Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao hiệu quả dạy học bằng nhiều hình thức củng cố

ên cần đặt cho học sinh các tình huống hoặc nhiệm vụ cần thực hiện 
trong các tiết tiếp theo nhằm kích thích sự tò mò, khả năng ham học hỏi, thích khám phá của học 
sinh góp phần tăng tính tự học, chủ động, tích cực học tập trong các tiết sau cho các em. 
4. Chọn đối tƣợng thực hiện 
 Chọn nhóm: Lớp thực nghiệm và lớp đối chứng thuộc khối lớp 11 trƣờng THPT Võ 
Thành Trinh – Chợ Mới – An Giang. Quá trình thử nghiệm đã đƣợc tổ chức ở hai nhóm của hai 
lớp 11C1 và 11C2. 
 Lớp 11C1 là nhóm đối chứng, gồm 30 học sinh. Đối với lớp này tôi không tổ chức củng 
cố bài với các nhiều hình thức khác nhau. 
 Lớp 11C2 là nhóm thực nghiệm, gồm 31 học sinh. Đối với lớp này tôi tiến hành tổ chức 
củng cố bài với các nhiều hình thức khác nhau. 
5. Tiến hành thực nghiệm 
 Tiến hành thực nghiệm trong 6 tiết thực hiện chuyên đề Chuyển hóa vật chất và năng 
lƣợng ở động vật từ tiết 14 đến tiết 19. Thời gian thực nghiệm tuân theo kế hoạch nhà trƣờng và 
thời khóa biểu để đảm bảo tính khách quan: 
Thứ/ ngày 
Tiết theo 
PPCT 
Tên hoạt động theo chuyên đề 
Năm (8/10/2015) 14 Tiêu hóa ở động vật 
Ba (13/10/2015) 15 Tiêu hóa ở động vật 
Năm (15/10/2015) 16 Hô hấp ở động vật 
Ba (20/10/2015) 17 Tuần hoàn máu 
Năm (22/10/2015) 18 Tuần hoàn máu 
Đề tài nghiên cứu KHSP ứng dụng Gv: Nguyễn Thị Kim Loan 
7 
Ba (03/11/2015) 19 Bài tập chƣơng I 
6. Đo lƣờng Tôi đã tiến hành cho học sinh kiểm tra 1 tiết sau khi tác động vào ngày 10/11/2015 
(ma trận đề - Đề và đáp án đƣợc trình bày ở phụ lục 3) 
 * Kết quả khảo sát: kiểm tra trƣớc tác động và sau khi tác động 
LỚP 11C1 
STT HỌ VÀ TÊN 
trƣớc 
tác 
động 
sau 
tác 
động 
1 Nguyễn Thị Thúy An 8 7 
2 Võ Thị Mỹ Bình 10 9,5 
3 Phạm Anh Duy 8 7 
4 Nguyễn Khánh Duy 8 9 
5 Ngô Thị Ngọc Hà 8 8 
6 Nguyễn Minh Hiển 8 8,5 
7 Huỳnh Lâm Hiếu 6 7 
8 Trần Văn Hòa 8 8,5 
9 Ngô Phƣớc Khang 6 8 
10 Nguyễn Thị Lệ Linh 8 8 
11 Phạm Thị Kim Loan 6 8,5 
12 Nguyễn Thị Lụa 7 9 
13 Trần Văn Luân 8 9 
14 Huỳnh Thị Kim Ngân 9 9,5 
15 Nguyễn Hữu Nhân 8 9 
16 Phan Trọng Nhân 8 8 
17 Võ Huỳnh Nhƣ 9 9 
18 Nguyễn Thị Hồng Nhung 6 9,5 
19 Nguyễn Thị Bích Phƣợng 10 9,5 
20 Nguyễn Trƣờng Sơn 8 8 
21 Nguyễn Minh Thƣ 9 8 
22 Nguyễn Minh Thuận 10 8 
23 Lê Thị Mỹ Tiên 7 9 
24 Đỗ Phát Triển 9 8 
25 Lê Mỹ Trinh 9 9,5 
26 Trần Thị Mai Trinh 8 7 
27 Nguyễn Văn Hữu Trung 6 7 
28 Nguyễn Thảo Vi 6 8,5 
29 Lê Ngọc ý 7 8 
30 Trà Thƣ ý 8 9,5 
Sau một thời gian áp dụng cách thức tổ chức củng cố bài với nhiều hình thức khác nhau 
tôi nhận thấy các em học sinh tích cực, chủ động hơn trong việc học tập môn sinh học, các em 
LỚP 11C2 
STT HỌ VÀ TÊN 
trƣớc 
tác 
động 
sau 
tác 
động 
1 Phạm Thanh Cang 10 9 
2 Nguyễn Ngọc Đƣợc 8 8,5 
3 Phạm Trƣờng Duy 8 9 
4 Trần Thị Thúy Duy 8 8,5 
5 Nguyễn Thị Mỹ Duyên 8 9,5 
6 Nguyễn Thị Ngọc Hà 9 9,5 
7 Đặng Thị Mỹ Hạnh 6 9 
8 Lê Thị Hồng Hạnh 8 8,5 
9 Đặng Huy Hoàng 9 8 
10 Nguyễn Thanh Hồng 9 9 
11 Võ Thị Kim Linh 5 10 
12 Võ Thị Phƣơng Loan 8 8 
13 Nguyễn Khánh Luân 9 9 
14 Trần Thị Thu Ngân 9 9,5 
15 Đoàn Thị Bích Ngọc 6 8 
16 Lê Thị Kim Ngọc 7 8,5 
17 Mai Thị Yến Nhi 6 8,5 
18 Ngô Ngọc Yến Nhi 7 9,5 
19 Nguyễn Thị Tuyết Nhi 9 9 
20 Quách Hồng Nhung 8 9,5 
21 Nguyễn Hoàng Phúc 9 8,5 
22 Bạch Hoa Quyền 8 9,5 
23 Trƣơng Anh Thƣ 10 9 
24 Đinh Minh Thuận 9 9,5 
25 Võ Hữu Tính 9 8,5 
26 Lê Thanh Toàn 8 9 
27 Lƣu Minh Trọng 9 8 
28 Võ Thành Trung 8 9,5 
29 Huỳnh Thị Cẩm Tú 9 9 
30 Nguyễn Thị Thúy Vi 9 9,5 
31 Phan Văn Việt 8 8 
Đề tài nghiên cứu KHSP ứng dụng Gv: Nguyễn Thị Kim Loan 
8 
hiểu và vận dụng tốt các kiến thức đã học vào thực tế, lớp học trở nên vui nhộn hơn, năng động 
hơn, kết quả học tập của các em tốt hơn. 
 Tác động này một phần nào giải quyết đƣợc thực trạng nâng cao chất lƣợng và hiệu quả 
dạy học của bộ môn. 
IV. PHÂN TÍCH DỮ LIỆU VÀ BÀN KẾT QUẢ 
1. Phân tích kết quả 
So sánh điểm trung bình (giá trị trung bình) sau khi tác hành kiểm tra sau tác động 
 STT 
Nhóm 
đối 
chứng 
 Nhóm 
thực 
nghiệm 
 1 Nguyễn Thị Thúy An 7 Phạm Thanh Cang 9 
 2 Võ Thị Mỹ Bình 9,5 Nguyễn Ngọc Đƣợc 8,5 
 3 Phạm Anh Duy 7 Phạm Trƣờng Duy 9 
 4 Nguyễn Khánh Duy 9 Trần Thị Thúy Duy 8,5 
 5 Ngô Thị Ngọc Hà 8 Nguyễn Thị Mỹ Duyên 9,5 
 6 Nguyễn Minh Hiển 8,5 Nguyễn Thị Ngọc Hà 9,5 
 7 Huỳnh Lâm Hiếu 7 Đặng Thị Mỹ Hạnh 9 
 8 Trần Văn Hòa 8,5 Lê Thị Hồng Hạnh 8,5 
 9 Ngô Phƣớc Khang 8 Đặng Huy Hoàng 8 
 10 Nguyễn Thị Lệ Linh 8 Nguyễn Thanh Hồng 9 
 11 Phạm Thị Kim Loan 8,5 Võ Thị Kim Linh 10 
 12 Nguyễn Thị Lụa 9 Võ Thị Phƣơng Loan 8 
 13 Trần Văn Luân 9 Nguyễn Khánh Luân 9 
 14 Huỳnh Thị Kim Ngân 9,5 Trần Thị Thu Ngân 9,5 
