B/ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I/ CƠ SỞ LÝ LUẬN
Mục tiêu của chương trình giáo dục mầm non hiện nay đóng vai trò quan
trọng trong việc nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. Tổ chức các hoạt
động theo quan điểm “ Lấy trẻ làm trung tâm” nhằm phát huy tính tích cực, tính
sáng tạo, khả năng tự lập của trẻ về mặt tinh thần, nhờ khả năng đó trẻ có thể tự
mình làm một việc gì đấy mà không cần dựa dẫm và nhờ vào người khác.
Tuổi mầm non là lứa tuổi cần sự quan tâm đặc biệt của cha mẹ và cô giáo.
Ở giai đoạn này, những mối quan hệ, sự vật, hiện tượng xảy ra xung quanh trẻ
đều có tác động rất lớn đến bản thân trẻ. Vì vậy nhờ sự giáo dục đúng đắn của
người lớn, tạo cơ hội để trẻ được trải nghiệm và hoàn thành nhiệm vụ được giao,
cách tốt nhất để phát triển tính tự tin, tự lập cho trẻ là tạo cơ hội cho trẻ phát huy
khả ngăng của mình, khen ngợi, động viên, khuyến khích của người lớn đối với
trẻ.
Tự lập là một đức tính tốt nhưng nó không tự nhiên mà có, để hình thành là
cả một quá trình rèn luyện, giáo dục và phải bắt đầu ngay từ khi trẻ còn nhỏ. Trẻ
từ khi lọt lòng đến 6 tuổi là giai đoạn phát triển quan trọng - giai đoạn vàng
trong cuộc đời mỗi con người. Đây là giai đoạn của sự tăng trưởng rất nhanh về
thể chất và phát triển các mặt của trí tuệ, tình cảm và ý thức xã hội, giai đoạn tạo
tiền đề quan trọng của sự hình thành nhân cách con người. Nhà giáo dục vĩ đại
A.X Mascrencô đã khẳng định: “Những cơ sở căn bản của nhân cách con người
đã được hình thành từ trước tuổi lên 6. Những điều dạy trẻ trong thời kỳ này
chiếm tới 90% tiến trình giáo dục trẻ, về sau việc giáo dục con người vẫn tiếp
tục nhưng lúc đó là lúc bắt đầu nếm quả, còn những nụ và hoa thì đã được vun
trồng từ 6 năm đầu tiên” (2).
ăn trên, sau khi nhận lớp một thời gian, tôi đã bắt tay ngay vào khảo sát chất lượng trẻ đầu năm học. Kết quả khảo sát đầu năm của lớp như sau: -Tổng số trẻ trong lớp: 24 cháu * Khảo sát đầu năm STT Nội dung khảo sát Số trẻ Đạt CĐ Một số biện pháp rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 3 - 4 tuổi 6/19 1 Tự rửa tay, lau mặt trước khi ăn. 24 9 15 Tỷ lệ % 100 37 63 2 Tự xúc cơm , lấy nước uống 24 10 14 Tỷ lệ% 100 41 59 3 Tự cởi, mặc quần áo 24 7 17 Tỷ lệ % 100 29 71 4 Tự mang giày, dép và cất balo vào nơi quy định. 24 7 17 Tỷ lệ % 100 29 71 5 Tự lấy, cất gối 24 8 16 Tỷ lệ % 100 33 67 6 Tự chọn góc chơi và vai chơi 24 6 18 Tỷ lệ % 100 25 75 Qua việc khảo sát đầu năm, tôi nhận thấy trẻ lớp tôi đa số còn chưa biết cách tự phục vụ bản thân, chưa có ý thức giữ gìn vệ sinh thân thể, đặc biệt khả năng tự giác còn rất ít trẻ đạt yêu cầu. Trẻ lớp tôi còn luôn ỷ lại, dựa dẫm vào cô giáo ở lớp, nếu không có cô giúp hoặc nhắc nhở thì trẻ không biết phải làm gì. Từ thực trạng nêu trên tôi đã nghiên cứu, tìm tòi và đã các biện pháp thực hiện để rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ lớp tôi cụ thể như sau: III/CÁC BIỆN PHÁP ĐÃ TIẾN HÀNH 1/ Biện pháp 1: Xây dựng nội dung rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ . Để rèn tính tự phục vụ cho trẻ được hiệu quả, tôi đã chủ động xây dựng kế hoạch cụ thể cho từng tháng trong năm học như sau: THÁNG NỘI DUNG RÈN KỸ NĂNG 9 - Xếp hàng, lấy dụng cụ thể dục. + Trẻ biết xếp hàng ngay ngắn, lấy dụng cụ tập lần lượt không chen lấn,xô đẩy nhau. - Nhận biết và thực hiện nội quy lớp học. +Trẻ nhận biết kí hiệu của mình. + Biết lấyđồ dùng đúng kí hiệu, cất đồ dùng học tập đúng nơi quy định. +Trẻ có thói quen đi học đúng giờ. - Trẻ đến lớp biết tự cất đồ dùng cá nhân . Một số biện pháp rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 3 - 4 tuổi 7/19 10 + Cất balo, giày dép vào đúng nơi quy định. - Nhận biết các góc chơi, Chơi gọn gàng, ngăn nắp. + Lấy và cất đồ đúng nơi quy định. 11 - Trẻ có thói quen vệ sinh cá nhân, thực hiện một số việc đơn giản với sự giúp đỡ . +Trẻ tự rửa tay bằng xà phòng, lau mặt trước khi ăn và lau miệng, xúc miệng sau khi ăn. + Cởi quần áo, cởi tất và cất vào nơi quy định. - Sử dụng bát, thìa đúng cách. Tự giác ăn hết xuất, không nói chuyện, không làm rơi vãi khi ăn. -Khi ăn biết mời cô, mời bạn. - Biết tự lấy, cất gối. 12 - Thực hiện 1 số quy định: cất xếp đồ chơi, đồ dùng đồ chơi vào đúng nơi quy định, không tranh giành đồ chơi,.. -Trẻ có thói quen giữ gìn vệ sinh chung trong lớp học. - Bỏ rác đúng nơi quy định. + Tưới cây, nhặt rác, nhặt lá vàng cho cây,... 1 - Tham gia các hoạt động tập thể để phát huy tính tự phục vụ, sáng tạo của trẻ. + Sưu tầm các nguyên liệu mang đến lớp như: lịch cũ, hộp bánh, chai nước ngọt +Tham gia tốt các hoạt động đi dạo đi thăm, các hoạt động theo nhóm. - Trẻ nói với người lớn khi bị đau, chảy máu,khi gặp nguy hiểm..... 2 - Đưa ra ý kiến của bản thân. + Trẻ đặt câu hỏi, đưa ra câu trả lời của bản thân trong các hoạt động. - Trẻ biết chào hỏi lễ phép và nói lời cảm ơn, xin lỗi khi đượcn 3 -Thực hiện nội quy của lớp và nhu cầu của bản thân + Xếp ghế, đồ chơi gọn gàng + Tự thay quần áo khi cần,... - Thực hiện trực nhật. 4 - Biết giúp đỡ mọi người xung quanh. +Cho bạn mượn đồ dùng, biết giữ gìn không làm hỏng đồ dùng đồ chơi - Cùng chơi với các bạn Một số biện pháp rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 3 - 4 tuổi 8/19 5 - Có hành vi văn minh nơi công cộng. + Trẻ biết che tay khi ho, hắt hơi.. - Thực hiện một số quy định nơi công cộng. + Không vứt rác bừa bãi. +Bỏ rác đúng nơi quy định. Việc lập kế hoạch sắp xếp các kĩ năng cần rèn cụ thể trong từng tháng đã giúp tôi và đồng chí giáo viên trong cùng lớp dễ dàng thuận tiện trong việc chuẩn bị đồ dùng để rèn trẻ một cách khoa học chính vì vậy mà hiệu quả của việc rèn kĩ năng tự phục vụ cho trẻ cũng tốt hơn so với trước đây. 2/ Biện pháp 2: Rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ thông qua các hoạt động. Tổ chức các hoạt động giáo dục cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm thể hiện được mối quan hệ hợp tác giữa cô với trẻ, giữa trẻ với nhau, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lí, đặc biệt là nhu cầu và hứng thú của trẻ trong hoạt động. Trong suốt thời gian trẻ tham gia hoạt động cần duy trì tính hấp dẫn của nhiệm vụ, tạo cho trẻ có hứng thú và niềm say mê khám phá thế giới thông qua các trò chơi và các hoạt động tìm tòi khám phá. Trẻ chủ động tích cực tham gia các hoạt động trải nghiệm, các tình huống khác nhau của cuộc sống. Dần dần trẻ trở nên tích cực chủ động, linh hoạt và tự tin trong mọi hoàn cảnh. Đối với trẻ lên ba đã bắt đầu có khả năng làm một số việc đơn giản, trẻ đã có ý thức về điều đó và luôn chứng tỏ khả năng của mình trong sinh hoạt hàng ngày ở lớp. 2.1/ Thông qua hoạt động đón, trả trẻ Đối với trẻ mẫu giáo nói chung đặc biệt là trẻ lứa tuổi 3- 4 tuổi nói riêng, việc rèn tính tự phục vụ cho trẻ là rất cần thiết. Hoạt động đón trả trẻ là khoảng thời gian tôi tận dụng để trò chuyện và cung cấp kiến thức, rèn cho trẻ một số kĩ năng tự phục vụ như : tự đi vào lớp, tự cởi giày dép và để lên giá, tự tháo và cất ba lô vào tủ đồ dùng cá nhân. Ví dụ: Ỏ lớp tôi có cháu Diễm My khi tới lớp không chịu tự cất balo vào ngăn tủ của mình mà bảo cô hoặc bố mẹ cất cho. Tôi đã nhẹ nhàng động viên trẻ bằng cách hỏi : Ồ ngăn tủ của My có kí hiệu gì nhỉ ? Con hãy cầm balo cất vào ngăn và chỉ cho cô biết nào ! như vậy cháu rất hào hứng mang balo đi cất và chỉ cho cô ngăn của mình. Sau khi trẻ cất tôi khen ngợi và động viên trẻ. Ảnh 1 : Trẻ cất balo vào ngăn tủ Ví dụ: Nếu trẻ chưa tự giác cất giày, dép mà cứ thế chạy luôn vào lớp tôi gọi trẻ lại và nhắc khéo “ Con rất ngoan và giỏi đấy vì con có thể tự cất dép của mình lên giá! Mẹ nhìn con làm nhé”. Hay với cháu Đức Duy lớp tôi đầu năm con chưa biết cách cởi giày ,dép tôi đã cho trẻ ngồi vào ghế mà tôi đã chuẩn bị từ trước sau đó tôi hướng dẫn cách tháo giày, dép cho cháu, hướng dẫn cháu cách Một số biện pháp rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 3 - 4 tuổi 9/19 cầm đôi giày, dép lên để vào đúng nơi quy đinh ngay ngắn cứ như vậy sau một thời gian ngắn cháu đã tự tháo giày, dép và cất vào nơi quy định nhanh và ngay ngắn. Việc thực hiện nghiêm túc giờ đón trả trẻ, quan tâm rèn cho trẻ các kỹ năng cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi nên trẻ lớp tôi luôn có thói quen chào hỏi lễ phép, không còn tình trạng bố mẹ bế con vào tận lớp học hay giúp con cất dép, cất ba lô như hồi đầu năm học . 2.2/ Thông qua hoạt động có chủ đích Hoạt động có chủ định bao giờ cũng có mục đích, yêu cầu cả về kiến thức, kỹ năng và thái độ cho trẻ. Hoạt động chủ đích là hoạt động mà giáo viên có thể lồng ghép nội dung rèn tính tự lập cho trẻ dễ dàng và đạt được hiệu quả cao.Thông qua các hoạt động có chủ định như: Làm quen với toán, làm quen với văn học, hoạt động khám phá, thể dục giờ học trẻ sẽ học được những kiến thức và kỹ năng cơ bản cần thiết. Khi trẻ nắm được những kiến thức, kỹ năng cần thiết trẻ sẽ thực hiện được các hành động một cách dễ dàng, đó là cơ sở cho việc giáo dục tính tự lập cho trẻ. Rèn cho trẻ thói quen tự lấy vở, đồ dùng học tập và tự cất đúng nơi quy định. Trong khi thực hiện các yêu cầu của cô trong các hoạt động trẻ phải chủ động, cố gắng hoàn thành tránh sự lệ thuộc vào sự giúp đỡ của cô giáo. Chính vì vậy, tôi thường cho trẻ làm quen với hình thức làm việc theo nhóm để phát huy tính đoàn kết, biết thảo luận, trao đổi ý kiến và đưa ra kết quả chung cho nhóm của mình. Khi cho trẻ làm việc theo nhóm thì cô cần quan sát kĩ để phát hiện những trẻ nào tích cực, những trẻ nào còn chưa tích cực để động viên, khuyến khích giúp trẻ cố gắng và tích cực hơn trong các hoạt động sau. Ngoài việc cho trẻ làm việc theo nhóm, tôi còn cho trẻ làm việc cá nhân nhằm rèn tính tự phục vụ của trẻ. Trong giờ học đối với các hoạt động cần đến đồ dùng của trẻ, tôi chỉ chuẩn bị đồ dùng đặt sẵn trên bàn sau đó cho trẻ tự lên lấy đồ dùng học tập về vị trí ngồi của mình, kết thúc tiết học tôi nhắc trẻ cất đồ dùng học tập vào vị trí ban đầu để từ đó rèn cho trẻ thói quen lấy và cất đồ dùng đúng nơi qui định. Ví dụ:Trong giờ thể dục sáng hay thể dục giờ học cô cũng hướng dẫn trẻ thực hiện theo hiệu lệnh như: Chỉ cần nghe tiếng nhạc tập trung, trẻ tự cất đồ chơi, lấy dụng cụ tập và xếp hàng tập thể dục ngay ngắn , đồn hàng. Với những trẻ chưa biết ra lấy dụng cụ tập thể dục, tôi nhẹ nhàng hỏi trẻ “ Con có biết mình còn thiếu gì không? hoặc tôi có thể nhờ chính những bạn ấy lấy giúp các cô rổ đựng dụng cụ ra sân. Dần dần trẻ sẽ chủ động, tự giác khi nghe nhạc tập thể dục sẽ đi mang giúp cô đồ ra sân trường sau đó sẽ lấy dụng cụ về hàng. Một số biện pháp rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 3 - 4 tuổi 10/19 Ví dụ: Trong giờ học toán tôi đã chuẩn bị cho mỗi trẻ 1 rổ đồ dùng và 1 bảng học toán. Đồ dùng của trẻ tôi đặt ở các vị trí khác nhau và quy định với trẻ vị trí lấy và cất đồ dùng của từng tổ của trẻ. Khi có hiệu lệnh của cô trẻ sẽ lấy hoặc cất đồ dùng vào đúng vị trí theo quy định. Ảnh 2 : Bé vui học toán. Ví dụ: Trong giờ học tạo hình tôi phân công cho các bạn tổ trưởng, nhóm trưởng lấy vở, lấy học liệu, rổ màu... cho các bạn trong nhóm của mình. Với những giờ học đầu trẻ chưa quen nên cô hướng dẫn trẻ các thao tác lấy và cất đồ dùng ,từ đó trẻ dần hình thành thói quen và có kỹ năng lấy và cất đồ dùng trong mỗi hoạt động .Được cô giáo phân công nhiệm vụ trẻ rất tích cực, hứng thú học chính vì vậy mà trẻ nào cũng luôn cố gắng thật ngoan để được giúp đỡ cô lấy đồ dùng cho bạn. 2.3/ Thông qua hoạt động góc Là một giáo viên mầm non chắc hẳn ai cũng biết mỗi khi đến giờ hoạt động hoạt động góc tất cả trẻ đều tỏ ra rất thích thú, phấn khởi. Vui chơi là hoạt động tạo cho trẻ nhiều hứng thú và cung cấp cho trẻ cơ hội được vận dụng những kiến thức, kỹ năng khác nhau vào giải quyết nhiệm vụ chơi. Trẻ được đóng nhiều vai trò khác nhau, trải nghiệm nhiều tình huống nảy sinh trong khi chơi. Hoạt động vui chơi là hoạt động mà trẻ thích nhất, dễ dàng rèn kỹ năng sống của trẻ qua các trò chơi và khắc sâu nhất trong tâm trí của trẻ. Trong hoạt động góc, trẻ được tự chọn góc chơi, tự phân vai chơi, tự lấy đồ chơi, và trẻ phải thực hiện theo đúng nội quy góc chơi. Ví dụ: Khi được chơi ở góc nấu ăn, trẻ tự thỏa thuận và phân vai chơi. Trẻ được sử dụng các dụng cụ nấu ăn để chế biến các món ăn. Qua đó, cô cung cấp cho trẻ các kỹ năng khi sử dụng bếp ga, an toàn khi đun nấu, cách sử dụng dao cho phù hợp . Trong quá trình bao quát trẻ chơi như: “Tại sao bác lại phải đeo tạp dề và đội mũ khi nấu?’ “ Khi đang đun muốn bắc nồi ra thì phải dùng gì để lót? Tại sao?” “ Trước khi xào rau thì phải làm gì?”. Khi đã hình thành được cho trẻ những kỹ năng ban đầu thì dần dần khi tổ chức cho trẻ chơi tôi không can thiệp quá sâu vào trò chơi của trẻ mà để trẻ bộc lộ khả năng tự phục vụ của mình. Khi trẻ tự chơi với các đồ chơi thì trẻ cũng lĩnh hội được những qui tắc hành vi ứng xử trong xã hội ẩn chứa trong quá trình hành động đó. Từ đó trẻ học được cách tự lập trong các thao tác hành động với đồ vật, giúp trẻ tự tin, tự lập hơn trong cuộc sống. Ảnh 3 : Trẻ chơi góc nấu ăn Một số biện pháp rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 3 - 4 tuổi 11/19 Qua các vai chơi trên trẻ đã ghi nhớ và khắc sâu những công việc mà trẻ đã làm qua đó hình thành kỹ năng sống của trẻ một cách nhẹ nhàng, đơn giản mà hiệu quả. Ví dụ: Khi trẻ chơi góc xây dựng trẻ học cách làm việc theo nhóm mỗi người một việc để hoàn thành công trình như : Bạn đóng vai kỹ sư xây dựng,bạn làm thợ xây, thợ mộc. mỗi vai chơi có một công việc khác nhau qua đó trẻ học được thao tác vai phù hợp, cách ứng xử phù hợp của từng vai chơi và phải hoàn thành công việc của mình thì góc chơi mới có sản phẩm đẹp và sẽ dần hình thành tính tự giác trong trẻ. 2.4/ Thông qua hoạt động ăn, ngủ Văn hóa, văn minh trong vệ sinh ăn uống là một trong những tiêu chí đánh giá nhân cách của con người. Vì vậy mà việc rèn cho trẻ thói quen hành vi văn minh trong ăn uống ngay từ lứa tuổi mẫu giáo là rất cần thiết. Thực tế cho thấy rằng việc rèn cho trẻ thói quen, hành vi trong ăn uống trong khi tổ chức cho trẻ ăn mang lại hiệu quả cao nhất. Thông qua giờ ăn giáo viên có thể dạy trẻ kỹ năng lao động tự phục vụ, rèn tính tự lập. * Trước giờ ăn: Trước giờ ăn tôi cho trẻ hát bài hát “Tập rửa tay” do tôi sưu tầm được (Giờ ăn đến rồi, giờ ăn đến rồi, con vâng lời cô dạy, trước khi ăn phải rửa tay, xoay xoay xoay cổ tay, xoa xoa mu bàn tay, rồi đến kẽ ngón tay... con lau bàn tay xinh, con lau bàn tay sạch, xinh xinh thật là xinh), hay là bài thơ “ Rửa mặt” “ Rửa tay”...Thời gian đầu năm tôi vừa làm mẫu kết hợp phân tích cách làm các kỹ năng cần thiết sau đó tôi cho trẻ tự làm chỉ nhắc nhở bằng lời đối với những trẻ nhút nhát hoặc làm sai và tôi cho trẻ thường xuyên được thực hành các kỹ năng đó. Ngoài ra một số trẻ rất thích được giúp cô bê cơm, bê khay, kê bàn ...nhưng bản thân lại sợ không biết làm hoặc lo sợ mình sẽ làm đổ . Nắm được tâm lí của trẻ tôi phân công, động viên trẻ giúp cô, cùng cô kê bàn ăn, giúp cô mang khay thìa, khăn lau về nhóm. * Trong khi ăn: Đế năm bắt được đặc điểm tính cách từng cháu tôi trao đổi với phụ huynh và được biết rất nhiều cháu hàng ngày vẫn được ông bà, bố mẹ chiều chuộng xúc cho trong bữa ăn tại gia đình. Thời gian đầu nhận lớp tình trạng trẻ lớp tôi ngồi chờ cô giáo xúc ăn còn rất nhiều. Tôi thấy rằng việc rèn cho trẻ tự giác xúc ăn cũng là một kỹ năng cần thiết phát huy tính tích cực của trẻ. Trong bữa ăn tôi còn dạy trẻ biết cách sử dụng thìa, bát, khay đúng cách...Với các cháu lười xúc tôi luôn động viên, khích lệ các con việc tự xúc ăn. Sang học kì II đa số trẻ lớp tôi đã biết tự xúc ăn gọn gàng, không rơi vãi, nhai nhỏ nhẹ không gây tiếng ồn, ngồi ăn ngay ngắn, ăn hết xuất. Một số biện pháp rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 3 - 4 tuổi 12/19 * Sau khi ăn: Trẻ biết tự cất bát, thìa đúng nơi quy định, biết lau miệng và súc miệng nước muối loãng, biết bê ghế bằng 2 tay và cất vào đúng nơi quy định ... biết cùng giúp cô thu dọn bàn ăn.Ngoài ra tôi còn khuyến khích trẻ giúp cô chuẩn bị cho giờ ngủ trưa như kê giường, xếp hàng tự lấy gối để vào vị trí nằm của mình, tự cởi bớt áo trước khi ngủ và gấp gọn gàng. Trong khi ngủ tôi nhắc trẻ nằm ngay ngắn, duỗi thẳng chân không nói chuyện, cười đùa làm ảnh hưởng tới các bạn khác. Khi ngủ dậy trẻ biết tự cất gối , cất giường đúng nơi quy định. 2.5/ Thông qua hoạt động lao động. Những buổi hoạt động lao động tôi lên kế hoạch vào thứ năm hàng tuần. Tôi lựa chọn những nội dung vừa sức với trẻ như: Lao động tập thể, lao động trực nhật, xếp ghế, lau lá cây, nhặt lá rụng, tưới cây.....Qua đó tôi giáo dục cho trẻ biết yêu lao động và làm việc có ích. Khi đó trẻ sẽ cảm thấy rất vui vẻ và tự hào về những gì trẻ làm được Lao động trực nhật là hình thức lao động đòi hỏi trẻ hoàn thành các nhiệm vụ nhằm phục vụ tập thể. Trẻ lần lượt tham gia các hình thức trực nhật được phân công trong mỗi ngày và nó giúp trẻ hiểu được công việc của mình là cần thiết cho mọi người, giúp trẻ nâng cao tinh thần trách nhiệm trước các bạn. Trẻ ở lứa tuổi Mẫu giáo bé 3 - 4 tuổi lao động trực nhật chỉ đơn giản là lau lá cây , giúp cô chia đồ dùng dụng cụ học tập ( vở, bút màu) cho từng bàn, chia cơm cho các bạn trong bànĐể giúp trẻ hoàn thành tốt công việc được giao tôi hướng dẫn trẻ thực hiện thứ tự các công việc, kiểm tra giúp đỡ trẻ khi cần thiết. Bên cạnh đó tôi luôn động viên, đánh giá và khen ngợi sự cố gắng của trẻ khi thực hiện nhiệm vụ do đó trẻ lớp tôi rất hứng thú và tích cực tham gia lao động trực nhật. Hàng ngày mỗi trẻ được phân công trực nhật một bàn học, một bàn ănNgoài những công việc trên tôi còn khuyến khích trẻ hàng tuần cùng cô lau dọn tủ đồ chơi, sắp xếp bày biện đồ dùng học tập, đồ chơi trong lớp. Ngoài ra tôi cho trẻ tham gia vào các công việc trong thiên nhiên như tưới cây, lau lá, nhặt lá trên sân trường. Sau mỗi buổi lao động tôi thường khen ngợi kịp thời những trẻ làm tốt các nhiệm vụ được giao, động viên khuyến khích trẻ cố gắng hơn trong các buổi tiếp theo vì vậy trẻ rất hứng thú và tích cực trong các buổi lao động sau. 3/ Biện pháp 3: Động viên , khích lệ trẻ kịp thời. Khi người lớn được coi trọng hoặc được khen thưởng thì rất hào hứng có thể phát huy tốt hơn tài năng của mình. Trẻ nhỏ cũng vậy, trẻ rất muốn được người lớn khen ngợi động viên, đặc biệt là giáo viên. Giáo viên khen ngợi, động viên, đánh giá những công việc mà trẻ làm được sẽ giúp trẻ hứng thú, tích cực chủ động, tự tin vào bản thân mình và mong muốn được tiếp tục thực hiện Một số biện pháp rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 3 - 4 tuổi 13/19 những công việc tiếp theo. Nhưng nếu sau khi cố gắng để đạt được thành tích, giáo viên lại thờ ơ với trẻ, không kịp động viên sẽ gây tổn thương cho trẻ. Vì vậy, động viên, khích lệ trẻ kịp thời, đúng thời điểm là một việc làm rất quan trong và ý nghĩa, nó góp phần hình thành ở trẻ nổ lực vươn lên hoàn thành tốt công việc của mình. Khuyến khích kịp thời không phải là một chuyện dễ dàng. Khi thực hiện biện pháp này giáo viên phải lưu ý, việc khen và chê trẻ cần có tác dụng hướng dẫn hành động của trẻ, nghĩa là chỉ ra cho trẻ biết trẻ đã làm tốt cái gì và chưa làm tốt cái gì? vì sao? để định hướng cụ thể cho trẻ phát huy việc làm tốt hay rút kinh nghiệm cho việc làm chưa tốt. Người lớn cần tạo cho trẻ cảm giác được quan tâm đầy đủ về mặt tinh thần như: Tâm sự, hỏi han hoặc chơi cùng trẻ, cần chấp nhận sản phẩm tự lập của trẻ, không chê bai trẻ. Giáo viên không nên tiếc rẻ sự khen ngợi đối với trẻ, chỉ cần xuất phát từ tấm lòng khen ngợi chân thành, tinh thần trẻ sẽ được khích lệ, trẻ có thể làm tất cả mọi việc. Do đó, chỉ cần trẻ biểu hiện những điểm đáng khen giáo viên nên khẳng định thêm. Ví dụ: Hôm nay cháu Hà My ăn nhanh , xúc cơm gọn gàng không bị vãi hơn mọi hôm tôi sẽ động viên trẻ, khuyến khích trẻ luôn như: “ Hôm nay cô thấy My rất giỏi vì đã biết xúc cơm gọn gàng, lại còn ăn rất nhanh nữa, đến thứ 6 cô sẽ thưởng cho con một phiếu bé ngoan thật đẹp” hay hôm nay bạn Minh khi đi giày không đi trái nữa, Minh biết tự đi đúng và nhanh tôi cũng kịp thời động viên trẻ. Với việc động viên, khích lệ trẻ kịp thời hàng ngày, tôi thấy các cháu lớp tôi có sự tiến bộ rõ rệt, trẻ không còn ỷ lại hay nhút nhát mà thay vào đó là sự tự tin, tâm lý phấn khởi, vui mừng vì đã có thể làm được những việc mà lúc trước cháu nghĩ là không thể. Đây là một kết quả đáng mừng không chỉ đối với bản thân tôi mà đối với cả các bậc phụ huynh cũng đã thừa nhận điều này. 4/ Biện pháp 4:Rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ thông qua các bài thơ. Để trẻ dễ nhớ, dễ thực hiện thì khi dạy trẻ kỹ năng nào tôi sẽ dạy trẻ một bài thơ. Trẻ sẽ đọc thơ và làm theo.Như vậy trẻ sẽ sẽ rất hứng thú vì trẻ vừa đọc thơ và vừa được diễn, thực hành lại. Trẻ không có cảm giác bị ép buộc khi học. Và lại khi đọc thơ trẻ sẽ rất nhớ các bước hơn là nghe cô nói. Ví dụ: Khi dạy trẻ kỹ năng xếp hàng tôi sẽ lồng ghép bài thơ “ Quy tắc xếp hàng” Quy tắc xếp hàng Trong lúc xếp hàng Một số biện pháp rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 3 - 4 tuổi 14/19 Bé đừng chen lấn Đợi chờ kiên nhẫn Có gì khó đâu Đến trước, đứng trước Đến sau , đứng sau Nét đẹp văn hóa - Hay khi dạy kỹ năng rửa tay có rất nhiều kỹ năng khó và các bước. Trẻ rất khó nhớ. Thậm chí khi thực hiện trẻ sẽ sợ và làm không đứng yêu cầu kỹ năng cần đặt ra. Vì vậy, để cho trẻ nhớ tôi sẽ vừ cho trẻ đọc bài thơ “ Rửa tay” và trẻ thực hiện. Bài thơ: Rửa tay Bé làm ướt tay nào Bánh xà phòng nho nhỏ Em xát lên bàn tay Nước máy đầy trong vắt Em rửa đôi bàn tay Xoa lòng bàn tay nào Rồi đến kẽ ngón tay Đổi bên làm lại nào Tiếp đến xoay cổ tay Ôi bé thật
Tài liệu đính kèm: