I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Giáo dục là nền tảng văn hóa của một đất nước, là sức mạnh trí tuệ của cả tương lai dân tộc nhằm sớm đạt cơ sở ban đầu rất quan trọng cho sự phát triển toàn diện của thế hệ trẻ Việt Nam. Trong lĩnh vực khoa học nói chung, giáo dục chiếm vị trí rất quan trọng. Giáo dục không những cung cấp cho học sinh những hiểu biết về tri thức khoa học tiến bộ của loài người mà còn hình thành nhân cách cho học sinh là điều quan trọng cốt yếu. Đặc biệt là lứa tuổi học sinh tiểu học.
Thế kỷ XXI là thế kỷ của sự phát triển công nghệ, của tri thức thì việc giáo dục có vị trí hết sức quan trọng trong việc xây dựng con người mới nhằm đáp ứng sự phát triển chung của toàn nhân loại, đào tạo các em trong tương lai trở thành những người có đủ cả đức và tài để xây dựng và bảo vệ đất nước. Do đó khi đang còn ngồi trên ghế nhà trường ở bậc học tiểu học, các em còn bỡ ngỡ rất nhiều đối với mọi hoạt động, các em phải có nghĩa vụ học tập nghiêm túc để tiếp thu kiến thức và nhân cách làm người. Đối với các em khả năng chú ý, ý chí, ngôn ngữ và kỹ năng hành động còn nhiều hạn chế nên các em cũng cần có sự quan tâm đặc biệt, sự hướng dẫn cụ thể, chu đáo, đều đặn hàng ngày của giáo viên chủ nhiệm, cha mẹ học sinh (ở nhà) nhằm giúp trẻ kịp thời điều chỉnh cách học, xử lý tình huống cụ thể hàng ngày để lối sống của các em ngày một tốt hơn, hoàn thiện về nhân cách, đạo đức cá nhân để sớm giúp các em hình thành nhân cách tốt đẹp, bước vào bậc học cao hơn trong tương lai.
o viên chủ nhiệm phải có những nhận định về từng học sinh, phân loại học sinh của lớp tương đối chính xác. Đó là cách xác định nội dung, phương pháp, hình thức hoạt động của lớp chủ nhiệm. + Tùy theo đặc điểm, nội dung giáo dục của lớp, giáo viên chủ nhiệm phân loại. Ví dụ: Căn cứ vào trình độ nhận thức, vào năng lực học tập, vào phẩm chất đạo đức hoặc căn cứ vào năng lực hoạt động của tập thể, hoạt động xã hội của học sinh. Qua thực tế, có thể phân học sinh của lớp mình thành ba nhóm: + Nhóm 1: Gồm những học sinh tích cực, ủng hộ các giải pháp giáo dục. + Nhóm 2: Gồm những học sinh không có những biểu hiện gì xấu, nhưng không thể biểu hiện rõ tính tích cực của mình trong tập thể lớp. + Nhóm 3: Đó là những học sinh có nhiều biểu hiện chậm về học tập, tư cách đạo đức cần phải được quan tâm nhiều nhất. + Kế hoạch công tác giáo dục thể hiện trong những nội dung và biện pháp giáo dục cho từng nhóm đối tượng. Kết quả của việc tìm hiểu học sinh qua hai giai đoạn (trong khoảng thời gian từ tháng 9 đến tháng 10) là điều kiện cần thiết để làm tốt công tác giáo dục học sinh. Giai đoạn thứ ba: Đây là giai đoạn diễn ra liên tục cho đến kết thúc năm học. Ở giai đoạn này không nhất thiết phải tiến hành liên tục tìm hiểu học sinh, mà phân chia thành những thời kì khác nhau. Việc tìm hiểu học sinh ở giai đoạn này nhiều hay ít là tùy thuộc vào những tác động sư phạm có hiệu quả hay không, vào mức độ phấn đấu của học sinh. Vì vậy giai đoạn này là giai đoạn hoàn chỉnh việc tìm hiểu học sinh. 3.1.2. Tổ chức bầu ban cán sự lớp: Việc bầu chọn và xây dựng đội ngũ Ban Cán sự lớp là một công việc rất quan trọng mà người giáo viên chủ nhiệm nào cũng cần phải làm ngay khi nhận lớp mới. Những năm học trước, ban cán sự lớp có thể là do giáo viên chọn lựa và chỉ định học sinh làm. Nhưng lên lớp 3, các em đã lớn, tôi muốn tạo dựng và rèn luyện cho các em thể hiện tinh thần dân chủ và ý thức trách nhiệm đối với tập thể, nên tôi tổ chức cho các em ứng cử và bầu cử để chọn lựa ban cán sự của lớp. Tiến trình bầu chọn ban cán sự lớp được diễn ra như sau: - Trước hết, tôi phân tích để các em hiểu rõ về vai trò và trách nhiệm của người lớp trưởng, lớp phó. - Tôi khuyến khích các em xung phong ứng cử. Sau đó chọn 5 học sinh tiêu biểu để cả lớp bầu chọn. - Tổ chức cho học sinh bỏ phiếu: Lớp trưởng cũ phát cho mỗi học sinh 1 phiếu trống (phiếu chỉ có chữ kí của tôi). Tôi hướng dẫn học sinh cách bầu chọn: ghi tên 3 bạn mình chọn vào phiếu. - 3 học sinh đạt số phiếu cao nhất sẽ được bốc thăm để nhận “chức vụ” của mình (lớp trưởng, lớp phó học tập, và lớp phó lao động). Lần đầu tiên các em được bỏ phiếu, được thể hiện quyền “dân chủ’ của mình, tôi thấy các em rất vui, rất hào hứng, và 3 em được bầu chọn cũng cảm thấy tự hào. 3.1.3. Phân công nhiệm vụ cụ thể cho Ban cán sự lớp: Sau khi đã bầu chọn được Ban Cán sự của lớp, tôi giao nhiệm vụ cụ thể cho từng em như sau: * Nhiệm vụ của lớp trưởng: - Theo dõi, kiểm tra mọi hoạt động của lớp. - Ghi sĩ số của lớp vào góc trên bảng ngay sau khi xếp hàng vào lớp. - Điều khiển các bạn xếp hàng vào lớp, xếp hàng chào cờ đầu tuần, xếp hàng tập thể dục, học tin học, đọc truyện... - Giữ trật tự lớp khi học bài, chào cờ đầu tuần, hoạt động tập thể... - Đề nghị giáo viên tuyên dương, phê bình cá nhân hoặc tập thể. * Nhiệm vụ của lớp phó học tập: - Tổ chức lớp truy bài 15 phút đầu giờ; giúp đỡ các bạn học chậm học bài, làm bài. - Điều khiển các bạn trao đổi, thảo luận hoặc trả lời câu hỏi trong tiết học - Theo dõi việc học tập của lớp trong các giờ học. - Giúp đỡ giáo viên và lớp khi lớp trưởng vắng mặt hoặc nghỉ học. * Nhiệm vụ của lớp phó lao động: - Phân công, theo dõi và kiểm tra các tổ trực nhật, tắt đèn, quạt khi ra về. - Phân công các bạn làm công trình măng non, tưới cây trong lớp, chăm sóc bồn hoa và cây trồng của lớp. - Theo dõi, kiểm tra các bạn khi tham gia các buổi lao động. - Phối hợp với lớp trưởng, lớp phó học tập giữ trật tự lớp. Nhiệm vụ của mỗi em, tôi ghi rõ ràng trong một cuốn sổ, sau đó phát cho các em. Tôi hướng dẫn từng em cách ghi chép trong sổ một cách khoa học, cụ thể, rõ ràng. Mỗi em sẽ làm đúng các nhiệm vụ của mình. Ngoài ra, lớp trưởng và 2 lớp phó phải đoàn kết và hợp tác chặt chẽ với nhau trong công việc chung. Cuối mỗi tuần, vào tiết sinh hoạt lớp ngày thứ sáu, lớp trưởng, lớp phó báo cáo các mặt hoạt động của lớp. Căn cứ vào báo cáo của từng em, tôi nắm được khả năng quản lí lớp của từng em. Và cứ cuối mỗi tháng, tôi tổ chức họp ban cán sự lớp 1 lần để tổng kết các mặt làm được của lớp, động viên khen ngợi những việc các em đã làm tốt, đồng thời chỉ rõ những thiếu sót, hướng dẫn các em cách khắc phục. *Khen thưởng, động viên kịp thời: Đối với học sinh ở lứa tuổi Tiểu học, vấn đề khen thưởng, động viên kịp thời, lời khen của cổ làm các em rất phấn khởi, tự tin. Muốn vậy, giáo viên phải thật sự công bằng, thực sự coi các học sinh như con mình, không thiên vị tình cảm. Tôi sử dụng ngay các gương tốt trong lớp để các em học tập và tự tin rằng minh cũng có thể làm được như vậy. 3.2. Xây dựng “Lớp học thân thiện, học sinh tích cực” Năm học 2008-2009, Bộ giáo dục và Đào tạo phát động phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đặc biệt là giáo dục đạo đức, nhân cách và kĩ năng sống cho học sinh. Qua nhiều năm thực hiện, phong trào đã có sức lan tỏa mạnh mẽ cả chiều sâu lẫn chiều rộng, mang lại hiệu quả thiết thực cho ngành giáo dục và cho xã hội. Ngay từ năm đầu tiên Bộ phát động phong trào, tôi đã tích cực hưởng ứng. Muốn phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” ở mỗi trường đạt hiệu quả thì mỗi giáo viên chủ nhiệm phải tích cực xây dựng “Lớp học thân thiện, học sinh tích cực”. Có nhiều “Lớp học thân thiện, học sinh tích cực” thì mới có “Trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Xây dựng “Lớp học thân thiện” là tạo ra môi trường học tập thân thiện, an toàn, gần gũi với học sinh, làm cho học sinh cảm thấy “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”. Xây dựng được “Lớp học thân thiện” thì sẽ có “Học sinh tích cực”. Xây dựng được lớp học thân thiện, học sinh tích cực thì sẽ hạn chế được tỉ lệ học sinh lưu ban, bỏ học, sẽ nâng cao được chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh. Công việc xây dựng “Lớp học thân thiện, học sinh tích cực” được tôi tiến hành từng bước như sau: 3.2.1.Trang trí lớp học xanh - sạch - đẹp Lớp học thân thiện phải có cây xanh, phải luôn sạch sẽ, ngăn nắp và được trang trí đẹp, đảm bảo tính thẩm mĩ và tính giáo dục cao. Do vậy, tôi hướng dẫn và cùng với học sinh thực hiện các công việc sau đây: - Trồng cây xanh trong lớp bằng cách: cho dây trầu bà, cây trường sinh vào con tôm hoặc con cá bằng sành, đổ nước vào rồi treo trên vách tường. Chỉ cần đổ nước thường xuyên là cây sống, dây trầu bà lá xanh rủ xuống từng dây dài rất đẹp. - Trang trí lớp đẹp, hài hòa đảm bảo tính thẩm mĩ và tính giáo dục cao. Phần trang trí lớp, tôi giao trực tiếp cho từng tổ: mỗi tổ phải sưu tầm tranh ảnh liên quan đến các môn học và chọn 5 bài vẽ đẹp nhất để trưng bày. Tranh, ảnh các em sưu tầm được dán vào giấy khổ lớn theo từng môn học và được bao bên ngoài bằng giấy bóng trong suốt. Sau đó đóng lên vách tường xung quanh lớp. - Khi nhận xét học sinh, giáo viên chủ nhiệm phải căn cứ vào 5 nhiệm vụ của học sinh. Nhưng 5 nhiệm vụ đó chỉ có ở sổ chủ nhiệm của giáo viên nên không có học sinh nào nhớ được đầy đủ 5 nhiệm vụ, thậm chí có nhiều em không nhớ nổi nhiệm vụ nào. Mà không biết nhiệm vụ cụ thể của mình là gì thì làm sao các em làm đúng? Do đó, tôi phải viết 5 nhiệm vụ của học sinh lên giấy A0, trang trí, đóng khung thật đẹp treo lên tường để hàng ngày các em nhớ và làm theo. Ngoài ra, tôi cùng với học sinh đề ra 10 yêu cầu cơ bản đối với học sinh của một lớp học thân thiện, học sinh tích cực. 10 YÊU CẦU CƠ BẢN CỦA MỘT “LỚP HỌC THÂN THIỆN, HỌC SINH TÍCH CỰC” 1. Không có học sinh chán học, bỏ học và nghỉ học không có lí do. 2. Lớp học được trang trí đẹp, phù hợp, có tính thẩm mĩ, tính giáo dục cao. 3. Phải sử dụng có hiệu quả, bảo quản tốt các thiết bị, đồ dùng dạy học; sử dụng tiết kiệm điện, nước. 4. Lớp học phải sạch sẽ trong suốt buổi học, bàn ghế phải ngay ngắn, không có học sinh xả rác bừa bãi. 5. Lớp học thân thiện: không nói tục, phải luôn hòa nhã, giúp đỡ nhau. 6. Lớp học phải an toàn, không có nguy hiểm, không có tai nạn xảy ra. 7. Học sinh phải tích cực tham gia các hoạt động tập thể, rèn luyện kĩ năng sống, giữ gìn vệ sinh môi trường, cam kết không vi phạm luật giao thông. 8. Học sinh học đủ các môn học theo qui định, chất lượng học tập ngày càng được nâng cao và vượt trội so với năm học trước. 9. Học sinh tích cực tham gia các hoạt động từ thiện như: thăm hỏi bạn khi đau ốm, động viên chia sẻ với những bạn có hoàn cảnh khó khăn... 10. Lớp học là môi trường bình đẳng nam nữ, không phân biệt giàu nghèo, không có hiện tượng học sinh bị phạt, bị phê bình trước toàn trường. Hằng ngày, tôi nhắc nhở các em thực hiện theo 5 nhiệm vụ của người học sinh và 10 yêu cầu của “lớp học thân thiện, học sinh tích cực”. Khi có học sinh chưa hoàn thành nhiệm vụ, tôi yêu cầu em đó đọc lại 5 nhiệm vụ của người học sinh và nêu rõ nhiệm vụ nào mình chưa làm được để sửa chữa, khắc phục. Nhờ vậy, các em mới tự giác thực hiện, số lượng học sinh vi phạm nội qui của nhà trường, của lớp ngày càng giảm dần. - Số học sinh của lớp, tôi chia thành 4 tổ, mỗi tổ có một tổ trưởng. Lớp phó lao động phân công theo dõi các tổ làm trực nhật hàng ngày. Tổ trưởng phân công các bạn trong tổ làm trực nhật. Một tuần đầu, tôi đi sớm hướng dẫn các em làm vệ sinh lớp: quét từ trong ra ngoài, trên bục giảng xuống dưới; cách cầm chổi, đưa chổi sao cho nhanh sạch và không bụi; cách trải khăn bàn, cách lau bảng, cách sắp xếp bàn ghế,... Cuối giờ học, tổ trực phải đổ rác và rửa sạch sọt rác rồi cất vào lớp. Sang tuần thứ hai, tôi giao cho lớp phó lao động kiểm tra công việc trực nhật hàng ngày. Tổ nào không làm tốt, lớp phó lao động có quyền phạt tổ đó làm trực nhật thêm một ngày. Và trong mỗi tiết học, học sinh phải thể hiện tinh thần “tự quản” - tự theo dõi lẫn nhau, nhắc nhở nhau giữ sạch lớp trong suốt buổi học. - Đối với bồn hoa của lớp, mỗi tổ sẽ chăm sóc một tuần. Qui định bồn hoa phải sạch cỏ, đất không khô trắng, không có cành gãy và lá khô. Tổ nào không làm tốt sẽ bị phạt chăm sóc bồn hoa thêm một tuần. Một số hoạt động của “Lớp học thân thiện, học sinh tích cực” formatting of the pull quote text box.] formatting of the pull quote text box.] 3.2.2. Xây dựng mối quan hệ thầy - trò và bạn bè trong lớp * Xây dựng mối quan hệ thầy - trò: Trước đây, quan hệ thầy - trò là quan hệ chịu ơn - ban ơn; bề trên - kẻ dưới; giảng giả - ghi nhớ. Ngày nay, quan hệ này được thay bằng quan hệ phân công- hợp