 15 Nguyễn Hữu Nhân 9 Đoàn Thị Bích Ngọc 8 
 16 Phan Trọng Nhân 8 Lê Thị Kim Ngọc 8,5 
 17 Võ Huỳnh Nhƣ 9 Mai Thị Yến Nhi 8,5 
 18 Nguyễn Thị Hồng Nhung 9,5 Ngô Ngọc Yến Nhi 9,5 
 19 Nguyễn Thị Bích Phƣợng 9,5 Nguyễn Thị Tuyết Nhi 9 
 20 Nguyễn Trƣờng Sơn 8 Quách Hồng Nhung 9,5 
 21 Nguyễn Minh Thƣ 8 Nguyễn Hoàng Phúc 8,5 
 22 Nguyễn Minh Thuận 8 Bạch Hoa Quyền 9,5 
 23 Lê Thị Mỹ Tiên 9 Trƣơng Anh Thƣ 9 
 24 Đỗ Phát Triển 8 Đinh Minh Thuận 9,5 
 25 Lê Mỹ Trinh 9,5 Võ Hữu Tính 8,5 
 26 Trần Thị Mai Trinh 7 Lê Thanh Toàn 9 
 27 Nguyễn Văn Hữu Trung 7 Lƣu Minh Trọng 8 
 28 Nguyễn Thảo Vi 8,5 Võ Thành Trung 9,5 
 29 Lê Ngọc ý 8 Huỳnh Thị Cẩm Tú 9 
 30 Trà Thƣ ý 9,5 Nguyễn Thị Thúy Vi 9,5 
 31 Phan Văn Việt 8 
Đề tài nghiên cứu KHSP ứng dụng Gv: Nguyễn Thị Kim Loan 
9 
Mode 8 9 
Trung vị 8,5 9 
giá trị TB 8,4 8,90 
Độ lệch chuẩn 0,84 0,57 
giá trị chênh 
lệch 
0,50 
giá trị p 0,004464 có ý nghĩa 
giá trị SMD 0,595 lớn 
Nhƣ trên đã chứng minh rằng hai nhóm trƣớc tác động là tƣơng đƣơng nhau. Sau tác 
động kiểm chứng chênh lệch giá trị trung bình bằng T-test cho kết quả p=0,004464 cho thấy sự 
chênh lệch giá trị điểm trung bình của hai lớp đối chứng và thực nghiệm là có ý nghĩa; tức là 
chênh lệch kết quả điểm trung bình của lớp thực nghiệm cao hơn điểm trung bình của lớp đối 
chứng là không ngẫu nhiên mà là do kết quả của tác động. 
 Chênh lệch giá trị trung bình chuẩn SMD= 0,595. Điều đó cho thấy mức độ ảnh hƣởng 
của việc tổ chức củng cố bài với nhiều hình thức khác nhau cho lớp thực nghiệm là lớn. 
 Giả thuyết của đề tài “Việc đa dạng hóa hình thức củng cố bài trong các tiết học chuyên 
đề trên có nâng cao kết quả học tập của học sinh lớp 11C2” đã đƣợc kiểm chứng. 
2. Bàn luận kết quả 
 Kết quả giá trị trung bình của bài kiểm tra sau tác động của nhóm thực nghiệm là 8,90; 
kết quả bài kiểm tra của nhóm đối chứng là 8,4; độ chênh lệch điểm số giữa hai nhóm là 0,50. 
Điều đó cho thấy điểm giá trị trung bình của hai lớp đối chứng và thực nghiệm đã có sự khác 
biệt rõ rệt. Lớp đƣợc tác động có điểm trung bình cao hơn lớp đối chứng. 
 Chênh lệch giá trị trung bình chuẩn của hai bài kiểm tra SMD= 0,595. Điều đó cho thấy 
mức độ ảnh hƣởng của tác động là lớn. 
 Phép kiểm chứng T-test giá trị trung bình sau tác động của hai lớp là p= 0,004464 < 0,05. 
