trẻ hứng thú với các mảng hoạt động, ngay từ đầu năm học tôi đã chỉ đạo giáo viên xậy dựng một môi trường học tập ở trong lớp thật sinh động và thu hút trẻ. Các giáo viên đã tập trung trẻ cùng tham gia thảo luận dưới dạng kể chuyện sáng tạo. Cuối cùng cô và trẻ đi đến thống nhất chọn tên của từng góc chơi mỗi khi chuyển chủ điểm mới. Các kiểu chữ, các góc có tên gọi ngây thơ, ngộ nghĩnh, gần gũi trẻ, và bắt buộc phải có hình ảnh minh hoạ cho các tiêu đề ấy. Như vậy sẽ thu hút được sự chú ý của trẻ, từ đó mục đích ôn luyện chữ đã học, cung cấp vốn từ cho trẻ đạt hiêụ quả tối đa.
Ví dụ: Chủ điểm Gia đình: giáo viên và trẻ cùng trò chuyện về chủ điểm Gia đình, sau đó cô hướng trẻ vào câu truyện: Tại cửa hàng búp bê có tất nhiều thứ, nào là đồ dùng Gia đình như: quần áo, giường nệm, chén bát, tiviBúp bê rất muốn chúng mình đặt tên cho cửa hàng của búp bê đấy, nào chúng mình cùng nghĩ ra một cái tên nhé.Trẻ nghe, suy nghĩ và đưa ra ý kiến của mình như: cửa hàng của búp bê, siêu thị mi li, siêu thị của búp bê, búp bê bán hàng...với nhiều cái tên ngộ nghĩnh như vậy và cả quá trình cô đàm thoại với trẻ. Chính lúc đó trẻ đã tư duy xem mình đã bao giờ được đi siêu thị chưa, đã nghe thấy cái tên đó chưa, và ngẫu nhiên cô đã cung cấp vốn từ cho trẻ.
 Hay với các góc khác cũng vậy, cô và trẻ cùng đàm thoại, thoải mái trao đổi để đặt tên như: Bé làm họa sĩ, Họa sĩ tí hon, Bé khéo tay hay làm...(đối với góc Tạo hình); Công trình của bé, bé tập làm thợ xây, ngôi nhà mơ ước, thành phố tương lai...( đối với góc xây dựng).
Từ những tên gọi gần gũi với trẻ mà chính cô và trẻ đặt tên, đã kích thích trẻ ghi nhớ từ đó lâu hơn và trẻ đã phần nào hiểu về từ đó.
Khi trang trí tên gọi các góc, giáo viên thường lựa chọn cỡ chữ cho phù hợp với góc, dán chữ ở độ cao vừa tầm nhìn của trẻ để trẻ dễ nhìn thấy. Đặc biệt kiểu chữ phải chuẩn, hầu hết các chữ này tôi thường để ở dạng chữ in thường, với màu sắc đẹp phù hợp với mảng hoạt động và hình ảnh minh hoạ của góc. Còn mảng hoạt động của trẻ ở phía dưới giáo viên thường gài nhựa trong, các chữ rời với mẫu chữ khác nhau như chữ in thường viết thường, chữ in hoa để trẻ cùng bắt chước cô ghép tên góc. Khi chơi giáo viên thường hỏi chữ cái đầu tiên của từ là chữ gì? Chữ cái nào trong từ đã học rồi? Làm như vậy trẻ nhớ các từ đó rất lâu và lại một lần nữa trẻ được luyện phát âm, đặc biệt có trẻ đã thao tác ghép chữ nhiều lần thành quen và đã tự ghép mà không cần mẫu của cô.
 Ngoài ra tôi thường vjir đạo giáo viên thay đổi tên gọi hình ảnh và các góc cho phù hợp với từng chủ điểm và tạo sự mới mẻ khoảng không gian hấp dẫn mỗi khi trẻ đến lớp:
VD: Góc xây dựng, chủ đề Nghề nghiệp: giáo viên thống nhất với trẻ đặt tên góc: " Kiến trúc sư tí hon", ...Trẻ được làm quen với từ " Kiến trúc sư", và biết được từ " Kiến trúc sư" có chữ cái đầu tiên là chữ K, chữ đã học là chữ: ê,u.ư...
Nhưng với chủ điểm Gia đình: giáo viên và trẻ lại thoả thuận nhất trí đưa ra tên: " bé tập làm nội trợ", ở đây, trẻ được cung cấp thêm từ: "nội trợ" và từ; "nấu ăn". Như vậy, qua mỗi chủ điểm giáo viên lại cung cấp thêm cho trẻ nhớ được nhiều từ mới và ôn luyện nhiều chữ cái đã học.
Việc ghép tên các đồ vật đồ chơi trong lớp không những tác động lên giác quan của trẻ để nhớ các chữ các từ lâu và chính xác mà còn giúp cho hoạt động có chủ đích phát triển ngôn ngữ làm quen với chữ viết được ôn luyện củng cố một cách thoải mái nhẹ nhàng.
VD: Trong chủ điểm Thế giới Động vật: cô dạy trẻ làm quen chữ: I,t,c. Khi tổ chức hoạt động có chủ đích, giáo viên cho trẻ

Tài liệu đính kèm:

  • docsskn - Nam 14- 15.doc