Sáng kiến kinh nghiệm Linh hoạt ứng dụng phần mềm công nghệ thông tin để giảng dạy hiệu quả môn Ngữ Văn ở trường THCS Cao Bá Quát

ng quá trình đổi mới phương pháp dạy - học. 
 Không ít giáo viên đã lạm dụng các phần mềm powerpoint trong giờ văn 
tạo cho học sinh sự phân tán các giác quan giữa nghe, nhìn, quan sát các con 
chữ, theo dõi các hiệu ứng. Vì vậy, họ không những không chuyển tải trọn vẹn 
những kiến thức quan trọng mà còn tạo ra sự xơ hóa, khô hóa, vô cảm hóa các 
tình cảm, cảm xúc tự nhiên, làm hạn chế chất văn, chất thơ trong từng bài dạy. 
 Mặt khác, hiện nay, không phải trường nào cũng có phương tiện đèn chiếu 
và bản thân giáo viên trình độ sử dụng vi tính chưa phải là tốt và quan trọng hơn 
việc thiết kế một đồ dùng thông qua phần mềm hay soạn một giáo án điện tử khá 
tốn thời gian nên phong trào vận dụng phần mềm trong giảng dạy hoặc bằng giáo 
án điện tử chưa phải làphổ biến nếu không nói là hạn hẹp. 
 Một số thầy cô giáo chưa thành thạo vi tính, tiếp cận với phần mềm hay 
sử dụng phần mềm để thiết kế đồ dung hay giáo án điện tử còn là vấn đề mới mẻ 
hoặc chưa thể tiếp xúc được. 
- Về phía học sinh : 
Tình trạng học vẹt, học thụ động, học đối phó với kiểm tra thi cử đang là 
hiện tượng phổ biến nên việc tìm kiếm thông tin trên mạng là hi hữu hoăc vào 
mạng chie để lướt facebook, zalo hoặc chơi game một cách vô bổ. Học sinh rất 
sợ hoặc ngại học văn mà thường có xu hướng chạy theo các môn học tự nhiên 
với suy nghĩ sau này dễ tìm việc làm thực dụng hơn. 
Sáng kiến: “Linh hoạt ứng dụng phần mềm công nghệ thông tin để giảng dạy hiệu 
quả môn Ngữ Văn ở trường THCS Cao Bá Quát”. 
...... 
Gv thực hiện: Nông Văn Thuyết Tổ: Văn - Sử Trường: THCS Cao Bá Quát 
9
Ở lớp, các em có thói quen nghe giảng, ghi bài tất cả chỉ trông chờ vào 
những kiến thức thầy truyền thụ hoặc ghi trên bảng một cách máy móc, ít hoạt 
động hoặc nếu có chủ yếu dựa vào sách giải. Đa số học sinh học văn cầm chừng 
để kiểm tra thi cử, chưa có hứng thú thật sự với văn học. 
 * Khách quan 
 Bộ môn Ngữ văn là môn học về ngôn từ, rất ít sử dụng đồ dùng dạy học và 
phương tiện dạy học nên việc đầu tư đồ dùng dạy học cho môn này là rất ít. 
 Tiếp đến, tuy máy tính điện tử mang lại rất nhiều tiện ích cho việc dạy học 
nhưng trong một mức độ nào đó, thì công cụ hiện đại này cũng không thể hỗ trợ 
hoàn toàn cho việc dạy học. Nó chỉ thực sự hiệu quả đối với một số bài giảng, 
một số tiết học chứ không thể là toàn bộ chương trình nhất là đối với bộ môn 
Ngữ văn do nhiều nguyên nhân. Với những bài học có nội dung ngắn, không 
nhiều kiến thức mới, thì việc dạy theo phương pháp truyền thống sẽ thuận lợi 
hơn cho học sinh, giáo viên sẽ ghi tất cả nội dung bài học trên một mặt bảng và 
như vậy sẽ dễ dàng củng cố bài học từ đầu đến cuối. Những mạch kiến thức vận 
dụng đòi hỏi giáo viên phải kết hợp phấn trắng phấn màu bảng đen sơ đồ và các 
phương pháp thuyết giảng, bình giảng, phân tích thì mới tạo được hứng thú cho 
học sinh. 
 Bên cạnh đó, kiến thức, kĩ năng về máy tính của giáo viên còn hạn chế nên 
dù có đam mê nhưng vẫn gặp nhiều khó khăn, lúng túng dẫn đến né tránh. Mặt 
khác, phương pháp dạy học cũ vẫn còn như một lối mòn khó thay đổi, sự uy 
quyền, áp đặt vẫn chưa thể xóa bỏ trong ngày một ngày hai. Việc dạy học tương 
tác giữa người - máy, dạy theo nhóm, dạy phương pháp tư duy sáng tạo cho học 
sinh, cũng như dạy học sinh cách biết, cách làm, cách chung sống và cách tự 
khẳng định mình vẫn còn quá mới mẻ đối với giáo viên và đòi hỏi giáo viên phải 
kết hợp hài hòa các phương pháp dạy học đồng thời phát huy ưu điểm của 
phương pháp dạy học này, khắc phục những hạn chế của phương pháp dạy học 
Sáng kiến: “Linh hoạt ứng dụng phần mềm công nghệ thông tin để giảng dạy hiệu 
quả môn Ngữ Văn ở trường THCS Cao Bá Quát”. 
...... 
Gv thực hiện: Nông Văn Thuyết Tổ: Văn - Sử Trường: THCS Cao Bá Quát 
10 
truyền thống. Điều đó làm cho công nghệ thông tin, dù đã được đưa vào quá 
trình dạy học vẫn chưa thể phát huy tính tích cực và hiệu quả của nó. 
 2.2.2. Những thuận lợi 
 Bên cạnh những khó khăn chủ quan cũng như khách quan ở trên, trong 
quá trình giảng dạy thời gian qua tôi cũng có nhiều thuận lợi trong việc ứng dụng 
công nghệ thông tin vào dạy - học bộ môn ngữ văn tại đơn vị mình . 
 Ngay từ đầu năm học 2018- 2019, BGH nhà trường đã triển khai động 
viên giáo viên đẩy mạnh ứng dụng phần mềm công nghệ, máy chiếu trong dạy 
học và tổ Văn _ Sử đã mở chuyên đề ứng dụng công nghệ trong dạy học Ngữ 
Văn nhằm đổi mới phương pháp dạy - học đến giáo viên, triển khai đồng bộ các 
định hướng ứng dụng công nghệ thông tin, đầu tư máy chiếu, máy tính, kết nối 
mạng. Nhà trường đã tiến hành tập huấn bồi dưỡng tin học cho giáo viên mà 
trọng tâm là sử dụng các phần mềm thiết kế đồ dùng bằng vi tính như : Sơ đồ 
tổng quát, Sơ đồ tư duy, Powerpoint vào soạn giảng. 
 Phong trào nghiên cứu ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường 
được đẩy mạnh, nhiều thầy cô giáo đã mạnh dạn soạn giáo án thiết kế đồ dùng 
bằng các phần mềm hỗ trợ, giáo án điện tử trình chiếu trong các tiết thao giảng, 
báo cáo chuyên đề các cấp. Các tổ chuyên môn coi việc bồi dưỡng kĩ năng vi 
tính, kĩ năng thiết kế bài giảng điện tử là một nhiệm vụ trọng tâm trong sinh hoạt 
chuyên môn hằng tháng. 
 Quan trọng hơn là qua một số tiết dạy có ứng dụng Công nghệ để tạo các 
sơ đồ hay dạy bằng giáo án Powerpoint trên máy chiếu chúng tôi nhận thấy ở 
các em có sự chuyển biến rõ nét về mức độ tập trung, hứng thú, các em học sôi 
nổi hơn, giờ học sinh động hơn, tham gia vào tiết học tích cực hơn trở thành 
động lực thúc đẩy quá trình tự học, tự sáng tạo của thầy cô giáo ngày càng mạnh 
mẽ hơn . 
 Xuất phát từ thực tế như vậy, được sự giúp đỡ, chỉ đạo sâu sát của nhà 
trường, tổ chuyên môn, tôi đã mạnh dạn nghiên cứu và áp dụng sáng kiến“ Linh 
Sáng kiến: “Linh hoạt ứng dụng phần mềm công nghệ thông tin để giảng dạy hiệu 
quả môn Ngữ Văn ở trường THCS Cao Bá Quát”. 
...... 
Gv thực hiện: Nông Văn Thuyết Tổ: Văn - Sử Trường: THCS Cao Bá Quát 
11 
hoạt ứng dụng phần mềm công nghệ thông tin để giảng dạy hiệu quả môn 
Ngữ Văn ở trường THCS Cao Bá Quát” từ năm học 2017 – 208 đến nay và 
bước đầu đạt được một số kết quả nhất định. 
2.3. Các biện pháp để giải quyết vấn đề: 
2.3.1. Xây dựng thư viên tư liệu. 
 Để phục vụ cho công tác giảng dạy, đối với môn Ngữ văn kho tư liệu là 
điều kiện cần thiết và đặc biệt quan trọng. Nhưng hiện nay ở môn học này, các 
đồ dùng trực quan hầu như không có, tranh ảnh minh họa trong sách giáo khoa 
không nhiều. Chính vì vậy bản thân giáo viên phải chú trọng xây dựng thư viện 
tư liệu phục vụ tốt cho công tác giảng dạy. 
 - Trước đây giáo viên xây dựng kho tư liệu bằng cách đọc, tham khảo tài 
liệu, sách, báo và chép lại những thông tin cần thiết vào sổ tích lũy chuyên môn. 
 - Hiện nay việc ứng dụng công nghệ thông tin giúp giáo viên xây dựng thư 
viện tư liệu thuận lợi, phong phú, khoa học hơn và không mất nhiều thời gian 
như trước đây. Việc khai thác tư liệu có thể lấy từ các nguồn : 
 + Khai thác thông tin, tranh, ảnh, tư liệu bài giảng từ mạng Internet 
 + Khai thác tranh ảnh từ sách, tài liệu, báo chí, tạp chí ... 
 Trong quá trình tham khảo sách, báo, tài liệu gặp những tranh, ảnh đặc biệt 
cần thiết, có thể dùng máy Scan quét ảnh và lưu vào USB, cuối cùng cập nhật 
vào kho tư liệu của mình để phục vụ cho quá trình giảng dạy. 
 + Khai thác từ băng hình, phim video, các phần mềm, tranh ảnh, bản đồ, 
hình vẽ... thông qua chức năng cung cấp thông tin của máy tính như khai thác 
các đoạn phim về các tác giả văn học, các tác phẩm văn học được chuyển thể 
thành phim hoặc bài hát, khúc ngâm cần thực hiện thao tác: Mở các băng hình, 
các đĩa CD - Rom, lựa chọn các đoạn phim có thể làm tư liệu giảng dạy, sử dụng 
phần mềm cắt các đoạn phim rồi lưu vào máy tính thành các file dữ liệu trong 
thư viện tư liệu để phục vụ giảng dạy 
Sáng kiến: “Linh hoạt ứng dụng phần mềm công nghệ thông tin để giảng dạy hiệu 
quả môn Ngữ Văn ở trường THCS Cao Bá Quát”. 
...... 
Gv thực hiện: Nông Văn Thuyết Tổ: Văn - Sử Trường: THCS Cao Bá Quát 
12 
 Từ các nguồn khai thác trên giáo viên sẽ lưu trữ cho mình một thư viện tư 
liệu phong phú, đa dạng để phục vụ cho công tác giảng dạy. Tuy nhiên cần lưu 
trữ thành từng file dữ liệu để dễ dàng tìm kiếm khi sử dụng. 
 Tải các phần mềm ở trên mạng lưu về máy để cài đặt khi cần có thể dùng 
luôn chứ không phụ thuộc vào mạng. 
 Khi thiết kế xong đồ dùng bằng phần mềm có thể có thể lưu trữ vào USB 
để khi cần hoặc đồng nghiệp cần có thể đem ra sử dụng. 
 2.3.2. Thiết kế đồ dùng bằng sơ đồ và bài giảng điện tử. 
 2.3.2.1. Các phần mềm thiết kế sơ đồ, bài giảng điện tử thường được 
sử dụng trong dạy học Ngữ văn. 
 Phần mềm CNTT được giáo viên Ngữ văn sử dụng phổ biến nhất hiện nay 
là vẽ tạo sơ đồ bằng Shapes, phần mềm vẽ sơ đồ tư duy iMindMap, phần 
mềm Powerpoint. Đây là phần mềm đơn giản, dễ thiết kế dễ trình chiếu và có 
tác dụng tích cực, rõ nét nhất. Tùy từng bài, từng phần từng đặc trưng phân môn 
kiến thức mà ta vận dụng linh hoạt phù hợp để đạt hiệu quả nhất cho từng phân 
môn cụ thể. Như những tiết tổng kết với dung lượng kiến thức lớn tổng hợp ta 
nên vẽ tạo sơ đồ bằng Shapes vì sơ đồ này đơn giản nhưng lại rất rõ ràng không 
rườm rà. Khi dạy những bài có kiến thức lớn nhưng đòi hỏi chi tiết như Văn bản 
thì nên sử dụng sử dụng phần mềm vẽ sơ đồ tư duy iMindMap vì sơ đồ tư duy 
có rất nhiều nhánh để có thể đưa chi tiết lượng kiến thức vào trong sơ đồ một 
cách cụ thể chi tiết dễ hiểu nếu kết hợp với Powerpoint thì có thể tạo hiệu ứng 
cho học sinh tự điền kết quả thông qua các câu hỏi gợi mở của giáo viên nên vừa 
sinh động, tạo hứng thú cho học sinh và đạt kết quả tiếp thu rất nhanh. Còn 
những bài có nhiều hình ảnh, tư liệu, hiệu ứng khoa học trong văn bản nhật dụng 
thì nên thiết kế bài giảng bằng phần mềm Powerpoint. Khi giới thiệu, trình bày 
và khái quát nội dung bài học, mỗi slide được coi là một bộ phận cũng là một hệ 
thống con trong hệ thống các nội dung mà bài học cần thể hiện. Ở mỗi slide, giáo 
Sáng kiến: “Linh hoạt ứng dụng phần mềm công nghệ thông tin để giảng dạy hiệu 
quả môn Ngữ Văn ở trường THCS Cao Bá Quát”. 
...... 
Gv thực hiện: Nông Văn Thuyết Tổ: Văn - Sử Trường: THCS Cao Bá Quát 
13 
viên có thể chọn hiệu ứng, đưa các tư liệu (phim, ảnh, nhạc, bài đọc tác phẩm 
) làm cho bài giảng sinh động lôi cuốn hơn. 
 2.3.2.2. Quy trình thiết kế Sơ đồ hóa tổng quát bằng Shapes. 
Cách vẽ tạo sơ đồ bằng Shapes 
Insert > Shapes 
Bạn có thể lựa chọn các khối để tạo sơ đồ, khi chuột chuyển thành dấu +, giữ 
chuột trái và kéo hình theo nhu cầu của nội dung. 
Để di chuyển hình, bấm chọn vào hình sao cho trỏ chuột có dạng 
 Để chèn chữ vào trong hình, kích chuột phải, chọn add text 
Sáng kiến: “Linh hoạt ứng dụng phần mềm công nghệ thông tin để giảng dạy hiệu 
quả môn Ngữ Văn ở trường THCS Cao Bá Quát”. 
...... 
Gv thực hiện: Nông Văn Thuyết Tổ: Văn - Sử Trường: THCS Cao Bá Quát 
14 
Tại thẻ Drawing Tool: 
Shape Style: 
Shape Fill: đổ màu cho hình 
Shape Outline: chỉnh màu viền của hình 
Shape Effects: chỉnh hiệu ứng cho hình 
Kích chuột vào góc dưới bên phải của Shape Styles, hiển thị cửa sổ Format 
Shape. Tại đây, bạn có thể điều chỉnh cụ thể hơn cho hình. 
Sáng kiến: “Linh hoạt ứng dụng phần mềm công nghệ thông tin để giảng dạy hiệu 
quả môn Ngữ Văn ở trường THCS Cao Bá Quát”. 
...... 
Gv thực hiện: Nông Văn Thuyết Tổ: Văn - Sử Trường: THCS Cao Bá Quát 
15 
WordArt Styles: 
Text Fill: đổ màu cho chữ 
Text Outline: chỉnh màu viền chữ 
Text Effects: chỉnh hiệu ứng cho chữ 
Sau khi tạo xong các khối hình để viết chữ, nối với nhau bằng đường thẳng hoặc 
mũi tên: Insert > Shape 
Sáng kiến: “Linh hoạt ứng dụng phần mềm công nghệ thông tin để giảng dạy hiệu 
quả môn Ngữ Văn ở trường THCS Cao Bá Quát”. 
...... 
Gv thực hiện: Nông Văn Thuyết Tổ: Văn - Sử Trường: THCS Cao Bá Quát 
16 
Sau khi chỉnh sửa, ta sẽ được sơ đồ như sau: 
 2.3.2.3. Quy trình thiết kế vẽ sơ đồ tư duy bằng phần mềm iMindMap. 
 Với phần mềm vẽ sơ đồ tư duy iMindMap bạn sẽ thỏa sức đưa ra các ý 
tưởng các suy nghĩ trước khi thực hiện một công việc hoặc giúp bạn phân tích tốt 
vấn đề để rồi đưa ra các phương án giải quyết tốt nhất, giúp phát triển tư duy một 
cách sáng tạo... 
Cách vẽ sơ đồ tư duy bằng phần mềm iMindMap 
Bước 1: Cài đặt phần mềm ứng dụng iMindMap. 
Bước 2: Tạo bản đồ tư duy mới. Từ màn hình chính bạn click chọn New 
Sáng kiến: “Linh hoạt ứng dụng phần mềm công nghệ thông tin để giảng dạy hiệu 
quả môn Ngữ Văn ở trường THCS Cao Bá Quát”. 
...... 
Gv thực hiện: Nông Văn Thuyết Tổ: Văn - Sử Trường: THCS Cao Bá Quát 
17 
Vẽ sơ đồ tư duy trên máy tính 
Bước 3: Tại đây bạn hình nền cho Central Idea 
Phần mềm tạo bản đồ tư duy trên PC 
Sau đó đặt tên cho Central Idea, chỉnh sử font chữ, kích thước... 
Sáng kiến: “Linh hoạt ứng dụng phần mềm công nghệ thông tin để giảng dạy hiệu 
quả môn Ngữ Văn ở trường THCS Cao Bá Quát”. 
...... 
Gv thực hiện: Nông Văn Thuyết Tổ: Văn - Sử Trường: THCS Cao Bá Quát 
18 
Vẽ sơ đồ tư duy trên laptop, pc 
Bước 4: Tiếp đến bạn tạo nhánh cho bản đồ (có 2 loại nhánh là nhánh trơn - 
Branch và nhánh có hộp văn bản đi kèm - Box Branch), tùy vào nhu cầu sử dụng 
mà bạn lựa chọn các loại nhánh khác nhau. 
Bước 5: Sau khi tạo nhánh và chỉnh sửa ta có dạng như sau, bạn có thể tạo thêm 
các đường viền làm đẹp cho nhánh hoặc chỉnh sửa màu sắc.... 
Vẽ bản đồ tư duy mindmap 
Bước 6: Sau khi đã tạo xong các nhanh con bạn tiến hành xuất bản đồ đó ra file 
ảnh. Bạn chọn Menu File --->Export --->Image. 
Lựa chọn kích thước rồi Click Export để xuất ra file ảnh. 
Sáng kiến: “Linh hoạt ứng dụng phần mềm công nghệ thông tin để giảng dạy hiệu 
quả môn Ngữ Văn ở trường THCS Cao Bá Quát”. 
...... 
Gv thực hiện: Nông Văn Thuyết Tổ: Văn - Sử Trường: THCS Cao Bá Quát 
19 
Tạo sơ đồ tư duy mind map bằng iMindMap 
 Dạng biểu đổ sau khi xuất ra sẽ được tương tự như sau: 
 Cách vẽ mindmap, tạo sơ đồ tư duy trên máy 
Sau khi chỉnh sửa bài cụ thể ta được sơ đồ như sau: 
Sáng kiến: “Linh hoạt ứng dụng phần mềm công nghệ thông tin để giảng dạy hiệu 
quả môn Ngữ Văn ở trường THCS Cao Bá Quát”. 
...... 
Gv thực hiện: Nông Văn Thuyết Tổ: Văn - Sử Trường: THCS Cao Bá Quát 
20 
 2.3.2.4. Cách thiết kế giáo án điện tử trên phần mềm Powerpoint 
 Thiết kế một bài giảng điện tử không thể tuỳ tiện, tuỳ hứng mà cần tuân 
theo những quy tắc, quy trình nhất định tương tự như quá trình soạn một giáo án 
truyền thống. Việc soạn giảng có thể tiến hành theo các bước sau: 
 - Xác định rõ mục tiêu bài dạy. 
 - Xác định kiến thức cơ bản, nội dung trọng tâm. 
 - Lựa chọn tư liệu, tranh ảnh, phim  và những thông tin cần thiết phục 
vụ bài dạy. 
 - Lựa chọn phầm mềm soạn giảng, lựa chọn cách trình bày, các hiệu ứng 
phù hợp  xây dựng tiến trình dạy học thông qua các hoạt động. 
- Chạy thử, sửa chữa và hoàn thiện bài giảng. 
 * Việc thiết kế giáo án điện tử được chuẩn bị như sau: 
Bước 1: Công việc thứ nhất: 
Giáo viên tiến hành soạn giáo án giảng dạy bình thường để thực thi trên 
lớp theo đúng mẫu qui định của tổ chuyên môn và sự thống nhất chung của 
phòng Giáo dục. 
Sáng kiến: “Linh hoạt ứng dụng phần mềm công nghệ thông tin để giảng dạy hiệu 
quả môn Ngữ Văn ở trường THCS Cao Bá Quát”. 
...... 
Gv thực hiện: Nông Văn Thuyết Tổ: Văn - Sử Trường: THCS Cao Bá Quát 
21 
Bước 2: Công việc thứ hai: 
Tiến hành soạn giáo án điện tử để giảng dạy trên lớp bằng máy Projector. 
Bước 2.1: Xác định nội dung bài dạy, phần kiến thức cần ghi bảng để học 
sinh theo dõi bài, từ đó tính toán các slide (trang) tương ứng. 
* Có thể hình dung như sau: 
- Với một bài Đọc- Hiểu: 
- Slide 1: Số thứ tự tiết theo PPCT, tên tác phẩm (Tên bài dạy), tên tác giả. 
- Slide 2: I – Tiểu dẫn: 
1-Tác giả: 
Ở Slide 2, giáo viên có thể chèn hình chân dung tác giả hoặc các hình ảnh, 
tư liệu có liên quan đến cuộc đời, sự nghiệp của tác giả nhằm cung cấp tư liệu 
trực quan kích thích việc học tập của HS. 
- Slide 3: 2 – Tác phẩm: 
Có thể chèn các hình ảnh minh họa về tác phẩm từ tranh tư liệu hoặc băng 
hình, phim tư liệu liên quan đến tác phẩm nhằm giúp HS có ấn tượng rõ hơn về 
tác phẩm. Phần đọc tác phẩm, có thể vận dụng băng tư liệu, băng ngâm thơ, băng 
hình minh họa 
- Slide 4 đến các Slide tiếp theo: Là các nội dung tương ứng với từng phần 
trong nội dung bài dạy và tương ứng với từng phần trong thiết kế giảng dạy của 
giáo án. Trong các Slide này, giáo viên có thể chèn các câu hỏi, bài tập nhóm để 
học sinh dễ quan sát và nắm các yêu cầu thực hành nhóm để cùng làm việc mà 
hình thành bài học. 
- Slide n-1: Phần củng cố bài: Giáo viên có thể vận dụng việc củng cố bài 
bằng hình thức câu hỏi trắc nghiệm khách quan một cách thuận lợi trong Slide 
này. Hoặc có thể củng cố bài bằng sơ đồ, trò chơi ô chữ mà không cần bảng phụ. 
Có thể củng cố bài bằng bài hát, băng hình minh họa (nếu có). 
- Slide n: Phần dặn dò: Giáo viên dặn dò học sinh bằng Slide này. 
- Với một bài Tiếng Việt & Làm văn: 
Sáng kiến: “Linh hoạt ứng dụng phần mềm công nghệ thông tin để giảng dạy hiệu 
quả môn Ngữ Văn ở trường THCS Cao Bá Quát”. 
...... 
Gv thực hiện: Nông Văn Thuyết Tổ: Văn - Sử Trường: THCS Cao Bá Quát 
22 
+ Slide tên bài. 
+ Các Slide bài học. 
- > Nội dung bài. 
- > Tư liệu hỗ trợ cho bài học: Bài tập mẫu, hình ảnh, âm thanh, các đề bài 
luyện tập, bảng biểu, sơ đồ để minh họa cho bài học 
- > Hệ thống bài luyện tập 
+ Slide củng cố bài. 
+ Slide dặn dò. 
Bước 2.2: Tiến hành soạn nội dung bài vào các Slide và chọn cách trình 
chiếu thích hợp. 
 2.3.2.5. Yêu cầu chung cho việc chuẩn bị sơ đồ bằng phần mềm và 
soạn giáo án điện tử bằng các Slide: 
* Yêu cầu chung: 
 Vận dụng công nghệ thông tin phải đúng lúc, đúng chỗ, bảo đảm đặc 
trưng từng phân môn, từng bài với nhiều dạng kiểu bài khác nhau nhằm tạo hiệu 
quả cao cho giờ học. 
Có thể phối kết hợp phần mềm sơ đồ với Powerpoint một cách hiệu quả 
như khi thiết kế sơ xong sơ đồ ta có thể đưa vào các slide để trình chiếu. 
 + Các phần mềm thiết kế, giáo án điện tử không thể thay thế giáo án và cách 
truyền thụ truyền thống mà đó chỉ là đồ dùng hỗ trợ cho giáo viên trong việc 
thực hiện các phương pháp dạy học theo hướng đổi mới phương pháp, các khâu 
của quá trình dạy học. 
Các phần mềm thiết kế, giáo án điện tử giúp giáo viên tiết kiệm thời gian 
ghi bảng, góp phần thể hiện đồ dùng dạy học, thay thế hệ thống bảng phụ cồng 
kềnh cho giáo viên trình chiếu các tư liệu dạy học mà giáo viên dùng để minh 
hoạ cho bài học. 
Sáng kiến: “Linh hoạt ứng dụng phần mềm công nghệ thông tin để giảng dạy hiệu 
quả môn Ngữ Văn ở trường THCS Cao Bá Quát”. 
...... 
Gv thực hiện: Nông Văn Thuyết Tổ: Văn - Sử Trường: THCS Cao Bá Quát 
23 
+ Không nên quá lạm dụng phần mềm công nghệ thông tin vào giờ dạy 
mà làm mất chất Văn thật sự của một giờ Ngữ văn vì trong văn muốn cuốn hút 
thì giáo viên còn phải phân tích, bình giảng thì mới hay được. 
 2.3.2.6. Yêu cầu với việc thiết kế sơ đồ bằng phần mềm và các Slide. 
Khi thiết kế sơ đồ bằng các phần mềm thì giáo viên phải định hình được 
kiến thức cần đưa vào từng nhánh sơ đồ và hệ thống câu hỏi gợi mở cho từng 
nhánh và lựa chọn gam màu cho phù hợp tránh lựa chọn một cách rườm rà khó 
hiểu, màu lòe loẹt. 
 Nền Slide thường sử dụng màu sáng nhạt, không nên sử dụng màu quá 
tương phản với các đối tượng trình bày. 
 Font chữ và màu chữ: Nên dùng một loại font chữ phổ biến, chân phương, 
đồng thời sử dụng cách viết đậm, nghiêng, hoa, chữ thường một cách hợp lí. Cỡ 
chữ thường từ 24 trở nên, phối hợp nhiều nhất là ba màu chữ để làm rõ các nội 
dung trọng tâm khác nhau. Sử dụng các bacgroud (khung, nền) thống nhất trong 
toàn bộ các Slide. 
Khai thác và sử dụng tiện ích Powerpoint là hết sức thuận lợi trong giảng 
dạy Ngữ văn nhưng phải phù hợp với nội dung bài dạy và không nên quá lạm 
dụng. Do đó, tránh tạo các kí hiệu với các hoạt hình quá sinh động, hoặc chèn 
các âm thanh quá lạ chỉ có mỗi mục đích thu hút sự tò mò của học sinh, chỉ 
nhằm gây cư