Giáo viên cần đổi mới phương pháp giảng dạy nhằm khuyến khích sự sáng tạo tích cực của học sinh. Phải biết khai thác , phát huy năng khiếu , tiềm năng sáng tạo ở mỗi học sinh.
Giáo viên thường xuyên tổ chức các hoạt động chăm sóc giáo dục một cách thích hợp, tuân thủ theo một số cách như: Giúp các em phát triển về ngôn ngữ, nhận thức, tình cảm xã hội, thẩm mỹ. Thực tế các năng lực quan trọng của trẻ được hình thành vào thời gian đầu của năm học như: Tự quản, tự phục vụ, hợp tác, tự kiểm soát, khả năng thấu hiểu và giao tiếp . Để hình thành nang lực của các em có hiệu quả tôi vận dụng dạy lồng ghép qua các môn học, tiết học như: Toán, tiếng Việt, Đạo đức, khoa học, tiết sinh hoạt tập thể . Vậy trong các giờ tôi phải tìm tòi cách dạy hiệu quả nhất, ý nghĩa nhất là tiết học phải giúp các em biết cách học, cách tư duy. Ngoài ra tôi còn ttor chức các hoạt động trải nhiệm trong và ngoài nhà trường để tạo cơ hội cho các em hình thành năng lực hoạt động trải nghiệm có thể tổ chức theo quy mô lớn nhỏ tùy vào thời gian điều kiện của lớp, trường, từng đối tượng học sinh. Các hoạt động này rất thực tế , đa dạng, cần quan tâm tổ chức thường xuyên, liên tục thì mới hình thành năng lực, kĩ năng sống cho học sinh nên vai trò của giáo viên chủ nhiệm là rất quan trọng. Giáo viên chủ nhiệm cần phải gần gũi tạo mối quan hệ thân thiện với học sinh; phải biết dùng tình thương để cảm hóa học sinh. Đối với những học sinh có biểu hiện lệch lạc về nhân cách giao viên chủ nhiệm chính là người thay mặt nhà trường cùng với gia đình có những biện pháp “ kéo” em về với cái “thiện” . Giáo viên chủ nhiệm là tấm gương sáng về đạo đức, mẫu mực từ lời ăn tiếng nói, tác phong làm việc cho đến trình độ chuyên môn. Quan hệ thầy trò như một người bạn lớn . Có như vậy mới hình thành được năng lực , phẩm chất cho học sinh. Ngoài ra tôi tuyên truyền cho cha mẹ kết hợp giúp học sinh hình thành năng lực ngay từ gia đình.
Kết quả nhận thấy sau khi vận dụng 3 biện pháp này.
+ Tạo hứng thú niềm đam mê yêu thích học.
+ Tạo ra bầu không khí sôi nổi trong giờ học, môi trường học tập.
+ Học sinh tự tin hơn khi giao tiếp và trong cuộc sống.
+ Hình thành những năng lực trong các hoạt động tích cực dưới tác động của rèn luyện và giáo dục
+ Biện pháp này sử dụng đối với tất cả các học sinh trong lớp mình chủ nhiệm.
ụng phiếu điều tra để tiến hành trưng cầu ý kiến của 32 phụ huynh và học sinh của bất kì(lớp 4A1) trong đầu năm học 2018 -2019. Kết quả đạt được, cụ thể như sau: Năm học Tổng số Phụ huynh Số phụ huynh nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng nâng cao năng lực học cho con em mình Số phụ huynh nhận thức chưa đúng đắn về tầm quan trọng nâng cao năng lực học cho con em mình SL % SL % 2018- 2019 32 22 68,8% 10 31,2% +Đối với phụ huynh học sinh: Tôi tiến hành trưng cầu ý kiến của 165 phụ huynh. Trong đầu năm 2018 -2019 có 32 người quan niệm và nhận thức đúng đắn, xác định rõ mục tiêu về công tác nâng cao năng lực cho con em mình, có hình thức giáo dục phù hợp. Còn lại 10 phụ huynh học sinh chưa có quan niệm, nhận thức và chưa xác định rõ mục đích của công tác nâng cao năng lực cho học sinh, chưa có hình thức giáo dục phù hợp vì lý do: - Một số gia đình mải lo làm ăn kinh tế nên không có thời gian quan tâm đến việc học hoặc họ không biết cách giáo dục (họ khoán trắng cho nhà trường). - Một số gia đình do cha mẹ không hạnh phúc, gia đình mâu thẫu thường xuyên cãi nhau nên các em chán học, sinh ra hư hỏng đua đòi, chơi bời lêu lổng,... - Cá biệt có gia đình không bao giờ quan tâm đến việc học hành của con cái mình. ... +Đối với học sinh: Tôi tiến hành trưng cầu ý kiến của 165 em đầu năm học 2018-2019 và kết quả đạt được cụ thể như sau: Năm học Khảo sát đầu năm Tổng số học sinh Số HS nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng nâng cao năng lực học cho bản thân Số HS nhận thức chưa đúng đắn về tầm quan trọng nâng cao năng lực học cho bản thân SL % SL % 2018- 2019 KSĐN 32 23 71,9% 9 28,1% - 23/32 em được hỏi xác định được đúng quan niệm, mục đích, nhận thức và có phương pháp tự rèn luyện đạo đức thường xuyên và tự đánh giá được kết quả rèn luyện đạo đức của bản thân. Còn lại các em chưa hoặc xác định chưa rõ các nội dung trên. Sở dĩ như vậy là vì: - Một số em cha mẹ không thường xuyên nhắc nhở thúc giục, chưa có những biện pháp giáo dục thích hợp còn chửi bới, đánh đập, bắt phạt bằng nhiều hình thức,.... Xuất phát từ cơ sở lý luận và tình hình thực tế giáo dục đạo đức của nhà trường. Tôi xin đề xuất “Một số biện pháp nhằm nâng cao năng lực người học trong công tác chủ nhiệm.” *Các biện pháp thực hiện Biện pháp thứ nhất: Bồi dưỡng phương pháp học tập cho học sinh Đó là phương pháp học tập một cách tự lực đóng vai trò trong việc tích cực hóa, phát huy tính sáng tạo của học sinh giáo viên chủ nhiệm biết cách tổ chức hoạt động phối hợp với giáo viên bộ môn để học sinh học tập một cách độc lập, sáng tạo, trong những nhóm nhỏ, nêu ý kiến, ý tưởng riêng, trình bày trong nhóm, trong lớp trước nhiều người,.Tạo hứng thú học tập, tạo niềm tin trong học tập Giáo viên Chủ nhiệm ghi nhận sự cố gắng, những kết quả đạt được dù nhỏ bé nhưng nó có ý nghĩa lớn đó là nuôi dưỡng niềm tin, sự đam mê tự giác trong các hoạt động trong và ngoài nhà trường. Biện pháp thứ hai: Thay đổi phương pháp, cách thức chủ nhiệm. Thay đổi về hình thức. VD: Học sinh chào cô bằng những va chạm thân mật như: Vỗ tay, chạm chân.Thay vì khiển trách cuối tuần giáo viên có thể yêu cầu các em làm một số đồ vật (bông hoa bằng giấy, hay cái quạt, vòng đeo tay,), để thể hiện thiện chí vươn lên. Sau đó giáo viên giám sát, kiểm tra qua việc làm đó các em biết suy nghĩ và có điều chỉnh những hành vi chưa đúng với chuẩn mực về đạo đức,Những học sinh thể hiện được các khả năng vận dụng kiến thức, kỹ năng, thái độ trong tình huống khác giáo viên cần bồi dưỡng, động viên, khích lệ, kết hợp với phụ huynh học sinh để phát huy một hay nhiều hơn năng lực nào đó. Điều đó tạo được niềm tin cho các em. Định hướng cho các em cách tư duy phân tích, tổng hợp, đặc biệt hóa, khái quát hóa, quy lạ về quen,dần hình thành tiềm năng sáng tạo. Biện pháp thứ ba: Xác định nhiệm vụ, trách nhiệm của giáo viên chủ nhiệm trong việc hình thành bồi dưỡng năng lực cho học sinh. Giáo viên cần đổi mới phương pháp giảng dạy nhằm khuyến khích sự sáng tạo tích cực của học sinh. Phải biết khai thác , phát huy năng khiếu , tiềm năng sáng tạo ở mỗi học sinh. Giáo viên thường xuyên tổ chức các hoạt động chăm sóc giáo dục một cách thích hợp, tuân thủ theo một số cách như: Giúp các em phát triển về ngôn ngữ, nhận thức, tình cảm xã hội, thẩm mỹ. Thực tế các năng lực quan trọng của trẻ được hình thành vào thời gian đầu của năm học như: Tự quản, tự phục vụ, hợp tác, tự kiểm soát, khả năng thấu hiểu và giao tiếp . Để hình thành nang lực của các em có hiệu quả tôi vận dụng dạy lồng ghép qua các môn học, tiết học như: Toán, tiếng Việt, Đạo đức, khoa học, tiết sinh hoạt tập thể ... Vậy trong các giờ tôi phải tìm tòi cách dạy hiệu quả nhất, ý nghĩa nhất là tiết học phải giúp các em biết cách học, cách tư duy. Ngoài ra tôi còn ttor chức các hoạt động trải nhiệm trong và ngoài nhà trường để tạo cơ hội cho các em hình thành năng lực hoạt động trải nghiệm có thể tổ chức theo quy mô lớn nhỏ tùy vào thời gian điều kiện của lớp, trường, từng đối tượng học sinh. Các hoạt động này rất thực tế , đa dạng, cần quan tâm tổ chức thường xuyên, liên tục thì mới hình thành năng lực, kĩ năng sống cho học sinh nên vai trò của giáo viên chủ nhiệm là rất quan trọng. Giáo viên chủ nhiệm cần phải gần gũi tạo mối quan hệ thân thiện với học sinh; phải biết dùng tình thương để cảm hóa học sinh. Đối với những học sinh có biểu hiện lệch lạc về nhân cách giao viên chủ nhiệm chính là người thay mặt nhà trường cùng với gia đình có những biện pháp “ kéo” em về với cái “thiện” . Giáo viên chủ nhiệm là tấm gương sáng về đạo đức, mẫu mực từ lời ăn tiếng nói, tác phong làm việc cho đến trình độ chuyên môn. Quan hệ thầy trò như một người bạn lớn . Có như vậy mới hình thành được năng lực , phẩm chất cho học sinh. Ngoài ra tôi tuyên truyền cho cha mẹ kết hợp giúp học sinh hình thành năng lực ngay từ gia đình. Kết quả nhận thấy sau khi vận dụng 3 biện pháp này. + Tạo hứng thú niềm đam mê yêu thích học. + Tạo ra bầu không khí sôi nổi trong giờ học, môi trường học tập. + Học sinh tự tin hơn khi giao tiếp và trong cuộc sống. + Hình thành những năng lực trong các hoạt động tích cực dưới tác động của rèn luyện và giáo dục + Biện pháp này sử dụng đối với tất cả các học sinh trong lớp mình chủ nhiệm. 2. Khả năng áp dụng sáng kiến. Sáng kiến có thể áp dụng cho tất cả học sinh Tiểu học nói chung và HS trường Tiểu học Tam Hợp nói riêng. *Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả Thực trạng các năng lực của học sinh lớp 4A1 trước khi áp dụng sáng kiến Thực hiện qua kết quả khảo sát chất lượng đầu năm học của lớp 4A1 như sau: STT Các năng lực Số HS xếp đạt ở mức tốt Số em xếp ở mức đạt Số em xếp ở mức ccg 1 1 Tự phục vụ, tự quản 12= 40% 17= 56,7% 1= 3,3% 2 Giao tiếp, hợp tác 14= 46,7% 16= 53,3 0 3 Tự học và giải quyết vấn đề 11= 36,7% 18= 60,0% 1= 3,3% Trước khi áp dụng sáng kiến - Việc hình thành và phát triển năng lực chỉ dừng lại ở các tiết học về kiến thức có gắn giáo dục năng lực như hiệu quả chưa cao - Các buổi sinh hoạt ngoại khóa, các buổi trải nghiệm còn ít chưa đáp ứng được nhu cầu hình thành năng lực - Cách truyền đạt kiến thức còn nặng về kiến thức và ít gắn với thực tế. - Nhiều cha mẹ với tâm lý chỉ chú trọng tới việc học ở các môn học chính mà lơ là chuyện rèn luyện năng lực cho các con. - Nhiều em có kết quả học tập các môn tốt nhưng khả năng tự quản, khả năng giao tiếp kém, chưa linh hoạt trong khi sử lý các tình huống của cuộc sống, nguyên nhân sâu xa là do các em hạn chế về năng lực nên dẫn đến thiếu kỹ năng sống. Lợi ích thu được sau một thời gian áp dụng giải pháp. STT Các năng lực Số HS xếp đạt ở mức tốt Số em xếp ở mức đạt Số em xếp ở mức ccg 1 Tự phục vụ, tự quản 18 = 60% 12 = 40% 0 2 Giao tiếp, hợp tác 17 =56,7% 13 =43,3% 0 3 Tự học và giải quyết vấn đề 20 =66,7% 10 =33,3% 0 Sau khi sử dụng các giải pháp vào công việc giảng dạy và chủ nhiệm lớp không khí lớp sôi nổi hơn, các em đã linh hoạt trong việc sử lý các tình huống mạnh dạn phát biểu, sẵn sàng giúp đỡ bạn khi bạn gặp khó khăn, các bạn gặp khó khăn trong học tập mạnh dạn hỏi bạn không còn ngại ngùng xấu hổ. Thảo luận trong lớp với bạn bè để nhận biết điểm mạnh, điểm yếu từ đó có định hướng phát huy. - Phụ huynh chủ động gặp gỡ, nắm bắt, phối hợp với giáo viên giúp đỡ con. Mối quan hệ giữa phụ huynh với giáo viên, phụ huynh với nhà trường gắn bó hơn, thường xuyên hơn. Phụ huynh không ngại đến trường vì sợ con học chưa tốt. Rất nhiều phụ huynh tham gia các hoạt động trải nghiệm ở nhà trường cùng con em. - Giáo viên có sự thay đổi trong nhận thức và hành động. Lời nhận xét đã cụ thể hơn, chính xác hơn. Trên lớp giáo viên chữa lỗi cụ thể, cách hướng dẫn trò phù hợp với nguyên tắc coi trọng động viên, khuyến khích để các em sửa sai tiến bộ. Từ đó động viên, khích lệ, giúp các học sinh khắc phục khó khăn, phát huy ưu điểm và các tố chất riêng để ngày càng tiến bộ. - Nhà trường, lớp học đã tăng cường xây dựng tổ chức các buổi trải nghiệm, cách truyền đạt của giáo viên đã gần gũi, cụ thể hơn, gắn với thực tế cuộc sống của các em. Với kết quả đã đạt được sau 1 thời gian áp dụng tôi thấy rằng đã giải quyết tốt thực trạng nêu trên. Tôi tin tưởng rằng các em học sinh lớp 4A1 do tôi phụ trách ở năm học 2018- 2019 sẽ gặt hái được nhiều thành tích cao hơn các năm học trước. * Thực tế giảng dạy và làm công tác chủ nhiệm thời gian qua tôi xin đưa ra một số kiến nghị như sau: - Giáo viên cần mạnh dạn, tự tin, chủ động chia sẻ với đồng nghiệp về những tình huống, những khó khăn mình đã gặp phải trong giảng dạy và chủ nhiệm lớp. - Mỗi giáo viên tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ nghiệp vụ của bản thân, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường. - Giáo viên cần bám sát và vận dụng linh hoạt vào các văn bản chỉ đạo của nhà trường, ngành để chủ động xây dựng kế hoạch cụ thể, có tính khả thi sát với tình hình của từng lớp, từng khối. d) Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến: Thực hiện đổi mới phương pháp dạy, phương pháp cách thức chủ nhiệm luôn được các cấp quản lý đưa lên hàng đầu tr
Tài liệu đính kèm: