SKKN Xây dựng các dạng bài tập giúp học sinh luyện thi tốt vào Lớp 10 phần Hidrocacbon-Chương IV Hóa học 9

ơng pháp giải phù hợp theo yêu 
cầu của việc thi cử. Theo đó các bài tập được ra theo hướng tăng cường bản chất 
hóa học hạn chế những kiến thức quá phức tạp và không thực tế, vì vậy học sinh 
cần nắm được bản chất hóa học để từ đó đưa ra phương pháp học tập tối ưu nhất. 
Chương trình hóa học hữu cơ THCS tuy không nặng về kiến thức nhưng lại 
khó đối với cả người dạy và người học. Và phần hữu cơ cũng là phần mới đối với 
học sinh THCS, chính vì thế cần có những giáo viên giỏi để tổ chức và điều khiển 
đúng hướng hoạt động nhận thức của học sinh. 
2. Thực trạng vấn đề 
 Thực trạng dạy học nói chung và phương pháp dạy học Hoá học nói riêng còn 
nhiều hạn chế, chất lượng chưa đều: 
- Trong các tiết học lý thuyết, do phương pháp ít có tiến bộ mà người giáo viên đã 
trở thành người cảm nhận, truyền thụ tri thức một chiều, hoạt động của học sinh 
còn thụ động, ít hoạt động tư duy, chủ yếu là nghe giảng, ghi bài (hoặc đọc chép). 
- Còn các giờ học luyện tập, ôn tập kiến thức phương pháp dạy học vẫn nặng về 
thuyết trình, khi làm bài tập hóa học và làm bài kiểm tra kỹ năng giải toán học sinh 
còn chậm không đáp ứng được yêu cầu đổi mới hình thức ra đề kiểm tra đặc biệt là 
đề thi tuyển sinh vào lớp 10 hiện nay. 
- Gắn việc giảng dạy với thực tiễn chưa đầy đủ. Học sinh đặc biệt lúng túng khi 
phải giải đáp, giải quyết những vấn đề thực tiễn (thuộc vận dụng kiến thức trong 
học tập hoặc trong đời sống sản xuất). 
Trong những năm học vừa qua, tôi được nhà trường phân công giảng dạy bộ 
môn hoá học ở hai khối lớp 8 và 9. Qua thời gian giảng dạy tôi nhận thấy đa số học 
sinh vẫn còn bỡ ngỡ, không có kĩ năng tự giải quyết được các bài tập hóa học trong 
sách giáo khoa, đặc biệt với các dạng bài tập trắc nghiệm mới và nâng cao. 
Tôi nhận thấy có một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên: 
‘‘Xây dựng các dạng bài tập giúp học sinh luyện thi tốt 
vào lớp 10 phần hidrocacbon-chương IV Hóa học 9’’ 
3/15 
Trường tôi nằm cuối của huyện và giáp với tỉnh khác, kinh tế khó khăn, mức độ 
nhận thức của phụ huynh học sinh còn nhiều hạn chế, không có điều kiện quan tâm 
đến việc học tập của con em mình. 
 Việc học tập của học sinh chủ yếu ở giờ học chính khoá, nên thời gian ôn tập, 
củng cố cũng như hướng dẫn rèn luyện kĩ năng giải cho học sinh không nhiều. 
 Tuy nhà trường vừa được cung cấp và hoàn thiện các trang thiết bị, cơ sở vật 
chất và đồ dùng dạy học đầy đủ nhưng một số giáo viên chưa thực sự nhiệt tình 
trong giảng dạy, chưa có sự đầu tư nhiều trong rèn luyện kĩ năng ôn luyện và giải 
bài tập cho học sinh. 
 Từ những nguyên nhân trên làm cho tỉ lệ học sinh yếu kém của môn hóa học ở 
trường tôi thường cao hơn các bộ môn khác, cũng như so với toàn huyện tỉ lệ học 
sinh yếu, kém của trường tôi còn cao. 
3. Các biện pháp đã tiến hành 
3.1 Các xu hướng hiện nay trong việc xây dựng bài tập hóa học. 
- Loại bỏ các bài tập có nội dung nghèo nàn nhưng lại cần đến những thuật toán 
phức tạp để giải. 
- Loại bỏ các bài tập có nội dung lắt léo, giả định rắc rối, phức tạp, xa rời hoặc phi 
thực tiễn hóa học. 
- Tăng cường sử dụng bài tập thực nghiệm, bài tập gắn bó với thực tiễn đời sống. 
- Tăng cường sử dụng bài tập trắc nghiệm khách quan. 
- Xây dựng bài tập mới để rèn luyện cho học sinh năng lực phát hiện vấn đề và giải 
quyết vấn đề. 
- Xây dựng bài tập có nội dung phong phú, sâu sắc, phần tính toán đơn giản nhẹ 
nhàng. 
3.2 Xây dựng mô hình và phân loại các dạng bài tập phần hidrocacbon 
DẠNG 1: Viết và xác định các công thức hóa học của hợp chất hữu cơ. 
DẠNG 2: Viết các phương trình phản ứng đặc trưng 
DẠNG 3: Bài tập về phân biệt, nhận biết và làm sạch một số khí. 
DẠNG 4: Bài tập về định lượng hiđrocacbon 
DẠNG 5: Bài tập về thực nghiệm có hình. 
DẠNG 6: Bài tập gắn bó với thực tiễn. 
3.3 Biện pháp thực hiện 
Dạng 1: Viết và xác định các công thức hóa học của hợp chất hữu cơ. 
a) Bài tập tự luận 
‘‘Xây dựng các dạng bài tập giúp học sinh luyện thi tốt 
vào lớp 10 phần hidrocacbon-chương IV Hóa học 9’’ 
4/15 
Bài 1: Viết công thức cấu tạo dạng mạch vòng ứng với các công thức phân tử 
sau: a) C3H6 b) C4H8 c) C5H10 
Giải: a) CH2 
 CH2 CH2 
b) CH2 CH2 CH2 
CH2 CH2 CH2 CH CH3 
c) CH2 CH2 CH2 CH2 
CH2 
 CH2 CH2 CH2 CH CH3 
 CH CH3 CH CH2 CH3 
CH2 CH CH3 CH2 CH2 
CH3 CH3 
 C 
 CH2 CH2 
Bài 2: Viết công thức cấu tạo dạng đầy đủ và thu gọn của các chất hữu cơ có 
công thức phân tử sau: 
a) C3H8 b) C4H10 c) C3H6 d) C3H4 
Giải:a) CH3 – CH2 – CH3 
b) 1. CH3 – CH2 – CH2 – CH3 2. CH3 – CH (CH3)– CH3 
c) CH2 = CH – CH3 d) CH ≡ C – CH3 
b) Bài tập trắc nghiệm 
Câu 1: Công thức phân tử của chất hữu cơ luôn chứa nguyên tố nào sau đây? 
A. Cacbon. B. Oxi. C. Hidro D. Nitơ. 
Câu 2: Chất nào sau đây thuộc loại hợp chất hidrocacbon? 
A. C3H6 B. C2H5Cl C. C2H4O2 D. C6H5NH2 
Câu 3: Hidrocacbon nào sau đây mà phân tử có chứa một liên kết ba? 
