SKKN Xây dựng và thực hiện một số chủ đề dạy học stem phần điện học Vật lý 11, 12 Trung học Phổ thông

lượng chanh phù hợp với mục đích sử 
dụng. 
- - Tiến hành làm “ pin khoai tây” 
- - Tiến hành làm “ pin khế”. 
- - Quan sát, nhận xét độ sáng của đèn 
led đối với từng loại pin. 
- 
Hình 6 Hình 7 Hình 8 
 21 
Hoạt động 4: Tổ chức hoạt động đánh giá, tổng kết chủ đề pin điện hóa 
+ GV tổ chức cho HS tự nhận xét, đánh giá các sản phẩm của nhóm mình và 
nhóm bạn theo phiếu đánh giá. 
+ GV nhận xét, tóm tắt nội dung chính của chủ đề, các kiến thức bài học cần 
nắm được sau khi học xong chủ đề pin điện hóa. 
+ GV khuyến khích mỗi HS sau khi học chủ đề này hãy tự chế tạo ra những 
chiếc pin điện hóa phục vụ trong sinh hoạt gia đình mình khi cần thiết. 
4.2.Tổ chức dạy học chủ đề STEM “Máy bắt muỗi sáng tạo” 
 Hình thức tổ chức: Hoạt động ngoại khóa ngoài giờ lên lớp tại 
phòng thực hành bộ môn Vật lý. 
 Thời gian tổ chức: 90 phút 
 Đối tượng tham gia: HS lớp 11,12 
4.2.1. Lí do chọn chủ đề 
 Vào mùa xuân và mùa hè là thời điểm muỗi phát triển rất mạnh có thể 
gây nên dịch sốt xuất huyết. Trong các biện pháp phòng chống dịch sốt xuất 
huyết thì biện pháp an toàn cho sức khỏe được khuyến cáo là diệt muỗi. Hiện 
nay trên thị trường có nhiều loại máy bắt muỗi nhưng giá cả không phải chiếc 
máy bắt muỗi nào cũng phù hợp với điều kiện của mỗi gia đình. Trong khi đó, tự 
làm máy bắt muỗi tận dụng từ các vật liệu đơn giản, sẵn có không những hạn 
chế dịch sốt xuất huyết, đồng thời còn giúp HS lĩnh hội và tiếp thu được nhiều 
kiến thức bổ ích như: tập tính ưa sáng của muỗi, nguyên lý bắt muỗi bằng quạt, 
mạch điện một chiều.... 
4.2.2. Mục tiêu của chủ đề 
- HS biết được tập tính ưa sáng lạnh của muỗi, vận dụng được kiến thức về 
mạch điện 1 chiều, cách mắc mạch điện 1 chiều có sử dụng quạt 12 V để chế tạo 
máy bắt muỗi. 
Hình 9. Một số sản phẩm pin điện hóa của các nhóm HS lớp 11 thực hiện 
 22 
- Thiết kế bản vẽ mô hình máy bắt muỗi, từ đó chế tạo, lắp ráp được máy 
bắt muỗi theo phương án thiết kế. Máy bắt muỗi sáng tạo có ba công dụng bắt 
muỗi, chiếu sáng, quạt mát, tự làm với các vật liệu dễ tìm, gia công, chế tạo đơn 
giản, có tính khả thi diệt được nhiều muỗi. 
- Phát triển các phẩm chất (thái độ tích cực, hợp tác, yêu thích, say mê khoa 
học, có ý thức bảo vệ môi trường, ý thức phòng chống dịch bệnh, giữ gìn sức 
khỏe), các năng lực chung (năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo, giao tiếp và 
hợp tác, tự chủ và tự học) cho HS. 
4.2.3. Kiến thức STEM trong chủ đề 
Tên sản 
phẩm 
Khoa học 
(S) 
Công nghệ 
(T) 
Kỹ thuật 
(E) 
Toán học 
(M) 
Máy bắt muỗi Vật lý: Mạch 
điện một 
chiều mắc nối 
tiếp, bộ nguồn 
pin mắc nối 
tiếp. 
Sinh học: Tập 
tính ưa sáng 
lạnh của muỗi 
Thiết kế bản 
vẽ kĩ thuật. 
Biết sử dụng 
các dụng cụ 
máy khoan, 
mỏ hàn, đèn 
led, quạt hút. 