Điều này có thể khẳng định sự chênh lệch giá trị trung bình của hai lớp không phải là ngẫu 
nhiên mà là do tác động. 
 Qua kết quả thu nhận đƣợc trong quá trình ứng dụng, tôi nhận thấy rằng việc tổ chức cho 
học sinh củng cố bài với nhiều hình thức khác nhau đã giúp cho các em hiểu đƣợc các kiến thức 
cơ bản cũng nhƣ hoàn thiện các kỹ năng cần thiết trong học tập, các em có thể vận dụng tốt kiến 
thức đã học vào thực tế. Ngoài ra, tôi còn nhận thấy các em trở nên chú ý hơn, tập trung hơn, 
tích cực hơn và năng động hơn trong giờ học môn sinh học tạo một bầu không khí hăng say làm 
việc nhƣng cũng không kém phần vui tƣơi đầy sinh khí. Và hơn hết, kết quả học tập của các em 
đạt đƣợc khá cao. Nói cách khác, hiệu quả dạy học bộ môn đã đƣợc nâng cao một cách rõ rệt. 
Đề tài nghiên cứu KHSP ứng dụng Gv: Nguyễn Thị Kim Loan 
10 
V. BÀI HỌC KINH NGHIỆM 
 Để giúp các em học sinh ngày càng nâng cao kết quả học tập bộ môn, là một giáo viên ta 
cần tổ chức tiết học sao cho phù hợp với các đối tƣợng học sinh, kết hợp các phƣơng pháp đặc 
trƣng và các thủ thuật thu hút sự chú ý của học sinh đồng thời bài dạy phải ngắn gọn, súc tích, 
khi giảng dạy cần đƣa vào liên hệ thực tiễn để các em thấy đƣợc ý nghĩa của việc học tập bộ 
môn từ đó nâng cao hứng thú cho các em, giúp các em chủ động hơn, tích cực hơn. 
 Song, cần phải chú trọng khâu củng cố bài, giáo viên cần phải chuẩn bị và lên kế hoạch 
tổ chức hiệu quả các phút củng cố bài sao cho thể hiện đa dạng các loại câu hỏi, các hình thức 
củng cố để học sinh đƣợc tiếp cận và xử lý tốt các kiến thức vừa học. 
 Ngoài ra, khi giảng dạy giáo viên cần quan tâm, động viên, giúp đỡ kịp thời các em học 
sinh yếu, các em có hoàn cảnh khó khăn, để từ đó tạo một động lực tốt cho các em tiếp tục phấn 
đấu học tập bộ môn. 
VI. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 
1. Kết luận 
1.1. Những mặt làm đƣợc 
- Nêu đƣợc tính cấp thiết của các giải pháp phù hợp với quan điểm, chủ trƣơng và tình 
hình thực tế địa phƣơng. 
- Nêu đƣợc cơ sở lí luận, tìm ra giải pháp tác động cụ thể là tổ chức cho học sinh củng cố 
với nhiều hình thức khác nhau. 
- Áp dụng giải pháp vào việc soạn giảng. 
- Kết quả khi vận dụng giải pháp cho thấy có ý nghĩa, có thể giúp học sinh nâng cao kết 
quả học tập của bản thân. 
- Qua giải pháp, phát huy đƣợc tính tích cực của học sinh đối với bộ môn, khi học các em 
hứng thú hơn, chủ động hơn, tạo bầu không khí vui tƣơi và hăng say làm việc. 
- Từ các mặt đã đạt đƣợc trên, có thể nói giải pháp này góp phần không nhỏ trong việc 
nâng cao hiệu quả dạy học. 
1.2. Những mặt hạn chế 
Chƣa mở rộng phạm vi áp dụng trong đại đa số học sinh. Một số chủ đề có kiến thức 
nhiều, nên chiếm nhiều thời gian giảng dạy, gây khó khăn nhất định cho việc áp dụng tác động 
trong thời gian có hạn. 
2. Kiến nghị 
Đề tài nghiên cứu KHSP ứng dụng Gv: Nguyễn Thị Kim Loan 
11 
- Tăng cƣờng sinh hoạt chuyên môn trong họp tổ chuyên môn để học tập và trao đổi kinh 
nghiệm trong giảng dạy. 
- Tổ chức nhiều lớp học tập huấn các phƣơng pháp, các đổi mới và áp dụng rộng rãi cho 
tất cả giáo viên tham gia. 
Với đề tài này, tôi mong các quý đồng nghiệp có thể đóng góp thêm ý kiến để hoàn chỉnh 
hơn, tạo điều kiện cho việc học tập cộng đồng để từng bƣớc nâng cao chất lƣợng giảng dạy nói 
riêng và chất lƣợng giáo dục nói chung. 
VII. TÀI LIỆU THAM KHẢO 
1. Sách giáo khoa Sinh học 11 . NXB Giáo dục 
2. Sách giáo viên Sinh học 11 .. NXB Giáo dục 
3.Tài liệu đổi mới phƣơng pháp dạy học . NXB Giáo dục 
4. Sách bài tập Sinh học 11 . NXB Giáo dục 
5. Thiết kế bài giảng Sinh học 11  NXB Giáo dục 
Đề tài nghiên cứu KHSP ứng dụng Gv: Nguyễn Thị Kim Loan 
12 
VIII. CÁC PHỤ LỤC CỦA ĐỀ TÀI 
I. XÁC ĐỊNH ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU 
1. Tìm và chọn nguyên nhân 
2. Tìm giải pháp tác động 
3. Tên đề tài 
 NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC BẰNG NHIỀU HÌNH THỨC CỦNG CỐ 
Kết quả học 
tập chuyên đề 
sinh học 11 
chưa cao 
Hs thiếu điều 
kiện để hoàn 
thành nhiệm vụ 
của giáo viên 
Hs chưa bắt kịp 
phương pháp 
mới 
Một số Hs ý 
thức học tập 
chưa cao 
Phụ huynh Hs 
thiếu quan tâm 
đến việc học tập 
của HS 
Kiến thức nhiều, 
đa dạng, đòi hỏi 
Hs có kỹ năng và 
năng lực giải 
quyết vấn đề 
Củng cố bài đơn 
điệu không đủ 
đáp ứng yêu cầu 
Nâng cao kết 
quả học tập 
chuyên đề 
sinh học 11 
Quan tâm, động 
viên và tạo điều 
kiện tối đa có 
thể cho Hs 
Động viên, khích 
lệ và điều chỉnh 
phương pháp sao 
cho phù hợp đối 
tượng Hs 
Áp dụng các thủ 
thuật để tạo 
hứng thú học 
tập cho Hs 
Phối hợp với 
GVCN và PHHS 
Hệ thống hóa kiến 
thức cơ bản, gợi ý 
định hướng cách 
giải quyết vấn đề 
thực tiễn 
Đa dạng hóa 
hình thức 
củng cố bài 
Đề tài nghiên cứu KHSP ứng dụng Gv: Nguyễn Thị Kim Loan 
13 
II. KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU 
Bƣớc Hoạt động Ghi chú 
1/ Hiện trạng Kết quả học tập chuyên đề sinh học 11 chƣa cao. 
2/ Giải pháp thay thế Đa dạng hóa hình thức củng cố bài trong các tiết học 
chuyên đề chuyển hóa vật chất và năng lƣợng ở Động 
vật. 
3/ Vấn đề nghiên cứu Việc đa dạng hóa hình thức củng cố bài trong các tiết học 
chuyên đề trên có nâng cao đƣợc hiệu quả dạy học hay 
không? 
giả thuyết nghiên cứu Việc đa dạng hóa hình thức củng cố bài trong các tiết học 
chuyên đề trên có nâng cao đƣợc hiệu quả dạy học. 
4/ Thiết kế Kiểm tra sau tác động đối với các nhóm tƣơng đƣơng. 
Chọn nhóm đối chứng: 11C1 
Nhóm Tác động 
Kiểm tra sau 
tác động 
TN: 11C2 X O1 
ĐC: 11C1  O2 
5/ Đo lƣờng 1/ Bài kiểm tra của HS. 
2/ Kiểm chứng độ tin cậy của bài kiểm tra. 
3/ Kiểm chứng độ giá trị của bài kiểm tra. 
6/ Phân tích Sử dụng phép kiểm chứng T-test độc lập và mức độ ảnh 
hƣởng. 
7/ Kết quả Kết quả phân tích cho thấy có ý nghĩa hay không? 
Nếu có, mức độ ảnh hƣởng là nhƣ thế nào? 
III. THIẾT KẾ ĐỀ KIỂM TRA SAU TÁC ĐỘNG 
1. MA TRẬN ĐỀ: Nội dung chuyên đề 3 Chuyển hóa vật chất và năng lƣợng ở động vật (bài 
15 – 19) 
1.1. Hình thức kiểm tra: 
- Trắc nghiệm: 80% 
- Tự luận: 20% 
1.2. Ma trận: - Mức độ nhận biết: Biết: 3 điểm; Hiểu; 4 điểm; Vận dụng: 3 điểm 
TRẮC NGHIỆM 
Chủ đề Biết Hiểu Vận dụng thấp Vận dụng cao 
TIÊU HÓA Ở 
ĐỘNG VẬT 
- Biết đƣợc thế nào 
là tiêu hóa ở động 
vật. 
- Biết đƣợc sự tiến 
hóa và đặc điểm 
quá trình tiêu hóa ở 
các động vật. 
- Nêu đúng tên đại 
- Phân biệt sự 
khác giữa tiêu hóa 
nội bào và tiêu 
hóa ngoại bào. 
- Xác định đƣợc 
những ƣu điểm 
của tiêu hóa thức 
ăn trong ống tiêu 
 Chọn nhiều 
phƣơng án 
đúng về các đặc 
điểm và các 
hình thức tiêu 
hóa ở động vật. 
Đề tài nghiên cứu KHSP ứng dụng Gv: Nguyễn Thị Kim Loan 
14 
8 câu = 3 điểm 
diện cho các hình 
thức tiêu hóa khác 
nhau. 
2câu: điền khuyết 
1 câu: lựa chọn 
3 câu = 1,25 đ 
hóa so với trong 
túi tiêu hóa. 
- Phân biệt sự 
khác nhau cơ bản 
về cấu tạo ống 
tiêu hóa và quá 
trình tiêu hóa thức 
ăn của thú ăn thịt 
và thú ăn thực vật. 
3 câu: đúng sai 
1 câu: ghép cột 
4 câu = 1,25 đ 
1 câu = 0,5 đ 
HÔ HẤP Ở 
ĐỘNG VẬT 
6 câu = 2 điểm 
Biết đƣợc khái 
niệm hô hấp, hô 
hấp ngoài, đặc 
điểm của bề mặt 
trao đổi khí 
Nêu đƣợc các hình 
thức hô hấp ở động 
vật và xác định 
đúng tên đại diện 
của các hình thức 
đó cũng nhƣ các 
đại diện đặc biệt có 
sự thông khí khác 
biệt 
1câu: điền khuyết 
2 câu: lựa chọn 
3 câu = 1,0 đ 
Phân biệt đƣợc 
đặc điểm trao đổi 
khí của các lớp 
cá, ếch nhái, bò 
sát, chim, thú 
Xác định những 
ƣu điểm của hình 
thức hô hấp bằng 
phổi so với các 
hình thức hô hấp 
khác 
2 câu: đúng sai 
1 câu: ghép cột 
3 câu = 1,0 đ 
TUẦN HOÀN Ở 
ĐỘNG VẬT 
- Nêu đƣợc cấu tạo 
và chức năng của 
hệ tuần hoàn. 
- Nêu đƣợc tên các 
dạng hệ tuần hoàn 
và xác định đƣợc 
đại diện của các 
dạng đó. 
- Nêu đƣợc các 
khái niệm: tính tự 
động của tim, chu 
kỳ tim, nhịp tim, 
huyết áp, vận tốc 
máu. 
- Phân biệt sự 
khác nhau giữa hệ 
tuần hoàn hở và 
kín, hệ tuần hoàn 
đơn và kép. 
- Xác định đƣợc 
những ƣu điểm 
của hệ tuần hoàn 
kín, kép. 
- Hiểu đƣợc cơ 
chế hoạt động của 
hệ dẫn truyền tim, 
hoạt động của tim 
trong một chu kỳ, 
các yếu tố ảnh 
 Chọn nhiều 
phƣơng án sai 
về các dạng hệ 
tuần hoàn và 
đặc điểm hoạt 
động của hệ 
tuần hoàn. 
Đề tài nghiên cứu KHSP ứng dụng Gv: Nguyễn Thị Kim Loan 
15 
8 câu = 3 điểm 
1câu: điền khuyết 
1 câu: lựa chọn 
2 câu = 0,75 đ 
hƣởng đến nhịp 
tim, huyết áp, sự 
thay đổi huyết áp 
và vận tốc máu 
trong hệ mạch, 
trong các hoạt 
động hàng ngày. 
3 câu: đúng sai 
2 câu: ghép cột 
5 câu= 1,75 điểm 
1 câu = 0,5 đ 
Tổng 22 câu = 8đ 8 câu = 3 điểm 12 câu= 4 điểm 2 câu = 1 điểm 
TỰ LUẬN 
TIÊU HÓA Ở 
ĐỘNG VẬT 
1 câu = 1 điểm 
 Giải thích 
đƣợc tại sao 
thức ăn của 
trâu bò chủ yếu 
là cỏ nghèo 
protein nhƣng 
thịt trâu bò lại 
giàu protein? 
1 câu = 1 đ 
TUẦN HOÀN Ở 
ĐỘNG VẬT 
1 câu = 1 điểm 
 Vận dụng kiến 
thức huyết áp 
xác định đƣợc 4 
biện pháp khác 
nhau để bảo vệ 
sức khỏe tim 
mạch 
1 câu = 1 điểm 
Tổng 2 câu = 2 đ 1 câu = 1 điểm 1 câu = 1 điểm 
Tổng 24 câu = 10 
điểm 
TN 8 câu = 3 đ TN 12 câu = 4 đ TL 1 câu = 1đ TN 2 câu = 1 đ 
TL 1 câu = 1 đ 
2. ĐỀ VÀ ĐÁP ÁN 
2.1. NỘI DUNG ĐỀ 
PHẦN 1. TRẮC NGHIỆM: (8 ĐIỂM) 
I.1. Hoàn thành các nội dung sau bằng cách điền vào chỗ trống bằng cụm từ thích hợp: 
(2 điểm) 
Câu 1: Tiêu hóa là quá trình biến đổi chất . có trong thức ăn thành 
những chất ..mà cơ thể hấp thụ đƣợc. 
Đề tài nghiên cứu KHSP ứng dụng Gv: Nguyễn Thị Kim Loan 
16 
Câu 2: Để tăng hiệu quả trao đổi khí ở động vật, bề mặt trao đổi khí cần có các đặc điểm: 
..; mỏng, ẩm ƣớt; có nhiều mao mạch và sắc tố hô hấp;  
Câu 3: Tiêu hóa thức ăn ở bên trong tế bào gọi là  có ở động vật 
...... 
Câu 4: Khả năng co dãn tự động theo chu kỳ của tim gọi là Nhịp tim là 
số ...trong 1 phút. 
I.2. Nhận định Đúng hoặc Sai cho các phát biểu sau: (2 điểm) 
Câu 1: Dạ dày thỏ, ngựa là dạ dày đơn. 
Câu 2: Ở động vật có túi tiêu hóa, thức ăn chỉ đƣợc tiêu hóa cơ học bên trong tế bào. 
Câu 3: Manh tràng phát triển ở động vật ăn thịt, kém phát triển ở động vật ăn thực vật. 
Câu 4: Giun đất để lên mặt đất khô ráo vẫn có khả năng trao đổi khí bình thƣờng. 
Câu 5: Phổi là cơ quan trao đổi khí hiệu quả của động vật trên cạn và chim là động vật trên cạn 
trao đổi khí hiệu quả nhất. 
Câu 6: Nhịp tim và khối lƣợng cơ thể thƣờng tỉ lệ nghịch với nhau. 
Câu 7: Hệ mạch bao gồm động mạch, mao mạch và tĩnh mạch, trong đó tổng tiết diện của 
động mạch là lớn nhất. 
Câu 8: Ở lƣỡng cƣ, bò sát (trừ cá sấu) có sự pha trộn máu giàu O2 với máu giàu CO2 ở tâm 
thất. 
I.3. Chọn phƣơng án đúng nhất: (2 điểm) 
Câu 1: Phổi của chim có cấu tạo khác với phổi của các động vật trên cạn khác nhƣ thế 
nào? 
A. Phế quản phân nhánh nhiều. B. Có nhiều phế nang. C. Khí quản dài. D. Có nhiều ống khí. 
Câu 2: Khi cá thở vào, diễn biến nào dƣới đây đúng? 
A. Cửa miệng mở ra, thềm miệng hạ thấp xuống, nắp mang mở. 
B. Cửa miệng mở ra, thềm miệng nâng cao lên, nắp mang đóng. 
C. Cửa miệng mở ra, thềm miệng hạ thấp xuống, nắp mang đóng. 
D. Cửa miệng mở ra, thềm miệng nâng cao lên, nắp mang mở. 
Câu 3: Dạ dày ở những động vật ăn thực vật nào có 4 ngăn? 
A. Ngựa, thỏ, chuột, trâu, bò. B. Ngựa, thỏ, chuột. 
C. Ngựa, thỏ, chuột, cừu, dê. D. Trâu, bò cừu, dê. 
Câu 4: Chứng huyết áp cao biểu hiện khi: 
A. Huyết áp cực đại lớn quá 150mmHg và kéo dài. 
B. Huyết áp cực đại lớn quá 160mmHg và kéo dài. 
C. Huyết áp cực đại lớn quá 140mmHg và kéo dài. 
D. Huyết áp cực đại lớn quá 130mmHg và kéo dài. 
Câu 5: Xét các phát biểu sau: 
(1) Trong túi tiêu hóa, thức ăn đƣợc tiêu hóa ngoại bào rồi tiêu hóa nội bào. 
Đề tài nghiên cứu KHSP ứng dụng Gv: Nguyễn Thị Kim Loan 
17 
(2) Giun đất thuộc động vật có ống tiêu hóa. 
(3) Trâu, bò là động vật ăn thực vật có dạ dày 4 ngăn. 
(4) Động vật ăn các loại thức ăn khác nhau có ống tiêu hóa biến đổi thích nghi với thức ăn. 
(5) Thức ăn đƣợc tiêu hóa cơ học, hóa học ở động vật chƣa có cơ quan tiêu hóa. 
(6) Manh tràng của động vật ăn thịt rất phát triển. 
Trong số 6 phát biểu trên, có bao nhiêu phát biểu sai? 
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 
Câu 6: Cho các phát biểu sau: 
(1) Huyết áp tăng khi tim đập chậm, yếu, huyết áp giảm khi tim đập nhanh, mạnh. 
(2) Huyết áp của ngƣời đo ở cánh tay còn huyết áp của trâu bò, ngựa đo ở đuôi. 
(3) Tim hoạt động không mệt mỏi nhƣ một cái máy bơm hút và đẩy máu đi trong vòng tuần 
hoàn. Ở cá tim có 2 ngăn, ở lƣỡng cƣ tim có 3 ngăn, ở bò sát tim có 4 ngăn có vách hụt. 
(4) Hệ thống mạch máu gồm hệ thống động mạch, mao mạch và tĩnh mạch luôn có đầy đủ cấu 
trúc ở hệ tuần hoàn hở và hệ tuần kín. 
(5) Hệ tuần hoàn kín có máu lƣu thông trong mạch kín dƣới áp lực cao hoặc trung bình, máu 
chảy nhanh thƣờng có ở các động vật thân mềm và chân khớp. 
(6) Nhịp tim của các loài động vật là khác nhau ở voi: 25 – 40/ phút, ở mèo: 110 – 130/ phút. 
Số phát biểu đúng là: 
A. 2 B. 3 C. 4 D. 5 
I.4. Nối các cột A và B sao cho phù hợp (2 điểm) 
A B 
1/ Thú ăn thực vật có A- răng dùng nhai và nghiền phát triển. 
2/ Hình thức hô hấp bằng mang có 
ở 
B- trong lòng động mạch, máu chảy với áp lực cao, vận