Sáng kiến kinh nghiệm Sử dụng đồ dùng trực quan trong giờ dạy - học môn Công nghệ ở bậc THCS

Sáng kiến kinh nghiệm Sử dụng đồ dùng trực quan trong giờ dạy - học môn Công nghệ ở bậc THCS

PHẦN THỨ NHẤT- ĐẶT VẤN ĐỀ

1. Cơ sở lý luận.

Cùng với sự phát triển của xã hội loài người, cuộc cách mạng khoa học

công nghệ như một luồng gió mới thổi vào và làm lay động nhiều lĩnh vực trong

cuộc sống. Hơn bao giờ hết con người đang đứng trước những diễn biến thay đổi

to lớn, phức tạp về lịch sử xã hội và khoa học- kỹ thuật. Nhiều mối quan hệ mâu

thuẫn của thời đại cần được giải quyết trong đó có mâu thuẫn yêu cầu ngành

GD- ĐT nói chung và người thầy chúng ta nói riêng phải giải quyết ngay, đó là

mâu thuẫn giữa quan hệ sức ép của khối lượng tri thức ngày càng tăng và sự tiếp

nhận của con người có giới hạn, bởi vì sự nhận thức của con người nói chung là

tuyệt đối và không có giới hạn song sự thu nhận, hiểu biết kiến thức của mỗi con

người đều hữu hạn và tương đối.

Nhiệm vụ trên đây đã đặt ra cho người giáo viên bên cạnh việc bồi

dưỡng kiến thức chuyên môn thì phải cải tiến phương pháp dạy học nâng cao

chất lượng giáo dục để đáp ứng yêu cầu của tình hình mới

Như chúng ta đã biết, môn Công nghệ có vị trí và ý nghĩa quan trọng

đối với việc giáo dục thế hệ trẻ. Từ những hiểu biết đơn giản về trồng trọt sẽ

giúp các em biết các công việc trong cuộc sống hằng ngày, giúp các em có thể

định hướng nghề nghiệp trong tương lai.

pdf 18 trang Người đăng phuongnguyen22 Ngày đăng 03/03/2022 Lượt xem 746Lượt tải 3 Download
Bạn đang xem tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Sử dụng đồ dùng trực quan trong giờ dạy - học môn Công nghệ ở bậc THCS", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ình dạy- học 
đảm bảo điều kiện và thời gian tự học, tự nghiên cứu cho học sinh ” 
 Trong việc đổi mới, cải tiến phương pháp dạy học, việc phát huy tính 
tích cực của học sinh có ý nghĩa rất quan trọng. Bởi vì xét cho cùng công việc 
giáo dục phải được tiến hành trên cơ sở tự nhận thức, tự hành động. Giáo dục 
phải được thực hiện thông qua hành động và hành động của bản thân (tư duy và 
thực tiễn). Vì vậy việc khơi dậy, phát triển ý thức, ý chí, năng lực, bồi dưỡng, 
rèn luyện phương pháp tự học là con đường phát triển tối ưu của giáo dục. 
 Qua giảng dạy môn Công nghệ ở trường THCS đặc biệt là từ khi thực 
hiện thay sách giáo khoa và đổi mới phương pháp dạy học, tôi nhận thấy đây là 
một vấn đề bổ ích về lí luận cũng như thực tiễn. Phương pháp này có ý nghĩa rất 
lớn đối với việc nâng cao chất lượng bộ môn bởi vì đối tượng là học sinh THCS 
thì về mặt thể chất cũng như tinh thần, sự nhận thức, năng lực tư duy của các 
em đã phát triển ở mức độ cao hơn các em ở bậc tiểu học và các em ở lớp trên 
thì cao hơn các em ở lớp dưới. Nếu được khơi dậy đúng mức tính tích cực, sự 
chủ động trong học tập cũng như các hoạt động khác không những làm cho các 
em thu nhận được một lượng tri thức tốt nhất cho bản thân mà còn là cơ sở vững 
chắc để các em bước vào bậc THPT – nơi mà các em sẽ phải có năng lực tư duy 
và ý thức tự học cao hơn. 
Từ trước tới nay đã có rất nhiều người đề cập đến vấn đề phát huy tích 
tính cực của học sinh trong học tập C«ng nghÖ bậc THCS. Tuy nhiên những 
vấn đề mà các nhà nghiên cứu đưa ra chỉ áp dụng vào một bậc học cụ thể mà ít 
đi sâu vào một khối lớp cụ thể vi vậy trong khuôn khổ bài viết này tôi chỉ xin 
lưu ý đến một khía cạnh gắn liền với việc giảng dạy nhiều năm môn C«ng nghÖ, 
đó là một số biện pháp sử dụng đồ dùng trực quan trong dạy học Công nghệvới 
mục đích là góp một phần nhỏ bé vào việc nâng cao chất lượng giảng dạy môn 
C«ng nghÖ ở trường THCS nơi tôi đang giảng dạy, đồng thời cũng là để trao 
Sử dụng đồ dùng trực quan trong giờ dạy – học môn Công nghệ ở bậc THCS 
 4/17
đổi, học tập kinh nghiệm của các thầy giáo, các đồng nghiệp nhằm nâng cao 
trình độ chuyên môn cũng như phương pháp dạy học. Những vấn đề mà tôi nêu 
ra trên cơ sở được trang bị những kiến thức cơ bản nhất, phương pháp dạy học 
Công nghệcũng như việc sử dụng đồ dùng trực quan, thực nghiệm sư phạm ở 
trường THCS. 
Nếu thầy giáo chỉ làm chức năng truyền thụ kiến thức thì sẽ thực hiện 
phương châm “Thầy giáo là trung tâm” học sinh sẽ thụ động tiếp nhận kiến 
thức, sẽ học thuộc lòng những gì thầy giáo giảng và cho ghi cũng như trong sách 
đã viết. Đó chính là cách giảng dạy giáo điều, biến giáo viên thành người thuyết 
trình, giảng giải và học sinh thụ động tiếp nhận những điều đã nghe, đã đọc. Có 
nhà giáo dục đã gọi đó là cách “Nhai kiến thức rồi mớm cho học sinh”. 
 Chúng ta đều biết rằng việc dạy học được tiến hành trong một quá trình 
thống nhất gồm hai khâu có tác dụng tương hỗ nhau: giảng dạy và học tập. Cả 
việc giảng dạy và học tập đều là một quá trình nhận thức, tuân theo những quy 
luật nhận thức. Nhận thức trong dạy học được thể hiện trong hoạt động của giáo 
viên và học sinh đối với việc truyền thụ và tiếp thu một nội dung khoa học được 
quy định trong chương trình với những phương pháp dạy học thích hợp, những 
phương tiện hình thức cần thiết để đạt được kết quả nhất định đã đề ra. 
 Điều này có nghĩa rằng người giáo viên không chỉ giới hạn công việc của 
mình ở việc đọc cho học sinh ghi chép những kiến thức có sẵn, bắt các em học 
thuộc lòng rồi kiểm tra điều ghi nhớ của các em thu nhận được ở bài giảng của 
giáo viên hay trong sách giáo khoa. Điều quan trọng là giáo viên cung cấp cho các 
em những kiến thức cơ bản (bao gồm kiến thức khoa học, sự hiểu biết về các quy 
luật, nguyên lí và các phương pháp nhận thức) làm cơ sở định hướng cho việc 
tự khám phá các kiến thức mới, vận dụng vào học tập và cuộc sống. 
Vì vậy, việc cho các em quan sát đồ dùng trực quan rồi từ đó các em rút ra 
những nhận xét, tiếp thu tri thức, bồi dưỡng, rèn luyện về học tập là con đường 
phát triển tối ưu của giáo dục - đó chính là con đường lấy học sinh làm trung 
tâm, làm chủ thể của việc nhận thức với sự hướng dẫn, giáo dục tích cực có hiệu 
quả của giáo viên, điều này được thực hiện trên cơ sở hoạt động tích cực, tự giác 
Sử dụng đồ dùng trực quan trong giờ dạy – học môn Công nghệ ở bậc THCS 
 5/17
của học sinh. Đây là tính ưu việt của phương pháp phát huy tính tích cực của 
học sinh được gọi là phương pháp dạy học mới để phân biệt với phương pháp 
dạy học cũ hay còn gọi là kiểu dạy học truyền thống. 
Xuất phát từ tình hình thực tế đất nước, đặc biệt là trước công cuộc cách 
mạng khoa học kỹ thuật ngày càng phát triển như vũ bão, việc chỉnh lý chương 
trình giáo dục và thay đổi nội dung sách giáo khoa là một vấn đề rất cấp thiết và 
vô cùng quan trọng. Chính vì lẽ đó mà “Giáo dục là quốc sách hàng đầu”. 
Nhằm để thực hiện tốt mục tiêu giáo dục và chương trình giáo dục đổi 
mới hiện nay, người giáo viên cần phải đổi mới phương pháp dạy học cho phù 
hợp với hướng dạy học “Lấy học sinh làm trung tâm”. Một trong những phương 
pháp đặc trưng bộ môn C«ng nghÖ là phương pháp “Sử dụng dụng cụ trực 
quan” trong giảng dạy. 
Từ thực tế cho thấy chuẩn bị “Đồ dùng trực quan” làm dụng cụ trực quan 
là công tác rất khó khăn, rất công phu và rất tốn kém như: 
+ Sử dụng “Đồ dùng trực quan” như thế nào để đảm bảo tính trực quan. 
+ Sử dụng “Đồ dùng trực quan” như thế nào để đạt hiệu quả cao trong 
giảng dạy Công nghệ lại là một vấn đề càng khó khăn hơn. Đó cũng chính là 
vấn đề của mỗi người giáo viên Công nghệ đã và đang quan tâm hiện nay, với 
hy vọng góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy bộ môn C«ng nghÖ. Vì vậy 
mà trong bài viết này tôi xin trình bày: “Phương pháp sử dụng Đồ dùng trực 
quan trong giảng dạy Công nghệ ” sẽ giúp cho việc dạy học theo phương pháp 
mới và việc thực hiện chương trình giáo dục mới sẽ đạt hiệu quả cao hơn như 
mong muốn. 
2. Cơ sở thực tiễn 
 Cơ sở lí luận của việc sử dụng đồ dùng trực quan trong dạy học Công 
nghệở trường THCS. Hiện nay có nhiều quan niệm, ý kiến khác nhau về vấn đề 
phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học nói chung, dạy học Công nghệ 
nói riêng. Việc xây dựng cơ sở lí luận là điều quan trọng trong thực tiễn dạy học 
bộ môn. 
Sử dụng đồ dùng trực quan trong giờ dạy – học môn Công nghệ ở bậc THCS 
 6/17
Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn đối với học sinh. Các em phải được rèn 
luyện ở mức độ cao hơn khả năng tự học, tự nhận thức và hành động cũng như 
có những tìm tòi trong tư duy,sáng taọ. 
 So sánh kiểu dạy học truyền thống và phương pháp dạy học nhằm phát 
huy tính tích cực của học sinh thông qua việc tiếp cận, làm việc với đồ dùng trực 
quan chúng ta thấy rõ những điều khác biệt cơ bản trong quá trình dạy và học. 
Xin trích dẫn một vài ví dụ của giáo sư Phan Ngọc Liên và tiến sĩ Vũ Ngọc Anh 
để thấy rõ sự khác biệt đó: 
KIỂU DẠY HỌC 
TRUYỀN THỐNG 
PPDH PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC 
CỦA HS 
1. Cung cấp nhiều sự kiện, được 
xem là tiêu chí cho chất lượng 
giáo dục. 
2. GV là nguồn kiến thức duy 
nhất, phần lớn thời gian trên lớp 
dành cho GV thuyết trình, giảng 
giải, HS thụ động tiếp thu kiến 
thức thông qua nghe và ghi lại lời 
của GV. 
3. Học sinh chỉ làm việc một mình 
trên lớp, ở nhà hoặc với GV khi 
kiểm tra. 
4. Nguồn kiến thức thu nhận được 
của HS rất hạn hẹp, thường giới 
hạn ở các bài giảng của GV, SGK 
5. Hình thức tổ chức dạy học chủ 
yếu ở trên lớp 
1. Cung cấp những kiến thức cơ bản 
được chọn lựa phù hợp với yêu cầu, trình 
độ của HS, nhằm vào mục tiêu đào tạo. 
2. Ngoài bài giảng của GV ở trên lớp HS 
được tiếp xúc với nhiều nguồn kiến thức 
khác, vốn kiến thức đã học, kiến thức 
của bạn bè, SGK, tài liệu tham khảo, 
thực tế cuộc sống. 
3. HS ngoài việc tự nghiên cứu còn trao 
đổi, thảo luận với các bạn trong tổ, lớp, 
trao đổi ngoài giờ. HS đề xuất ý kiến, 
thắc mắc, trao đổi với GV. 
4. Nguồn kiến thức của HS thu nhận rất 
phong phú, đa dang 
5. Dạy ở trên lớp, ở thực địa, ngay tại gia 
đình, lớp học, các hoạt động ngoại 
khoá.... 
Sử dụng đồ dùng trực quan trong giờ dạy – học môn Công nghệ ở bậc THCS 
 7/17
Như vậy qua so sánh hai kiểu dạy học trên thì ta thấy phương pháp phát 
huy tính tích cực của học sinh sẽ đem lại hiệu quả cao hơn .Tuy nhiên nó đòi hỏi 
giáo viên và học sinh phải được “Tích cực hoá’’ trong quá trình dạy- học, phải 
chủ động sáng tạo. Muốn đạt được điều đó GV cần áp dung nhiều phương pháp 
dạy - học trong đó có phương pháp sử dụng đồ dùng trực quan. Cần phải tiếp thu 
những điểm cơ bản có tính nguyên tắc của cách dạy truyền thống song phải luôn 
luôn đổi mới, làm một cuộc cách mạng trong người dạy và người học để khắc 
phục sự bảo thủ, thụ động như: Giáo viên chỉ chuẩn bị giảng những điều học 
sinh dễ nhớ, học sinh chỉ chú trọng ghi lời giảng của giáo viên và kiến thức 
trong sách để trình bày lại khi kiểm tra. 
3. Mục đích của việc nghiên cứu: 
 Về lí luận và thực tiễn, việc phát huy tính tích cực của học sinh trong 
việc sử dụng đồ dùng trực quan trong học tập môn Công nghệlà điều cần thiết và 
quan trọng để nâng cao hiệu quả giáo dục. Đó chính là lí do chủ yếu để nghiên 
cứu vấn đề này. Nội dung gồm: 
a. Cơ sở lí luận của việc sử dụng đồ dùng trực quan trong dạy-học Công nghệ 
b. Thực tiễn của việc sử dụng đồ dùng trực quan trong dạy -học ở 
trườngTHCS. 
c. Những biện pháp sư phạm để phát huy sử dụng đồ dùng trực qua có 
hiệu quả. 
4. Phương pháp nghiên cứu: 
a- Đối tượng nghiên cứu. 
- Nội dung chương trình SGK. 
- Sách hướng dẫn giáo viên, phân phối chương trình Công nghệ 
THCS, và các tài liệu có liên quan 
- Đối tượng HS THCS đặc biệt là HS lớp 7. 
- Giáo viên dạy bộ môn và thực trạng việc sử dụng đồ dùng trực quan ở 
trường THCS hiện nay. 
Sử dụng đồ dùng trực quan trong giờ dạy – học môn Công nghệ ở bậc THCS 
 8/17
b- Nhiệm vụ, mục đích. 
- Nhìn rõ thực trạng việc sử dụng đồ dùng trực quan ở trường THCS 
những ưu điểm, nhược điểm. 
- Nguyên tắc và phương pháp sử dụng đồ dùng trực quan. 
- Rút ra những yêu cầu chung và bài học kinh nghiệm khi sử dụng đồ 
dùng trực quan trong giảng dạy gắn với yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học 
môn Công nghệ 
c- Phương pháp nghiên cứu. 
- Phương pháp phân tích, tổng hợp, điều tra, phán đoán. 
- Phương pháp thực nghiệm. 
- Phương pháp khảo sát đánh giá. 
Sử dụng đồ dùng trực quan trong giờ dạy – học môn Công nghệ ở bậc THCS 
 9/17
PHẦN THỨ HAI – GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 
I. Những nội dung lý luận liên quan trực tiếp đến vấn đề nghiên cứu: 
Môn Công nghệ có vị trí và ý nghĩa quan trọng đối với việc giáo dục thế 
hệ trẻ. Từ những hiểu biết đơn giản về trồng trọt sẽ giúp các em biết các công 
việc trong cuộc sống hằng ngày, giúp các em có thể định hướng nghề nghiệp 
trong tương lai. 
Nhằm thực hiện tốt mục tiêu giáo dục và chương trình giáo dục đổi mới 
hiện nay, người giáo viên cần phải đổi mới phương pháp dạy học cho phù hợp 
với hướng dạy học “Lấy học sinh làm trung tâm”. Một trong những phương 
pháp đặc trưng bộ môn Công nghệ là phương pháp “Sử dụng dụng cụ trực 
quan” trong giảng dạy. 
II. Thực trạng của vấn đề. 
1. Các quan niệm về môn học. 
Thực tiễn của việc dạy học phát huy tính tích cực của học sinh trong 
trường THCS hiện nay. 
 Trong vài năm gần đây, bộ môn Công nghệtrong trường THCS đã được 
chú trọng hơn trước. Các nhà trường đã được cung cấp thêm các trang thiết bị và 
tài liệu tham khảo phục vụ cho việc dạy và học. 
 Tuy nhiên qua vài năm giảng dạy bộ môn này tôi thấy rằng việc dạy học 
môn Công nghệ hiện nay vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn, nhưng trở ngại nhất là 
việc phát huy tính tích cực của học sinh trong việc quan sát, sử dụng đồ dùng 
trực quan, tuy đã được phổ biến, học tập bồi dưỡng thường xuyên theo chu kỳ 
nhưng kết quả đạt được không đáng là bao. Thực trạng của vấn đề này có thể 
giải thích ở những nguyên nhân cơ bản sau đây: 
 Thứ nhất là vẫn tồn tại một quan niệm cố hữu cho rằng môn Công nghệlà 
những môn phụ. Điều này được thể hiện việc quan tâm đến chất lượng bộ môn 
từ cấp lãnh đạo chưa đúng mức. 
Thứ hai là về cơ sở vật chất phục vụ giảng dạy và học tập tuy đã được đầu 
tư nhưng vẫn còn thiếu so với yêu cầu giáo dục hiện nay về đồ dùng dạy. Trong 
Sử dụng đồ dùng trực quan trong giờ dạy – học môn Công nghệ ở bậc THCS 
 10/17
suốt quá trình học bộ môn Công nghệ lớp7 và cả thầy và trò chưa bao giờ có 
điều kiện tham quan các cơ sở nông nghiệp vì không có kinh phí. Điều đó làm 
cho vốn kiến thức kiến thức của các em chỉ bó gọn trong sách vở và bài giảng . 
Nguyên nhân thứ ba là việc phát huy tính tích cực học tập của học sinh 
trong học tập bộ môn Công nghệcòn nhiều hạn chế một phần là do chính những 
cơ chế, những quy định từ cấp trên. 
2. Tình hình sử dụng các dụng cụ trực quan đối với việc dạy học 
trước đây: 
- Theo quan niệm giáo dục lạc hậu trước đây cho rằng dụng cụ trực quan 
là phương tiện cần thiết để giáo viên truyền thụ kiến thức mới, dụng cụ minh 
hoạ cho các kiến thức đã truyền đạt, còn đối với học sinh chỉ có tác dụng chấp 
nhận và ghi nhớ. 
- Theo phương pháp này thì dụng cụ trực quan chưa phát huy hết vai trò 
của mình, đôi khi chưa thể hiện được tính trực quan và tính khoa học của nó, giờ 
dạy Công nghệsẽ rơi vào những hạn chế sau: 
+ Giáo viên chưa phát huy được tính tích cực, chủ động của học sinh 
trong việc lĩnh hội kiến thức. 
+ Các kiến thức trång trät do giáo viên cung cấp học sinh sẽ không hiểu 
sâu, nhớ kỹ bằng chính các em tự nhận thức. 
+ Các nguồn trí thức từ dụng cụ trực quan chưa thực sự hấp dẫn đối với các 
em. Do đó không gây hứng thú học tập, không có khả năng phát triển tư duy. 
+ Chưa tạo cho học sinh các kỹ năng quan trọng như: biết chăm sóc cây 
trồng, nhân giống cây ăn quả, bón phân thúc 
- Đồng thời trước đây, đa số các trường đều thiếu thốn về cơ sở vật chất, 
nghèo nàn về các thiết bị dạy học đối với bộ môn. 
- Ngoài ra cách tổ chức một số cuộc thi cử cũng còn nhiều hạn chế, đó là 
chỉ chú trọng về mặt kiểm tra lí thuyết mà coi nhẹ thực hành, ít chú ý đến việc 
phát triển năng lực sáng tạo. 
- Cuối cùng điều quan trọng là ý thức trách nhiệm của mỗi giáo viên 
trong việc thực hiện các phương pháp dạy học phù hợp trong đó phải nói đến 
Sử dụng đồ dùng trực quan trong giờ dạy – học môn Công nghệ ở bậc THCS 
 11/17
phương pháp sử dụng đồ dùng trực quan để đem lại hiệu quả cho tiết dạy cũng 
như chất lượng bộ môn ngày một nâng cao. Mỗi một GV – HS phải hiểu rõ sự 
nguy hại của việc thi gì học đấy sẽ làm cho học vấn của học sinh bị què quặt, 
thiếu toàn diện..... 
III. Các biện pháp đã tiến hành 
Để cải tiến phương pháp giảng dạy phù hợp với chương trình giáo dục 
mới ở bộ môn Công nghệ , thiết bị các trường học đã trang bị khá đầy đủ các 
loại dụng cụ trực quan, chủ yếu là các loại sau: 
- Hình vẽ, tranh, ảnh. 
- Mô hình. 
Đối với các loại phương tiện này thì người giáo viên C«ng nghÖ cần có 
phương pháp sử dụng như thế nào. 
1/ Đối với hình vẽ, tranh, ảnh: 
*) Đối với hình vẽ: 
Học sinh lớp7 cũng như các lớp khác rất thích xem tranh ảnh, 
Vì vậy giáo viên phải làm nổi nội dung tranh ảnh để gây hứng thú cho học 
sinh, kích thích óc tò mò, phát triển năng lực nhận thức. Từ đó làm cho các em 
khám phá được kiến thức của bài học 
Tuy nhiên phải chọn thời gian phù hợp để đưa tranh ảnh ra. Khi sử dụng, 
giáo viên phải phân tích, định hướng cho học sinh, tự mình đánh giá được ngụ ý 
của tranh. 
 Ví dụ: Khi giảng bài: “Giống vật nuôi” dạy đến mục I. “Khái niệm về 
giống vật nuôi” giáo viên cho học sinh quan sát tranh vẽ các giống vật nuôi có ở 
địa phương và các hình vẽ Sách giáo khoa sẽ gây được hứng thú cho học sinh 
trong việc tìm ra các khái niệm giống vật nuôi là gì? 
*) Tranh ảnh 
- Đối với giáo viên: Tham khảo sưu tầm nhiều tranh ảnh, tư liệu có liên 
quan đến tiết dạy để minh hoạ trên lớp . 
Sử dụng đồ dùng trực quan trong giờ dạy – học môn Công nghệ ở bậc THCS 
 12/17
- Đối với học sinh: Ngoài việc làm bài tập và học ở nhà học sinh sưu tầm 
trên sách báo, ví dụ báo nông nghiệp, báo khuyến nông những tranh ảnh liên 
quan đến bài học . 
Tranh ảnh trong SGK là một phần đồ dùng trực quan trong quá trình 
dạy học. Từ việc quan sát, học sinh sẽ đi tới công việc của tư duy trừu tượng. 
Thông qua quan sát miêu tả, tranh ảnh học sinh được rèn luyện kỹ năng diễn 
đạt, lựa chọn ngôn ngữ. Từ việc quan sát thường xuyên các tranh ảnh, giáo 
viên luyện cho các em thói quen quan sát và khả năng quan sát vật thể một 
cách khoa học, có xem xét, phân tích, giải thích để đi đến những nét khái quát 
rút ra những kết luận 
b/ Mô hình: 
- Một số mô hình có sẵn hoặc giáo viên tự sưu tầm sẽ giúp cho tiết dạy 
sinh động hơn. 
-Giáo viên giới thiệu mô hình đang sử dụng, mô hình là vật tượng trưng 
cho phần kiến trhức bài học 
-Dùng câu hỏi hướng dẫn học sinh quan sát, trả lời tìm ra các kiến thức 
liên quan. 
Từ các mô hình giáo viên giúp học sinh hiểu và nắm chắc các kiến thức 
* Cách sử dụng có hiệu quả: 
- Giáo viên cho học sinh quan sát nhận biết đó là mô hình gì? 
- Có đủ mô hình cho quá trình hoạt động nhóm 
- Rút ra kết luận, ghi nhớ. 
c/ Sơ đồ: 
Trong giảng dạy Công nghệ, giáo viên có thể sử dụng sơ đồ còn học sinh tự 
nghiên cứu, hoặc học sinh ghi nhớ từ Sách giáo khoa sau đó điền lên sơ đồ đó. 
- Thông qua sơ đồ giúp học sinh hiểu và nhớ lâu hơn các phần kiến thức. 
- Qua các việc sử dụng sơ đồ các em cũng có thể đánh giá được một cách 
hệ thống các phần kiến thức liên quan. 
Chú ý: GV tránh tình trạng sử dụng quá nhiều hình ảnh, nếu lạm dụng sẽ 
làm cho tiết học kém hiệu quả vì chỉ giống như một tiết tham quan học sinh 
Sử dụng đồ dùng trực quan trong giờ dạy – học môn Công nghệ ở bậc THCS 
 13/17
không nắm được kiến thức trọng tâm của bài học và việc sử dụng các hiệu ứng 
không phù hợp cũng dễ gây mất sự chú ý, tập của học sinh vào kiến thức cần đạt. 
Như vậy phương pháp sử dụng đồ dùng trực quan trong dạy học Công 
nghệ ở trường THCS là một việc làm rất quan trọng, rất phong phú và có ý 
nghĩa lớn cần được mỗi thầy giáo, cô giáo quán triệt một cách sâu sắc và vận 
dụng sáng tạo trong công tác giảng dạy của mình, trong hoạt động nội khoá cũng 
như hoạt động ngoại khoá. Tuy nhiên để làm tốt việc này cần có sự chuyển biến 
mạnh mẽ mang tính cách mạng trong phương pháp dạy – học Công nghệ và phải 
có thời gian kiểm nghiệm sự đúng đắn của nó so với kiểu dạy truyền thống. Mỗi 
giáo viên sau khi vận dụng các phương pháp dạy học này vào từng bài phải có 
sự nhận xét, đánh giá, rút kinh nghiệm và trao đổi, phổ biến với đồng nghiệp để 
khẳng định những biện pháp sư phạm trong việc nâng cao chất lượng bộ môn. 
Cần trách khuynh hướng “tách lí thuyết với thực tế”...đáp ứng được những yêu 
cầu phát triển kinh tế – xã hội của đất nước trong thời đại công nghiệp hoá - hiện 
đại hoá . 
2. Các nguyên tắc cơ bản khi sử dụng phương tiện trực quan . 
Đồ dùng trực quan được sử dụng tốt sẽ huy động được sự tham gia của 
nhiều giác quan, sẽ kết hợp chặt chẽ cho được hai hệ thống tín hiệu với nhau: tai 
nghe, mắt thấy tạo điều kiện cho học sinh dễ hiểu nhơ lâu, phát triển năng lực 
chú ý quan sát, hứng thú của học sinh. Tuy nhiên nếu không sử dụng tốt, đúng 
mức và bị lạm dụng thì dễ làm học sinh phân tán sự chú ý, không tập trung vào 
các dấu hiệu cơ bản chủ yếu. Đồ dùng trực quan có nhiều loại. Mỗi loại lại có 
cách sử dụng riêng, nhưng phải chú ý các nguyên tắc cơ bản sau: 
1/ Phải căn cứ vào mục đích, nhiệm vụ, nội dung và hình thức của các loại 
bài học để lựa chọn dụng cụ trực quan cho thích hợp, không nên dùng quá nhiều 
dụng cụ trực quan cho một tiết dạy. 
2/ Phải có phương phương pháp thích hợp đối với mỗi loại dụng cụ trực 
quan ( Như đã nêu ở trên). 
3/ Trước khi sử dụng cần phải giải thích: Dụng cụ trực quan này nhằm 
mục đích gì? Giải quyết vấn đề gì? Nội dung gì? trong bài học. 
Sử dụng đồ dùng trực quan trong giờ dạy – học môn Công nghệ ở bậc THC

Tài liệu đính kèm:

  • pdfsang_kien_kinh_nghiem_su_dung_do_dung_truc_quan_trong_gio_da.pdf