Quy trình lắp 
ráp máy bắt 
muỗi 
Đo được kích 
thước hộp 
nhựa cần cắt. 
4.2.4. Chuẩn bị 
Mỗi nhóm chuẩn bị các dụng cụ, nguyên vật liệu để chế tạo máy bắt muỗi sáng 
tạo như sau: 
Vật liệu chuẩn bị Hình ảnh minh họa 
01 quạt DC, 01 công tắc, 01 đèn led, 
01 motor, dây điện đôi, 02 hộp nhựa, 
keo dán, dây điện, nguồn điện 1 chiều 
(pin). 
4.2.5. Thiết kế hoạt động học tập 
Hoạt động 1: Đặt vấn đề, giao nhiệm vụ thực hiện chủ đề 
Hướng dẫn của GV Hoạt động của HS 
+ Đặt vấn đề: Mùa xuân, mùa hè là thời điểm + HS thảo luận trả lời các 
 23 
muỗi phát triển rất dễ gây ra bệnh sốt xuất 
huyết. Hãy tìm biện pháp diệt muỗi góp phần 
khống chế dịch bệnh sốt xuất huyết? 
+ GV phân tích cho HS các ưu điểm, nhược 
điểm của các phương án. Đối với phương án 
sử dụng máy bắt muỗi, hiện nay trên thị 
trường có nhiều loại máy (có thể trình chiếu 
cho HS xem các mẫu mã, giá cả), tuy nhiên 
bằng các vật liệu đơn giản, dễ tìm các em 
hoàn toàn có thể tự mình chế tạo ra được máy 
bắt muỗi với 3 công dụng: bắt muỗi, chiếu 
sáng (làm đèn ngủ) hoặc quạt mát. 
phương án diệt muỗi: Phun 
thuốc diệt muỗi, diệt lăng 
quăng, sử dụng máy bắt muỗi. 
Hoạt động 2: Thiết kế phương án chế tạo máy bắt muỗi 
GV tổ chức cho HS xem video chế tạo 
máy bắt muỗi sáng tạo. 
Giao nhiệm vụ: Từ các vật liệu dễ tìm: 
motor, cánh quạt, đèn led, pin, hộp 
nhựahãy thiết kế phương án chế tạo 
máy bắt muỗi. 
+ GV và các nhóm thống nhất phương 
án thiết kế máy bắt muỗi phù hợp với 
dụng cụ, vật liệu sẵn có. 
+ HS thảo luận theo nhóm vẽ sơ đồ 
mạch điện có motor, cánh quạt, đèn 
led, công tắc và pin. 
+ Thiết kế bản vẽ máy bắt muỗi. 
+ Tổ chức cho đại diện các nhóm 
HS trình bày bản vẽ chế tạo máy 
bắt muỗi. 
Hoạt động 3: Gia công, lắp ráp và thử nghiệm máy bắt muỗi 
- Các nhóm chuẩn bị các dụng cụ, vật liệu cần thiết như trên. 
- Các nhóm tiến hành gia công, lắp ráp máy bắt muỗi theo phương án thiết 
kế đã thống nhất. 
Bước 1: Cắt lấy phần đáy ống nhựa (hộp đựng thức ăn) khoảng 10 cm. Lấy 
phần đáy đục các lỗ nhỏ để thông khí. 
Lấy một tấm nhựa cắt thành hình tròn có đường kính bằng đường kính của 
hộp nhựa đục các lỗ nhỏ và dán vào phần phía dưới của hộp nhựa (hình 10). 
Bước 2: Lắp cánh quạt có gắn motor vào đầu trên của hộp nhựa, dùng keo 
dán chặt cố định. Luồn 2 đầu dây ra ngoài. 
Bước 3: Lắp 2 chân đèn led với 2 đầu dây của quạt (hình 11). 
Bước 4: Đưa 2 đầu dây ra ngoài mắc vào nguồn điện một chiều (pin). Lắp 
phần đáy hộp với phần đầu (hình 12). 
Bước 4: Vận hành máy bắt muỗi, sử dụng tờ giấy hoặc bật lửa để kiểm tra 
độ hút của máy bắt muỗi. Nếu đèn led không sáng hay hút yếu thì các nhóm 
cần gia công lại máy bắt muỗi. 
 24 
Hoạt động 4: Nhận xét, đánh giá chủ đề máy bắt muỗi sáng tạo 
+ GV tổ chức cho HS tự nhận xét, đánh giá các sản phẩm của nhóm mình và 
nhóm bạn theo phiếu đánh giá. 
+ GV nhận xét, tóm tắt nội dung chính của chủ đề, các kiến thức, kỹ năng cần 
nắm được sau khi học xong chủ đề máy bắt muỗi sáng tạo. 
+ GV khuyến khích mỗi HS sau khi học chủ đề này hãy tự chế tạo ra những 
chiếc máy bắt muỗi từ các dụng cụ đơn giản phục vụ trong sinh hoạt gia đình. 
4.3.Tổ chức dạy học dự án chủ đề STEM “Máy phát điện xoay chiều ” 
Trong quá trình rà soát nội dung chương trình SGK chúng tôi thấy nội 
dung kiến thức chương 3 “Dòng điện xoay chiều” Vật lý 12 (Bài 17- Máy phát 
điện xoay chiều) và chương 6 “Máy điện ba pha” Công nghệ 12 (Bài 25 – Máy 
điện xoay chiều ba pha) có nhiều điểm tương đồng, trùng lặp về kiến thức. Vì 
vậy có thể tổ chức dạy học dự án liên môn chủ đề “ Máy phát điện xoay chiều” 
theo định hướng STEM. 
Trong PPCT môn học, Bài 17 – Máy phát điện xoay chiều - Vật lý 12 
được tổ chức dạy học ở học kì 1 trong khi đó bài 25 – Máy điện xoay chiều ba 
pha – Công nghệ 12 được tổ chức dạy học ở học kì 2. Căn cứ vào trình độ nhận 
Hình 10 Hình 11 Hình 12 
Hình 13. Hình ảnh HS phổ thông lắp ráp và vận hành máy bắt muỗi 
 25 
thức của HS đồng thời không làm phát sinh thêm thời gian dạy học tại trường, 
chúng tôi đã tiến hành tổ chức dạy học dự án chủ đề STEM “Máy phát điện 
xoay chiều” với thời lượng 02 tiết trên lớp học ở học kì 1 khi HS học đến bài 17 
Vật lý 12. 
Chúng tôi xin trình bày cụ thể việc tổ chức dạy học dự án chủ đề như sau. 
4.3.1. Lí do chọn chủ đề: 
 Máy phát điện xoay chiều là những thiết bị cung cấp dòng điện xoay 
chiều. Đây là nguồn điện năng chủ yếu phục vụ trong sinh hoạt đời sống hằng 
ngày của chúng ta. Tuy nhiên HS thường không để ý hoặc khó hình dung, ngại 
tìm hiểu về cấu tạo, nguyên lý hoạt động của loại máy phát điện xoay chiều bởi 
hình dạng bề ngoài phức tạp, khồng kềnh của máy. Vì vậy nhằm giúp HS tiếp 
cận các kiến thức về máy phát điện xoay chiều một cách đơn giản, dễ hiểu dự án 
dạy học theo định hướng STEM “Máy phát điện xoay chiều” là một hình thức 
dạy học phù hợp, hiệu quả. 
4.3.2. Mục tiêu của chủ đề 
 - HS trình bày được cấu tạo, nguyên lý hoạt động của máy phát điện xoay 
chiều. So sánh được điểm giống và khác nhau về cấu tạo của máy phát điện 
xoay chiều một pha và máy phát điện xoay chiều ba pha. Ứng dụng của từng 
loại trong đời sống. 
 - Trình bày được các phương án chế tạo máy điện xoay chiều từ các nguồn 
năng lượng trong tự nhiên. 
- Vận dụng các kiến thức đã biết về các môn học STEM và được hướng dẫn 
để thiết kế, chế tạo các mô hình máy phát điện xoay chiều một pha đơn giản 
bằng các vật liệu dễ tìm. 
- Khai thác được các thông tin trên mạng, báo chí để thấy được ảnh hưởng 
của việc sản xuất điện đến môi trường tự nhiên và đời sống. 
- Đề xuất được các biện pháp sử dụng điện an toàn, tiết kiệm, hiệu quả. 
 - Phát triển các phẩm chất (thái độ tích cực, hợp tác, yêu thích, say mê khoa 
học, ý thức bảo vệ môi trường, ý thức sử dụng có hiệu quả, tiết kiệm nguồn điện 
năng), các năng lực chung (năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo, giao tiếp và 
hợp tác, tự chủ và tự học) cho HS. 
4.3.3. Các kiến thức STEM trong chủ đề 
Tên sản phẩm Khoa học (S) Công nghệ(T) Kỹthuật(E) Toán học (M) 
Máy phát điện 
xoay chiều 
Vật lý: Hiện 
tượng cảm 
ứng điện từ. 
Thiết kế bản vẽ 
kĩ thuật. Biết 
sử dụng các 
dụng cụ mỏ 
Quy trình 
lắp ráp mô 
hình máy 
phát điện 
Đo được kích 
thước chiều 
dài, chiều 
rộng của các 
 26 
hàn, đèn led xoay chiều. thanh gỗ, đế 
gỗ, kích thức 
của các bánh 
quay. 
4.3.4. Chuẩn bị 
GV, HS chuẩn bị các mô hình, đồ dùng dạy học, dụng cụ bài học như sau: 
Chuẩn bị đồ dùng dạy học Hình ảnh đồ dùng 
Dinomo xe đạp 
Đèn pin 
Mô hình máy phát điện xoay chiều 1 
pha 
Mô hình máy phát điện xoay chiều ba 
pha 
 27 
4.3.5. Thiết kế hoạt động học tập dự án STEM “Máy phát điện xoay chiều” 
Tiết 1 – Thời gian 45 phút 
Hoạt động 1: Lập kế hoạch thực hiện dự án 
Bước 1: Khởi động dự án 
+ GV chuẩn bị 01 đèn pin. Bật đèn pin sáng. 
+ Có thể đặt câu hỏi: 
Đây là cái gì? Nguồn năng lượng nào đã cung cấp cho bóng đèn sáng? 
(Đây là đèn pin, nguồn năng lượng cung cấp cho nó là nguồn điện chiều - pin). 
Quan sát bóng đèn đang sáng trên lớp học chúng ta. Thiết bị nào đã cung 
cấp nguồn năng lượng cho bóng đèn sáng? (HS có thể dự đoán được đó là máy 
phát điện xoay chiều). Thiết bị này hoạt động như thế nào? Ảnh hưởng của nó 
đến đời sống và môi trường ra sao? GV dẫn dắt HS đi vào dự án học tập. 
Bước 2: Lập kế hoạch thực hiện dự án trên lớp 
Nội dung Hướng dẫn của GV Hoạt động của HS 
Tìm hiểu về cấu tạo 
chung, nguyên tắc hoạt 
động của máy phát điện 
xoay chiều 
+ GV cho HS xem một 
đoạn video về hoạt động 
của một mô hình máy phát 
điện xoay chiều. 
+ Đặt câu hỏi: Nêu cấu tạo 
và nguyên tắc hoạt động 
của máy phát điện xoay 
chiều? Để tạo ra được 
máy phát điện xoay chiều 
cần phải có những vật liệu 
cơ bản nào? 
+ Xem video và trả lời 
các câu hỏi của GV. 
+ Như vậy để tạo ra máy 
phát điện xoay chiều cần 
có 2 bộ phận chính: Các 
nam châm tạo ra từ 
trường, cuộn dây sinh ra 
dòng điện. Hai bộ phận 
này chuyển động tương 
đối với nhau. 
Giới thiệu về dự án Trên cơ sở HS đã có 
những kiến thức về máy 
phát điện xoay chiều GV 
giới thiệu về nhiệm vụ dự 
án học tập: Máy phát điện 
xoay chiều có 2 loại: máy 
phát điện xoay chiều một 
pha và máy phát điện xoay 
chiều ba pha. Em hãy chế 
tạo ra các máy phát điện 
xoay chiều. Chỉ rõ nó 
thuộc loại máy phát điện 
Nhận thức về dự án học 
tập cần triển khai 
 28 
xoay chiều nào? 
Như vậy trong quá trình 
chế tạo máy phát điện 
xoay chiều HS phải tìm 
hiểu cấu tạo, nguyên tắc 
hoạt động của máy phát 
điện xoay chiều một pha, 
ba pha? 
Xây dựng ý tưởng của 
dự án 
+ Đặt vấn đề: Có thể sử 
dụng các nguồn năng 
lượng sạch, sẵn có trong 
tự nhiên để chế tạo ra máy 
phát điện xoay chiều được 
không? 
+ Phân chia nhóm, yêu 
cầu các nhóm thảo luận. 
+ Tổ chức cho HS phát 
triển ý tưởng chế tạo máy 
phát điện từ các vật liệu 
đơn giản. 
+Thống nhất ý tưởng 
+ Huy động các vốn hiểu 
biết cá nhân, trang mạng, 
thực tế để thảo luận và 
tìm ra ý tưởng chế tạo 
máy phát điện. 
+ Chia sẻ ý tưởng 
Có thể sử dụng các nguồn 
năng lượng gió, nước 
để làm quay tua bin tạo ra 
máy phát điện. 
+ Có thể chế tạo máy 
phát điện xoay chiều theo 
các phương án sau: 
Máy phát điện xoay chiều 
bằng năng lượng gió 
(máy phát điện gió). 
Máy phát điện xoay chiều 
bằng cơ năng tay quay 
(máy phát điện xoay 
chiều tay quay) 
Lập kế hoạch thực hiện 
dự án 
+ Trên cơ sở các ý tưởng 
đã thống nhất, GV gợi ý 
cho các nhóm lên kế 
hoạch thực hiện dự án. 
+ Yêu cầu sản phẩm của 
dự án: 
Bài ghi chép các kiến thức 
tìm hiểu về máy phát điện 
xoay chiều một pha và 
máy phát điện xoay chiều 
+ Các nhóm thảo luận, 
lên kế hoạch thực hiện 
nhiệm vụ (nhiệm vụ, 
người thực hiện, thời 
lượng, phương pháp, 
phương tiện, sản phẩm). 
+ Thiết kế mô hình 
+ Chế tạo mô hình 
+ Thiết kế powperpoint 
và trình bày. 
 29 
ba pha. 
Mô hình máy phát điện 
xoy chiều kèm theo bản 
phương án thiết kế. 
Bài thuyết trình về sự ảnh 
hưởng của việc sản xuất 
điện đến môi trường tự 
nhiên. 
Hoạt động 2: Thực hiện dự án và xây dựng sản phẩm (1 tuần làm việc ở nhà) 
Bước 1: Thiết kế mô hình chế tạo máy phát điện xoay chiều đơn giản 
+ Các nhóm nghiên cứu tài liệu SGK Vật lý 12 bài 17 – Máy phát điện xoay 
chiều, SGK Công nghệ 12 bài 25 – Máy điện xoay chiều ba pha, máy biến áp ba 
pha và các kiến thức về máy phát điện xoay chiều trên sách, báo, internet ở 
nhà để hiểu rõ nguyên lý hoạt động của các máy phát điện xoay chiều một pha 
và ba pha. 
 + Vận dụng các kiến thức, kĩ năng về Vật lý, Công nghệ, Toán học xây dựng 
các phương án thiết kế bản vẽ mô hình máy phát điện xoay chiều đơn giản. 
Nhóm 1,2: Chế tạo máy phát điện xoay chiều điện gió 
Nhóm 3,4: Chế tạo mô hình máy phát điện xoay chiều tay quay. 
Sản phẩm cần đạt: 
+ Bài ghi cá nhân về các kiến thức bài học, kiến thức tìm hiểu được về máy phát 
điện xoay chiều, máy phát điện xoay chiều một pha và ba pha. 
+ Bản vẽ thiết kế phương án chế tạo mô hình máy phát điện xoay chiều và bản 
thuyết minh kèm theo. 
Bước 2: Chế tạo mô hình máy phát điện xoay chiều đơn giản 
Sau đây chúng tôi xin giới thiệu một số mô hình của HS lớp 12A3 trường 
THPT Lê Viết Thuật chế tạo máy phát điện xoay chiều. 
Tên sản phẩm Vật liệu sử dụng Nguyên tắc hoạt 
động 
Cách tiến hành 
lắp ráp 
Máy phát điện 
xoay chiều quay 
tay cổng USB 
Các bánh xe 
truyền động, dây 
chun, nam châm 
và cuộn dây đồng 
(motor), cổng 
Tay quay truyền 
động tới bánh xe 
qua dây cu roa 
làm quay trục 
động cơ sinh ra 
Bước 1: Cắt gọt 
các thanh kim loại 
tạo thành các hình 
chữ nhật theo tính 
toán của bản vẽ. 
