Trong giờ dạy môn mĩ thuật,đặc biệt là phân môn vẽ tranh đề tài có thành công hay không một phần nhờ vào các em học sinh, bởi vì nếu chỉ có lý thuyết mà không có thực hành thì không thể đạt kết quả tốt trong môn học này. Chúng ta đều hiểu rằng môn mĩ thuật ở trường tiểu học nói riêng cũng như trường phổ thông nói chung không phải là nhằm đào tạo học sinh trở thành hoạ sĩ, như trên đã phân tích đặc thù của môn học gồm các hoạt động bên trong và bên ngoài nên khi học sinh thực hành bài vẽ chính là lúc các em phải phối hợp hai hoạt động và bộc lộ những suy nghĩ, những cảm nhận của các em về thế giới xung quanh. Sự bộc lộ đó sẽ được thực hiện một cách dễ dàng nếu các em đã có kỹ năng thể hiện một cách thuần thục. Trước khi thực hành tôi cho học sinh quan sát xem một số bài vẽ của học sinh từ năm trước, bài đẹp, bài chưa đẹp gọi học sinh nhận xét tìm ra bài nào vẽ đẹp để các em học tập và tránh lặp lại cái sai của bài chưa đẹp sau đó mới cho học sinh thực hành và tôi thường dành khoảng 20 phút đề học sinh làm bài thực hành của mình. Có thể cho học sinh thực hành theo nhóm nhằm tạo không khí sôi nổi, tích cực, sáng tạo hơn. Hoặc cho học sinh thực hành cá nhân. Trong quá trình đó tôi chú ý và hướng dẫn cho một số em như:
+ Đối với học sinh năng khiếu: Tôi thường gợi mở cho các em thể hiện cảm xúc cảu mình trong bài vẽ, vì những em này cơ bản đã thuần thục các kỹ năng vẽ hình và vẽ màu.
rải nghiệm bản thân tôi thấy phân môn này có những ưu điểm như sau: Có các văn bản chỉ đạo cụ thể của Bộ Giáo dục và Đào tạo; nhà trường tạo điều kiện mua đủ sách và tài liệu tham khảo. Phụ huynh học sinh quan tâm đến việc học môn Mĩ thuật đã mua sách, vở và đồ dùng học tập cho các em đầy đủ. Đại đa số học sinh yêu thích môn Mĩ thuật, nhiều học sinh có năng khiếu về vẽ tranh đề tài; góp phần tạo hứng thú cho giáo viên khi lên lớp. Giáo viên được đào tào chương trình đại học sư phạm Mĩ thuật, yêu nghề, mến trẻ, thường xuyên học hỏi để đúc rút kinh nghiệm, trau dồi kỹ năng nghiệp vụ; vận dụng khá linh hoạt phương pháp dạy học mới giúp học sinh biết vẽ tranh đề tài có cảm xúc và giàu hình ảnh. Giáo viên, cha mẹ học sinh và xã hội cũng đã coi trọng môn Mĩ thuật như nhưng môn học khác, đó là một động lực to lớn để tôi tha thiết với nghề hơn. Một số em đã hiểu được nội dung của tranh đề tài, vẽ được theo trình tự các bước, bài vẽ thể hiện rõ hình ảnh chính, phụ của đề tài, biết cách sắp xếp bố cục hợp lý, màu sắc đậm nhạt tốt. Bên cạnh những ưu điểm trên thì vần còn một số tồn tại như sau: Do đặc điểm tâm lí lứa tuổi học sinh tiểu học còn nhỏ, sự tập trung không cao, các em chưa tự giác cao nhận thức của các em mới là làm quen với những kiến thức ban đầu, kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực hành còn yếu chưa chú ý đến vai trò của các bước thực hành.các em còn có thói quen vẽ ngay từng hình một, vẽ bố cục hình xộc xệch, méo mó. Lắp ghép hình với nhau tạo nên bố cục mà không chú ý đến các nhóm chính, nhóm phụ dẫn đến bài vẽ dàn trải không tập trung. Các hình tượng thường được nhìn một cách chi tiết và cụ thể không có sinh động về dáng và động tác, chủ yếu thể hiện ở góc độ chính diện. Các hình vẽ thường sắp xếp bằng nhau, màu sắc rực rỡ Các em chưa hiểu rõ nội dung của đề tài, một số em chưa nắm được đặc điểm cơ bản về hoạt động, sự vật của đề tài; phần lớn các em vẽ là dùng thước kẻ, vẽ hình quá nhỏ so với khổ giấy, nên không hào hứng với vẽ tranh đề tài. Nhìn chung kết quả chưa hoàn thành bài vẽ chiếm tỷ lệ cao. Năm học 2015 – 2016 tổng số học sinh toàn khối là 48 em, trong phân môn này ở khối 3 các em đạt kết quả chưa cao, đạt tỉ lệ hoàn thành tốt; đạt 39,74%. Tỉ lệ hoàn thành; đạt 60,26%. Năm học 2016 – 2017 tổng số học sinh toàn khối là 51 tỉ lệ hoàn thành tốt; đạt 40,5%. Tỉ lệ hoàn thành; đạt 59,5%. Hiện nay môn Mĩ thuật trong các trường phổ thông chỉ dạy 1 tiết/ tuần đó là phần thời gian quá ít không đủ cho các em tìm tòi và phát huy được khả năng sáng tạo của mình. Phần lớn trong các tiết Mĩ thuật là sự sao chép theo mẫu vẽ sẵn bên cạnh trang sách đã được in sẵn một cách máy móc mà không cần qua các bước ước lượng, phác thảo. Giáo viên phần lớn chưa quan tâm đến sự chuẩn bị kỹ càng cho bài dạy trước khi lên lớp (nhất là khâu chuẩn bị đồ dùng dạy học dặn học sinh chuẩn bị tư liệu ở nhà trước khi đến lớp), chưa quan tâm đến thực tiễn để học sinh lấy hình ảnh đưa vào bài vẽ. Nên khi dạy tiết vẽ tranh đề tài còn gặp nhiều khó khăn. Phần tìm, chọn nội dung đề tài, giáo viên chỉ giảng hình ảnh vẽ trong tranh chưa mở rộng nội dung dẫn dắt học sinh lựa chọn nội dung khác của đề tài. Không biết dạy như thế nào để phát huy tính tích cực, sáng tạo của mỗi học sinh sử dụng những hình thức tìm và chọn nội dung như thế nào để tiết học sinh động hào hứng không buồn tẻ, đơn điệu. Phần hướng dẫn cách vẽ thì đa số giáo viên chỉ đưa ra các bước thực hiện bằng lý thuyết, sau đó tất cả học sinh thực hành trên giấy mà chưa tìm được ra những cách khác để thu hút sự chú ý của học sinh. Học sinh chưa thực sự học tập một cách tích cực, tự chiếm lĩnh tri thức, tự tìm ra cách vẽ riêng cho bản thân. Điều đó đã phần nào hạn chế tư duy, óc sáng tạo của học sinh. Đa số giáo viên phụ thuộc vào sách giáo khoa, sách hướng dẫn, coi sách là mẫu chuẩn mà chưa biết xử lý linh hoạt kiến thức cho phù hợp với trình độ của các em. Vì vậy chưa phát huy được tính tích cực, sáng tạo của học sinh, dẫn đến học sinh tiếp thu bài một cách tự động; chưa khám phá, thâm nhập vào nội dung bài học Do quan điểm của các giáo viên khác, phụ huynh học sinh còn coi Mĩ thuật là môn học phụ. Dẫn đến tình trạng giáo viên Mĩ thuật chuyên tâm với việc dạy chưa cao. Đó là một số nguyên nhân dẫn đến tiết dạy chưa thành công. Muốn khắc phục được điều đó, giáo viên cần phải nghiên cứu kĩ chương trình để có kế hoạch hướng dẫn cho học sinh. Không hướng dẫn chung chung với tất cả học sinh, cần có phương pháp dạy học phù hợp từng đối tượng học sinh trên lớp. III. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề Mục đích của vẽ tranh đề tài là nhằm rèn luyện và phát triển ở học sinh trí nhớ, trí tưởng tượng sáng tạo, giúp cho các em nhận thực được cái hay cái đẹp của thế giới xung quanh, màu sắc và cảm xúc của bản thân. Dạy vẽ tranh đề tài là tiết dạy vẽ theo trí tưởng tượng, học sinh phải biết tưởng tượng để vẽ thành tranh, vì vẽ theo đề tài đòi hỏi học sinh bộc lộ cao hơn ở mức năng lực, có ý nghĩa riêng, có cách cảm thụ thế giới riêng. Vì vậy tranh đề tài tránh được sự sao chép, bắt chước, giống nhau, tạo điều kiện cho mỗi học sinh đều được tự do sáng tạo, được bộc lộ cái mới, cái riêng của mình trong tranh. Qua đó các em yêu thích cái đẹp và mong muốn thể hiện nó qua các bài vẽ. Lứa tuổi tiểu học là mầm móng của hoạt động sáng tạo. Người giáo viên cần có những tác động đúng hướng bằng các phương pháp dạy học tích cực thì mới tạo được tiền đề cho các bước phát triển hoạt động sáng tạo tiếp theo của học sinh. Một số giải pháp trong đề tài cung cấp cho học sinh một lượng kiến thức cơ bản nhất định để các em hiểu được cái đẹp thông qua: đường nét, hình mảng, đâm nhạt, bố cục,... Phát triển khả năng quan sát, nhận xét, tư duy, tưởng tượng, óc sáng tạo của học sinh, ngoài ra còn phát triển các kỹ năng cơ bản như kỹ năng quan sát, kỹ năng cảm thụ thẫm mĩ, kỹ năng tư duy, kỹ năng thực hành, kỹ năng đánh giá, kỹ năng vận dụng kiến thức vào cuộc sống hàng ngày. Qua nhiều năm giảng dạy tôi đã đúc kết được một số kinh nghiệm để giúp học sinh học tôt hơn phân môn vẽ tranh đề tài như sau: Bước thứ nhất: Liên hệ thực tế để học sinh nắm bắt được nội dung đề tài Phương pháp giúp học sinh vẽ tranh đề tài tốt nhất là liên hệ thực tiễn cho học sinh để dẫn dắt học sinh suy nghĩ và nhớ lại thực tế. Nhằm tập cho các em thói quan sát làm giàu vốn biểu tượng kinh nghiệm sống của các em đó là tiền đề của tranh đề tài được phong phú đa dạng và sinh động từ những yêu cầu thường xuyên giúp các em có thói quen quan sát hình thành trong trí nhớ vốn kiến thức giúp học sinh nhìn thấy cái hiện thực trong thiên nhiên, trong xã hội sau đó thể hiện trong bài vẽ của mình mang vẽ độc đáo riêng biệt. Ở các tiết học vẽ tranh đề tài, thường thì giáo viên sẽ cho học sinh quan sát nghiên cứu các bức tranh về chủ đề được giới thiệu ở tiết học, học sinh sẽ được tìm hiểu một cách chung chung về nội dung đề tài và hình thức thể hiện, nên các em rất mơ hồ về các hình ảnh cụ thể của từng đề tài. Vì vậy ở phần quan sát, nhận xét tôi đưa ra nhiều hệ thống câu hỏi để dẫn dắt học sinh đi từ cái chưa định hình đến cái cụ thể, để học sinh quan sát trả lời và rút ra được khái niệm, so sánh, phân tích tìm ra được đâu là hình ảnh chính, đâu là hình ảnh phụ của bức tranh. Ngoài ra tôi hướng dẫn cho các em ký họa một số hình dáng của các nhân vật, hoặc sự vật hiện tượng có liên quan đến nội dung đề tài để học sinh có thêm vốn ngân hàng hình ảnh riêng cho mình. Từ những thói quen này dần dần sẽ hình thành trong ý thức của mỗi em thói quen quan sát cũng như kỹ năng vẽ, các em có thể vẽ được mọi lúc mọi nơi. Ngay từ đầu năm học tôi dành riêng cho các em một ít thời gian ngoài chương trình học để giới thiệu với các em những bước cơ bản của kí họa về người, vật, cây cối, phong cảnh,...qua các bài kí họa đó các em sẽ có vốn ngân hàng hình ảnh đề sắp xếp vào tranh ở tất cả các bài vẽ tranh đề tài. Để giúp các em dễ hiểu và nắm được phương pháp kí họa tốt hơn tôi phải kèm theo một số tranh đề tài với các bài ký họa để hân tích cho các em hiểu. Sau đó tôi yêu cầu mỗi em sẽ có một cuốn sổ tay riêng để ghi chép kí họa, mỗi ngày phải vẽ ít nhất một dáng (Người, vật, cây cối,...) sau một tuần đến tiết của tôi thì yêu cầu học sinh đem bài kí họa cho tôi kiểm tra, để động viên khích lệ việc kí họa của các em, tôi thường xuyên kiểm tra và nhận xét để các em hứng thú hơn. Hình ảnh Học sinh ký họa Ví dụ: Khi dạy Bài 14: Vẽ tranh đề tài Trường em Tôi gợi ý cho học sinh một số câu hỏi như: + Em định vẽ gì ở đề tài này? (Sân trường giờ ra chơi, chúng em đến trường,....) + Hình ảnh nào em thích nhất? (Các bạn nhảy dây, cắp sách đến trường, khung cảnh lớp học,...) + Đặc điểm nào giúp em nhận biết các bạn đang đi chơi, đang đi học? (Đi học mặc trang phục học sinh, đeo cặp,....) + Trong đề tài Trường em, em vẽ hình ảnh nào chính, hình ảnh nào phụ? (Hình ảnh các bạn học sinh là chính, khung cảnh xung quanh là phụ) + Có thể gọi môt vài em lên bảng để mô tả lại hình dáng của hoạt động đó. (Hình dáng đi, đứng, nhảy,..) Bằng nhiều sự gợi ý khác nhau để các em lựa chọn những hình ảnh khác nhau để sắp xếp vào bài vẽ của mình sao cho hợp lý. Nhờ đó trong giờ học vẽ giáo viên có thể đàm thoại với học sinh về đề tài. Các em nhớ lại và tưởng tượng lại những hình ảnh, quan cảnh đã quan sát được trong cuộc sống, sau đó thể hiện chúng trên bài vẽ của mình với nét vẽ độc đáo riêng biệt của từng em. Như vậy tranh vẽ của học sinh sẽ phong phú sinh động hơn là bắt chước tranh mẩu hoặc tranh vẽ các bạn. Giáo viên cần tập luyện cho các em biết quan sát từ tổng thể đến chi tiết. Tức là từ hình dáng khái quát đến các đặc điểm chi tiết. Bước thứ hai: Công tác chuẩn bị Đối với tôi khi lên lớp luôn nghiên cứu và chuẩn bị bài bám sát chuẩn kiến thức kỹ năng, phù hợp với đối tượng học sinh của mình. Ngoài ra việc chuẩn bị đồ dùng trực quan cũng rất quan trọng vì nếu không có tranh mẫu không có gợi ý thì học sinh sẽ rất lúng túng. Vì thế việc treo tranh mẫu và phân tích giảng giải cách sắp xếp bố cục hình ảnh, màu sắc ở từng bức tranh để các em quan sát là việc làm hết sức cần thiết. Nếu giáo viên chỉ nói mà không có tranh minh hoạ thì học sinh rất khó tiếp thu. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa lời giảng và tranh minh hoạ nhằm gợi ý để học sinh suy nghĩ nhớ lại những hình ảnh có liên quan tới đề tài (người, con vật, nhà cửa, cây cối có thể đưa vào tranh). Cần lưu ý học sinh chọn hình ảnh chính, hình ảnh phụ và cách sắp xếp các hình ảnh đó sao cho hợp lý, cân đối, có trọng tâm rõ nội dung. Tuỳ theo nội dung cụ thể của từng bài mà chọn hình ảnh sắp xếp bố cục cho phù hợp, tránh tham lam, ôm đồm, tránh sơ lược, đơn điệu. Sau mỗi tiết học Mĩ thuật tôi dặn dò học sinh về nhà quan sát, nắm bắt các hình dáng, đặc điểm của sự vật, hiện tượng có liên quan đến bài vẽ tranh đề tài ở tiết sau và sưu tầm cách tranh ảnh có liên quan đến đề tài. Ví dụ: Bài 17: Vẽ tranh đề tài Chú bộ đội tôi chuẩn bị một số hình ảnh như sau: + Tranh mẫu về các nội dung liên quan đến chú Bộ đôi như: Các chú hành quân, Bộ đội vui cùng dân, chân dung chú bộ đội,... + Tranh hướng dẫn các bước vẽ tranh đề tài Chú bộ đội + Một số bài vẽ về đề tài chú bộ đội của học sinh năm trước. Ngoài ra ở một số đề tài tôi làm mô hình mô phỏng lại nội dung bức tranh để các em dễ nắm bắt hình dáng của người, vật, cây cối,.... Đối với học sinh cần chuẩn bị đầy đủ đồ dùng học tập môn Mĩ thuật như: Vở tập vẽ (giấy vẽ), màu, tẩy, bút chì. Ngoài ra còn phải sưu tầm một số tranh ảnh về đề tài mà giáo viên đã dặn dò ở tiết học trước. Đem theo tập ký họa của riêng mình để có thể vận dụng được một số hình dáng đã ký họa trước đó vào bài thực hành vẽ tranh đề tài này. Bước thứ ba: Hướng dẫn cách vẽ Vẽ tranh đề tài có 4 bước để thực hiện, ở lớp 3 thì chỉ cần các em hệ thống lại kiến thức đã học và tôi nhắc lại cho các em bằng cách treo hình ảnh minh họa các bước . Tuy nhiên trong quá trình hướng dẫn, chúng ta không nên quá cứng nhắc, áp đặt theo cách máy móc, rập khuôn dẫn đến bài vẽ của các em không có tính sáng tạo. Thường thì trong quá trình hướng dẫn học sinh cách vẽ tôi chú ý đến việc sắp xếp bố cục ra sao, hình vẽ như thế nào cho phù hợp, không những vậy tôi còn khơi gợi những hình ảnh liên quan để các em hình thành tính liên hệ trong bài vẽ. Các bước để vẽ tranh đề tài chú bộ đội Khi các em đã vẽ hình ảnh và sắp xếp bố cục chuẩn rồi thì việc vẽ màu cũng rất quan trọng. Khi hướng dẫn vẽ màu cần lưu ý hướng dẫn cách sử dụng các chất liệu màu (màu dạ, sáp màu, màu nước , màu bột....) thông qua việc giới thiệu các bức tranh cụ thể và thực hành vẽ mẫu của giáo viên. Cùng với việc hướng dẫn cách sử dụng là việc hướng dẫn vẽ màu và phối hợp màu cho phù hợp với bố cục và nội dung của bức tranh. Thường thì học sinh Tiểu học rất thích vẽ màu nguyên chất và khi vẽ màu các em thường vẽ theo bản năng. Nếu sự tác động của giáo viên không đúng lúc, đúng chỗ thì sẽ ảnh hưởng không tốt và làm mất đi những màu sắc trong sáng và ngây thơ của các em. Chính vì thế việc hướng dẫn cho học sinh vẽ màu cần khéo léo và mang tính chất gợi ý, động viên khích lệ, tránh ép buộc các em vẽ màu theo ý của giáo viên hoặc bắt chước tranh mẫu. Bước thứ tư: Sử dụng phương pháp dạy học: Trong một tiết dạy tôi đều áp dụng những phương pháp khác nhau nhằm tạo hứng thú cho học sinh, để học sinh không bị nhàm chán và có hứng thù hơn ở những tiết học sau: Ví dụ: Bài 17: Vẽ tranh đề tài Chú bộ đôi tôi sử dụng một số phương pháp như sau: + Phương pháp trực quan: Trước khi học vẽ đề tài tôi yêu cầu học sinh tìm hiểu trước ở nhà qua sách báo, kênh thông tin đại chúng, tivi,....về đặc điểm của chú bộ đội. Bên cạnh đó tôi đưa ra một số tranh mẫu với hệ thống câu hỏi gợi mở để học sinh dễ dàng hình dung được đề tài mình sắp vẽ (Hình dáng của chú bộ đội như thế nào? Trang phục của chú bộ đội màu gì?,Chú bộ đội thưởng ở đâu? Làm nhiệm vụ gì?....) Nhờ đó trong giờ học tôi có thể đàm thoại với học sinh thông các các tranh ảnh cụ thể hoặc qua những gì em nhìn thấy trong cuộc sống, để các em thể hiện trên bài vẽ của mình một cách sinh động hơn và có nét độc đáo riêng biệt của từng em. Trong giờ học, tôi chuẩn bị một số tranh vẽ của học sinh các lớp trước, có bài vẽ chưa tốt, bài vẽ tốt để học sinh quan sát nhận xét. Từ đó các em nhận ra được cái hay cái đẹp và cái chưa đẹp trong tranh của bạn, việc quan sát nhận xét thường xuyên sẽ giúp các em dần dần hình thành thị hiếu và kỹ năng thẩm. Giúp cho các em học tập được kinh nghiệm của bản thân. Như vậy khi vẽ tranh các em sẽ phát huy những mặt tốt, hạn chế trong cách sắp xếp bố cục và sử dụng màu sắc. Một số tranh mẫu của học sinh Sau khi học sinh quan sát nhận xét tranh mẫu, tôi hướng dẫn phân tích các sắp xếp bố cục trong tranh đâu là hình ảnh, đâu là hình ảnh chính, đâu là hình ảnh phụ. Qua đó thể hiện nội dung của chủ đề như thế nào, cách sử dụng màu sắc ra saosự phân tích của tôi sẽ củng cố thêm những kiến thức về cách vẽ tranh cho các em, để tránh trường hợp sao chép và bắt chước hình vẽ mẫu thì tất cả các tranh mẫu đều phải cất đi. + Phương pháp thảo luận nhóm: Tôi tổ chức cho các em ngồi theo nhóm và đưa cho mỗi nhóm một hệ thống câu hỏi. Ví dụ: Bài 17: Vẽ tranh đề tài về chú bộ đội. Tôi đưa mỗi nhóm một câu hỏi về một binh chủng. Nhóm 1: Em biết chú bộ đội bộ binh thường mặc quần áo màu gì? Công việc chú như thế nào? Nhóm 2: Em biết chú bộ đội không quân mặc quần áo màu gì?,.... Còn mỗi nhóm tương tự như vậy. Các nhóm sẽ phát biểu ý kiến của nhóm mình, các nhóm khác bổ sung ý kiến. Sau khi nhóm trình bày, tôi cho các em xem tranh để các em quan sát, nhận xét nhằm làm chính xác các biểu tượng về chú bộ đội. + Phương pháp tổ chức trò chơi: Để các cũng cố kiến thức và giúp các em nắm vững các bước tiến hành bài vẽ tranh đề tài thì tôi tổ chức cho học sinh chơi trò chơi “Nhanh tay, nhanh mắt” trong vòng 3 phút. Trò chơi thi sắp xếp hoàn thành bức tranh theo các bước nhanh nhất (giáo viên xếp lộn xộn các hình gợi ý). Hoặc : Lựa chọn các hình ảnh cắt rời dán vào giấy A3 hoàn chỉnh bức tranh. Các trò chơi này có thể tổ chức thi theo nhóm sẽ sôi nổi hơn. Sau khi chơi nhận xét đánh giá và rút ra nội dung của các bước đề vẽ tranh đề tài và yêu cầu học sinh nhắc lại để khắc sau kiến thức. + Phương pháp luyện tập thực hành: Bất cứ bài vẽ nào thì phương pháp này đều được áp dụng, sau khi đã nắm được kiến thức một cách cụ thể về lý thuyết sẽ vận dụng vào bài thực hành, các em hiểu được nội dung đề tài và nắm được các bước để vẽ tranh đề tài thì các em sẽ thể hiện vào bài của mình tốt hơn. Phương pháp này không những giúp học sinh rèn luyện được kỹ năng vẽ mà còn giúp các em kích thích được óc sáng tao, trí tưởng tượng của mình. Bước thứ năm: Tổ chức thực hành Trong giờ dạy môn mĩ thuật,đặc biệt là phân môn vẽ tranh đề tài có thành công hay không một phần nhờ vào các em học sinh, bởi vì nếu chỉ có lý thuyết mà không có thực hành thì không thể đạt kết quả tốt trong môn học này. Chúng ta đều hiểu rằng môn mĩ thuật ở trường tiểu học nói riêng cũng như trường phổ thông nói chung không phải là nhằm đào tạo học sinh trở thành hoạ sĩ, như trên đã phân tích đặc thù của môn học gồm các hoạt động bên trong và bên ngoài nên khi học sinh thực hành bài vẽ chính là lúc các em phải phối hợp hai hoạt động và bộc lộ những suy nghĩ, những cảm nhận của các em về thế giới xung quanh. Sự bộc lộ đó sẽ được thực hiện một cách dễ dàng nếu các em đã có kỹ năng thể hiện một cách thuần thục. Trước khi thực hành tôi cho học sinh quan sát xem một số bài vẽ của học sinh từ năm trước, bài đẹp, bài chưa đẹp gọi học sinh nhận xét tìm ra bài nào vẽ đẹp để các em học tập và tránh lặp lại cái sai của bài chưa đẹp sau đó mới cho học sinh thực hành và tôi thường dành khoảng 20 phút đề học sinh làm bài thực hành của mình. Có thể cho học sinh thực hành theo nhóm nhằm tạo không khí sôi nổi, tích cực, sáng tạo hơn. Hoặc cho học sinh thực hành cá nhân. Trong quá trình đó tôi chú ý và hướng dẫn cho một số em như: + Đối với học sinh năng khiếu: Tôi thường gợi mở cho các em thể hiện cảm xúc cảu mình trong bài vẽ, vì những em này cơ bản đã thuần thục các kỹ năng vẽ hình và vẽ màu. Ví dụ: Khi em vui tươi thì em sẽ vẽ khuôn mặt như thế nào? Màu sắc ra làm sao? Khi buồn sẽ thể hiện qua bài vẽ như nào? Như vậy học sinh sẽ hình thành được thị hiếu thẩm mĩ của mình và có thể áp dụng được trong cuộc sống hàng ngày như khi tham gia những ngày lễ tết, lễ hội em sẽ chọn trang phục có màu sắc sặc sỡ và ngược lại sẽ chọn màu sắc trầm, không lèo loẹt. + Đối với học sinh chưa đạt được yêu cầu bài vẽ: Đa số những em này thường lúng túng ở phần chọn nội dung đề tài và cách sắp xếp hình ảnh như thế nào cho hợp lý. Ở những em như vậy tôi gợi mở cho các em băng những câu hỏi đơn giản như bài vẽ tranh đề tài các con vật thì em muốn vẽ con vật nào? Con vật đó có những đặc điểm gì? Con vật đó sống ở đâu? Và hướng dẫn cho các em sắp xếp hình ảnh chính là gì?, hình ảnh chính đặt ở vị trí nào trong bức tranh?,....Và bằng những lời động viên, khích lệ để giúp học sinh mạnh dạn hơn khi vẽ tranh đề tài. Bước thứ sáu: Tổ chức trưng bày sản phẩm Cuối tiết học của từng bài, giáo viên cần dành thời gian để nhận xét, đánh giá bài vẽ của học sinh (nên dùng dây, cặp, nam châm treo, dán bài trên bảng). Học sinh trưng bày theo nhóm hoặc cá nhận. Việc nhận xét và đánh giá đúng sẽ có tác dụng động viên khích lệ tinh thần học tập của học sinh. Nếu đánh giá chung chung, hoặc không đúng khả năng sẽ làm mất hứng thú chán nản và không thích vẽ. Bởi vậy khi đánh giá kết quả bài vẽ giáo viên cần chú ý để học sinh được tự trình bày quan điểm của mình và thuyết trình về bài vẽ cũng như có thể bảo vệ bài của mình đẹp ở chổ nào? Nội dung phù hợp với đề tài chưa? Màu sắc đã hài hòa, thể hiện rõ hình ảnh chính phụ, có đậm, có nhạt chưa?....Qua phần tự nhận xét bài của mình hoặc bài của bạn học sinh sẽ cũng cố được phần kiếm thức đã học và rút ra được một số kinh nghiệm ở bài học sau và cách để học sinh tự trình bày nhận xét, thuyết trình về sản phẩm của mình cũng giúp học sinh rèn luyện kỹ năng nói và tự tin trước đám đông. Giáo viên lấy khen
Tài liệu đính kèm: