Báo cáo Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo tự tin, mạnh dạn

 thích múa hát hơn nữa là múa đẹp hát hay nhưng chỉ cần có cô giáo hay người lạ nhìn trẻ lập tức “ lặng im”. Hay có trẻ bị đau bụng nhưng chỉ ngồi im sụt sùi không giám thưa cô mà bạn ngồi cạnh lại chạy lên bảo cô... Điều này làm tôi cảm thấy rất băn khoăn lo lắng. Đó là biểu hiện của sự thiếu tự tin. Thiếu tự tin khiến cho trẻ thu mình lại khi tiếp xúc với môi trường xung quanh, ảnh hưởng không tốt cho quá trình phát triển sau này của trẻ. Nó sẽ làm thui chột những khả năng tiềm ẩn của trẻ cũng như trẻ luôn cảm thấy thất bại, lo lắng với tất cả mọi thứ, không dám đưa ra ý kiến của bản thân, không biết giải quyết các vấn đề xảy ra xung quanh mình, không biết cách nói chuyện hay ứng xử với người khác.
Nhận thức được tầm quan trọng của giáo dục sự tự tin, mạnh dạn cho trẻ nên tôi đã quyết định tìm hiểu và đưa ra “Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo tự tin, mạnh dạn”.
* Thực trạng:
Thuận lợi: 
- Được sự quan tâm của PGD và nhà trường trang bị đầy đủ về cơ sở vật chất, được tham gia đầy đủ các lớp bồi dưỡng thu nhận thêm nhiều kiến thức hay.
- Cô giáo nhẹ nhàng, tình cảm, có sự nhẫn nại và kiên trì.
Khó khăn:
- Giáo viên còn nhiều hạn chế về phương pháp tổ chức rèn tính mạnh dạn tự tin cho trẻ.
- Trẻ trong lớp thì đa phần có tính cách theo 2 khuynh hướng là: thủ lĩnh và hướng nội e dè hay chính là trẻ thiếu tự tin nhút nhát, khả năng hoà nhập không đồng đều gây khó khăn cho giáo viên. Để quản lý chung cả lớp, đưa trẻ vào nề nếp nhiều khi cô còn thể hiện thái độ nghiêm khắc, dùng những câu “ra lệnh” với trẻ.
- Hầu hết phụ huynh là nông dân và làm công nhân nên ít có thời gian để ý quan tâm con cái. Nhiều phụ huynh đôi khi yêu con quá mà “bao bọc” con quá kỹ. Dùng những cách giáo dục chưa khoa học vô tình khiến trẻ nhút nhát thụ động.
II. Các biện pháp
Giáo viên tự học tự bồi dưỡng để tích lũy kiến thức, kinh nghiệm giúp trẻ tự tin.
Trước khi có thể giáo dục trẻ thì người giáo viên cần có kiến thức về tâm sinh lý của trẻ, kiến thức chuyên môn. Không chỉ là những kiến thức chung mà còn là đặc điểm riêng cá nhân từng trẻ và ở các lứa tuổi thì mới có thể đưa ra được những phương giáo dục phù hợp. Có trẻ sinh ra đã rất mạnh dạn, nhưng có trẻ lại luôn rụt rè. Nếu cô cứ bắt những đứa trẻ còn rụt rè đứng trước đám đông ngay khi mới gặp thì không phải là giúp trẻ tự tin lên mà ngược lại sẽ khiến trẻ sợ hãi và càng khép mình hơn. Hay với trẻ 3 tuổi ngôn ngữ còn hạn chế cô không thể giúp trẻ tự tin những câu nói quá dài và quá logic khiến trẻ không hiểu gì, . 
Cô cần hiểu và nghiêm cứu về khái niệm, nội dung kỹ năng giúp trẻ tự tin. Xác định được tầm quan trọng của việc giáo dục kỹ năng tự tin cho trẻ, cũng như mục tiêu đạt được cho trẻ khi cuối độ tuổi. Luôn học hỏi từ nhiều hình thức đưa ra nhiều phương pháp hấp dẫn mới lạ kích thích trẻ tham gia. 
Luôn chú ý đến lời nói, thái độ, hành động của người giáo viên
Trẻ nhút nhát không dễ dàng bày tỏ bản thân mình mà hơn nữa là ở những nơi trẻ không cảm thấy thân thiết và không an toàn. Vậy nên khi đến lớp cô phải tạo cho trẻ cảm giác thân thiết như ở nhà thông qua những lời nói, củ chỉ, thái độ của cô.
Tôi thường xuyên trò chuyện cùng trẻ, đây là cách để cô hiểu trẻ hơn, tạo khoảng cách thật gần gũi với trẻ. Làm việc này hàng ngày giúp khích lệ trẻ nói nên suy nghĩ và mong muốn của mình. Đây là một phương pháp tôi thấy mất nhiều thời gian và sự kiên nhẫn, nhưng lại có hiệu quả rất tốt. Để dạy trẻ tính mạnh dạn tự tin cô giáo phải luôn luôn lắng nghe và thấu hiểu trẻ. Lắng nghe trẻ là một cách để trẻ cảm nhận rằng mình được tôn trọng và bản thân mình có giá trị. Như vậy trẻ sẽ thích được nói chuyện nhiều hơn. Tôi cũng thường xuyên thể hiện những hành động tuy rất đơn giản như nắm tay trẻ, ôm ấp vỗ về trẻ tạo cho trẻ cảm giác ấm cúng an toàn. Đặc biệt về lời nói của cô, không sử dụng những câu chê bai, so sánh, quát mắng với trẻ tạo cảm giác thất bại trong trẻ. Tôi luôn chú ý công nhận những nỗ lực của trẻ dù là những việc nhỏ bằng những câu khen ngợi, hay một phần thưởng đơn giản. Đây là việc rất quan trọng, nó khiến trẻ nhận ra mình có khả năng, mình có thể làm được từ đó trẻ hứng thú tham gia vào những hoạt động tiếp theo.
 Bạn Vy, bạn Nhi và nhiều bạn khác lớp 5 tuổi, đến lớp các con rất nhút nhát gần như các con không chủ động trò chuyện với cô hay các bạn, rất ít khi con dám nhìn thẳng vào cô giáo, dù tôi đã luôn cố gắng gần gũi đưa ra nhưng câu hỏi để khơi gợi cuộc nói chuyện. Tôi đã phải tìm nhiều biện pháp, tiếp tục bắt chuyện với các con ở mọi tình huống, thỉnh thoảng tôi bế các con và thủ thỉ hỏi những câu chuyện liên quan đến con. Tôi thường xuyên tạo những câu hỏi hoặc những tình huống đơn giản để các con thực hiện tốt và khen ngợi con. Buổi sáng con đến lớp tôi luôn nghĩ ra một hành động âu yếm như xoa đầu, vẫy tay, gần con và cười tươiSau khoảng 3 tuần tôi nhận ra sự thay đổi, các con đã cười với cô giáo vào buổi sáng đến lớp, trong giờ con luôn nhìn vào cô mà không tỏ vẻ ngại ngùng nữa
 Giáo viên là tấm gương cho trẻ học theo
Không chỉ là gần gũi yêu thương và giúp trẻ mà bản thân tôi cũng phải là một tấm gương để trẻ nhìn và học theo. Trẻ mẫu giáo học bắt chước rất nhanh và đây có thể là một cơ hội tốt để giáo dục sự tự tin cho trẻ.Trong mọi họat động ở trường lớp tôi đều phải thể hiện được sự tự tin, mạnh dạn của mình, vì trẻ có thể quan sát tôi bất kỳ lúc nào bất kì nơi nào mà trẻ gặp, trẻ nhìn thấy. 
Cung cấp kiến thức, kỹ năng cho trẻ giúp trẻ tin tưởng vào khả năng của mình
Thiếu tự tin có thể do nhiều nguyên nhân gây ra trong đó có nguyên nhân do bản thân trẻ bị thiếu kiến thức, kỹ năng. Khi trẻ không có kiến thức có kĩ năng thì mọi hoạt động mà cô đưa ra đều là nỗi lo lắng của trẻ và là “cơ hội” để trẻ rụt rè hơn. Bởi vì trẻ không biết phải làm gì, phải làm như thế nào, trẻ sợ làm sai làm không đúng. Mọi tình huống xảy ra trẻ đều lúng túng và không dám đối mặt, không dám thực hiện.
Chính vì vậy việc cung cấp cho trẻ kiến thức, kỹ năng trong thời gian trẻ ở trường là vô cùng quan trọng. Trong thời gian ở trường tôi luôn thực hiện tốt giờ nào việc ấy theo đúng chương trình thời khóa biểu, không bỏ giờ bỏ tiết. Luôn cố gắng để cung cấp đầy đủ nhất những kiến thức sơ đẳng theo 5 lĩnh vực phát triển đến trẻ: PTNT, PTNN, PTTM, PTTC, PTTC – KNXH. Ngoài ra giáo dục các nhóm kỹ năng sống là không thể thiếu. Các nhóm kỹ năng sống như:
Kỹ năng tự phục vụ bản thân: Dạy trẻ tự xúc cơm, tự mặc quần áo, tự đánh răng
Kỹ năng giao tiếp: Cung cấp nhiều từ vựng cho trẻ, tạo các tình huống để trẻ tìm cách trả lời (Tết đến con được nhận lì xì con sẽ nói gì?) 
Kỹ năng tự bảo vệ: Dạy trẻ qui tắc 5 ngón tay, qui tắc khi tham gia giao thông
Các kỹ năng sống được lồng ghép trong các tiết học, hay xây dựng thành một tiết học hoàn chỉnh. Mỗi tiết học tôi luôn tạo mọi cơ hội để trẻ được tham gia và được thể hiện bản thân nhiều nhất.
Rèn tự tin cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi.
Trong giờ đón trẻ, giờ học, giờ ăn, hoạt động chiều hay tất cả các hoạt động diễn ra trong ngày trẻ đều cần được rèn tự tin, củng cố sự tin của bản thân. 
Trong giờ học tôi sử dụng nhưng câu hỏi dễ trước hướng vào trẻ nhút nhát để trẻ trả lời đúng và tôi có cơ hội khen trẻ, khẳng định trẻ làm tốt. Sử dụng những trò chơi mang tính tập thể, phối hợp: Trò chơi “Kết bạn”, trò chơi “đóng vai” Tổ chức các hoạt động tập thể: cho trẻ làm thiệp tặng mẹ ngày 8/3 khuyến khích trẻ khi tặng quà sẽ nói một câu chúc mừng bà và mẹ. Tổ chức văn nghệ cuối tuần, dọn dẹp sắp xếp lớp học tạo cơ hội để trẻ giao tiếp với các bạn.
Phối hợp với nhà trường tổ chức những hoạt động ngoại khóa những chương trình thu hút sự tham gia của tất cả trẻ trong lớp: làm bánh trưng ngày tết cô chia trẻ thành các nhóm: Một nhóm lau lá, một nhóm xếp lá cùng cô gói bánh, nhóm buộc bánh,. 
Phối hợp – tuyên truyền với phụ huynh trong việc rèn kỹ năng tự tin, mạnh dạn cho trẻ. 
Phối hợp, tuyên truyền với phụ huynh qua nhiều hình thức: trao đổi trực tiếp trong giờ đón trả trẻ, trao đổi qua mạng xã hội( Zalo, Facebook,) để nắm được tình hình khi ở nhà của trẻ, cũng như cho cha mẹ trẻ biết tình hình ở lớp của con. Qua đây có thể biết được những nguyên nhân chính xác gây cho trẻ thiếu tự tin, từ đó gia đình với cô giáo tìm cách để khắc phục ngay. Tránh để tình trạng diễn ra lâu ảnh hưởng đến phát triển tâm lý của trẻ.
Tuyên truyền đến các phụ huynh cố gắng dành thời gian quan tâm trò chuyện với con, lắng nghe và thấu hiểu con, dạy con khoa học. Tránh chê bai, so sánh hay chỉ trích trẻ khiến trẻ cảm thấy tự ti xấu hổ. Hãy bao bọc che chắn trẻ ở mức độ cần thiết mà để trẻ được trải nghiệm và “bớt nói đừng để trẻ trưởng thành hơn”. Trẻ mẫu giáo luôn khao khát tìm hiểu xung quanh. Trẻ muốn được cầm, nắm, sờ, hay đập ra, ném đivới mọi thứ mà trong mắt người lớn nhiều khi đó là “ngịch”, từ đó “cấm” trẻ. Điều đó vô tình khiến trẻ thiếu thốn những trải nghiệm hình thành kinh nghiệm trong cuộc sống, tạo cho trẻ suy nghĩ không dám làm gì. Tôi giúp phụ huynh hiểu được cần “chấp nhận những sai lầm đó của trẻ”. Trẻ có thể làm hỏng cái này vỡ cái kia, có thể vô ý chạy đi chơi không xin phép bố mẹ, nhưng cái trẻ cần nhận được không phải là những lời mắng nhiếc, cấm đoán mà khi trẻ “sai” phụ huynh nên định hướng, giải thích, dẫn dắt cho trẻ hiểu để trẻ trở nên tốt hơn, tích lũy thêm kiến thức kỹ năng cho trẻ....
III. Kết quả
Sau khi áp dụng các biện pháp trên, tôi thấy trẻ của lớp tôi có những thay đổi rõ rệt, 100% trẻ giờ đây đều rất vui vẻ tự tin khi đến lớp, thân thiết nhau hơn, không có trẻ nào chơi một mình, mà trẻ luôn chủ động tìm bạn chơi cùng. Không những thế hầu hết các bé còn mạnh dạn giao lưu với cô giáo, các bạn lớp khác. Khi tổ chức văn nghệ cuối tuần tất cả trẻ đều tích cực giơ tay lên biểu diễn. Trẻ thích gì muốn làm gì đều chủ động đến nói với cô: Cô ơi con muốn lau bàn, cô ơi bạn cứ trêu con, cô ơi con đau bụng. Ở lớp nhiều khi cô giáo như một vị thẩm phán toà án, và phải lắng nghe rất nhiều câu hỏi, rất nhiều ý kiến nhưng tôi cảm thấy vui vì có chuyện gì trẻ cũng sẵn sàng chia sẻ và chủ động nói cùng tôi.
IV. Bài học kinh nghiệm