SKKN Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5 - 6 tuổi vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1

SKKN Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5 - 6 tuổi vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1

Ở trường mầm non, giáo viên cần mở rộng vốn từ bằng những gì gần gũi, phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ. Ở nhà cha mẹ có thể ôn lại những bài học đó cho con bằng tiếng Việt (hạn chế nói tiếng mẹ đẻ). Nói chuyện với con, cắt nghĩa của từ cho con hiểu là sự chuẩn bị tốt cho việc đọc, viết ở lớp 1của trẻ. Vì chúng ta biết ngôn ngữ là phương tiện hình thành và phát triển nhận thức của trẻ về thế giới xung quanh. Ngôn ngữ là phương tiện phát triển tình cảm, đạo đức, thẩm mỹ, đồng thời ngôn ngữ là công cụ giúp trẻ hòa nhập công đồng.

Nhà trường và gia đình phải tạo cho con lòng tự tin, ý thức kỷ luật, hành vi văn minh, biết thương yêu giúp đỡ mọi người và có ý thức giữ gìn của công Đó là những việc đơn giản nhưng thiết thực để hình thành kỹ năng sống cho trẻ ở bậc học tiếp theo. Tuyệt đối không cho trẻ học trước chương trình lớp 1 mà chỉ dạy trẻ phát âm, tô đúng 29 chữ cái trong chương trình mẫu giáo, rèn luyện cơ tay, phối hợp các trò chơi vận động giúp cho cơ thể dẻo dai và đôi tay khéo léo sau này.

Giáo dục cho trẻ có ý thức tự giác về bản thân như: Chơi xong tự cất đồ chơi. Đặt câu hỏi để khích thích trẻ biểu lộ những suy nghĩ, cảm xúc của mình thông qua tranh ảnh, hình vẽ, thơ, truỵên. Giáo dục trẻ có thói quen tự phục vụ bản thân như: biết tự mặc áo, sắp xếp bàn học, bàn ăn . Giúp trẻ lựa chọn và tham gia các hoạt động chơi nhằm phát triển tính tự tin, tự lực và sáng tạo của trẻ, từ đó kích thích lòng mong mỏi, hào hứng được đến trường học.

Ngôn ngữ là phương tiện quan trọng giúp trẻ phát triển trí tuệ, tiếp thu kiến thức học tập ở trường phổ thông. Hình thành và phát triển kỹ năng nghe, nói, tiền đọc, tiền viết cho trẻ là nền tảng để trẻ hiểu về thế giới chữ viết và tiếp nhận nhiều tri thức mới.

 

doc 28 trang Người đăng hieu90 Lượt xem 1968Lượt tải 4 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "SKKN Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5 - 6 tuổi vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
 huynh trả trả lời không cần chuẩn bị gì hết.
+ 50 % phụ huynh trả trả lời là phải chuẩn bị cho trẻ biết đọc, biết viết, biết làm toán.
+ 15 % phụ huynh trả trả lời là phải chuẩn bị cho trẻ đầy đủ về thể lực, trí tuệ, đạo đức, thẩm mỹ và lao động cũng như tâm lý của trẻ trước khi vào lớp một.
* Mặt được.
- Nhìn chung các bậc phụ huynh đã biết lo lắng trong việc chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1. 
 - Trẻ được học theo đúng độ tuổi và thực hiện chương trình giáo dục mầm non mới của Bộ GD&ĐT.
* Mặt còn hạn chế.
- Một số phụ huynh chưa quan tâm tới việc chuẩn bị tâm thế cho com em mình vào lớp 1, lầm tưởng rằng để cho trẻ học tập tốt ở trường phổ thông cần dạy trước cho trẻ như: Tập viết, tập đọc, tập làm toán nên bắt trẻ phải đi học trước chương trình lớp 1.
* Nguyên nhân.
93.3 % học sinh là người đồng bào DTTS tâm lí nhút nhát, hay sợ hãi, ngại giao tiếp với người lạ nên gặp nhiều khó khăn trong công tác dạy và học. 
Một số gia đình do không nắm được một cách vững vàng đặc điểm tâm, sinh lý trẻ em, do quá nôn nóng và lo lắng nên đã vội vã yêu cầu các cháu học đọc, học viếtngay từ lứa tuổi mầm non.
Một vài lớp mầm non tư thục trên địa bàn và cùng lân cận dạy tập đọc, tập viết trước chương trình lớp một cho các cháu 5 tuổi. Dạy không theo phương pháp cơ bản của giáo viên Tiểu học dẫn đến sự khập khễnh, không thống nhất về cách phát âm, quy trình chữ viết, cấu tạo nét chữ giưa giáo viên mầm non và tiểu học.
II.3. Giải pháp, biện pháp.
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp.
Giúp trẻ phát triển toàn diện các lĩnh vực như: phát triển về thể chất, tình cảm, nhận thức, ngôn ngữ, thẩm mỹ. Hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1, hình thành ở trẻ em những chức năng tâm sinh lí, năng lực và phẩm chất mang tính nền tảng, những kỹ năng sống cần thiết phù hợp với lứa tuổi, khơi dậy và phát triển tối đa những khả năng tiềm ẩn, đặt nền tảng cho việc học ở cấp học tiếp theo và cho việc học suốt đời.
Giúp cho phụ huynh nhận thức được ý nghĩa của việc chuẩn bị tâm thế sẵn sàng cho trẻ vào lớp một là vấn đề cấp bách và cần thiết với trẻ 5- 6 tuổi.
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp.
Đối với trẻ 5-6 tuổi, việc đến trường phổ thông được coi như một bước ngoặt quan trọng của cuộc đời. Đó là trẻ được chuyển qua một lối sống mới với những hoạt động mới, những quan hệ mới của một người học sinh thực thụ.
Đến trường phổ thông, trẻ được hòa nhập vào những mối quan hệ mới với người xung quanh như: thầy, cô, bạn bè và những người lớn xung quanh... Khác với trường mầm non, trẻ sống trong cuộc sống, sinh hoạt như gia đình. Hơn nữa ở mỗi giai đoạn phát triển đều có những yêu cầu về tâm, sinh lý, về xã hội đòi hỏi mỗi học sinh phải thích ứng với hoạt động học tập. Nếu chúng ta không chuẩn bị cho trẻ thích ứng được thì không những việc học tập không đạt kết quả cao mà cuộc sống của trẻ còn trở nên nặng nề. Vì vậy, phải chuẩn bị một cách toàn diện cho trẻ đến trường.
Trong điều kiện hiện tại của đơn vị tôi nhận thấy cần phải suy nghĩ, làm thế nào đó để giúp giáo viên, phụ huynh đưa chất lượng chăm sóc, nuôi dưỡng, giảng dạy trong nhà trường được nâng cao, chuẩn bị tâm thế tốt cho trẻ sẵn sàng vào lớp 1. Vì vậy mà tôi đã tìm ra được một số giải pháp sau:
 b1: Làm tốt công tác tuyên truyền cho cán bộ địa phương, cán bộ, giáo viên trong nhà trường và cha mẹ học sinh trên địa bàn để mọi người thấy được ý nghĩa của việc chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5-6 tuổi vùng đồng bào DTTS vào lớp1.
          Vào đầu năm học Ban giám hiệu nhà trường tổ chức triển khai đến tận cán bộ giáo viên và các tổ chức đoàn thể trong đơn vị học tập các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng và Nhà nước, nhiệm vụ của năm học và chỉ đạo sâu về công tác chuẩn bị tâm thế tốt cho trẻ 5-6 tuổi vào lớp 1. 
Xây dựng kế hoạch tuyên truyền tới cha mẹ học sinh và các cán bộ địa phương, trưởng thôn buôn xuyên suốt có sự đầu tư ở một số thời điểm, tận dụng triệt để các cuộc hội họp, sinh hoạt của chi bộ, các đoàn thể, các buổi tổ chức lễ hội... 
Chú trọng phát huy đội ngũ tuyên truyền viên của nhà trường là những cán bộ, giáo viên, nhân viên phối hợp với trưởng thôn buôn, Hội phụ nữ, Đoàn thanh niên, Ban đại diện cha mẹ học sinh hỗ trợ tuyên truyền những nội dung nuôi dạy trẻ khoa học, sát với thực tế nâng cao kiến thức chăm sóc giáo dục trẻ, việc chuẩn bị tâm thế tốt cho trẻ 5 - 6 tuổi chuẩn bị vào lớp 1. Giải thích cho họ hiểu nếu trẻ được chuẩn bị tốt cả về mặt thể chất, tinh thần thì trẻ sẽ nhanh nhẹn, hoạt bát, khi vào lớp 1 sẽ tự tin, không bỡ ngỡ và hòa đồng vào môi trường mới học hành đạt kết quả tốt hơn. 
          Về phía nhà trường thường xuyên phối hợp với phụ huynh chủ động tổ chức tuyên truyền với nhiều hình thức như: Tổ chức hội thi “Bé khỏe bé ngoan, thi an toàn giao thông, biểu diễn thời trang, tiếng hát mừng xuân...”. Tổ chức các buổi truyền thông qua các hoạt động như: Khai giảng năm học mới, tết trung thu, sơ kết, tổng kết... góp phần tạo sự chuyển biến trách nhiệm của cha mẹ học sinh. 
b2. Chuẩn bị tốt cho trẻ về mặt tâm thế học tập.
Tâm thế sẵn sàng đi học là một yếu tố tâm lý quan trọng của trẻ 5-6 tuổi khi các cháu được đến trường Tiểu học. Nó kích thích tính tích cực học tập và tham gia vào các hoạt động ở trường Tiểu học. Để tạo ra tâm thế sẵn sàng đi học tôi đã chú ý chỉ đạo giáo viên một số vấn đề sau. 
Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm các lớp cần kích thích lòng ham hiểu biết, tìm tòi, khám phá những điều mới lạ trong môi trường xung quanh của trẻ bằng cách luôn tạo ra tình huống có vấn đề để kích thích trẻ suy nghĩ và giải quyết vấn đề. 
Ví dụ: Tham quan trường Tiểu học (chủ đề trường TH), cô giới thiệu về lớp học, phòng thư viện,... những gì khác với trường MN. Làm quen với học sinh, giáo viên lớp một và hiểu biết các hoạt động: học tập, vui chơi, lao động của các anh chị ở trường Tiểu học.
Cho trẻ làm quen với mộ số đồ dùng của học sinh lớp 1 như: cặp sách, bút chì, bút màu, sách tập đọc, bảng, phấn.. và nói khi nào vào lớp 1 các con sẽ có được đầy đủ các đồ dùng này được các thầy cô giáo dạy thêm nhiều điều mới lạ, để trẻ thêm hứng thú với những đồ dùng đó và khao khát được trở thành học sinh lớp 1.
Gia đình và nhà trường cần kết hợp chặt chẽ để hình thành cho trẻ tâm thế sẵn sàng đi học. Lòng mong muốn được đi học chỉ xuất hiện khi trẻ nhận ra rằng trường học là nơi giải đáp những vấn đề mà trẻ đang băn khoăn, thắc mắc, mong muốn được giải thích. Giúp trẻ thấy được đi học là niềm hạnh phúc của mọi trẻ em. Trẻ phải nhận thức được muốn trở thành người tài giỏi như cô giáo, bác sĩ đều phải đi học. 
Muốn vậy cha mẹ thường xuyên trò chuyện với trẻ để gây sự tò mò về những ngày đầu đi học của bố mẹ ngày xưa như: cặp sách, bảng đen, bút vở, bạn bè, thầy cô giáo hay những đồ dùng quần áo, dày dép mới. Nói cho trẻ biết được đi học lớp 1 các con sẽ biết được nhiều thứ như: đọc thông, viết chữ đẹp, tự trẻ có thể đọc những quyển truyện mà trẻ thíchđược cô giáo khen và cho nhiều điểm tốt. Bố mẹ có thể vẽ ra một tương lai mới để trẻ háo hức trông đợi đến ngày đầu tiên được vào học lớp 1. Phối hợp cùng cô giáo kèm cho con nhận biết và phát âm chuẩn 29 chữ cái, tập thêm bớt thành thạo trong phạm vi 10...
B3. Chuẩn bị tốt về thể lực cho trẻ đến trường.
Chuẩn bị về mặt thể lực cho trẻ không đơn thuần là sự chuẩn bị về lượng phát triển chiều cao và trọng lượng cơ thể, mà còn là sự chuẩn bị về chất, năng lực làm việc bền bỉ, dẻo dai, có khả năng chống lại sự mệt mỏi của thần kinh, cơ bắp, độ khéo léo của bàn tay, tính nhanh nhạy của các giác quan Để có được phẩm chất đó, cần tạo một chế độ sinh hoạt, ăn uống, nghỉ ngơi, luyện tập, dạy trẻ rèn luyện một cách khoa học và hợp lý cả về thời gian và phù hợp với đặc điểm phát triển riêng của từng trẻ. Ở mỗi bậc học, đặc điểm tâm sinh lý của trẻ phải phù hợp với hoạt động chủ đạo mà đứa trẻ tham gia. Trẻ có thể lực tốt, khoẻ mạnh, tăng cân đều, da dẻ hồng hào... tất cả các yếu tố này giúp trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động học tập và vui chơi đạt kết quả tốt nhất. Chính vì vậy việc chuẩn bị tốt về thể lực cho trẻ phụ thuộc rất nhiều vào chế độ nuôi dưỡng của cô giáo và người lớn. Khâu chuẩn bị này khó thực hiện được nếu không có sự phối hợp nhịp nhàng giữa nhà trường với gia đình trẻ trong việc đảm bảo chế độ dinh dưỡng, chế độ vui chơi, nghỉ ngơi cho trẻ.
Ngay từ đầu năm học Ban giám hiệu nhà trường lên kế hoạch phối hợp với trung tâm y tế huyện về khám sức khoẻ định kỳ và phân loại theo bệnh tật cho trẻ. Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm các lớp cân, đo theo theo từng giai đoạn, ghi kết quả vào sổ theo dõi sức khỏe. Dựa trên kết quả đó phân loại sức khoẻ theo các loại như: Trẻ cân nặng bình thường, cao bình thường; trẻ suy dinh dưỡng thể thấp còi hay thể nhẹ cân. Công khai kết quả khám sức khỏe lên bảng cho phụ huynh tiện theo dõi.
Chỉ đạo giáo viên báo cáo tình hình sức khỏe, ăn, ngủ của trẻ cả lớp vào buổi họp phụ huynh đầu năm để phụ huynh nắm được tình hình ăn, ngủ của con mình ở trường như: trẻ ngoan, ăn hết suất của mình hay một số trẻ biếng ăn, còn khóc trong giờ ăn hoặc có một số trẻ có nhu cần ăn nhiều hơn định suất dễ có nguy cơ béo phì là vô cùng cần thiết. Trao đổi cụ thể với phụ huynh của những trẻ có tình trạng sức khoẻ yếu, thể trạng nhỏ, bị bệnh về hô hấp, về răng, ăn chậm để phối hợp với gia đình cải thiện tình hình sức khoẻ cho các trẻ đó bằng các hình thức như: bổ sung thêm các chất dinh dưỡng vào bữa ăn, động viên trẻ ăn nhiều, ăn hết suất, không nên cho trẻ ăn đồ ngọt hay uống nước có ga trước khi ăn. Đối với những trẻ dễ có nguy cơ béo phì thì nên cho trẻ đó ăn vừa đủ chứ không ăn theo nhu cầu của cháu đó, tích cực cho trẻ được hoạt động, nhằm giảm nguy cơ béo phì ở trẻ. 
Bên cạnh đó nhà trường thường xuyên phối hợp, trao đổi với các Sơ về tình hình sức khỏe của trẻ để lên thực đơn chế độ ăn hàng ngày cho trẻ phù hợp theo mùa, đảm bảo đủ dinh dưỡng, giúp trẻ ăn ngon, ăn hết suất. Đặc biệt chú ý đến những trẻ bị suy sinh dưỡng và những trẻ có nguy cơ béo phì. Song song với việc quan tâm đến chế độ ăn uống, đến bữa ăn của trẻ, đồng thời cần chú ý đến giấc ngủ như: Đảm bảo cho trẻ được ngủ đủ giấc, ngủ sâu, ngủ say, chú ý cho trẻ cả lớp đều được ngủ hết. Đảm bảo phòng ngủ ấm về mùa đông, mát mẻ về mùa hè, luôn yên tĩnh để trẻ ngủ tốt. Trao đổi với phụ huynh nhắc trẻ buổi tối đi ngủ sớm để sáng mai đến lớp đúng giờ. Bởi vì có nhiều cháu hay đi ngủ muộn, sáng không trở dậy để đi học được.
Ngoài làm tốt công việc cho trẻ ăn, ngủ ta còn phải cho trẻ được vận động hợp lý. Bởi vì có vận động hợp lý sẽ kích thích cho trẻ ăn ngon miệng và ngủ sâu hơn. Trẻ phải được vận động vui chơi ngoài trời, tham gia vào các trò chơi vận động, vào các buổi hoạt động góc tức là đòi hỏi người giáo viên thực hiện giờ nào việc đấy, chứ không được bắt trẻ ngồi thụ động một chỗ. Làm được tất cả các điều trên là ta đã chuẩn bị cho trẻ tốt về mặt thể lực: Trẻ được vận động hợp lý, ăn, ngủ tốt sẽ có một thể lực tốt, trẻ khoẻ mạnh da dẻ hồng hào, tăng cân đều, vận động lâu mỏi, ít ốm đau, hạn chế được các bệnh truyền nhiễm và đặc biệt quan trọng là trẻ sẽ tích cực tham gia vào các hoạt động mà cô giáo tổ chức.
B4. Chuẩn bị tốt cho trẻ về mặt trí tuệ.
Như chúng ta đã biết, ở cuổi tuổi MG chú ý có chủ định đang hình thành và phát triển, song chú ý không chủ định vẫn chiếm ưu thế. Để giúp trẻ giải quyết tốt nhiệm vụ học tập ở trường phổ thông sau này, người giáo viên cần rèn luyện cho các cháu biết tập trung chú ý vào những vấn đề cần nhận thức bằng cách giao nhiệm vụ khi các cháu tham gia vào các hoạt động.
Ví dụ: Cô tổ chức cho trẻ hoạt động trong lớp theo các nhóm nhỏ dưới sự phân công, hướng dẫn của cô giáo: một nhóm tô màu, một nhóm cắt dán, một nhóm vẽ trang trí. Mỗi nhóm tập trung hoàn thành một công đoạn để tạo thành một sản phẩm tạo hình do cả lớp cùng thử nghiệm, tập làm.
Trẻ 5- 6 tuổi đến cuối năm phải đạt được những yêu cầu của các môn học, yêu cầu của hoạt động. Đó chính là hành trang và là vốn hiểu biết rất cần thiết để trẻ bước vào lớp 1 tự tin và vững vàng. Đối với trẻ mẫu giáo lớn nhu cầu nhận thức muốn tìm hiểu, khám phá những điều mới lạ, muốn khám phá được bản chất của sự vật, hiện tượng, các mối quan hệ qua lại của các sự vật hiện tượng đó. Chính vì vậy mà trẻ rất hay đặt ra các câu hỏi đơn giản ở các dạng như “ai”, “cái gì”, “ở đâu”, “tại sao”, “như thế nào”, “sao lại thế”. Chính vì vậy mà giáo viên phải là người bạn giúp trẻ thoả mãn được những câu hỏi, những băn khoăn suy nghĩ của trẻ. Trong quá trình phát huy tính tích cực của trẻ, giáo viên lồng ghép các hoạt động phát triển ngôn ngữ vào nội dung các môn học được thực hiện theo chủ điểm dưới nhiều hình thức như: Trò chuyện, đàm thoại, chơi phân vai, đóng kịch, biểu diễn, các trò chơi dân gian phù hợp với chủ đề.
Ví dụ: Chủ điểm “Trường tiểu học” cho trẻ sử dụng đồ dùng, đồ chơi như: Sách vở, bút chì, bút mực, bảng phấn, tẩy, cặp sách và sử dụng các nguyên, vật liệu sẵn có như: Giấy, bìa, hộp cát tông, hoạ báo, tranh ảnh, len vụn, vải vụn cô và trẻ tự làm một số đồng học tập phù hợp chủ đề.
Song song với các môn học mang tính tìm hiểu về môi trường xung quanh của trẻ chúng ta còn cần đặc biệt quan tâm và rèn kỹ năng cho trẻ ở hai môn đó là: Làm quen với toán và làm quen với chữ viết. Bởi hai môn học này là hai môn cơ bản, chủ yếu nhất của trẻ lớp 1.
Ví dụ: Đối với môn LQCC, tôi chỉ đạo giáo viên dạy trẻ phát âm chuẩn các chữ cái, một số cháu nói ngọng n-l ; s-x.. cần chú ý sửa triệt để cho trẻ phát âm đúng. Những cháu còn quên các chữ khó nhớ cần thường xuyên dạy trẻ ở mọi lúc mọi nơi giúp trẻ học nhớ hết 29 chữ cái trong chương trình.
Tôi thường xuyên nhắc các cô giáo đặc biệt quan tâm đến những cháu tô chữ chưa đúng nét, ngồi không đúng tư thế, cầm bút chưa đúng cách và sửa sai để giúp cháu tiến bộ. Với môn làm quen với toán cũng vậy, cần dạy trẻ biết đếm, thêm bớt, phân chia trong phạm vi 10, rồi nhận biết các khối, độ lớn, chiều cao của vật, biết các thao tác đo
Bên cạnh việc rèn các kiến thức về môn chữ cái và toán, tôi còn nhắc giáo viên quan tâm đến những câu hỏi của trẻ. Bởi vì do đặc thù trường có phần lớn học sinh người đồng bào DTTS nên trẻ thường hay gặp những khó khăn nhất định trong việc dùng từ, sắp xếp, diễn đạt ý, khiến người lớn nhiều khi phải dựa vào tình huống giao tiếp để trả lời điều trẻ muốn hỏi. Do đó cô giáo cần tìm hiểu nắm bắt những khó khăn và hạn chế của trẻ để có sự tác động kịp thời uốn nắn, phù hợp với trẻ.
Ví dụ trẻ hỏi: Quả bầu tiên tại sao lại có vàng bạc hả cô?;
Cô ơi! Vì sao mẹ con là mẹ mà cũng là cô;
Cô ơi! làm sao mà giật điện? ; Sao con cua nó lại bà ngang?
Tùy vào từng câu hỏi của trẻ cô giáo cần giải thích rõ ràng để trẻ dễ hiểu và cô nên tạo ra một số tình huống tập cho trẻ tự đặt câu hỏi rồi tự trả lời giải quyết tình huống cô đặt ra.
Thông qua các hoạt động trên giúp trẻ tích cực giao tiếp, tốc độ phát triển ngôn ngữ tương đối cao. Vì vậy người lớn cần chủ động tổ chức giao tiếp, hình thành tính tích cực, giao tiếp cho trẻ giúp trẻ phát triển ngôn ngữ và đó cũng là cách ta giúp trẻ có được công cụ, phương tiện, cần thiết để tư duy tìm hiểu về thế giới xung quanh. Điều này là cơ sở giúp trẻ vững vàng hơn khi vào lớp 1. Vấn đề đặt ra là người lớn cần tạo những điều kiện thuận lợi để kích thích, nuôi dưỡng và phát triển nhu cầu đó của trẻ giúp trẻ có thể chỉ từ sự tò mò ban đầu trở nên say mê, hứng thú và đó cũng là một cách người lớn chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1.
B5. Chuẩn bị tốt về ngôn ngữ cho trẻ. 
Đây là tiền đề quan trọng chuẩn bị tốt cho trẻ vào lớp 1, không gây trở ngại việc hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ. Chính vì vậy gia đình, nhà trường cần kết hợp để rèn luyện kỹ năng giao tiếp và chú trọng phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Trong việc giao tiếp của trẻ vùng đồng bào DTTS thì việc nói tốt tiếng Việt có thể nói là quan trọng cho việc trẻ học đọc, học viết khi vào lớp 1. Thực tế cho thấy, trẻ muốn giỏi các môn khác thì trước tiên phải giỏi môn tiếng Việt.
Ở trường mầm non, giáo viên cần mở rộng vốn từ bằng những gì gần gũi, phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ. Ở nhà cha mẹ có thể ôn lại những bài học đó cho con bằng tiếng Việt (hạn chế nói tiếng mẹ đẻ). Nói chuyện với con, cắt nghĩa của từ cho con hiểu là sự chuẩn bị tốt cho việc đọc, viết ở lớp 1của trẻ. Vì chúng ta biết ngôn ngữ là phương tiện hình thành và phát triển nhận thức của trẻ về thế giới xung quanh. Ngôn ngữ là phương tiện phát triển tình cảm, đạo đức, thẩm mỹ, đồng thời ngôn ngữ là công cụ giúp trẻ hòa nhập công đồng. 
Nhà trường và gia đình phải tạo cho con lòng tự tin, ý thức kỷ luật, hành vi văn minh, biết thương yêu giúp đỡ mọi người và có ý thức giữ gìn của côngĐó là những việc đơn giản nhưng thiết thực để hình thành kỹ năng sống cho trẻ ở bậc học tiếp theo. Tuyệt đối không cho trẻ học trước chương trình lớp 1 mà chỉ dạy trẻ phát âm, tô đúng 29 chữ cái trong chương trình mẫu giáo, rèn luyện cơ tay, phối hợp các trò chơi vận động giúp cho cơ thể dẻo dai và đôi tay khéo léo sau này. 
Giáo dục cho trẻ có ý thức tự giác về bản thân như: Chơi xong tự cất đồ chơi. Đặt câu hỏi để khích thích trẻ biểu lộ những suy nghĩ, cảm xúc của mình thông qua tranh ảnh, hình vẽ, thơ, truỵên. Giáo dục trẻ có thói quen tự phục vụ bản thân như: biết tự mặc áo, sắp xếp bàn học, bàn ăn. Giúp trẻ lựa chọn và tham gia các hoạt động chơi nhằm phát triển tính tự tin, tự lực và sáng tạo của trẻ, từ đó kích thích lòng mong mỏi, hào hứng được đến trường học. 
Ngôn ngữ là phương tiện quan trọng giúp trẻ phát triển trí tuệ, tiếp thu kiến thức học tập ở trường phổ thông. Hình thành và phát triển kỹ năng nghe, nói, tiền đọc, tiền viết cho trẻ là nền tảng để trẻ hiểu về thế giới chữ viết và tiếp nhận nhiều tri thức mới. 
B6. Chuẩn bị một số kỹ năng cần thiết cho hoạt động học tập và tinh thần. 
Trong chương trình chăm sóc GDMN mới hiện nay, phương pháp dạy học tích cực đã giúp trẻ chuyển hoạt động chủ đạo từ hoạt động vui chơi sang hoạt động học tập một cách thuận lợi. Để đạt được những hiệu quả trên giáo viên cần tạo điều kiện cho trẻ rèn luyện một số kỹ năng cơ bản của hoạt động học tập như: việc sắp xếp bàn ghế, cách cầm bút, cầm sách, mở sách, tư thế ngồi đúng, giúp trẻ thích ứng với hoạt động mới.
Ví dụ: Thông qua chủ đề “Trường Tiểu học” giáo viên cần hướng dẫn trẻ làm quen với các đồ dùng học tập ở trường phổ thông, thường xuyên cho trẻ tiếp xúc với sách, truyện, bút, thước. Trong giờ chơi, giờ ăn giáo viên tập cho trẻ biết sử dụng những đồ dùng sinh hoạt một cách gọn gàng, khéo léo. Vì những vận động bằng tay của trẻ càng khéo léo, càng phong phú bao nhiêu càng dễ hình thành các thao tác trí tuệ bấy nhiêu. 
Nhà trường và gia đình cần phối hợp chặt chẽ trong việc hình thành nhân cách cho trẻ, nên nhẫn nại trả lời các câu hỏi của trẻ, đừng bao giờ trả lời rằng “con còn nhỏ, lớn lên tự nhiên con sẽ biết”. Trả lời hết các câu trẻ hỏi giúp trẻ bày tỏ suy nghĩ, tính tò mò ham tìm hiểu của trẻ, trả lời trẻ tạo sự gần gũi với trẻ, tạo hứng thú cho trẻ quan sát mọi vật xung quanh và khả năng sáng tạo của trẻ sau này. Ngoài những kỹ năng trẻ được rèn luyện trong trường mẫu giáo thì còn một số kỹ năng cần thiết chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1: trẻ biết chào hỏi người lớn một cách lễ phép mà không chờ cha mẹ nhắc, trẻ biết cách tự sắp xếp góc riêng của mình nếu bày ra thì phải dọn, trẻ biết làm chủ được chính mình khi hòa nhập với môi trường tập thể.
Được chuẩn bị tốt về mặt tinh thần đối với trẻ cũng rất quan trọng. Trẻ có một tinh thần tốt, luôn luôn vui vẻ, thích thú trong mọi công việc, và đặc biệt là luôn vươn tới, luôn mong mỏi mình sẽ được đi học lớp 1 đó là một điều rất tốt. Vì vậy, tôi luôn nhắc các cô giáo động viên, khích lệ trẻ ngoan, biết vâng lời người lớn, hoàn thành các nhiệm vụ được người lớn giao cho. Ví dụ: nếu các con học giỏi, ngoan biết vâng lời người lớn thì sẽ được đi học lớp 1. 
c. Điều kiện để thực hiện giải pháp, biện pháp.
Chuẩn bị tâm thế sẵn sàng cho trẻ 5-6 tuổi vùng đồng bào DTTS vào lớp 1 là việc làm cần thiết, đòi hỏi sự kiên trì của giáo viên, phụ huynh và toàn xã hội quan tâm thực hiện nghiêm túc. Giúp trẻ phát triển tốt cả về tâm thế, thể lực và trí tuệ, ngôn ngữ. Vì thế

Tài liệu đính kèm:

  • docTHUY - KN CHI DAO CHUẨN BỊ TÂM THẾ CHO TRẺ 5-6 T VÀO LỚP 1.doc