Sáng kiến kinh nghiệm Áp dụng sơ đồ truyện vào dạy học môn làm quen văn học với trẻ mẫu giáo lớn (5-6 tuổi)

ào giờ học là rất cần thiết khi cho trẻ làm quen với tác phẩn văn học góp phần 
mở rộng nhận thức phát triển trí tuệ, giáo dục đạo đức, giáo dục thẩm mĩ, phát 
triển ngôn ngữ, Quá trình dạy và học gồm hai hoạt động có quan hệ hữu cơ với 
nhau: Hoạt động dạy của giáo viên,hoạt động học của trẻ. Cả hai hoạt động này 
đều diễn ra trong quá trình dạy học và có sự đan xen với nhau, nhằm đạt được 
mục đích giáo dục. Hoạt động học của trẻ chỉ có hiệu quả khi trẻ hoạt động tích 
4 
cực, chủ động, tự nguyện, tự giác tham gia vào quá trình học. Muốn được như 
vậy, trước hết trẻ phải hứng thú, có mong muốn được học, được tham gia vào 
các hoạt động tìm hiểu, khám phá, lắng nghe hay thực hành. Giáo viên là người 
hướng dẫn trẻ cách học sao cho hiệu quả và giáo viên không còn là người thuyết 
giảng, giảng giải, giải thích nội dung mà là người tổ chức các hoạt động nhằm 
giúp trẻ tích cực trao đổi, chia sẻ với cô và bạn, biểu đạt những hiểu biết của 
mình bằng cách khác nhau 
 Việc áp dụng sơ đồ truyện vào dạy trẻ sẽ giúp trẻ tích cực, hào hứng hơn 
bởi sơ đồ truyện chính là cái sườn,là toàn bộ cấu trúc của câu truyện sẽ giúp trẻ 
có một cái nhìn tổng quát toàn bộ câu truyện về phần bắt đầu câu chuyện, diễn 
biến, kết thúc của câu chuyện, điều đó giúp trẻ ghi nhớ tốt hơn, hiểu nhanh hơn, 
đặc biệt trẻ sẽ phải tự giác để tham gia xây dựng bài, nêu ý kiến của bản thân. 
Phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của trẻ. Giúp trẻ phát triển 
cách học của mình,.Phát triển những phẩm chất cá nhân như tính kiên trì, lòng 
nhẫn nại, ý thức tập thể. Như trước đây vẫn thực hiện dạy theo chương trình cải 
cách và chương trình đổi mới hình thức tổ chức giáo dục, phát huy tính tích cực 
của trẻ chưa cao, có lúc còn dập khuôn, máy móc. Ngày nay thực hiện chương 
trình GDMN mới đòi hỏi phải phát huy tính tích cực của cô và trẻ cao hơn, tổ 
chức tiết dạy, học phong phú hơn. Để trẻ mầm non được phát triển về mặt tư 
duy một cách tốt nhất, vấn đề trong giáo dục mầm non là “Dạy trẻ cái gì?” 
không quan trọng bằng “Dạy trẻ như thế nào?”. Việc hình thành cho một đứa trẻ 
các năng lực tư duy cho dù các năng lực tư duy đó không cho ra kết quả chính 
xác nhưng ta thấy nó còn quan trọng và cần thiết hơn nhiều việc cố nhồi nhét 
những kiến thức khoa học chính xác vào đầu đứa trẻ. Với những cơ sở đó chúng 
ta cần thực hiện tốt việc tổ chức các hoạt động học tập cũng như vui chơi , kích 
thích trẻ luôn tạo mọi cơ hội để trẻ phát huy tính tích cực của mình, làm hành 
trang chuẩn bị điều kiện cho trẻ bước vào lớp một và tham gia học tập thật tốt ở 
trường phổ thông sau này. 
2. Cơ sở thực tiễn 
5 
* Thực trạng: 
 Trường mầm non 20/10 có bề dày kinh nghiệm chăm sóc – nuôi dạy trẻ, 
liên tục làm điểm cho Quận, Sở, và Vụ GD các chương trình thí điểm. Ban Giám 
Hiệu nhà trường luôn quan tâm đến chất lượng đội ngũ giáo viên cũng như luôn 
sáng tạo những phương pháp, hình thức dạy học cho trẻ. Chính vì vậy đội ngũ 
giáo viên của trường luôn được cập nhật những phương pháp dạy học mới và 
bản thân giáo viên không ngừng học tập, nghiên cứu để có những sáng tạo, đổi 
mới trong quá trình dạy trẻ? Tuy nhiên thì trẻ lớp lớn khi tham gia vào hoạt 
động làm quen tác phẩm văn học nếu vẫn theo hình thức cũ trẻ rất nhàm chán, 
không hứng thú tham gia vào giờ học dẫn đến giờ học không có hiệu quả do đó 
tôi suy nghĩ làm thế nào để trẻ tiếp cận các tác phẩm văn học một cách nhẹ 
nhàng và đầy hứng thú? Rồi đổi mới hình thức và phương pháp dạy học để lôi 
cuốn trẻ? Làm cách nào để trẻ chủ động và mạnh dạn đưa ra ý kiến của bản 
thân? Nhớ được trình tự, diễn biến của câu chuyện. Nếu trẻ chỉ ngồi thụ động 
tiếp nhận kiến thức dẫn đến sự mệt mỏi, uể oải, chán và như vậy thì lượng kiến 
thức giáo viên muốn truyền đạt đến trẻ sẽ không đạt kết quả như mong đợi. Và 
còn là cách giáo viên cho trẻ tiếp cận những nội dung mới, bài học còn thiếu hấp 
dẫn, thu hút trẻ. 
* Thuận lợi 
Với đặc thù mô hình trường chất lượng cao nhà trường luôn đi đầu trong 
việc đổi mới giáo dục. Đặc biệt được sự quan tâm và chỉ đạo sát sao của các 
đồng chí trong Ban giám hiệu nhà trường luôn đề ra các biện pháp bồi dưỡng 
chuyên môn cho giáo viên cho trẻ nhằm giúp giáo viên có thêm kinh nghiệm 
trong việc giáo dục trẻ một cách tốt nhất, BGH luôn tạo điều kiện để cho giáo 
viên có những buổi kiến tập, sinh hoạt chuyên môn để giáo viên được trao đổi 
kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau trong giáo dục, chúng tôi được giáo viên unis 
giảng dạy cũng như giúp đỡ nhiệt tình, tôi đã tranh thủ hỏi giáo viên những vấn 
đề tôi còn chưa rõ, còn thắc mắc.Nhà trường luôn khuyến khích và động viên 
giáo viên sáng tạo và nâng cao tay nghề. 
6 
 * Học sinh 
- Trẻ đi học chuyên cần, trẻ khỏe mạnh nhanh nhẹn, tích cực tham gia vào các 
hoạt động của lớp. 
- Nhiều trẻ học qua chương trình các lớp nên đa số trẻ có nề nếp thói quen tốt 
trong học tập, khả năng nghe, hiểu và tiếp thu rất nhanh. 
* Phụ huynh 
- Đa số phụ huynh đều là cán bộ công nhân viên có trình độ, luôn quan tâm tới 
việc học tập của trẻ nên tích cực phối hợp với giáo viên rèn trẻ cũng như đóng 
góp cho lớp nhiều nguyên vật liệu làm đồ dùng đồ chơi nhằm phục vụ cho môn 
học. 
- Phụ huynh nhiệt tình ủng hộ các đợt phát động của trường, lớp. 
* Khó khăn 
- Đối với học sinh: Mức độ nhận thức của trẻ không đồng đều, việc dạy trẻ và 
quản lý trẻ còn nhiều khó khăn. 