A. Benzen B. Etilen C. Axetilen D. Metan 
Câu 4: Benzen có công thức phân tử là: 
A. C3H4 B. C2H4 C. CH4 D. C6H6 
Câu 5: Etilen có công thức cấu tạo là: 
A. CH3 – CH2 – CH3 B. CH2 = CH – CH3 C. CH ≡CH D. CH2 = CH2 
‘‘Xây dựng các dạng bài tập giúp học sinh luyện thi tốt 
vào lớp 10 phần hidrocacbon-chương IV Hóa học 9’’ 
5/15 
Câu 6: Propilen có công thức phân tử C3H6 (một dạng đồng đẳng của etilen) có 
công thức cấu tạo là: 
A. CH3 – CH2 – CH3 B. CH ≡CH C. CH2 = CH – CH3 D. CH2 = CH2 
Đáp án: 1-A 2-A 3-C 4-D 5-D 6-C 
Dạng 2: Viết các phương trình phản ứng đặc trưng 
a) Bài tập tự luận 
Bài 1: Hoàn thành các phương trình hóa học sau: 
a) C2H4 + O2 .. + H2O b). + 2O2 CO2 + 2H2O 
c) . + Br2 → BrCH2 – CH2Br d) CH4 + Cl2  + HCl 
e) C6H6 + Br2  + HBr 
Giải: a) C2H4 + 3O2 2CO2 + 2H2O b)CH4 + 2O2 CO2 + 2H2O 
c) C2H4 + Br2 → BrCH2 – CH2Br d)CH4 +Cl2 CH3Cl + HCl 
e) C6H6 + Br2 C6H5Br + HBr 
Bài 2: Viết các phương trình hóa học của các phản ứng sau: 
a) Axetilen cộng dung dịch Br2 b)Trùng hợp etilen (xúc tác, t
o, p) 
c) Đốt cháy benzen d)Điều chế axetilen từ canxi cacbua với nước 
e) Đốt cháy hidrocacbon có công thức tổng quát CnH2n+2 bằng oxi 
Giải: a) C2H2 + 2Br2 → Br2CH - CHBr2 b)nC2H4 (CH2 – CH2) n 
 c) C6H6 +15/2 O2 6CO2 + 3H2O d)CaC2 + H2O → Ca(OH)2 + C2H2 
 e) CnH2n+2 + (3n+1)/2 O2 nCO2 + (n+1)H2O 
b) Bài tập trắc nghiệm 
Câu 1: Etilen không tác dụng với chất nào sau đây ? 
 A. CH4 B. Br2 C. H2 D. O2 
Câu 2: Dẫn 1mol khí axetilen vào dung dịch chứa 2 mol brom. Hiện tượng nào sau 
đây đúng? 
A. Không có hiện tượng gì xảy ra. 
B. Màu da cam của dung dịch brom nhạt hơn so với ban đầu. 
C. Màu da cam của dung dịch brom đậm hơn so với ban đầu. 
D. Màu da cam của dung dịch brom chuyển thành không màu. 
Câu 3: Dãy các chất đều làm mất màu dung dịch brom là 
A. CH4, C6H6 B. C2H4, C2H2. C. CH4, C2H2. D. C6H6, C2H2. 
‘‘Xây dựng các dạng bài tập giúp học sinh luyện thi tốt 
vào lớp 10 phần hidrocacbon-chương IV Hóa học 9’’ 
6/15 
Câu 4: Trong các hợp chất sau, hợp chất nào dễ tham gia phản ứng thế với clo: 
A. CH4 B. CH2 = CH2 C. C6H6 D. C2H2 
Câu 5: Liên kết đôi dễ tham gia phản ứng nào sau đây: 
A. Phản ứng thế B. Phản ứng cộng 
C. Phản ứng hoá hợp D. Phản ứng phân huỷ 
Câu 6: Trong các hidrocacbon CH4, C2H4, C2H2, C6H6. Chất được dùng để sản xuất 
nhựa PE là: A.CH4 B.C2H4 C.C2H2 D.C6H6 
Câu 7: Trong các phản ứng sau phản ứng hóa học đúng là 
A. C6H6 +Br  C6H5Br + H B. C6H6 + Br2 
oFe, tC6H5Br + HBr 
C. C6H6 + Br2 C6H6Br2 D. C6H6 +2Br 
oFe, t C6H5Br + HBr 
Câu 8: Cho các phương trình hóa học sau : 
 a) C6H6 + Br2 C6H6Br + HBr b) C2H6 + 3O2 2CO2 + 3H2O 
c) C2H2 + Cl2 C2HCl + HCl d) C2H4 + Br2 → BrCH2 – CH2Br 
e) C3H4 + 4O2 3CO2 + 2H2O 
Các phản ứng sai là : 
A. a,b,c B. a,e C. b,c,d D. b,c 
Câu 9: Khi đốt cháy khí metan bằng khí oxi thì tỉ lệ thể tích của khí metan và khí 
oxi nào dưới đây để được hỗn hợp nổ ? 
A. 1 thể tích khí metan và 3 thể tích khí oxi. 
B. 2 thể tích khí metan và 1 thể tích khí oxi. 
C. 3 thể tích khí metan và 2 thể tích oxi. 
D. 1 thể tích khí metan và 2 thể tích khí oxi. 
Câu 10: Cho sơ đồ chuyển hóa: 
M + O2 N + H2O 
N+ Ca(OH)2 P+H2O 
M, N, P lần lượt là (chương 4/ bài 37/ mức 2) 
A. CO2 , CaCO3, C2H4. B. C2H4, CO2, CaCO3. 
C. CaCO3, C2H4, CO2. D. CO2, C2H4, CaCO3. 
Đáp án: 1-A, 2-D, 3-B, 4-A, 5-B, 6-B, 7-B, 8-D, 9-D, 10-B 
Dạng 3: Bài tập về phân biệt, nhận biết và làm sạch một số khí . 
Giáo viên hướng dẫn và đưa ra một số cách nhận biết của một số chất khí. 
Thuốc thử và dấu hiệu nhận biết một số chất khí 
‘‘Xây dựng các dạng bài tập giúp học sinh luyện thi tốt 
vào lớp 10 phần hidrocacbon-chương IV Hóa học 9’’ 
7/15 
STT HÓA CHẤT CẦN 
NHẬN BIẾT 
THUỐC THỬ- CÁCH 
NHẬN BIẾT 
HIỆN TƯỢNG QUAN SÁT 
ĐƯỢC 
1 Metan CH4 Đốt trong không khí thu 
sản phẩm cháy, sục sản 
phẩm vào nước vôi trong 
dư. 
sản phẩm làm đục nước 
vôi trong. 
2 EtilenC2H4 Dung dịch brom màu vàng 
cam 
Dung dịch brom dần dần 
chuyển thành dung dịch 
không màu. 
3 AxetilenC2H2 Dung dịch brom màu vàng 
cam 
Dung dịch brom dần dần 
chuyển thành dung dịch 
không màu. 
4 Hiđro H2 Đốt trong không khí có hơi nước sinh ra. 
5 Cacbonđioxit 
CO2 
Nước vôi trong lấy dư nước vôi bị vẩn đục 
6 Oxi O2 Que đóm đỏ Que đóm bùng cháy 
a) Bài tập tự luận 
Bài 1: Nhận biết các khí sau bằng phương pháp hóa học. 
 a) Metan, etilen. b) Metan, axetilen. c) Metan, etilen và Hiđro 
Giải: a) và b) Dung dịch Br2 
c) Dung dịch Br2 nhận biết etilen; đốt trong không khí và sục sản phẩm cháy vào 
nước vôi trong dư nhận biết metan 
Bài 2: Có hỗn hợp gồm khí metan và khí cacbon đioxit. Làm thế nào để: 
a) Thu được khí metan (CH4 ) tinh khiết? 
b) Thu được khí cacbon đioxit (CO2) tinh khiết? 
Giải: a) Dùng nước vôi trong 
b) Đốt trong không khí và cho sản phẩm cháy qua P2O5 
b) Bài tập trắc nghiệm 
Câu 1: Hoá chất nào sau đây dùng để phân biệt 2 chất CH4 và C2H4 ? 
A. Dung dịch brom. B. Dung dịch phenolphtalein. 
C. Quì tím. D. Dung dịch bari clorua. 
Câu 2: Để nhận biết các lọ mất nhãn riêng biệt gồm CO2, CH4, C2H4 ta dùng các 
thuốc thử là 
A. nước vôi trong. B. dung dịch brom. 
C. nước vôi trong và dung dịch brom. D. nước và giấy quỳ tím. 
‘‘Xây dựng các dạng bài tập giúp học sinh luyện thi tốt 
vào lớp 10 phần hidrocacbon-chương IV Hóa học 9’’ 
8/15 
Câu 3: Hóa chất dùng để loại bỏ khí etilen có lẫn trong khí metan để thu được khí 
metan tinh khiết là 
A. dung dịch brom. B. dung dịch phenolphtalein. 
C. dung dịch axit clohidric. D. dung dịch nước vôi trong. 
Đáp án: 1-A 2-C 3-A 
Dạng 4: Bài tập về định lượng hiđrocacbon 
a) Bài tập tự luận 
Bài 1: Đốt cháy hoàn toàn 6,72 lít khí C2H2. 
a, Tính thể tích CO2 thu được (các khí đo ở đktc) 
b, Cho toàn bộ lượng CO2 thu được đi qua dung dịch Ca(OH)2 dư. Tính khối lượng 
chất rắn thu được? Đáp án: a) 13,44 lít b) 60 gam 
Bài 2: Đốt cháy hoàn toàn 0,15 mol hidrocacbon A thu được 6,72 lít khí CO2 ở đktc 
và 8,1 gam nước. Tìm công thức phân tử của A. Đáp án: C2H6 
Bài 3: Dẫn 11,2 lít (đktc) hỗn hợp gồm metan, etilen và axetilen đi qua nước brom 
dư thấy khối lượng bình tăng 4 gam và có 7,84 lít (đktc) khí thoát ra khỏi bình. 
 Tính % thể tích các khí trong hỗn hợp ban đầu ? Đáp án: 70%, 10%, 20% 
b) Bài tập trắc nghiệm 
Câu 1: Đốt cháy hoàn toàn 1 mol hidrocacbon X cần vừa đủ 3 mol khí oxi. Công 
thức của hidrocacbon là: 
A.CH4 B.C2H4 C.C2H2 D.C6H6 
Câu 2: Đốt cháy 46 g chất hữu cơ A thu được 88 g CO2 và 54 g H2O. Trong A có 
các nguyên tố 
 A. C. B. C, H. C. C, H, O. D. C, O. 
Câu 3: Đốt cháy hoàn toàn 6,4 gam khí metan, dẫn toàn bộ sản phẩm qua dung dịch 
nước vôi trong dư. Khối lượng kết tủa thu được là 
A. 20 gam. B. 40 gam. C. 80 gam. D. 10 gam. 
Câu 4: Đốt cháy hoàn toàn 3,36 gam hidrocacbon X bằng khí oxi. Hấp thụ hết sản 
phẩm cháy vào dung dịch Ba(OH)2 dư, thu được 41,37 gam kết tủa. Công thức của 
X là: A.CH4 B.C2H4 C.C4H10 D.C2H6 
Câu 5: Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp gồm C2H4, C3H6 và C4H8 bằng khí oxi. 
Hấp thụ hết sản phẩm cháy vào dung dịch nước vôi trong dư, thấy khối lượng bình 
tăng 12,4 gam. Giá trị của m là: 
A.2,4 B.12,4 C.2,8 D.4,8 
‘‘Xây dựng các dạng bài tập giúp học sinh luyện thi tốt 
vào lớp 10 phần hidrocacbon-chương IV Hóa học 9’’ 
9/15 
Câu 6: Dẫn 2,8 lít (ở đktc) hỗn hợp khí metan và etilen đi qua bình đựng dung dịch 
brom dư thấy có 4 gam brom đã phản ứng. Thành phần phần trăm về thể tích các 
khí trong hỗn hợp lần lượt là 
A. 50 % ; 50%. B. 40 % ; 60%. C. 30 % ; 70%. D. 80 % ; 20%. 
Câu 7: Đốt hoàn toàn 24 ml hỗn hợp axetilen và metan phải dùng 54 ml oxi ( các 
thể tích khí đo ở đktc). Thể tích khí CO2 sinh ra là 
A. 24 ml. B. 30 ml. C. 36 ml. D. 42 ml. 
Câu 8: Hỗn hợp X gồm 2 khí đều chứa nguyên tố cacbon và đều có tỉ khối so với 
H2 là 14. Đốt cháy hoàn toàn V lít (đktc) hỗn hợp X bằng khí oxi thu được sản 
phẩm gồm 0,12 mol CO2và 0,08 mol H2O. Giá trị của V là: 
A. 2,24 B. 2,016 C. 1,792 D. 1,344 
Đáp án: 1-B 2-C 3-B 4-A 5-C 6-D 7-B 8-C 
Dạng 5: Bài tập về thực nghiệm có hình. 
Câu 1: Tiến hành phản ứng giữa chất rắn E và nước, thu được một hidrocacbon 
có khả năng làm mất màu dung dịch brôm theo sơ đồ hình vẽ sau: 
 Chất rắn E 
 Dung dịch Br2 
Chất rắn E có thể là 
A. CaCO3 B. CaC2 C. Ca(OH)2 D. CaSO4 
Câu 2: Dẫn 1,792 lít (đktc) hỗn hợp khí E gồm metan và axetilen vào bình đựng 
dung dịch brôm (dung dư 20%) theo sơ đồ hình vẽ. 
 Hỗn hợp E 
 Dung dịch Br2 
Sau phản ứng hoàn toàn, khối lượng bình brom tăng thêm 1,3 gam. 
a) Sự biến đổi màu sắc của dung dịch Br2 quan sát được là 
A. Mất màu da cam C. Nhạt màu da cam 
‘‘Xây dựng các dạng bài tập giúp học sinh luyện thi tốt 
vào lớp 10 phần hidrocacbon-chương IV Hóa học 9’’ 
10/15 
B. Mất màu xanh D. Nhạt màu xanh 
b) Thể tích của khí metan trong hỗn hợp E là: 
A. 1,12 lít B. 1,344 lít C. 0,672 lít D. 0,896 lít 
Câu 3: Đốt cháy hoàn toàn 2,24 lít (đktc) hỗn hợp gồm metan và etilen bằng khí 
oxi, dẫn toàn bộ sản phẩm cháy vào bình đựng chất rắn P2O5 theo sơ đồ hình vẽ. 
Sản phẩm cháy 
 P2O5 
Kết thúc thí nghiệm, khối lượng bình đựng P2O5 tăng thêm bao nhiêu gam? 
A. 5,4 B. 7,2 C. 3,6 D. 1,8 
Đáp án: 1-B 2,a)-C; b)-C 3-C 
Dạng 6: Bài tập gắn bó với thực tiễn. 
a) Bài tập tự luận 
Bài 1: a) Vì sao ném đất đèn xuống ao làm cá chết? Trong nông nghiệp, đất đèn 
dùng để làm gì? 
b) Làm thế nào để biết dưới giếng có khí độc (CO) hoặc nhiều khí thiên nhiên 
(CH4)và không có oxi, để tránh khi xuống giếng bị ngạt? 
c) Vì sao có khí metan thoát ra từ ruộng lúa hoặc các ao (hồ)? 
d) Làm cách nào để quả mau chín ? 
Giải thích: a) Đất đèn có thành phần chính là canxi cacbua (CaC2), khi tác dụng với 
nước sinh ra khí axetilen và canxi hidroxit. 
2 2 2 2 22 ( ) ( 0)CaC H O C H Ca OH H      
Axetilen có thể tác dụng với nước tạo ra andehit axetic (CH3CHO). Các chất này 
làm tổn thương đến hoạt động hô hấp của cá vì vậy có thể làm chết cá. 
Trong nông nghiệp, từ lâu người ta đã dùng đất đèn để làm kích thích quả xanh 
mau chín và chín đồng loạt ở các kho, thường dùng để dấm dứa, chuối, cà chua, 
vào dịp cuối mùa đông, đầu mùa xuân. 
b) Trong các giếng đào đặc biệt nhiều ở vùng đồng bằng thường có khí độc 
CO, CH4 và không có O2. Mà người dân chúng ta hay có thói quen xuống giếng 
thau giếng hoặc vì lấy gầu múc nước Đã có nhiều trường hợp bị tử vong một lúc 
nhiều mạng người vì gặp phải giếng có khí độc (CO) gây đông máu, CH4và 
không có O2 gây ngạt trong tíc tắc, làm người xuống cứu cũng chết. Để tránh, tốt 
‘‘Xây dựng các dạng bài tập giúp học sinh luyện thi tốt 
vào lớp 10 phần hidrocacbon-chương IV Hóa học 9’’ 
11/15 
nhất không nên xuống các giếng đào, nếu có xuống phải đeo bình oxi. Còn muốn 
biết có khí độc (CO), hoặc nhiều khí thiên nhiên (CH4) và không có O2 chỉ cần 
lấy dây buộc một con gà, vịt  thả xuống nếu nó chết thì chứng tỏ có khí độc. 
c) Trong ruộng lúa, ao (hồ) thường chứa các vật thể hữu cơ. Khi các vật thể hữu 
cơ phân hủy trong điều kiện không có oxi sinh ra khí metan. 
Lợi dụng hiện tượng này người ta đã làm các hầm biogas trong chăn nuôi heo 
tạo khí metan để sử dụng đun nấu hay chạy máy  
d) Từ lâu người ta đã biết xếp một số quả chín vào giữa sọt quả xanh thì toàn bộ 
sọt quả xanh sẽ nhanh chóng chín đều. Bí mật của hiện tượng này đã được các nhà 
khoa học phát hiện khi nghiên cứu quá trình chín của trái cây. Trong quá trình chín trái 
cây đã thoát ra một lượng nhỏ khí etilen. Khí này sinh ra có tác dụng xúc tác quá trình 
hô hấp của tế bào trái cây và làm cho quả mau chín. 
b) Bài tập trắc nghiệm 
Câu 1: Hidrocabon nào sau đây được dùng làm nhiên liệu trong đèn xì để hàn cắt 
kim loại, mà phân tử chứa 1 liên kết ba? 
A. Etilen B. Benzen C. Axetilen D. Metan 
Câu 2: Hidrocabon nào sau đây phân tử có chứa 1 liên kết đôi, có tác dụng kích 
thích hoa quả mau chín? 
A. Etilen B. Axetilen C. Metan D. Benzen 
Câu 3: Polietilen được dung sản suất chất dẻo PE để làm túi nilon, thùng, can, nắp 
chai nhưng cũng là chất khó phân hủy và gây ô nhiễm môi trường. Chất nào sau 
đây được dung để trùng hợp tạo polietilen? 
A.CH4 B.C2H4 C.C2H2 D.C6H6 
Câu 4: Sự cố tràn dầu trên biển là thảm họa môi trường vì 
A. Dầu dễ tan trong nước B. Dầu lan rộng trên biển 
C. Dầu chìm xuống đáy biển D. Dầu bay hơi hết vào khí quyển 
Câu 5: Để dập tắt đám cháy nhỏ do xăng, dầu người ta dùng biện pháp nào sau đây 
A. Phun nước vào ngọn lửa. B. Phủ cát vào ngọn lửa. 
C. Thổi oxi vào ngọn lửa. D. Phun dung dịch muối ăn vào ngọn lửa. 
Đáp án: 1-C 2-A 3-B 4-B 5-B 
 Ví dụ bài kiểm tra khảo sát kết quả học tập phần hidrocacbon: 
UBND HUYỆN GIA LÂM 
TRƯỜNG THCS LỆ CHI 
ĐỀ KIỂM TRA KHẢO SÁT PHẦN HIDROCABON 
MÔN: HÓA HỌC 9 
Thời gian: 20 phút 
‘‘Xây dựng các dạng bài tập giúp học sinh luyện thi tốt 
vào lớp 10 phần hidrocacbon-chương IV Hóa học 9’’ 
12/15 
Họ tên: .. Lớp:  
Câu 1: Công thức phân tử của chất hữu cơ luôn chứa nguyên tố nào sau đây? 
A. Cacbon. B. Oxi. C. Hidro D. Nitơ. 
Câu 2: Axetilen có công thức phân tử là: 
A. C2H2 B. C2H4 C. CH4 D. C6H6 
Câu 3: Dãy các chất đều làm mất màu dung dịch brom là 
A. CH4, C6H6 B. C2H4, C2H2. C. CH4, C2H2. D. C6H6, C2H2. 
Câu 4: Cho các phương trình hóa học sau : 
 a) C6H6 + Br2 C6H6Br + HBr b) C2H6 + 3O2 2CO2 + 3H2O 
c) C2H2 + Cl2 C2HCl + HCl d) C2H4 + Br2 → BrCH2 – CH2Br 
e) C3H4 + 4O2 3CO2 + 2H2O 
Các phản ứng sai là : A. a,b,c B. a,e C. b,c,d D. b,c 
Câu 5: Để nhận biết các lọ mất nhãn riêng biệt gồm CO2, CH4, C2H4 ta dùng các thuốc 
thử là: A. Nước vôi trong. B. Dung dịch brom. 
C. Nước vôi trong và dung dịch brom. D. Nước và giấy quỳ tím. 
Câu 6: Hidrocabon nào sau đây phân tử có chứa 1 liên kết đôi, có tác dụng kích thích hoa 
quả mau chín? 
A. Etilen B. Axetilen C. Metan D. Benzen 
Câu 7: Đốt cháy hoàn toàn 1 mol hidrocacbon X cần vừa đủ 3 mol khí oxi. Công thức của 
hidrocacbon là: 
A.CH4 B.C2H4 C.C2H2 D.C6H6 
Câu 8: Polietilen được dung sản suất chất dẻo PE để làm túi nilon, thùng, can, nắp 
chai nhưng cũng là chất khó phân hủy và gây ô nhiễm môi trường. Chất nào sau 
đây được dung để trùng hợp tạo polietilen? 
A.CH4 B.C2H4 C.C2H2 D.C6H6 
Câu 9: Đốt cháy hoàn toàn 2,24 lít (đktc) hỗn hợp gồm metan và etilen bằng khí oxi, dẫn 
toàn bộ sản phẩm cháy vào bình đựng chất rắn P2O5 theo sơ đồ hình vẽ. 
Sản phẩm cháy 
 P2O5 
Kết thúc thí nghiệm, khối lượng bình đựng P2O5 tăng thêm bao nhiêu gam? 
A. 5,4 B. 7,2 C. 3,6 D. 1,8 
‘‘Xây dựng các dạng bài tập giúp học sinh luyện thi tốt 
vào lớp 10 phần hidrocacbon-chương IV Hóa học 9’’ 
13/15 
Câu 10: Hỗn hợp X gồm 2 khí đều chứa nguyên tố cacbon và đều có tỉ khối so với H2 là 
14. Đốt cháy hoàn toàn V lít (đktc) hỗn hợp X bằng khí oxi thu được sản phẩm gồm 0,12 
mol CO2và 0,08 mol H2O. Giá trị của V là: 
A. 2,24 B. 2,016 C. 1,792 D. 1,344 
-Hết- 
Đáp án: 1-A, 2-A, 3-B, 4-D, 5-C, 6-A, 7-B, 8-B, 9-C, 10-C. 
4. Hiệu quả SKKN: 
Chuyên đề này tôi vừa nghiên cứu thực hiện từ đầu học kì II năm học 2019 -
2020 thời gian thực hiện tuy ngắn song cũng thu được kết quả tương đối khả quan. 
Học sinh những lớp tôi tiến hành triển khai chuyên đề nắm vững được tính công 
thức phân tử, công t