SKKN Một số biện pháp nâng cao hiệu quả giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 5 – 6 tuổi tại lớp Lá 1, trường Mầm non Ea Na

đầu cho trẻ thể hiện nhu cầu, hứng thú khi chơi, tôi không áp đặt trẻ vào khuôn khổ, không áp đặt trẻ vào ý muốn chủ quan của mình. Song điều đó chưa thật sự mang lại hiệu quả cao, trẻ vẫn còn nhút nhát, chưa thật sự mạnh dạn thể hiện hết nhu cầu hứng thú của bản thân trẻ khi được trải nghiệm, đa số trẻ còn chơi theo bắt chước thao tác của cô hoặc bạn chứ chưa có sự sáng tạo trong các hoạt động. 
Điều đó dễ mang lại cho trẻ sự nhàm chán và ít tập trung, trước vấn đề đặt ra trong tâm trí tôi luôn suy nghĩ; vì sao trẻ không mạnh dạn trải nghiệm? Vì sao mỗi trẻ là một cá thể riêng biệt mà lại có chung thao tác chơi giống nhau?. Mặc dù trong năm học 2016- 2017 tôi đã áp dụng đổi mới phương pháp “Lấy trẻ làm trung tâm” nhưng kết quả chưa thật sự thuyết phục tôi, dù kết quả có tính khả thi, có sự chuyển biến rõ rệt so với kết quả đối chiếu trong những năm qua nhưng bản thân tôi vẫn chưa hài lòng, khi thực tế kết quả chưa đạt được như mục tiêu mà bản thân tôi đã đặt ra.
Trước kết quả đạt được bản thân tôi nhìn nhận lại và thấy còn nhiều vấn đề cần khắc phục như: Cách xây dựng kế hoạch, tạo môi trường giáo dục, học liệu và phương tiện, kỹ năng sư phạm chưa đủ sức thuyết phục trẻ, chưa thực sự là đòn bẩy cho mỗi cá thể trẻ khơi dậy và phát triển được tiềm năng trong con người trẻ, đa số giáo viên còn hướng dẫn nhiều, nói nhiều, trẻ ít được thực hành, trao đổi, một phần cũng do đồ dùng đồ chơi chưa đáp ứng được nhu cầu hứng thú của trẻ, chưa mang tính mở nên hoạt động của trẻ chưa đạt kết quả cao.
Để tháo gỡ khó khăn này, tôi tiếp tục tìm mọi giaỉ pháp, biện pháp tiếp tục cải tiến đề tài “Lấy trẻ làm trung tâm”. Tôi đã chọn phương pháp lập kế hoạch giáo dục trên quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, thiết kế đồ dùng học liệu mang tính mở, tạo môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Vì tôi tin chắc rằng trẻ sẽ phát triển mọi nhu cầu hứng thú của bản thân tối đa khi có sự hỗ trợ kịp thời và có một môi trường vật chất và xã hội đa dạng, phong phú theo hướng mở trên con đường “Lấy trẻ làm chủ thể của mọi quá trình hoạt động”.
Bởi một kế hoạch rõ ràng, có một môi trường xã hội thân thiện cùng với môi trường vật chất phong phú đa dạng sẽ là tiền đề tốt cho phép trẻ tham gia các hoạt động tích cực, chủ động sáng tạo và càng độc lập hơn trong quá trình bộc lộ hết khả năng hứng thú của bản thân trong khi hoạt động vậy đòi hỏi giáo viên phải linh hoạt, có trình độ chuyên môn cao, sáng tạo, năng động trong giảng dạy để giúp trẻ đạt được kết quả tốt nhất khi cho trẻ tự trải nghiệm, tìm tòi cái mới trong mọi hoạt động .
 Kết quả khảo sát chất lượng của trẻ đạt được cuối năm học 2016 – 2017 khi đa áp dụng đề tài như sau:
Tổng số trẻ: 42 trẻ; nữ: 18 trẻ; dân tộc: 4 trẻ; Khuyết tật: 01 trẻ.
 Kết quả khảo sát cuối năm học 2016- 2017
 STT
 Tiêu chí
Sau khi áp dụng đề tài năm học
Đạt
Chưa đạt
Số trẻ
Tỷ lệ %
Số trẻ
Tỷ lệ %
1
Trẻ hứng thú tham gia vào giờ học
35/42
83
7/42
16
2
Trẻ có ý thức tự thực hiện tốt yêu cầu của tiết học
37/42
88
5/42
11
3
Trẻ nắm vững kiến thức, kỹ năng vận dụng linh hoạt, sáng tạo vào thực tế.
36/42
86
6/42
14
4
Trẻ có kỹ năng sử dụng ngôn ngữ rõ ràng, mạch lạc.
37/42
88
5/42
11
5
Khả năng phát triển tính tự lập.
30/42
72
12/42
28
6
Hứng thú, thảo luận, thuyết trình ý tưởng sáng tạo
28/42
67
14/42
33
- Các nhiệm vụ cần giải quyết và sẽ được thực hiện:
Việc xây dựng thiết kế các giải pháp, biện pháp thủ thuật theo mục đích lấy trẻ làm trung tâm là rất cần thiết, giúp giáo viên xây dựng kế hoạch phù hợp với độ tuổi và đối tượng lĩnh hội kiến thức.
Trong mọi hoạt động nhà giáo dục đều lấy trẻ làm trung tâm thì sẽ giúp trẻ hiểu và ghi nhớ rất nhanh những việc tốt, việc gì không tốt, việc nên làm, việc không nên làm một cách dễ dàng. Chính vì vậy việc giúp trẻ học tốt, thể hiện được nhu cầu hứng thú của chính bản thân điều này giữ một vai trò hết sức quan trọng trong quá trình lĩnh hội tri thức của trẻ. 
Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là việc các nhà giáo dục không chỉ truyền đạt kiến thức cho trẻ một cách chủ động mà các nhà giáo dục tạo ra các điều kiện, các cơ hội để mọi đứa trẻ được chủ động, sáng tạo, tích cực hoạt động, tự chiếm lĩnh kiến thức và kinh nghiệm. Để đạt được điều này, giáo viên cần nắm được hứng thú, nhu cầu, trình độ, khả năng của từng trẻ trong lớp, trên cơ sở đó lựa chọn được nội dung, phương pháp phù hợp với từng nhóm, từng cá nhân trẻ.
Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cần đảm bảo: Hứng thú, nhu cầu, kỹ năng, thế mạnh của mỗi trẻ đều được hiểu, đánh giá đúng và được tôn trọng. Mỗi trẻ đều có cơ hội tốt nhất để thành công, giáo dục lấy trẻ làm trung tâm được thực hiện một cách tốt nhất và có hiệu quả nhất cần xây dựng môi trường giáo dục trong trường Mầm non là không thể thiếu được. Người giáo viên khi thiết kế các hoạt động qua từng chủ đề là phải lựa chọn xây dựng kế hoạch, bám sát kế hoạch của chuyên môn, tổ khối của trường, từ đó xây dựng kế hoạch phù hợp với đặc điểm nhận thức của trẻ lớp mình trực tiếp giảng dạy.
Tổ chức các hoạt động giáo dục lấy trẻ làm trung tâm làm nòng cốt là đã hình thành ở trẻ tính tự lập, giúp trẻ phát huy tính tích cực là tiền đề tốt cho trẻ bước vào các cấp học tiếp theo.
Khi tổ chức các hoạt động lấy trẻ làm trung tâm sẽ được thỏa mản nhu cầu khám phá, thể hiện được kỹ năng tiềm ẩn của bản thân, mặt khác giáo viên dễ dàng lồng ghép tích hợp trong các hoạt động. 
Không những nhà giáo dục mà hơn ai hết chính cha mẹ học sinh đều mong muốn trẻ hình thành và phát triển nhân cách sớm, đặc biệt là có thói quen tốt và hành vi có đạo đức tốt để hình thành nhân cách cho trẻ sau này. Với vai trò quan trọng như vậy, thử hỏi nếu chúng ta không làm tốt hoạt động lấy trẻ làm trung tâm, giúp cho trẻ thể hiện nhận thức của trẻ thì có mang lại được kết quả như mong đợi không? Hay chúng ta cứ tiếp tục dạy trẻ theo kiểu cô nói trẻ lắng nghe nếu việc dạy học của giáo viên không đổi mới kịp thời thì vô tình chúng ta đang kìm hãm sự phát triển về mọi mặt của trẻ. Vì trẻ đến trường chỉ ngồi lắng nghe thì làm sao tiềm năng trong mỗi trẻ được khơi nguồn và phát triển. 
Muốn vậy, giáo viên phải lựa chọn những đề tài và hình thức tổ chức như thế nào nhằm thu hút lôi cuốn trẻ? Thay đổi hình thức tổ chức như thế nào cho trẻ không nhàm chán? Để trẻ có hứng thú không bị nhàm chán trong các tiết học, muốn vậy trước hết ta phải giải quyết các vấn đề trên và thay đổi cách tổ chức giờ học, cách truyền đạt, cách đầu tư chuẩn bị đồ dùng, nghiên cứu các đề tài tạo trẻ hứng thú hơn với tất cả hoạt động trong một ngày ở trường mầm non bé học. Trước đây trẻ chưa làm được thì cô làm thay nhưng khi đã lấy trẻ làm trung tâm thì cô giáo chỉ giữ vai trò gợi mở, cô sẽ cho trẻ hoạt động, thảo luận theo nhóm, lắng nghe quá trình thuyết trình của các nhóm để hỗ trợ cho sự thiếu hụt mà đội mình chưa tìm ra.
Lấy trẻ làm trung tâm thì mỗi giáo viên cần phải giàu tri thức, sáng kiến, linh hoạt trong cách tổ chức và áp dụng được những thủ thuật tạo ra nguồn cảm hứng cho trẻ, kích thích tư duy trẻ hoạt động, có thể trong một tiết học nhưng quá trình hoạt động của trẻ lại mang lại những nhận thức khác nhau cách lĩnh hội kiến thức khác nhau về chiều sâu của nhận thức.
III. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề.
Để nâng cao chất lượng trong giáo dục theo hướng “Lấy trẻ làm trung tâm” tôi đã chọn những giải pháp và biện pháp mới như sau:
Giải pháp 1: Bồi dưỡng nâng cao phẩm chất, năng lực và biện pháp lấy trẻ làm trung tâm, thực hiện giải pháp này tôi đã chọn những biện pháp sau:
+ Ngoài năng lực kỹ năng sư phạm cần thiết, người giáo viên luôn có lòng yêu thương trẻ, đối xử công bằng với mọi trẻ.
Lòng yêu nghề mến trẻ chính là cách tiếp cận, là cầu nối vững chắc giữa cô và trẻ, ngôi trường và cô giáo chính là mái nhà và người mẹ thứ hai đối với trẻ. Thời gian của trẻ tiếp xúc với cô giáo và trẻ là rất cao, nếu như cô giáo không yêu thương trẻ, thì sẽ không gần gũi để chăm sóc và giáo dục trẻ tốt được, theo hình thức lấy trẻ làm trung tâm giáo viên cần bên cạnh trẻ, luôn là thang đỡ, là điểm tựa cho trẻ. Trong một lớp có nhiều nhóm trẻ và mỗi cá thể trẻ là một cá thể riêng biệt về hoàn cảnh sống cũng như nhận thức và ngôn ngữ khác nhau, chính vì vậy mà chỉ có lòng yêu thương, sự đối xử công bằng, tôn trọng cá nhân trẻ mới mang lại cho trẻ thông điệp an tâm, thân thiện. Như vậy trẻ sẽ không ngại ngùng chia sẻ cùng giáo viên những nỗi niềm tiềm ẩn trong tâm trí trẻ, chỉ có thể yêu thương gần gũi trẻ mới hiểu được đặc điểm tâm lý của từng cá thể trẻ, từ đó giáo viên mới hiểu trẻ đang nghĩ và muốn gì, từ đó có phương pháp sư phạm tác động vào trẻ, nói cách khác là giáo viên làm đòn bẩy cho trẻ thỏa sức thể hiện nhu cầu, hứng thú của bản thân, qua đó giáo viên sẽ thấy được tiềm năng hay hạn chế của trẻ mà linh hoạt tác động, điều chỉnh, giúp trẻ phát triển cân bằng trong các lĩnh vực phát triễn.
Ví dụ: Có một trẻ thường ngồi riêng biệt, ít phối hợp chơi cùng bạn. Là giáo viên nên tôi thường gần gũi trẻ, ân cần trò chuyện, dẫn trẻ cùng chơi, có thể bằng cử chỉ xoa nhẹ lên đầu trẻ, như vậy trẻ sẽ có sự an tâm, rồi tôi sẽ khơi hỏi trẻ chuyện gì đang xảy ra, từ đó rẽ nắm được nhu cầu hay tính cách của trẻ mà sớm đưa trẻ hòa nhập cùng bạn.
+ Người giáo viên cần có tinh thần trách nhiệm cao.
Trên thực tế, ngành nào cũng đòi hỏi mọi chủ thể đều có tinh thần trách nhiệm cao; Song đối với ngành sư phạm mầm non thì yếu tố này đặt biệt quan trọng. Giáo viên cần làm thế nào cho trẻ cảm thấy bản thân mình đang được cô yêu quý, cảm nhận giáo viên như một người mẹ, ân cần, đối xử công bằng với trẻ, để trẻ thể hiện được mọi nhu cầu hứng thú của bản thân thì người giáo viên cần tỉ mỉ và thật tinh tế mới nhìn thấy được nhu cầu của trẻ. Muốn được vậy không có cách nào khác ngoài giáo viên luôn có tinh thần trách nhiệm cao, luôn bên cạnh trẻ giúp đỡ trẻ khi cần thiết, không thả nổi trẻ, đến trường bằng cả tâm huyết, ngoài những giờ tổ chức hoạt động thì giáo viên luôn ân cần và luôn để mắt bao quát mọi trẻ chứ không vì chống đối cho qua ngày.
	Khi trẻ thơ đã có sự an tâm, tin tưởng từ cô giáo, trẻ sẽ tự tin, thực hiện được mọi mục tiêu của giáo viên xây dựng bằng nhiều cách khác nhau mà cũng có thể tất cả trẻ sẽ thành công. Trẻ được thỏa mãn nhu cầu hứng thú của bản thân như vậy tiềm năng của trẻ sẽ được phát triển, trẻ sẽ linh hoạt hơn trong mọi hoạt động và từ đó vốn kinh nghiệm sống của trẻ sẽ được tích lũy, đó là tiền đề cần thiết cho trẻ hình thành và phát triễn nhân cách một cách toàn diện.
 Giải pháp 2: Xây dựng kế hoạch dạy học lấy trẻ làm trung tâm, để thực hiện giải pháp này tôi thực hiện các biện pháp sau:
+ Xác định mục tiêu giáo dục: Để các hoạt động đạt hiệu quả cao, cần xác định mục tiêu rõ ràng có hệ thống và đầy đủ, cần nêu rõ kiến thức, kỹ năng, thái độ giáo dục trẻ sát với chủ đề đã chọn. Và khi thực hiện các hoạt động cần bám sát mục tiêu chương trình giáo dục mầm non và mục tiêu của từng lĩnh vực, các mục tiêu sẽ được cụ thể, nên mục tiêu đó cần có tính vừa sức, phù hợp với độ tuổi, nhằm từng bước giúp trẻ đạt được mục tiêu giáo dục theo nhiều cách lĩnh hội khác nhau căn cứ vào khả năng, nhu cầu, sự hứng thú nhận thức của mỗi trẻ để xác định mục tiêu và cụ thể nội dung.
Tổ chức mọi hoạt động giáo dục cần đặt trẻ vào vị trí trung tâm trong mọi quá trình giáo dục, cần xác định mục tiêu hướng vào trẻ, nghĩa là trẻ sẽ làm được gì? Sẽ làm như thế nào? Và kết quả của mỗi trẻ sẽ ra sao? Muốn giải mã cho những suy nghĩ ấy tôi đã tạo mọi cơ hội cho trẻ được tham gia vào hoạt động, luôn là điểm tựa là sự gợi mở khi trẻ cần, tạo cơ hội, đặt trẻ vào tình huống có vấn đề cho trẻ trải nghiệm, giao tiếp, suy ngẫm, phán đoán giải quyết vấn đề của mỗi nhóm hay của mỗi cá thể trẻ.
Ví dụ. Xác định mục tiêu chủ đề: Thế giới động vật
Sau khi học xong chủ đề này trẻ có thể:
Về lĩnh vực thể chất: Trẻ có khả năng thực hiện thành thạo một số vận động cơ bản (bò, chui, chạy nhảy, bắt chước dáng đi của một số con vật ). Có khả năng phối hợp nhịp nhàng giữa các giác quan.
Về lĩnh vực phát triển ngôn ngữ: Trẻ biết gọi đúng tên, nhận biết các bộ phận của động vật. Trẻ có khả năng nhận xét, nói và kể lại những điều mà trẻ quan sát được.
Về lĩnh vực nhận thức: Trẻ yêu thích khám phá, óc quan sát, phán đoán, khả năng so sánh, phân loại về các con vật. Có một số kiến thức hiểu biết sơ đẳng về một số con vật gần gũi.
Về lĩnh vực tình cảm, kĩ năng xã hội: Trẻ yêu thích các động vật, biết bảo vệ môi trường sống của động vật quý hiếm; Biết quý trọng người chăn nuôi.
Về lĩnh vực thẩm mỹ: Trẻ biết yêu thích cái đẹp và sự đa dạng phong phú của thế giới động vật.
+ Lựa chọn chủ đề
Khi lập kế hoạch giáo dục đòi hỏi người giáo viên phải có trình độ chuyên môn cao, nắm vững được chu trình lập kế hoạch bắt đầu bằng việc lựa chọn chủ đề, chủ đề có thể do giáo viên xác định cũng có thể xuất phát từ nhu cầu hứng thú của trẻ. Giáo viên có thể chọn chủ đề đã có trong chương trình giáo dục, cũng có thể dựa vào nhu cầu hứng thú, nhận thức của trẻ hoặc từ nhu cầu thực tế ở địa phương mà giáo viên lựa chọn chủ đề sao cho phù hợp với chương trình giáo dục trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Trong một năm học, đối với độ tuổi 5- 6 tuổi có 10 chủ đề. Và giáo viên là người được xác định. Muốn đáp ứng nhu cầu của trẻ, tránh sự áp đặt, trước khi chuyển sang chủ đề mới tôi sẽ giới thiệu trước ý tưởng của chủ đề ở lớp và lắng nghe ý tưởng hứng thú của trẻ về chủ đề. Khi lựa chọn và xây dựng chủ đề tôi luôn đề cao một số đặc điểm sau:
	Chủ đề cần đặt tên đơn giản, gần gũi với kinh nghiệm sống của trẻ, kiến thức được cung cấp theo nguyên tắc phát triển đồng tâm, nghĩa là từ gần đến xa, từ đơn giản đến phức tạp và mở rộng dàn về cuối chủ đề. Cho phép tích hợp các tri thức khác nhau trong các hoạt động của trẻ, mỗi chủ đề chứa đựng một số nội dung cần thiết, phong phú cho trẻ ít nhất 1- 2 tuần và không quá 5 tuần tránh sự nhàm chán của trẻ và tất cả nội dung đều đảm bảo tính an toàn tuyệt đối cả thể chất lẫn tinh thần đối với trẻ.
Ví dụ: Chủ đề hiện tượng tự nhiên
Tôi sẽ chọn hai chủ đề nhánh là; Tuần 1 “Một số hiện tượng tự nhiên” và Tuần 2 “Các mùa ở Đăk Lăk”. 
+ Xây dựng mạng nội dung và mạng hoạt động và kế hoạch tuần căn cứ vào đặc điểm nhận thức, thể hiện được nhu cầu hứng thú của trẻ.
Khi mục tiêu và chủ đề đã được xác định tôi tiến hành cụ thể hóa nội dung cho từng lĩnh vực, và nội dung được chọn là những gì trẻ chưa biết nhưng gần gũi phù hợp vùng miền nơi bé sinh hoạt. Để phát huy hết khả năng thực hiện của trẻ nghĩa là khơi dậy và phát triển tính tự lập của trẻ, khi thiết kế mạng nội dung giáo viên cần chú ý dựa trên đặc điểm nhu cầu của lứa tuổi và hứng thú của trẻ trong nhóm lớp, dựa trên nhu cầu, mong muốn của cha mẹ trẻ về sự phát triển của trẻ về các lĩnh vực. Mạng nội dung là thước đo cho giáo viên biết trình tự thực hiện trước sau một cách chủ động từ những nội dung, kiến thức, kĩ năng đơn giản, gần gũi đến mở rộng và mở rộng một cách đầy đủ trọn vẹn hơn nhưng vẫn không vượt qua “Vùng phát triển gần” mạng nội dung cần có sự kế thừa và phát triển. 
Ví dụ: Khám phá về côn trùng, hay khám phá hiện tượng tự nhiên
Đối với trẻ 4- 5 tuổi:
Giáo viên chọn đề tài “Khám phá một số loại côn trùng ”; “Khám phá một số hiện tượng tự nhiên ”.
Đối với trẻ 5- 6 tuổi:
Giáo viên nâng dần độ khó. Giáo viên cho trẻ phát triển nhận thức bằng cách chọn đề tài: “Tìm hiểu vòng đời của con bướm ”; ‘‘Phân loại côn trùng ” “Thí nghiệm sự bốc hơi của nước ”.
Song song với mạng nội dung là mạng hoạt động chiếm vị thế quan trọng. Giáo viên sẽ cho trẻ trải nghiệm hằng tuần, hằng tháng. Hơn nữa, tổ chức dưới hình thức “Học bằng chơi, chơi mà học”. Qua cách thức thao tác chơi, trẻ sẽ đúc kết kinh nghiệm, tích lũy kĩ năng cần thiết cho sự phát triển toàn diện. 
Giáo viên luôn là người hướng dẫn, khuyến khích, gợi mở, hỗ trợ, tạo cơ hội cho trẻ hoạt động. Cho nên giáo viên cần hiểu và tạo được sự liên kết xuyên suốt giữa mạng nội dung mạng hoạt động kết hợp kế hoạt tuần một cách linh hoạt giữa các lĩnh vực phát triển cho trẻ như vậy sẽ đáp ứng được nhu cầu, hứng thú của trẻ, làm cho các hoạt động của trẻ thêm sinh động hơn.
- Giải pháp 3: Tạo môi trường hoạt động lấy trẻ làm trung tâm, gồm các biện pháp sau:
+ Xây dựng môi trường vật chất gồm môi trường trong lớp và ngoài lớp học. Môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp những điều kiện tự nhiên, xã hội cần thiết, trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ. Xây dựng môi trường giáo dục phù hợp góp phần thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ. Qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện.
Để trẻ hứng thú trong mọi hoạt động việc xây dựng môi trường giáo dục là rất cần thiết. Chính vì vậy trang trí phòng học hợp lý, đảm bảo tính thẩm mỹ, tạo sự thân thiện chính là cách khơi nguồn cảm hứng cho trẻ. Đồ dùng, đồ chơi nguyên vật liệu cần đa dạng, phong phú mang tính mở và được bố trí hợp lí nhằm đảm bảo an toàn và đáp ứng được nhu cầu của trẻ. Đây là biện pháp quan trọng mà người giáo viên cần phải có đó là sự sáng tạo trong thiết kế xây dựng, lựa chọn đề tài cũng như tạo dụng cụ dạy học đồ dùng đồ chơi, cách sưu tầm tranh ảnh, xây dựng mô hình, tạo và lựa chọn môi trường hoạt động học trong và ngoài lớp cho trẻ giúp trẻ có điều kiện tiếp cận với cách học mới gây được sự tò mò thích khám phá trong trẻ hơn. Khi sử dụng biện pháp này trẻ được tiếp xúc với cách học mới mà trẻ hằng mong đợi ở tường, đồ dùng, thiết bị học càng phong phú thì trẻ sẽ có điều kiện tiếp cận nhiều hơn làm khắc sâu hình tượng ghi nhớ và nảy sinh nhiều sáng kiến với đồ dùng hơn.
Một môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự bố trí khu vực chơi và học trong lớp và ngoài trời phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát triển thể chất của trẻ, mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Xây dựng tốt môi trường giáo dục trong trường mầm non là phương tiện, điều kiện để trẻ phát triển toàn diện về thể chất, ngôn ngữ, trí tuệ, khả năng thẩm mỹ, tình cảm và kỹ năng xã hội, tạo tiền đề vững chắc tạo tiền đề chuẩn bị tâm thế tốt cho mọi trẻ tự tin bước vào lớp 1, phù hợp với phương châm của Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo: "Học bằng chơi, chơi mà học".
Thiết bị dạy học và môi trường giảng dạy là quá trình phối hợp linh hoạt và hợp lý những kinh nghiệm, thành tựu sử dụng, điều kiện cơ sở vật chất và cải tiến phương pháp dạy học của giáo viên. Đồ dùng phong phú đa dạng mang tính mở, phong phú đa dạng về các góc chơi sẽ tạo cho trẻ tăng thêm hứng thú, suy nghĩ về cách thiết lập, thao tác với đồ dùng học liệu sẽ giúp trẻ phát triển hài hòa về mọi mặt. Dạy học tập trung vào trẻ, lấy trẻ làm trung tâm để phát triển mọi khả năng của trẻ, tổ chức hướng dẫn trẻ học tập bằng cách tự phát hiện khả năng của mình và có niềm tin trong lao động, học tập, chính giáo viên và môi trường giáo dục đem đến cho trẻ sự thành công trong sáng tạo và thể hiện mình trong các góc chơi.
Ví dụ: Trẻ được tham gia góc chơi bán hàng theo môi trường đổi mới lấy trẻ làm trung tâm, với số lượng đồ dùng đồ chơi phong phú đa dạng về các sản phẩm, có đồ vật thật đáp ứng nhu cầu chơi của trẻ, chứ không còn rập khuôn các đồ dùng làm sẳn cho trẻ chơi đi chơi lại.
Hình 1:Xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm
+ Tạo môi trường xã hội thân thiện cho trẻ: Môi trường xã hội chính là bầu không khí giao tiếp giữa giáo viên và trẻ, giữa trẻ với trẻ, qua đó trẻ sẽ học và tri thức được hành vi, cử chỉ lời nói thái độ giao tiếp của giáo viên hay của bạn để bản thân trẻ tự tích lũy vốn kinh nghiệm trong cuộc sống, vốn kinh nghiệm đó được tạo ra trong quá trình tương tác. Một môi trường xã hội thân thiện sẽ cho phép trẻ hoạt động tích cực, chủ động và càng độc lập hơn. Môi trường chăm sóc giáo dục trong trường mầm non luôn luôn đảm bảo an toàn về thể chất lẫn mặt tâm lí, nhằm tạo thuận lợi giáo dục các kĩ năng xã hội cho trẻ.
Hình 2: Tạo môi trường hoạt động ngoài trời
- Giải pháp 4: Hình thức tổ chức các hoạt động chăm sóc giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, thông qua các biện pháp như sau:
+ Chú trọng tổ chức giáo