- Đối với phụ huynh: Do bộn bề của cuộc sống, điều kiện công tác, điều kiện 
làm việc nên không phải tất cả đều dành thời gian để dạy con mình 
 Tôi đã lên kế hoạch điều tra mức độ tích cực của các cháu trong lớp qua 
hoạt động này và qua điều tra tôi thấy có nhiều cháu chưa chú ý vào giờ hoạt 
động làm quen văn học, có cháu thì chưa hiểu được nội dung, cháu thì chưa 
thuộc và kể lại được tác phẩm, còn có cháu thì chưa thật sự chú ý vào tác 
phẩm 
Kể từ đó tôi bắt đầu thấy băn khoăn và lo lắng, tìm tòi mình phải làm như thế 
nào để tạo hứng thú cho trẻ, lôi cuốn trẻ vào hoạt động này. Tôi trò chuyện và 
nắm bắt tâm lý của từng cháu, liệt kê số trẻ không thích hoạt động này với lý do 
gì ? Tại sao? Qua một thời gian ngắn tôi đã có kết quả điều tra như sau: 
7 
BẢNG THỐNG KÊ KHẢO SÁT ĐẦU NĂM TRÊN TRẺ 
Năm học Nội dung Tỉ lệ đạt % 
Đạt Chưa đạt 
2019 - 2020 Mạnh dạn tự tin 45% 55% 
 Trẻ hứng thú trong các hoạt động 52% 48% 
 Khả năng tập chung của trẻ 55% 45% 
 Khả năng sáng tạo của trẻ 54% 46% 
 Trẻ nhớ, hiểu được nội dung bài thơ, 
câu truyện 
61% 39% 
3. Các biện pháp thực hiện 
* Biện pháp 1 :Tự học tự bồi dưỡng 
 Xã hội càng phát triển, giáo dục đào tạo cũng phát triển theo, đòi hỏi ngày 
càng cao hơn phẩm chất năng lực của đội ngũ giáo viên. Tự học, tự bồi dưỡng là 
phương thức tốt nhất giúp người giáo viên tiến bộ, trưởng thành, có đủ phẩm 
chất và năng lực chuyên môn nghiệp vụ, hoàn thành nhiệm vụ giáo dục đào tạo 
được giao.Tự học là tự nguyện không ai bắt buộc mà chính mình tự tìm tòi , 
khám phá, học hỏi để hiểu biết thêm.Nhưng chính bản thân ta tự vận động , tự 
học thì vẫn tốt hơn . Dù có thầy hay không có thầy , ta không cần biết . Người tự 
học hoàn toàn làm chủ chính mình và biết mình cần gì , học gì tùy ý , muốn học 
lúc nào cũng được : đó là điều kiện đầu tiên rất quan trọng. Bản thân tôi cũng ý 
thức được điều đó, không gì bằng bản thân tự vận động, nghiên cứu, tìm hiểu 
trên cở sở những gì đã biết, mở rộng thêm kiến thức, học hỏi những người đi 
trước, những người có kinh nghiệmPhải nói rằng việc tự học hỏi, nâng cao 
trình độ chuyên môn ngiệp vụ cho bản thân là điều đặt lên hàng đầu đối với mỗi 
giáo viên. 
Để quá trình tự học, tự bồi dưỡng có hiệu quả cần phải biết lựa chọn các 
hình thức bồi dưỡng phù hợp với khả năng, sở trường của mình. Hình thức tự 
học, tự bồi dưỡng thông qua hoạt động cá nhân giảng dạy, nghiên cứu tài liệu, 
8 
nghiên cứu các công văn, chỉ thị, thông tưHình thức tự học, tự bồi dưỡng qua 
hoạt động tập thể như tham gia các hoạt động sinh hoạt chuyên môn, qua các 
hoạt động chính trị, xã hội, qua đào tạo nâng chuẩn. Trong quá trình tự học, tự 
bồi dưỡng phải biết tự kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng. Hoạt động này giúp 
nhìn nhận lại những việc đã làm và chưa làm được trong quá trình tự học, tự bồi 
dưỡng, từ đó kịp thời điều chỉnh, bổ sung kế hoạch nhằm đạt mục tiêu bồi 
dưỡng.Tự học, tự bồi dưỡng được hình thành trong quá trình luyện tập kiên trì 
có hệ thống, trên cơ sở ý thức trách nhiệm, tính tự giác cao. Qua đó giáo viên sẽ 
say sưa với nội dung học tập, biến chúng thành hiểu biết và chuyển thành niềm 
tin, thế giới quan khoa học, luôn tạo ra được trạng thái phấn khởi, hứng thú, biết 
tranh thủ tận dụng có hiệu quả mọi khoảng thời gian có thể để tự học, tự nghiên 
cứu, luôn tìm cách hiểu sâu những nội dung đã biết và khám phá những điều 
chưa biết, hình thành thái độ động cơ phấn đấu đúng đắn, để hoàn thiện phẩm 
chất nhân cách, nâng cao năng lực, phương pháp, tác phong công tác và uy tín 
nghề nghiệp, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. Ngoài ra qua các buổi 
bồi dưỡng chuyên môn do nhà trường tổ chức: Bản thân tôi ghi chép dầy đủ hay 
qua buổi làm chuyên môn với chuyên gia trường quốc tế Uniss: Mỗi tuần 1 lần 
tôi cùng các cô trong cùng chủ đề lên trao đổi chuyên môn, những gì bản thân 
mình vướng mắc ở đâu tôi sẽ được các chị tư vấn, giải quyết. Không những thế 
chuyên gia quốc tế trường uniss chia sẻ các phương pháp cũng như hình thức 
mới trường quốc tế Uniss mà mình có thể áp dụng được. Tôi cũng ghi lại và 
nghiên cứu kỹ vấn đề đổi mới để với trẻ lớp mình, mình áp dụng như thế nào 
cho phù hợp. Ngoài ra tôi còn tranh thủ nghiên cứu sách báo, sưu tầm các loaị 
tranh ảnh, xem các kênh truyền hình.Tự học qua Internet. Bất cứ thông tin gì 
cũng có thể truy cập Internet để tìm kiếm và có kết quả sau vài giây. Để mở rộng 
thêm kiến thức của mình tôi được chuyên gia của trường Unis cho một số trang 
mạng để vào thu thập them thông tin làm phong phú các hoạt động của trẻ như: 
Trang pinterest.com 
*Biện pháp 2: Thiết kế sơ đồ truyện 
9 
 Qua các quá trình tự học, tự bồi dưỡng và bản thân được nhà trường tạo 
điều kiện tham gia các buổi bồi dưỡng chuyện môn với giáo viên Unis cũng như 
bản thân tôi hiểu rõ được trẻ lớp mình như thế nào, khả năng của các bạn ý ra 
sao thì tôi đã tìm được giải pháp giúp trẻ lớp tôi tích cực, chủ động tham gia vào 
giờ học làm quen văn học đạt hiệu quả. Tôi đã học hỏi áp dụng thành công sơ đồ 
truyện “Sorry” map vào dạy trẻ, tuy nhiên nếu chỉ sử dụng một hình thức sơ đồ 
truyện sorry map hình chữ nhật áp dụng vào tất cả các truyện thì cũng sẽ dẫn 
đến sự nhàm chán bởi vậy tôi cũng đã suy nghĩ và thiết kế thêm một số sơ đồ 
truyện trong năm học này là sơ đồ hình tròn, sơ đồ con đường, sơ đồ hình bàn 
tay, sơ đồ đám mây đảm bảo được sự phù hợp khả năng và sự hứng thú ở trẻ khi 
tham gia vào giờ học đạt hiệu quả tốt nhất. 
 Sơ đồ hình chữ nhật: Để cũng cố sau giờ học giáo viên phát cho mỗi trẻ 
một sơ đồ truyện hình chữ nhật để trẻ vẽ lại câu truyện vào sơ đồ truyện theo 
cấu trúc của câu truyện. Trong câu chuyện có những nhân vật nào? Câu chuyện 
diễn ra ở đâu? Câu chuyện bắt đầu như nào? Diễn biến tiếp theo của câu chuyện 
và cuối cùng là kết thúc của câu chuyện. sau khi trẻ làm xong trẻ nhìn lại bài và 
kể lại câu chuyện cô giúp trẻ ghi lại lời kể của trẻ vào bài. Điều đó giúp trẻ có 
cái nhìn đầy đủ và toàn diện về tác phẩm, về những vấn đề trẻ vừa được tìm 
hiểu. Qua đó sẽ giúp trẻ nhớ lâu và hiểu sâu 
 ( Ảnh 1: Sơ đồ hình chữ nhật) 
 Sơ đồ hình con đường: Sử dụng hình thức kể chuyện trên sơ đồ mang lại 
hiệu quả rất cao đối với trẻ khi tham gia vào hoạt động làm quen văn học, bởi 
khi làm trên sơ đồ trẻ dễ dàng nhận ra được trình tự của câu chuyện, cách sắp 
xếp theo một trình tự bắt đầu, diễn biến, kết thúc và trẻ sẽ nhớ nội dung câu 
chuyện rất nhanh. Chỉ cần thay đổi các hình thức sơ đồ sẽ giúp trẻ hào hứng , 
không nhàm chán. (Ảnh 2: Sơ đồ con đường) 
 Sơ đồ hình bàn tay: Để mới lạ không nhàm chán tôi lại thiết kế sơ đồ 
truyện hình bàn tay. Hoạt động này cũng vô cùng thú vị đối với trẻ bởi hoạt 
động này trẻ được tự mình tạo sơ đồ của riêng mình. Cô chuẩn bị giấy bút cho 
10 
trẻ, trẻ sẽ in hình bàn tay của mình lên giấy mỗi một ngón tay thể hiện một phần 
của câu chuyện . sau khi học xong trẻ sẽ nhớ lại và thể hiện câu truyện trên các 
đầu ngón tay và cũng như các sơ đò truyện khác sau khi làm xong cô giúp trẻ 
ghi lại lời kể của trẻ lên chính sơ đồ truyện trẻ vừa làm 
(Ảnh 3: Sơ đồ bàn tay) 
 Sơ đồ hình tròn: Với sơ đồ hình tròn trẻ sẽ được thỏa sức sáng tạo một câu 
chuyện mới của cả nhóm hoặc của riêng các nhân trẻ trên tiết học kể truyện sáng 
tạo Hoạt động kể truyện sáng tạo nhằm nâng cao khả năng của trẻ cả về khả 
năng vận dụng óc sáng tạo của mình đồng thời phát triển khả năng phát triển 
vốn từ. cô chuẩn bị một số hình ảnh bên ngoài như hình ảnh ngôi nhà, bờ biển 
một số các nhân vật bố, mẹ, các con vật như thỏ, chó sói bút màu, bút dạ, hồ 
dán, kéo. Trẻ sẽ cùng nhau kể chuyện trên chính những hình ảnh cô chuẩn bị và 
trẻ lựa chọn hoặc vẽ thêm các tình tiết câu chuyện. Trẻ sẽ dán hình ảnh vào sơ 
đồ hình tròn và thể hiện đủ các phần của câu chuyện câu chuyện bắt đầu như thế 
nào, tiếp theo ra sao và kết thúc như thế nào?. Với hoạt động này trẻ sẽ phát tích 
cực khả năng làm việc nhóm. 
(Ảnh 4: Sơ đồ vòng tròn) 
 Sơ đồ đám mây: Với sơ đồ hình đám mây cũng không khác gì mấy so với 
sơ đồ ngón tay, tuy nhiên nó lại hiệu quả bởi trẻ sẽ thấy thú vị, không nhàm chán 
với hình thức mới. Mỗi một vòng tròn trên đám mây thể hiện từng nội dung của 
câu truyện. ( Ảnh 5: Sơ đồ đám mây) 
*Biện pháp 3: Đưa vào thực hiện cụ thể 
Ngôn ngữ của trẻ phát triển tốt sẽ giúp nhận thức và giao tiếp tốt góp phần 
hình thành và phát triển nhân cách của trẻ. Thiết kế sơ đồ truyện để áp dụng vào 
dạy cho trẻ mục đích là giúp trẻ nắm bắt được bối cảnh, nhân vật, diễn biến và 
kết thúc của câu chuyện để tránh sự nhàm chán 
Quá trình cho trẻ làm quen văn học dựa vào 2 hình thức đó là: 
 Trong giờ học và các hoạt động ngoài giờ học 
*Trong giờ học: 
11 
Ngay từ đầu năm học tôi cùng giáo viên trong lớp đã nghiên cứu, học hỏi 
trau dồi kiến thức để đổi mới, sáng tạo phương pháp, hình thức tổ chức bộ môn 
văn học giúp trẻ hào hứng, tích cực tham gia vào hoạt động qua đó tạo cơ hội 
cho trẻ phát triển ngôn ngữ tốt nhất. 
Để trẻ hứng thú với các tác phẩm văn học tôi luôn luôn phải tìm ra những 
hình thức mới, cách tiếp cận mới cho trẻ khi làm quen với văn học tránh sự lặp 
đi lặp lại nhàm chán. 
Việc nghiên cứu và thử nghiệm các hình thức này được diễn ra xong xong 
trong suốt quá trình thực hiện đề tài. Các tác phẩm văn học cho trẻ cho trẻ làm 
quen trong hoạt động này thường nằm trong chương trình, có nội dung phù hợp 
với chủ đề đang thực hiện, thời gian hoạt động này thường không nhiều vì vậy 
trong giờ hoạt động này tôi sử dụng rất nhiều các hình thức khác nhau để gây 
hứng thú cho trẻ,giúp trẻ nhanh chóng hiểu nội dung, nhớ chuyện,thuộc thơ và 
đọc kể diễn cảm. 
 Trong chủ đề Ánh sáng. Với truyện“ nàng tiên bóng đêm” áp dụng sơ đồ 
hình chữ nhật để dạy trẻ. Cô kể kết hợp cho trẻ dự đoán tình tiết diễn ra tiếp theo 
của câu chuyện. Một trong những phương pháp mà tôi áp dụng thành công đó là 
đưa tất cả những vấn đề chính cần tìm hiếu về câu chuyện “ Nàng tiên bóng 
đêm” lên khổ giấy a0 để trẻ cùng suy ngẫm và vẽ lại. 
 (Ảnh 6: Tất cả nội dung trẻ tìm hiểu trên khổ giấy Ao) 
Cách làm này hiệu quả, giúp cho 100% trẻ đều được tham gia vào hoạt 
động, chủ động trong suy nghĩ, có những câu hỏi giáo viên đưa ra để trẻ dự đoán 
chứ không nói trước kết quả hoặc đưa ra những câu hỏi mở để trẻ suy nghĩ, đặt 
câu hỏi và thảo luận: 
Sau khi nghe truyện cháu có thể đặt tên câu chuyện là gì? 
Câu chuyện diễn ra như thế nào? 
Cháu muốn biết điều gì qua câu chuyện? 
Cháu có cảm nhận như thế nào sau khi nghe câu chuyện? 
 ( Ảnh 7: Trẻ tự tay vẽ dán nội dung tìm hiểu của mình lên ) 
12 
Tất cả đều được giáo viên ghi chép cùng trẻ thể hiện qua hình ảnh trẻ vẽ lại cũng 
như trẻ sao chép lại. Hoạt động này không chỉ diễn ra trong một ngày mà còn 
thực hiện ở những ngày tiếp theo nên trẻ có nhiều thời gian dành cho những vấn 
đề trẻ quan tâm. 
 ( Ảnh 8: Giáo viên ghi chép suy nghĩ của trẻ) 
 Với sơ đồ con đường tôi chọn mục tiêu mới đưa vào dạy trẻ nhằm giúp 
trẻ mở rộng kiến thức và kích thích sự tò mò, tích thú với hoạt động. 
ví dụ: Tôi lựa chọn mục tiêu: Nhận biết phần mở đầu – kết thúc câu 
chuyện. Với hoạt động “ dạy trẻ nhận biêt phần mở đầu, cao trào, kết thúc của 
câu chuyện”. Tôi đã sử dụng mũ đóng kịch biểu thị cho các nhân vật trong 
chuyện. tôi lựa chon các nhân vật trong các câu chuyện khác nhau. 1 số trẻ đeo 
mũ và các trẻ phía dưới sẽ đặt câu hỏi cho các bạn trên để tìm ra 1 trong số các 
nhân vật trên có trong câu chuyện nào. Chẳng hạn nhân vật gấu, nhân vật thỏ, 
hươu.. trẻ đặt câu hỏi : Bạn có phải là nhân vật trong truyện không? Bạn của bạn 
có phải là thỏ trắng không?...trẻ sẽ có cơ hội bộc lộ khả năng nói cũng như trẻ sẽ 
được mở rộng vốn từ của mình. Để tìm ra 1 trong số các nhân vật đó là ai? 
Trong câu chuyện nào. Từ đó tôi giúp trẻ nhận ra các phần của câu chuyện dựa 
vào tác phẩm “ Món quà của cô giáo”. Để giúp trẻ hiêu sâu và thích thú với hoạt 
động tôi lồng ghép các hình thức khác nhau xen kẽ lẫn nhau . Phần mở đầu của 
câu chuyện cho biết trong câu chuyện có ai? Câu chuyện diễn ra ở đâu? Khi 
nào? Tôi sử dụng bộ thẻ ai? ở đâu? Khi nào? dính lên bảng giúp trẻ tri giác nhìn 
vào chữ nhận ra phần mở đầu sau đó tôi tiếp tục sử dụng sơ đồ con đường và trẻ 
nhận xét con đường xác định phần mở đầu nằm ở vị trí nào trên con đường đó, 
mục đích tôi sử dụng từ đi kèm với hình ảnh để giúp trẻ hiểu sâu hơn và trẻ mẫu 
giáo chưa biết đọc vậy khi nhìn vào hình ảnh đi kèm với từ trẻ sẽ dễ dàng nhận 
ra và đọc được từ lên. Khi trẻ đã nhận ra được các phần của câu chuyện tôi cho 
trẻ làm việc theo nhóm, mỗi nhóm một bộ tranh minh họa câu chuyện “ Bác gấu 
đen và hai chú thỏ” trẻ sẽ phải thảo luận, nhớ lại nội dung câu chuyện và lựa 
chọn các bức tranh minh họa cho từng phần, lúc này trẻ sẽ phải làm việc theo 
13 
nhóm để cùng nhau nhớ lại nội dung câu chuyện và lựa chọn các bức tranh minh 
họa cho các phần đồng thời các nhóm giải thích vì sao lại lựa chọn như vậy. 
Tôi nhận thấy việc lựa chon mục tiêu mới đưa vào dạy trẻ trẻ rất hào hứng và 
tích cực tham gia giờ học. Qua hoạt động đó tôi càng muốn mình phải học hỏi 
để lựa chọn được các hoạt động mới đưa vào dạy trẻ. 
 (Ảnh 9+10: Sơ đồ con đường) 
 Trong chủ đề Thực vật tôi áp dụng sơ đồ bàn tay vào câu chuyện “ Jask và 
cây đậu thần” . Ở đây trẻ sẽ tự tạo sơ đồ bàn tay bằng cách tôi hướng dẫn trẻ in 
hình bàn tay lên giấy, Mỗi ngón tay tương ứng với từng nội dung câu chuyện. 
Ngón cái thể hiện phần bối cảnh diễn ra ở nhà Jask, ngón chỏ thể hiện các nhân 
vật trong chuyện: Có Jask, mẹ jask, người khổng lồ và vợ người khổng lồ, ông 
lão. Ngón giữa thể hiện phần bắt đầu của câu chuyện , ngón tiếp theo thể hiện 
diễn biến tiếp của câu chuyện và ngón út thể hiện phần kết thúc của câu chuyện. 
Trẻ sẽ vẽ minh họa lại vào từng ngón tay theo trình tự câu chuyện và giáo viên 
sẽ ghi lại lời kể của trẻ trên sơ đồ đó 
 (Ảnh 10: Sản phẩm của trẻ sau khi hoàn thiện sơ đồ bàn tay) 
 Với sơ đồ vòng tròn tôi áp dụng vào các giờ học kể chyện sáng tạo. Ở đây 
trẻ có thể tự lựa chọn các hình ảnh, đồ vật, đồ chơi có sẵn hoặc các đồ dùng cô 
đã chuẩn bị, trẻ có thể làm việc cá nhân hoặc làm việc theo nhóm. Trẻ vẽ hoặc 
đặt các đồ dùng vào sơ đồ và kể chuyện sáng tạo theo khả năng của trẻ đảm bảo 
đầy đủ các phần của câu truyện bắt đầu, diễn biến và kết thúc của câu chuyện. 
 Ảnh 11: Trẻ hoạt động nhóm trên sơ đồ vòng tròn 
 Với sơ đồ đám mây đây là một hình thức khác tôi lựa chọn để dạy trẻ 
nhằm tạo ra sự mới lạ, trẻ hứng thú và hòa hứng khi tham gia vào hoạt động. 
Mỗi một hình vòm của đám mây cũng thể hiện đầy đủ