 30 
USB, đế gỗ, thanh 
gỗ, dây điện đôi 
dòng điện xoay 
chiều. Dòng điện 
được đưa tới 
cổng USB có thể 
dùng để thắp 
sáng đèn led, sạc 
điện thoại, máy 
tính. 
Bước 2: Dùng keo 
dán các thanh theo 
tạo khung hình 14. 
Bước 3: Lắp các 
bánh xe, tay quay 
và động cơ phát 
điện hình 15. 
Bước 4: Đấu 2 đầu 
của motor vào 
cổng sạc hình 16. 
Bước 5: Sử dụng 
dây chun (dây 
curoa) vòng qua 
các bánh xe. Dùng 
tay quay làm quay 
các vòng tròn để 
quay trục của máy 
phát. Vận hành sản 
phẩm. 
Máy phát điện 
xoay chiều điện 
gió 
Phương án 01: 
02 động cơ, 04 
pin, công tác, 02 
quạt, dây điện đôi, 
các thanh gỗ, đế 
gỗ 
Năng lượng gió 
được lấy từ cánh 
quạt thứ nhất nhờ 
nguồn điện (04 
chiếc pin) qua 
động cơ điện. 
Gió làm quay 
cánh quạt thứ hai 
nên làm quay 
trục của động cơ 
(máy phát điện) 
từ đó tạo ra dòng 
điện thắp sáng 
bóng đèn led. 
Bước 1: Lắp nguồn 
điện vào đế khung 
hình 18. 
Bước 2: Lắp các 
thanh gỗ để tạo ra 
khung của máy 
hình 19. 
Bước 3: Lắp các 
động cơ vào các 
trục của khung, 2 
cánh quạt vào trục 
của động cơ hình 
20. 
Bước 4: Đấu 2 đầu 
dây điện của động 
cơ 1 với công tắc 
vào nguồn pin, 2 
dầu dây điện của 
 31 
Phương án 02: 
Xốp, động cơ (có 
nam châm), ống 
bia lon, đui đèn, 
cánh quạt nhựa, 
ống nhựa đường 
kính 5cm, đèn led, 
dây nối. 
Gió được lấy 
trong thiên nhiên 
nhờ cánh hướng 
gió làm quay trục 
tua bin của động 
cơ. Nhờ cấu tạo 
bên trong của 
động cơ gồm các 
cuộn dây đặt 
trong từ trường 
của nam châm, 
khi trục tua bin 
quay tức là làm 
quay các cuộn 
dây trong từ 
trường sinh ra 
dòng điện cảm 
ứng làm thắp 
sáng bóng đèn 
led. 
động cơ thứ 2 vào 
2 chân của đèn led. 
Bước 5: Bật công 
tắc để vận hành 
hình 21. 
Bước 1: Cắt miếng 
xốp để tạo đế của 
máy phát điện hình 
22. 
Bước 2: Dùng ống 
bia lon cắt thành 
hình cánh quạt 
hình 23. 
Bước 3: Chế tạo 
đuôi hướng gió. 
Gắn đui đèn và ống 
nhựa. Cắt miếng 
nhựa thành tấm 
hướng gió và gắn 
vào một đầu ống 
hình 24. 
Bước 4: Đấu hai 
đầu ra của động cơ 
điện với 2 chân đèn 
led. Trục của động 
cơ với cánh quạt 
hình 25. 
Bước 5: vận hành 
Đặt động cơ trước 
chỗ nhiều gió để 
lấy gió hoặc nếu 
trời không có gió 
có thể lấy gió từ 
một cánh quạt làm 
quay tua bin thắp 
sáng bóng đèn hình 
26. 
 32 
Hình ảnh các bước chế tạo các mô hình máy phát điện xoay chiều một pha. 
 Máy phát điện xoay chiều quay tay cổng USB 
 Máy phát điện xoay chiều điện gió 
Phương án 01 
Phương án 02 
Hình 22 Hình 23 Hình 24 
Hình 25 Hình 26 
Hình 14 Hình 15 Hình 16 Hình 17 
Hình 18 Hình 19 Hình 20 Hình 21 
 33 
Bước 3: Hoàn thành báo cáo để chuẩn bị trình bày sản phẩm. 
- HS hoàn thiện sản phẩm. 
- Viết bài báo cáo trình bày về sản phẩm: 
+ Các kiến thức về máy phát điện xoay chiều một pha và máy phát điện xoay 
chiều ba pha. 
+ Sản phẩm mô hình máy phát điện xoay chiều một pha: Vật liệu, cách làm, 
cách vận hành sản phẩm, tính ứng dụng của sản phẩm. 
+ Bài thuyết trình về sự ảnh hưởng của việc sản xuất điện đến môi trường tự 
nhiên. 
- GV hướng dẫn hỗ trợ HS trong quá trình hoàn thiện sản phẩm và chuẩn 
bị báo cáo. 
Hoạt động 3: Báo cáo kết quả (Tiết 2 – Thời gian 45 phút) 
Bước 1: Báo cáo các sản phẩm về mô hình máy phát điện xoay chiều. 
Báo cáo kết quả + Tổ chức cho các nhóm 
báo cáo sản phẩm và 
thảo luận. 
+ Gợi ý cho các nhóm 
nhận xét, bổ sung cho 
các nhóm khác. 
+ Các nhóm báo cáo kết 
quả. 
+ Trình chiếu powerpint. 
+ Các nhóm tham gia 
phản hồi về phần trình 
bày của nhóm bạn. 
Đánh giá + GV hướng dẫn HS tự 
đánh giá, đánh giá đồng 
đẳng. Sau đó GV sẽ đánh 
giá HS, công bố kết quả. 
HS đánh giá sản phẩm 
theo các tiêu chí lớp đã 
thống nhất đưa ra. 
 + GV tổ chức cho HS trả 
lời các câu hỏi định 
hướng kiến thức bài học: 
(1)Hãy nêu cấu tạo trong 
các động cơ (máy phát) 
được sử dụng để chế tạo 
các mô hình máy phát 
điện? 
 (2) Máy phát điện xoay 
chiều chế tạo ra thuộc 
vào loại máy phát điện 
xoay chiều nào? Vì sao? 
+ HS thảo luận và trả lời 
các câu hỏi GV. 
+ Ghi nhớ kiến thức cần 
nắm của bài học. 
+ Đại diện HS chỉ rõ các 
bộ phận trong động cơ 
của máy phát điện xay 
chiều. Lưu ý cách chọn 
động cơ làm máy phát, 
sử dụng các động cơ có 
nam châm. 
 34 
 (3) GV đưa ra 2 mô hình 
máy phát điện xoay chiều 
1 pha và máy phát điện 
xoay chiều ba pha (đã 
chuẩn bị đầu bài học), 
yêu cầu đại diện HS của 
các nhóm chỉ rõ cấu tạo 
và nguyên tắc hoạt động 
trên mô hình. 
(4) Trả lời câu hỏi khởi 
động bài học? 
* Qua đó GV làm bật ra 
điểm khác biệt giữa máy 
phát điện xoay chiều ba 
pha và một pha về cấu 
tạo, nguyên tắc hoạt 
động. Đồng thời giúp HS 
hiểu rõ các ứng dụng của 
từng loại trong đời sống. 
Cần lưu ý với HS trong 
thực tế các nhà máy điện 
gió muốn công suất lớn 
thì cần đặt những nơi có 
lượng gió nhiều, mạnh để 
làm quay các tua bin của 
động cơ có công suất lớn. 
Trong mô hình máy phát 
điện gió, năng lượng gió 
được lấy từ 1 cánh quạt 
khác chuyển hóa cơ năng 
thành điện năng nên công 
suất rất nhỏ. 
+ Mô hình máy phát điện 
xoay chiều này có công 
suất nhỏ, dòng điện nhỏ 
chỉ thắp sáng được các 
loại bóng đèn có công 
suất nhỏ như đèn led. 
+ Hai mô hình máy phát 
điện xoay chiều chế tạo 
thuộc vào máy phát điện 
xoay chiều một pha. Vì 
khi roto (trục của động 
cơ) quay, từ thông qua 
cuộn dây bên trong biến 
thiên tuần hoàn xuất hiện 
một suất điện động xoay 
chiều (cho ta một pha 
điện ra ngoài). 
+ Nguồn năng lư