tác. Thầy thiết kế - trò thi công. Thầy làm mẫu, giao việc - trò làm theo mẫu của thầy. Mỗi lời thầy nói ra phải là một “lệnh” (một lời giao việc). Do vậy, mọi yêu cầu tôi đưa ra, học trò phải thi hành thật nghiêm. Ngay từ đầu, tôi yêu cầu học trò phải cố gắng làm cho đúng. Nếu chưa đúng, làm lại cho đúng mới thôi. Đúng là đúng từ việc làm, nghiêm là nghiêm trong việc làm chứ không phải ở thái độ khắt khe, gay gắt. Quan hệ cơ bản nhất của tôi và học trò là quan hệ hợp tác làm việc: tôi giao việc - học trò làm; tôi hướng dẫn - học trò thực hiện. - Khi giao việc, tôi chỉ nói với ngôn ngữ xúc tích, lắng đọng. Với cách làm này, học trò sẽ tích cực hơn. - Hành vi của giáo viên sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lí cũng như sự hình thành tính cách của trẻ. Vì vậy, khi lên lớp, tôi luôn chú ý đến cả cách đi đứng, nói năng, cách ăn mặc, cách cầm sách, chữ viết, thái độ,...để học trò noi theo. - Khi học sinh nào làm bài chưa đúng, tôi yêu cầu học sinh làm lại bài, tôi giúp đỡ, hướng dẫn học sinh làm lại ngay tại lớp. Bởi tôi quan niệm rằng đối với học sinh tiểu học với cách nói đúng, làm đúng trong học tập, các em trở thành những con người tự tin, trung thực, không gian dối. - Khi có học sinh mắc sai lầm, thiếu sót, tôi luôn cố gắng kiềm chế và tôn trọng học sinh, tìm hiểu cặn kẽ thấu đáo nguyên nhân để có biện pháp giúp đỡ các em sửa chữa. Tôi tránh những lời nói, cử chỉ xúc phạm các em. Ở tuổi này, lòng tự trọng của các em rất cao, chỉ một lời nói xúc phạm sẽ làm ảnh hưởng tâm hồn trẻ. Qua công tác chủ nhiệm lớp, tôi biết rằng có những em học chưa nhanh hoặc có hôm không học bài, làm bài nhưng lỗi không phải hoàn toàn là do các em. Có em ham chơi nên quên học bài, có em do bị mất căn bản từ các lớp dưới. Nhưng cũng có em học chậm, hoặc không học bài làm bài là do những điều kiện khách quan. Gia đình của các em không phải lúc nào cũng đầm ấm, hạnh phúc; không phải em nào cũng may mắn được bố mẹ, ông bà động viên trong mỗi bước học tập.Và có biết bao nhiêu bố mẹ phải lo làm thuê, làm mướn kiếm sống hoặc vì ăn chơi cờ bạc hay ốm đau bệnh tật,...nên không quan tâm đến việc học của con cái, thậm chí các em còn bị mắng chửi, bị đánh đập ... Những sóng gió đó đã tác động đến tâm lí trẻ thơ, cản trở việc học tập của các em. Nếu như giáo viên không biết được những nguyên nhân đó thì rất dễ nổi giận, la mắng, trừng phạt các em. Điều đó rất bất lợi cho quan hệ thầy - trò sau này. Vì vậy, đứng trước một học sinh quậy phá, hay lơ đãng không học bài, làm bài, tôi không kết án trừng phạt ngay mà bình tĩnh chờ đến hết buổi học gặp riêng các em để hỏi cho rõ nguyên nhân. Lần đầu các em vi phạm, tôi nhẹ nhàng nhắc nhở. Nếu lần thứ hai, các em vẫn tái phạm, tôi phải tìm hiểu cặn kẽ nguyên nhân để có biện pháp giúp đỡ, giáo dục các em. - Hàng ngày, tôi luôn khích lệ và biểu dương các em kịp thời, ca ngợi những ưu điểm của các em nhiều hơn là phê bình khuyết điểm. Tôi cố tìm ra những ưu điểm nhỏ nhất để khen ngợi động viên các em. Nhưng trong khi khen, tôi cũng không quên chỉ ra những thiếu sót để các em khắc phục và ngày càng hoàn thiện hơn. - Khi nói chuyện, khi giảng, cũng như khi nghiêm khắc phê bình lỗi lầm của học sinh, tôi luôn thể hiện cho các em thấy tình cảm yêu thương của một người thầy đối với học trò. Theo qui luật phản hồi của tâm lí, tình cảm của thầy trước sau cũng sẽ được đáp lại bằng tình cảm của học trò. Lòng nhân ái, bao dung, đức vị tha của người thầy luôn có sức mạnh to lớn để giáo dục và cảm hóa học sinh. Có một người thầy như vậy thì chắc chắn học sinh sẽ chăm ngoan, tích cực và ham học, thích đi học. * Xây dựng mối quan hệ bạn bè: Trong cuộc sống của mỗi con người, ngoài những người thân trong gia đình ra, ai cũng cần có bạn bè để chia sẻ. Nếu các em có nhiều bạn bè thân thiết trong lớp thì các em sẽ hợp tác vui vẻ với nhau và sẽ giúp đỡ nhau cùng tiến bộ. Em học tốt sẽ giúp những em học chậm; ngược lại, em học chậm cũng dễ dàng nhờ bạn giúp đỡ mình học tập mà không phải e ngại, xấu hổ (Học thầy không tày học bạn). Nhưng trong thực tế, một lớp học thường xuất hiện nhiều nhóm học trò. Các em chia bè phải, phân biệt giàu nghèo, hay nói xấu hoặc châm chọc nhau. Những em nữ thì hay rỗi, hờn giận. Còn các em nam hiếu động, nóng nảy. Tuy các em chưa gây ra chuyện gì nghiêm trọng nhưng nó vẫn ảnh hưởng xấu đến tình cảm bạn bè và chất lượng học tập của lớp. Là một giáo viên chủ nhiệm, tôi luôn quan tâm đến vấn đề này. Xây dựng được mối quan hệ bạn bè đoàn kết, gắn bó thì tôi sẽ xây dựng được nề nếp lớp học, tiến tới xây dựng môi trường học tập thân thiện. Từ môi trường học tập thân thiện đó, chất lượng học tập của lớp chắc chắn sẽ được nâng cao. Để xây dựng mối quan hệ bạn bè thân thiết, đoàn kết, gắn bó, sẵn sàng giúp đỡ nhau trong học tập, tôi luôn tạo ra các hoạt động, các vấn đề đòi hỏi sự hợp tác của nhiều học sinh. Cách làm cụ thể như sau: - Trong mỗi tiết học, tôi thường xuyên chia nhóm ngẫu nhiên. Tiết học này, các em chung nhóm với bạn này, nhưng tiết sau, các em lại chung nhóm với bạn khác. Lúc đầu có em chưa chịu, tuy ngồi chung nhóm nhưng có em lại quay mặt ra chỗ khác, có nhóm lại cãi nhau, không ai chịu làm nhóm trưởng hoặc đùn đẩy nhau không chịu ghi kết quả thảo luận vào phiếu, dẫn đến không hoàn thành nhiệm vụ. Trước tình trạng đó, tôi quyết định sẽ nhận xét kết quả của từng nhóm và lấy kết quả đó chung cho tất cả các thành viên của nhóm. Do đó, những em hoạt động tích cực sẽ giúp đỡ các bạn trong nhóm. Còn những em không tích cực hợp tác, tôi sẽ yêu cầu làm toàn bộ công việc của một nhóm, làm đến đâu thì nhận xét đến đó. Cứ như vậy, dần dần việc hợp tác của học sinh trong lớp đã được cải thiện. - Tôi khuyến khích học sinh tự viết ra những điều em chưa đồng ý về việc làm, cách cư xử của lớp trưởng, lớp phó hoặc của một bạn nào dó trong lớp chứ không nói xấu, không xa lánh bạn. Căn cứ vào những điều các em viết ra, nếu là những điều tốt thì tôi đọc cho cả lớp nghe rồi tuyên dương ngay trước lớp. Còn những điều các em phê bình thì tôi phải điều tra nắm rõ đúng hay sai. Sau đó mới góp ý riêng với những học sinh bị bạn phê bình, yêu cầu các em phải xin lỗi bạn và phải sửa chữa. - Khi có chuyện xích mích giữa em này với em kia, tôi kịp thời can thiệp không để mâu thuẫn kéo dài gây ảnh hưởng xấu đến tình bạn. Tôi gặp gỡ trao đổi riêng với từng học sinh hoặc nhóm học sinh để biết rõ đầu đuôi. Sau đó phân tích rõ ai đúng, ai sai. Ai sai thì phải nhận lỗi và xin lỗi bạn. Sau đó giảng hòa và bắt tay nhau vui vẻ trở lại. - Đầu năm học, tôi thỏa thuận với cả lớp rằng nếu trong lớp mình có bạn ốm phải nằm viện thì cả lớp sẽ đến thăm bạn, động viên bạn an tâm chữa bệnh; những em ở gần nhà sẽ thay nhau chép bài cho bạn. Khi bạn khỏi bệnh, những học sinh tốt sẽ giúp đỡ bạn học tập để theo kịp chương trình. Trong năm học vừa qua, lớp tôi có 2 em bị bệnh nặng phải nằm viện cả tháng nhưng khi hết bệnh, các em được bạn bè giúp đỡ nên đã nhanh chóng theo kịp chương trình cùng với cả lớp. - Để tạo dựng cho các em một tình bạn bền đẹp với những kỉ niệm sâu sắc của tuổi học trò, tôi tổ chức sinh nhật cho học sinh ngay tại lớp học trong giờ ra chơi. Những em có ngày sinh trùng vào ngày thứ bảy, chủ nhật thì sẽ được tổ chức vào sáng thứ hai tuần kế tiếp. Hình thức tổ chức chủ yếu chỉ là múa hát, là những lời chúc mừng và một món quà nhỏ. Có rất nhiều em không nhớ ngày sinh của mình, có em chưa được cha mẹ tổ chức sinh nhật, chưa được nhận một món quà mang ý nghĩa sâu sắc. Vì vậy, khi được cả lớp tổ chức sinh nhật, nhiều em rất vui. 3.2.3. Tổ chức các hoạt động tập thể và các trò chơi vui vẻ lành mạnh Thích sinh hoạt tập thể và tham gia các trò chơi bổ ích là nhu cầu, là sở thích của hầu hết các học sinh tiểu học. Vì vậy, khi tổ chức cho các em sinh hoạt tập thể và tham gia các trò chơi là giáo viên đã giúp các em “Học mà chơi, chơi mà học”, kiến thức và kĩ năng ở mỗi em sẽ được hình thành và rèn luyện một cách nhẹ nhàng, tự nhiên, không gây căng thẳng, gò bó đối với các em. Ngoài ra, tổ chức sinh hoạt tập thể và vui chơi còn giúp các em phát triển và hoàn thiện nhân cách, bồi dưỡng năng khiếu và tài năng sáng tạo, là sợi dây gắn bó, kết nối, đoàn kết các em lại với nhau. Các tiết sinh hoạt tập thể phải dựa trên các tiêu chí sau: - Yêu cầu giáo dục. + Thông qua các hoạt động ngoài giờ lên lớp, giúp học sinh củng cố, bổ sung và mở rộng thêm tri thức đã học, phát triển óc thẩm mỹ, tăng cường thể chất, nhận thức và xã hội, ý thức công dân, tình yêu quê hương đất nước. + Giáo dục thái độ tích cực, tinh thần đoàn kết, ý thức chủ động và mạnh dạn trong các hoạt động tập thể. + Rèn luyện cho học sinh các kĩ năng tự quản hoạt động ngoài giờ lên lớp, góp phần giáo dục tích cực của người công đân tương lai. - Cách tiến hành: Hoạt đông giáo dục ngoài giờ lên lớp bao gồm nhiều nội dung và hình thức hoạt động phong phú, đa dạng. Đó là các loại hình: + Hoạt động xã hội + Hoạt động văn hóa, nghệ thuật + Hoạt động vui chơi, giải trí, thể dục thể thao + Hoạt động theo hứng thú khoa học + Hoạt động lao động Với những loại hoạt động như trên, nhà trường có thể tiến hành dưới nhiều hoạt động như: Hoạt động theo chủ điểm, tiết sinh hoạt
Tài liệu đính kèm: