Sáng kiến kinh nghiệm Tích hợp liên môn trong dạy học bài “gương cầu lõm” - Vật lí 7

c sinh có thể sử dụng kiến 
thức ở nhiều môn học “liên quan” để giải quyết một số vấn đề nhƣ: tích hợp kiến 
thức môn Toán để hình thành kỹ năng tính toán, xử lý số liệu; môn Lịch sử giúp 
học sinh hiểu biết về các nhà Vật lí lỗi lạc, quá trình phát triển công nghệ kĩ thuật; 
môn Địa lí để hiểu các vấn đề về địa hình, khí hậu giúp học sinh dễ dàng biết đƣợc 
điều kiện thích hợp để thực hiện các dự án mang tính thực tế; môn Văn học để đọc 
- hiểu văn bản một cách chính xác và viết cho đúng ngữ pháp; môn Tin học để mô 
hình hóa các quá trình biến đổi Vật lí, các thí nghiệm; môn Giáo dục công dân giúp 
các em rèn luyện tính trung thực, ý thức bảo vệ môi trƣờng, tiết kiệm tài nguyên 
b. Khó khăn 
 * Từ phía giáo viên: Giáo viên hiện nay chủ yếu đƣợc đào tạo theo chƣơng trình 
sƣ phạm đơn môn, chƣa đƣợc trang bị về cơ sở lý luận dạy học tích hợp liên môn 
một cách chính thống, khoa học nên khi thực hiện thì phần lớn là do giáo viên tự 
mày mò, tự tìm hiểu nên không tránh khỏi việc hiểu chƣa đúng, chƣa đầy đủ về 
mục đích, ý nghĩa cũng nhƣ cách thức tổ chức dạy học tích hợp liên môn. 
 * Từ phía học sinh: Qua thực tế giảng dạy, chúng tôi nhận thấy có thể do nhiều 
lí do khác nhau mà phần lớn các em học vẫn theo xu hƣớng học thụ động; các em 
không tích cực, không chủ động cho việc chuẩn bị, tìm hiểu, khai thác kiến thức 
môn học trong các giờ học; các em vẫn đang theo xu hƣớng học lệch nên không 
tích cực hợp tác cho việc chuẩn bị các giờ học tích hợp liên môn hoặc không thể sử 
dụng kiến thức của các môn “liên quan” nhƣ một công cụ để khai thác kiến thức 
mới ở môn Vật lí. 
3. Biện pháp thực hiện 
 Để giảng dạy đạt hiệu quả trƣớc hết giáo viên phải nắm chắc chắn chuẩn kiến 
thức, kỹ năng của bài “Gƣơng cầu lõm”, kết hợp tìm tƣ liệu có liên quan (tranh, 
ảnh, thí nghiệm mô phỏng, đoạn phim) đến kiến thức cần tích hợp của bài học 
qua báo đài, internet. Xác định đƣợc mục tiêu khi lồng ghép các kiến thức đó, 
những đơn vị kiến thức đó phải dễ hiểu, và sự vật hiện tƣợng mà giáo viên giới 
thiệu phải nằm trong tầm hiểu biết của học sinh, tránh trƣờng hợp nó trở thành kiến 
thức trừu tƣợng, khó hình dung, rất dễ gây sự nhàm chán cho học sinh. Bằng 
phƣơng pháp giảng dạy đƣa những kiến thức tích hợp đơn giản, cụ thể gắn liền với 
cuộc sống, với địa phƣơng, kết hợp nhắc nhở của giáo viên sẽ là một trong những 
yếu tố góp phần cho sự thành công cho tiết dạy có tích hợp liên môn. 
 Thƣờng xuyên trao đổi chuyên môn ở trong tổ nhóm và các bộ môn “liên 
quan” để xác định: mục tiêu dạy học, mục đích và mức độ tích hợp liên môn, 
phƣơng tiện dạy học, cách thức tổ chức các hoạt động dạy học. 
 Xây dựng quy trình và tổ chức các hoạt động dạy học cho phù hợp với đối 
tƣợng học sinh, nội dung và mức độ dạy học tích hợp liên môn đảm bảo thực hiện 
 4 
đƣợc mục tiêu dạy học, đƣợc thể hiện cụ thể ở các hoạt động của học sinh, hoạt 
động của giáo viên và thời gian tổ chức cho từng hoạt động (Thiết kế giáo án). 
 Tổ chức dạy học tích hợp liên môn và rút kinh nghiệm. 
 Nghiên cứu các thông tin trên Internet. Ví dụ nhƣ: 
 - Năng lượng Mặt trời (quang năng). 
 Năng lƣợng mặt trời thu đƣợc trên Trái Đất là năng lƣợng của dòng bức xạ 
điện từ photon xuất phát từ Mặt Trời đến Trái Đất. Trái Đất nhận đƣợc dòng năng 
lƣợng này cho đến khi phản ứng hạt nhân trên Mặt Trời hết nhiên liệu, vào khoảng 
5 tỷ năm nữa. 
 Ở Việt Nam đã và đang nghiên cứu sử dụng năng lƣợng mặt trời: Thiết bị đun 
nóng, các trạm phát điện mặt trời công suất nhỏ. Tháng 12/2007, Thủ tƣớng Chính 
phủ đã phê duyệt “Chiến lƣợc phát triển năng lƣợng quốc gia của Việt Nam đến 
năm 2020, tầm nhìn đến năm 2050”. Ngoài việc phấn đấu cung cấp đủ năng lƣợng 
cho nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, chƣơng trình đề ra mục tiêu phấn đấu tăng 
tỷ lệ các nguồn năng lƣợng mới và tái tạo trong tổng năng lƣợng thƣơng mại sơ 
cấp. Theo Phó thủ tƣớng Hoàng Trung Hải, việc phát triển nguồn năng lƣợng mới, 
trong đó có điện mặt trời khi năng lƣợng hóa thạch đang dần cạn kiệt là mục tiêu 
quan trọng. “Phấn đấu đến năm 2010, tỷ lệ các nguồn năng lƣợng mới và tái tạo 
chiếm khoảng 3% tổng năng lƣợng thƣơng mại sơ cấp; đến 2050 là 11%. Việc phát 
triển điện mặt trời ở Việt Nam sẽ góp phần hoàn thành mục tiêu sử dụng năng 
lƣợng tái tạo chƣơng trình điện khí hóa nông thôn của Chính phủ". 
 Hiện nay ở tỉnh Long An đã xây dựng xong nhà máy sản xuất pin mặt trời và 
chính thức hoạt động vào tháng 4/2013. 
- Bếp năng lượng Mặt Trời: Đem lại nhiều lợi ích về môi sinh, kinh tế và sức 
khỏe nhƣ sau: 
 + Dùng ánh nắng đun nấu thay củi, trấu, than, dầu lửa, hơi đốt,... giúp giữ 
đƣợc ôxy và tránh thải ra thêm điôxít cacbon vào khí quyển. Bếp điện đôi khi cũng 
dùng điện sản xuất từ các nhà máy nhiệt điện đốt than đá hoặc dầu hỏa, do đó vẫn 
góp phần làm ô nhiễm khí quyển và làm quả đất nóng thêm. 
 + Nếu loại bếp này thay đƣợc đa số bếp củi, thì chặn đƣợc phần nào nạn phá 
rừng, và tiến trình sa mạc hóa ở nhiều vùng đất. 
 + Ánh nắng là nguồn sức nóng miễn phí. Có bếp năng lƣợng mặt trời trong nhà 
thì nhẹ đƣợc khoản chi tiêu dành để mua nhiên liệu, để trả tiền điện, hoặc thời gian 
đi kiếm củi hàng ngày. 
 + Bếp năng lƣợng mặt trời không thải ra khói, nên đỡ cay mắt và hại phổi. Tổ 
chức Y tế Thế giới cho biết đun bếp bằng củi cho hai bữa ăn hàng ngày gây thiệt 
hại cho phổi tƣơng đƣơng nhƣ hút hai gói thuốc lá. 
 5 
- Tấm gƣơng mặt trời có thể làm chảy thép. 
 Tấm gƣơng parabol kích cỡ 3,6 x 3,6 mét đƣợc làm từ khung kim loại chế sẵn 
gắn thêm các gƣơng lõm giúp hội tụ ánh sáng vào một điểm duy nhất. Cả gƣơng và 
khung đều có giá thành rẻ và lại sẵn có, đƣợc xem là một lợi thế lớn của thiết kế 
này. 
 Các tính toán cho thấy thiết bị thu năng lƣợng mặt trời này có thể sinh nhiệt cao 
đến 1300 độ C, đủ nóng để làm chảy kim loại. 
- Gemasolar- Nhà máy điện mặt trời sản xuất điện cả đêm. 
 Nhà máy năng lƣợng điện mặt trời hoạt động vào ban đêm đầu tiên trên thế giới 
đã chính thức đi vào vận hành năm 2011. 
 Trông giống một tác phẩm nghệ thuật khổng lồ, mô hình đối xứng hình tròn với 
rất nhiều tấm gƣơng này thực chất là nhà máy điện mặt trời đầu tiên có khả năng 
sản xuất điện suốt đêm. 
 Nhà máy điện Gemasolar ở miền Nam Tây Ban Nha có tới 2.650 tấm thu năng 
lƣợng mặt trời nằm trên diện tích 185 ha. Những tấm gƣơng cầu lõm, còn gọi là 
kính định nhật, tập trung năng lƣợng bức xạ mặt trời vào một máy thu khổng lồ 
nằm ở trung tâm. Mức nhiệt độ lên tới 9000C đƣợc dùng để làm nóng các thùng 
muối nấu chảy, tạo ra hơi nƣớc để chạy các tuabin của nhà máy trị giá 428 triệu 
USD. 
 Không giống những nhà máy điện mặt trời khác, nhiệt độ đƣợc dự trữ trong 
những thùng này có thể đƣợc giải phóng trong suốt 15 tiếng, nên nhà máy vẫn hoạt 
động bình thƣờng vào ban đêm. 
 Ánh sáng mặt trời đều đặn ở khu vực miền nam Tây Ban Nha đảm bảo cho nhà 
máy hoạt động hầu nhƣ cả đêm lẫn ngày, đảm bảo cung cấp điện trong suốt 270 
ngày trong năm, nhiều hơn những nguồn năng lƣợng tái tạo khác 3 lần. 
 Để cụ thể vấn đề trên, chúng tôi đã xây dựng giáo án tích hợp liên môn trong 
bài “Gƣơng cầu lõm” môn vật lí 7 – THCS. 
 - Địa chỉ tích hợp: Gƣơng cầu lõm có tác dụng biến một chùm tia sáng song song 
thành một chùm tia phản xạ hội tụ vào một điểm và ngƣợc lại, biến đổi một chùm 
tia tới phân kì thích hợp thành một chùm tia phản xạ song song. 
 - Phƣơng pháp tích hợp: Làm thí nghiệm ảo (H8.2 – Sgk Vật lí 7), kết hợp sử 
dụng hình ảnh về lợi ích của việc dùng gƣơng cầu lõm trong đời sống và trong kĩ 
thuật. 
 6 
TIẾT 8--- BÀI 8: GƢƠNG CẦU LÕM 
A. MỤC TIÊU 
1. Kiến thức 
 Học sinh có năng lực vận dụng những kiến thức các môn Vật lý, Lịch sử, Địa lí, 
Công nghệ và Giáo dục công dân để giải quyết các vấn đề về tiết kiệm tài nguyên 
và bảo vệ môi trƣờng. 
* Môn Vật lý 
- Nhận biết đƣợc ảnh của một vật tạo bởi gƣơng cầu lõm và nêu đƣợc những tính 
chất của ảnh tạo bởi gƣơng cầu lõm. 
- Nêu đƣợc ứng dụng chính của gƣơng cầu lõm là có thể biến đổi một chùm tia tới 
song song thành chùm tia phản xạ tập trung vào một điểm, hoặc có thể biến đổi 
chùm tia tới phân kì thành một chùm tia phản xạ song song. 
* Môn Địa lí 
- Trình bày đƣợc đặc điểm tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên của từng vùng địa lí. 
- Nêu đƣợc mối quan hệ giữa nguồn cấp nƣớc và chế độ nƣớc sông. 
- Mạng lƣới sông ngòi, hƣớng chảy, chế độ nƣớc ở địa hình Việt Nam. 
+ Lớp 6: Bài 23. Sông và hồ. 
+ Lớp 7: Chƣơng 1: Các môi trƣờng địa lí 
Chƣơng 3: Môi trƣờng hoang mạc. 
* Môn Lịch sử 
 Học sinh biết đƣợc câu chuyện về nhà bác học Archimet với công trình sáng tạo 
về gƣơng cầu lõm để đánh thắng quân La Mã muốn xâm chiếm thành Syracuse - quê 
hƣơng ông. 
* Môn Công nghệ 
Nêu đƣợc vai trò của rừng và bảo vệ rừng. 
+ Lớp 7: Phần 2: Lâm nghiệp. 
* Môn Giáo dục công dân 
 Nâng cao ý thức bảo vệ môi trƣờng và tài nguyên thiên nhiên. Biết sử dụng các 
nguồn năng lƣợng thay thế để tiết kiệm năng lƣợng hóa thạch. 
+ Lớp 7: Bài 14- Bảo vệ môi trƣờng và tài nguyên thiên nhiên. 
2. Kĩ năng 
* Môn Vật lý 
- Biết cách bố trí thí nghiệm để quan sát ảnh ảo của một vật tạo bởi gƣơng cầu lõm 
và quan sát đƣợc tia sáng phản xạ qua gƣơng cầu lõm. 
 7 
* Môn Địa lí 
+ Lớp 6: Bài 23. Sông và hồ. 
+ Lớp 7: Chƣơng 1: Các môi trƣờng địa lí 
Chƣơng 3: Môi trƣờng hoang mạc. 
* Môn Công nghệ 
+ Lớp 7: Phần 2: Lâm nghiệp. 
* Môn Giáo dục công dân 
+ Lớp 7: Bài 14- Bảo vệ môi trƣờng 
3. Thái độ 
- Thái độ nghiêm túc, hợp tác khi làm thí nghiệm và yêu thích môn học. 
- Có ý thức bảo vệ môi trƣờng và thiên nhiên. Biết sử dụng các nguồn năng lƣợng 
hợp lí, hiệu quả. 
B. CHUẨN BỊ 
* GV: 
- Chuẩn bị đồ dùng học tập cho 4 nhóm: 4 gƣơng cầu lõm, 4 gƣơng phẳng, 4 màn 
chắn và 8 viên pin bằng nhau về kích thƣớc. Một gƣơng cầu lồi cho giáo viên. 
- Thông tin tích hợp giáo dục bảo vệ môi trƣờng. 
- Thông tin tích hợp giáo dục sử dụng năng lƣợng tiết kiệm và hiệu quả. 
- Hình ảnh về nhà bác học Archimet và một số công trình sáng tạo của ông. 
- Thông tin, hình ảnh về các ứng dụng của gƣơng cầu lõm trong việc bảo vệ môi 
trƣờng và tài nguyên thiên nhiên. 
- Trang thiết bị/Đồ dùng dạy học liên quan đến CNTT: Máy chiếu projecter. 
* HS: Kiến thức về sử dụng năng lƣợng tiết kiệm, hiệu quả góp phần bảo vệ môi 
trƣờng và tiết kiệm tài nguyên. 
C. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 
I. Tổ chức: Ổn định lớp- Kiểm tra sĩ số. 
II. Kiểm tra bài cũ 
HS1: Nêu tính chất của ảnh tạo bởi gƣơng cầu lồi? 
HS2: So sánh tính chất của ảnh tạo bởi gƣơng cầu lồi với tính chất của ảnh tạo bởi 
gƣơng phẳng? 
III. Bài mới 
Hoạt động của GV Hoạt động của HS 
 8 
Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập 
- GV chiếu các hình ảnh giới thiệu về nhà 
Vật lí Archimet và một số công trình sáng 
tạo của ông. 
„„Năm 212 trƣớc Công nguyên, đoàn thuyền 
La Mã đang vây thành Syracuse (Hy Lạp), 
bỗng trên mặt thành xuất hiện vô số tấm 
gƣơng phản chiếu ánh nắng mặt trời, khiến 
đoàn thuyền bốc cháy. Nhà bác học Hy Lạp 
Archimet đã dùng loại gƣơng gì để thiêu 
cháy kẻ địch.’’ 
- HS quan sát màn hình. 
Nhà bác học Ac-si-met: “Hãy cho tôi một điểm tựa,tôi
sẽ nâng bổng trái đất lên”.
C¸nh tay s¾t nhÊc bæng thuyÒn giÆc b»ng hÖ thèng
rßng räc.
M¸y nÐm ®¸ sö dông nguyªn lÝ ®ßn bÈy. 
Dùng gƣơng đốt cháy thuyền giặc.
 9 
- HS nhận xét gƣơng mà Archimet dùng để 
đốt cháy thuyền giặc là gƣơng gì ? 
- GV: Bài học hôm nay sẽ giúp các em trả 
lời đƣợc câu hỏi trên. Chúng ta cùng tìm 
hiểu. 
Hoạt động 2 : Nghiên cứu ảnh của một vật 
tạo bởi gƣơng cầu lõm 
- Yêu cầu HS nhận dụng cụ và tiến hành thí 
nghiệm H8.1 theo nhóm và nhận xét ảnh 
quan sát đƣợc. 
- Yêu cầu HS đƣa ra phƣơng án thí nghiệm 
để so sánh ảnh của một vật tạo bởi gƣơng 
cầu lõm với ảnh của vật đó tạo bởi gƣơng 
phẳng. 
- Khi một vật đặt gần sát gƣơng cầu lõm thì 
ảnh của nó có tính chất gì ? 
Hoạt động 3 : Nghiên cứu sự phản xạ ánh 
sáng trên gƣơng cầu lõm. 
- GV hƣớng dẫn HS quan sát thí nghiệm ảo 
trên màn hình với trƣờng hợp: Chùm tia tới 
song song. 
- Hƣớng dẫn HS cách tạo ra chùm sáng song 
song (điều chỉnh đèn). 
- HS quan sát màn hình, nhận xét 
gƣơng mà Archimet dùng để đốt 
cháy thuyền giặc. 
- Ghi đầu bài. 
I. Ảnh tạo bởi gƣơng cầu lõm 
- HS nêu đƣợc tính chất của ảnh 
(C1)? 
- HS tự bố trí thí nghiệm để so 
sánh độ lớn của ảnh của một vật 
tạo bởi gƣơng cầu lõm với độ lớn 
của vật (C2). 
Kết luận : 
- Ảnh của một vật đặt gần sát 
gƣơng cầu lõm có tính chất: 
+ Là ảnh ảo, không hứng đƣợc 
trên màn chắn. 
+ Ảnh lớn hơn vật. 
- Khi vật đặt ở xa gƣơng thì ảnh 
của vật là ảnh thật, ngƣợc chiều 
với vật. 
II. Sự phản xạ ánh sáng trên 
gƣơng cầu lõm. 
- HS quan sát và trả lời câu C3. 
Kết luận: 
Chiếu một chùm tia tới song song 
lên một gƣơng cầu lõm, ta thu 
đƣợc một chùm tia phản xạ hội tụ 
tại một điểm ở trƣớc gƣơng. 
 10 
- Hƣớng dẫn HS quan sát thí nghiệm ảo, giới 
thiệu thiết bị hứng ánh sáng mặt trời để làm 
nóng vật. Yêu cầu HS giải thích. 
Điểm hội tụ
ánh sáng
 Tích hợp giáo dục s dụng năng lƣợng 
ti t kiệm và bảo vệ m i trƣ ng : 
+ Mặt Trời là một nguồn năng lƣợng sạch 
và nhiều vô tận. Sử dụng năng lƣợng Mặt 
Trời là một yêu cầu cấp thiết nhằm giảm 
thiểu việc sử dụng năng lƣợng hóa thạch 
nhƣ dầu mỏ, than đá, khí đốt. Nhƣ thế tiết 
kiệm đƣợc nguồn tài nguyên đang dần cạn 
kiệt, bên cạnh đó làm giảm lƣợng lớn khí 
nhà kính thải ra môi trƣờng và bảo vệ môi 
trƣờng. 
+ Một cách sử dụng năng lƣợng Mặt Trời 
đó là: Sử dụng gƣơng cầu lõm có kích thƣớc 
lớn tập trung ánh sáng Mặt Trời vào một 
điểm để đun nấu, nung chảy kim loại, sản 
xuất điện mặt trời... 
- GV hƣớng dẫn HS quan sát thí nghiệm ảo 
trên màn hình với trƣờng hợp: Chùm tia tới 
phân kì. (Hƣớng dẫn HS cách tạo chùm sáng 
phân kì bằng cách điều chỉnh đèn). 
- HS quan sát thí nghiệm ảo và trả 
lời câu C4. 
C4: Mặt trời ở rất xa nên chùm 
sáng từ mặt trời đến gƣơng coi là 
chùm tia tới song song, cho chùm 
tia phản xạ hội tụ tại một điểm ở 
trƣớc gƣơng. Ánh sáng mặt trời có 
nhiệt năng nên để vật ở chỗ ánh 
sáng hội tụ sẽ làm vật nóng lên. 
- HS quan sát và trả lời các câu C5. 
Kết luận: 
 11 
Chùm tia sáng phân kỳ xuất phát từ điểm S thích hợp tới
gƣơng cầu lõm
S
Hoạt động 4 : Vận dụng 
- GV chiếu hình ảnh. Yêu cầu HS tìm hiểu 
đèn pin. 
- HS nêu đƣợc cấu tạo của đèn: 
- Hƣớng dẫn HS bật đèn sáng, xoay nhẹ pha 
đèn để thay đổi vị trí của bóng đèn sao cho 
thu đƣợc chùm phản xạ song song từ pha 
đèn chiếu ra. 
- Yêu cầu HS vận dụng kết luận để trả lời 
câu C6 và C7. 
Một nguồn sáng nhỏ đặt trƣớc 
gƣơng cầu lõm ở một vị trí thích 
hợp, có thể cho một chùm tia phản 
xạ song song. 
III. Vận dụng 
- Cấu tạo của đèn pin: 
+ Pha đèn giống gƣơng cầu lõm. 
+ Bóng đèn đặt trƣớc gƣơng có thể 
di chuyển vị trí. 
- C6: Nhờ có gƣơng cầu lõm nên 
khi xoay pha đèn đến vị trí thích 
hợp sẽ thu đƣợc chùm sáng phản 
xạ song song, ánh sáng sẽ truyền đi 
xa mà không bị phân tán. 
ĐÈN PIN 
GƢƠNG CẦU LÕM 
* Tìm hiểu đèn pin. 
 12 
§Ìn
lại
gần
g-¬ng
§Ìn
ra
xa
g-¬ng
- Yêu cầu giải đáp tình huống đầu bài: Nhà 
bác học Archimet đã dùng gƣơng cầu lõm để 
đốt cháy thuyền địch. 
- Chiếu một số hình ảnh ứng dụng và ý 
nghĩa của gƣơng cầu lõm trong cuộc sống. 
 Tích hợp theo ch đề 
* Sử dụng gƣơng cầu lõm có kích thƣớc lớn 
tập trung ánh sáng Mặt Trời vào một điểm 
để đun nấu giúp cho những ngƣời dân ở 
vùng ngập nƣớc, lũ lụt dài ngày hay ngƣ dân 
đi biển dài ngày không thể dùng bếp đun củi 
và điện năng có thể không có để sử dụng. 
Bên cạnh đó giúp cho những ngƣời lao động 
tiết kiệm đƣợc thời gian đồng thời bảo vệ 
đƣợc sức khỏe từ việc đun củi, than đá gây 
nhiều bụi khói và khí độc ảnh hƣởng tới mắt 
- phổi. 
- C7: Muốn thu đƣợc chùm sáng 
hội tụ từ đèn phát ra thì ta phải 
xoay pha đèn để cho bóng đèn ra 
xa gƣơng. 
- Giải đáp tình huống đầu bài. 
- Quan sát tìm hiểu một số ứng 
dụng của gƣơng cầu lõm. 
 13 
 * Sử dụng gƣơng cầu lõm trong quan sát 
thiên văn, dùng gƣơng soi cho các diễn viên. 
Và dùng trong ngành y tế giúp bác sĩ nha 
khoa quan sát răng đƣợc rõ hơn. 
* Tấm gƣơng cầu lõm có kích thƣớc 3,6m X 
3,6m tập trung ánh sáng Mặt Trời vào một 
điểm có thể nung chảy thép(nhiệt độ tại điểm 
hội tụ lên tới 13000C) do các sinh viên ở 
Viện MIT-Mỹ chế tạo năm 2008. Và đây là 
cơ sở để xây dựng nhà máy sản xuất điện 
Mặt trời. Bên cạnh là hình ảnh nhà máy điện 
Mặt trời Germasolar hoạt động vào ban 
đêm, đƣợc xây dựng ở Tây Ban Nha trên 
diện tích 185 hecta với tổng số gƣơng cầu 
lõm là 2650 chiếc. Nó có thể hoạt động vào 
ban đêm là nhờ 2 bể muối đặt ở chân tháp 
với nhiệt độ bể muối lên đến 9000C. 
Nhà máy điện Germasolar. Tấm gƣơng mặt tr i có thể làm chảy thép. 
 14 
 * Ở Việt Nam chúng ta thì sao? Là một 
nƣớc nhiệt đới với bờ biển dài 3260km, 
năng lƣợng bức xạ Mặt trời hằng năm rất 
lớn, là lợi thế cho Việt Nam chúng ta sử 
dụng nguồn năng lƣợng Mặt trời. Vào năm 
2000, trung tâm Nghiên cứu thiết bị áp lực 
và năng lƣợng mới - Đại học Đà Nẵng đã 
phối hợp với các tổ chức từ thiện Hà Lan 
triển khai dự án (30 000 USD) đƣa bếp năng 
lƣợng mặt trời - bếp tiện lợi vào sử dụng ở 
các vùng nông thôn của tỉnh Quảng Nam, 
Quảng Ngãi. Dự án đã phát triển rất tốt và 
ngày càng đƣợc đông đảo nhân dân ủng hộ. 
 Với thế hệ trẻ các em, hi vọng vào một 
tƣơng lai không xa, năng lƣợng Mặt trời sẽ 
đƣợc phát triển rộng rãi hơn nữa và sử dụng 
một cách hiệu quả với tiềm năng vô tận của 
nó trên chính quê hƣơng của mình. 
IV. Củng cố 
1. Vật nhƣ thế nào có thể coi là gƣơng cầu lõm? Hãy chọn câu trả lời đúng? 
A. Pha đèn pin C. Mặt trong của cái chảo đánh bóng. 
B. Mặt trong của cái thìa inốc. D. Cả 3 vật đều đƣợc. 
2. Chiếu một chùm tia tới song song vào một gƣơng cầu lõm, chùm tia phản xạ là 
chùm gì? 
A. Song song. C. Phân kì 
B. Hội tụ tại một điểm. D. Có thể A, hoặc B, hoặc C. 
3. Ngƣời đàn ông trong hình (bên trái) đang soi gƣơng gì ? 
 15 
 a) b) 
V. Hƣớng dẫn về nhà 
- Đọc “Có thể em chƣa biết”. 
- Học thuộc ghi nhớ. 
- Trả lời câu hỏi phần I bài tổng kết chƣơng I (tr25/SGK). Tiết sau ôn tập từ bài 1 
đến bài 8. 
 * Kiểm tra đánh giá k t quả học tập 
 Kiểm tra học sinh bằng hình thức kiểm tra 15 phút. 
- Đề bài: Em hãy nêu vai trò và ý nghĩa của gƣơng cầu lõm trong việc tiết kiệm tài 
nguyên và bảo vệ môi trƣờng? 
Yêu cầu: HS cần trình bày đƣợc các nội dung sau: 
- Vai trò của gƣơng cầu lõm: Dùng để hứng ánh sáng mặt trời tập trung năng lƣợng 
nhiệt vào một điểm để đun nấu, có thể làm nóng chảy kim loại và sản xuất điện 
mặt trời. 
- Ý nghĩa: 
+ Giảm thiểu việc tiêu tốn nguồn năng lƣợng tự nhiên và hóa thạch. 
+ Hạn chế việc xây dựng thêm các nhà máy nhiệt điện cũng nhƣ thủy điện góp 
phần tiết kiệm tài nguyên và bảo vệ môi trƣờng. 
+ Làm giảm các tác động tới sự biến đổi khí hậu hiện nay. 
 * K t quả. 
- Thực hiện thực nghiệm đối tƣợng học sinh đại trà tại trƣờng THCS thị trấn Nghĩa 
Đàn. 
 Năm học 2013-2014 
 16 
Tỉ lệ đạt Điểm 9-10 Điểm 7-8 Điểm 5-6 Điểm 
dƣới 5 
Dạy học không tích hợp 
liên môn ở lớp 7D 
0 % 5.7% 48.6% 45.7% 
Dạy học có tích hợp liên 
môn ở lớp 7B. 
5.7% 45.7% 42.9% 5.7% 
 Năm học 2014-2015 
Tỉ lệ đạt Điểm 9-10 Điểm 7-8 Điểm 5-6 Điểm 
dƣới 5 
Dạy học không tích hợp 
liên môn ở lớp 7B 
0 % 2.9% 40% 57.1% 
Dạy học có tích hợp liên 
môn ở lớp 7C 
5.7% 37.1% 48.6% 8.6% 
- Thực hiện thực nghiệm đối tƣợng học sinh đại trà tại trƣờng THCS Nghĩa Hội. 
 Năm học 2014-2015 
Tỉ lệ đạt Điểm 9-10 Điểm 7-8 Điểm 5-6 Điểm 
dƣới 5 
Dạy học không tích hợp 
liên môn ở lớp 7B 
0 % 3.1% 6.3% 90.6% 
Dạy học có tích hợp liên 
môn ở lớp 7C 
3.1% 21.9% 56.2% 18.8% 
- Thực hiện thực nghiệm đối tƣợng học sinh đại trà tại trƣờng THCS Phú Thọ. 
 Năm học 2014-2015 
Tỉ lệ đạt Điểm 9-10 Điểm 7-8 Điểm 5-6 Điểm 
dƣới 5 
Dạy học không tích hợp 
liên môn ở lớp 7A 
0 % 3.5% 6.9% 89.6% 
Dạy học có tích hợp liên 
môn ở lớp 7B 
3.5% 24.1% 55.2% 17.2% 
 17 
4. Tác động c a biện pháp 
 Trong 2 năm tiến hành dạy thực nghiệm chúng tôi nhận thấy rằng nhận thức