Sáng kiến kinh nghiệm Phát triển năng lực tự học cho học sinh thông qua dạy học theo chủ đề chương Halogen Hóa học 10 Trung học phổ thông

i quát về nhóm 
Halogen
Clo
Flo, Brom, Iot
Giáo viên: Nguyễn Thành Sơn NCKH Sư Phạm Ứng Dụng 
25 
Về cách nghiên cứu kiến thức các đơn chất Halogen khá giống nhau, tuy nhiên SGK 
hiện hành đang tách riêng thành các bài riêng biệt (Bài 21. Khái quát về nhóm Halogen; 
Bài 22. Clo; Bài 25. Flo, Brom, Iot) do đó khó khăn cho việc tổ chức dạy học và áp dụng 
các phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực cũng như việc vận dụng kiến thức, kỹ năng 
vào giải quyết các vấn đề liên quan đến thực tiễn cuộc sống. Do đó, ta cần xây dựng các 
bài trên thành chủ đề đơn chất Halogen nhằm thuận lợi cho việc tổ chức dạy học và vận 
dụng kiến thức vào thực tiễn của học sinh. 
II. Nội dung, thời lượng của chủ đề 
Chủ đề gồm các nội dung chính sau: 
- Vị trí nhóm Halogen trong trong bảng tuần hoàn; cấu hình electron nguyên tử, cấu 
tạo phân tử và tính chất; sự biến đổi tính chất của chúng. 
- Tính chất vật lí, trạng thái tự nhiên của clo, flo, brom, iot. 
- Tính chất hóa học của clo, flo, brom, iot. 
- Ứng dụng của clo, flo, brom, iot. 
- Phương pháp điều chế flo, clo, brom, iot. 
Thời lượng dạy chủ đề: 04 tiết. 
III. Mục tiêu chủ đề 
1. Kiến thức 
- Vị trí nhóm Halogen trong bảng tuần hoàn. 
- Sự biến đổi độ âm điện, bán kính nguyên tử và một số tính chất vật lí của các 
nguyên tố trong nhóm. 
- Cấu hình lớp electron ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố Halogen tương tự 
nhau. Tính chất hoá học cơ bản của các nguyên tố Halogen là tính oxi hoá mạnh. 
- Sự biến đổi tính chất hóa học của các đơn chất trong nhóm Halogen. 
- Tính chất vật lí, trạng thái tự nhiên, ứng dụng của clo, phương pháp điều chế clo 
trong phòng thí nghiệm, trong công nghiệp. 
- Sơ lược về tính chất vật lí, trạng thái tự nhiên, ứng dụng, điều chế flo, brom, iot và 
một vài hợp chất của chúng. 
- Tính chất hoá học cơ bản của clo là phi kim mạnh, có tính oxi hoá mạnh (tác dụng 
với kim loại, hiđro). Clo còn thể hiện tính khử. 
- Tính chất hoá học cơ bản của flo, brom, iot là tính oxi hoá, flo có tính oxi hoá 
mạnh nhất; nguyên nhân tính oxi hoá giảm dần từ flo đến iot. 
Giáo viên: Nguyễn Thành Sơn NCKH Sư Phạm Ứng Dụng 
26 
2. Kỹ năng 
- Viết được cấu hình lớp electron ngoài cùng của nguyên tử F, Cl, Br, I. 
- Dự đoán được tính chất hóa học cơ bản của Halogen là tính oxi hóa mạnh dựa vào 
cấu hình lớp electron ngoài cùng và một số tính chất khác của nguyên tử. 
- Viết được các phương trình hóa học chứng minh tính chất oxi hoá mạnh của các 
nguyên tố Halogen, quy luật biến đổi tính chất của các nguyên tố trong nhóm. 
- Dự đoán, kiểm tra và kết luận được về tính chất hóa học cơ bản của flo, clo, brom, 
iot. 
- Viết các phương trình hóa học minh hoạ tính chất hoá học và điều chế flo, clo, 
brom, iot. 
- Quan sát các thí nghiệm hoặc hình ảnh thí nghiệm rút ra nhận xét. 
- Tính thể tích hoặc khối lượng dung dịch chất tham gia hoặc tạo thành sau phản 
ứng. 
- Tính thể tích khí clo ở đktc tham gia hoặc tạo thành trong phản ứng. 
- Tính khối lượng brom, iot và một số hợp chất tham gia hoặc tạo thành trong phản 
ứng. 
3. Thái độ 
- Say mê, hứng thú học tập, trung thực, yêu khoa học. 
- Có ý thức vận dụng kiến thức đã học về các đơn chất Halogen vào thực tiễn cuộc 
sống, phục vụ đời sống con người (Phòng bệnh do thiếu muối iot, vận động gia đình và 
cộng đồng dùng muối iot...) 
- Chống ô nhiễm môi trường. 
4. Định hướng các năng lực có thể hình thành và phát triển 
- Năng lực tự học; năng lực hợp tác. 
- Các năng lực chuyên biệt của bộ môn Hóa học như năng lực sử dụng ngôn ngữ 
hóa học; năng lực thực hành hóa học; năng lực tính toán; năng lực giải quyết vấn đề thông 
qua môn hóa học; năng lực vận dụng kiến thức hoá học vào cuộc sống. 
IV. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh 
1. Giáo viên 
- Bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học. 
- Điều chế sẵn một bình khí clo, nước brom, iot, tranh ảnh của flo. 
Giáo viên: Nguyễn Thành Sơn NCKH Sư Phạm Ứng Dụng 
27 
- Các hình ảnh về trạng thái tự nhiên, ứng dụng của F2, Cl2, Br2, I2; bệnh nhân mắc 
bệnh bướu cổ, cách phòng bệnh bướu cổ, cách sử dụng các sản phẩm có chứa iot hiệu quả 
nhất. 
- Phần mềm dạy học Hóa học mô phỏng sơ đồ sản xuất NaOH và khí Cl2, H2 trong 
công nghiệp. 
- Các video liên quan đến bài học 
+ Clo tác dụng kim loại: Al, Fe, Cu. 
+ Clo tác dụng với hiđro. 
+ Điều chế clo trong phòng thí nghiệm. 
+ Brom tác dụng với nhôm. 
+ Sự thăng hoa của I2. 
+ Iot tác dụng với nhôm. 
- Các câu hỏi và phiếu học tập cho học sinh chuẩn bị trước ở nhà. 
- Máy tính, máy chiếu, ti vi, 
2. Học sinh 
- Ôn lại các kiến thức đã học có liên quan đến các tiết dạy. 
- Hoàn thành các phiếu học tập theo yêu cầu của GV (GV chuẩn bị sẵn các phiếu 
học tập và phát cho HS ở cuối buổi học trước). 
- HS có thể dùng A0, Poster hoặc bài powerpoint, đoạn video... để hoàn thành phiếu 
học, các câu hỏi GV yêu cầu,  
V. Thiết kế chi tiết từng hoạt động học 
A. Hoạt động trải nghiệm, kết nối 
1) Mục tiêu hoạt động: 
Huy động các kiến thức đã được học của HS và tạo nhu cầu tiếp tục tìm hiểu kiến 
thức mới của HS. 
Nội dung HĐ: Tìm hiểu vị trí của nhóm Halogen trong BTH, cấu hình electron 
nguyên tử và cấu tạo phân tử của các Halogen. 
2) Phương thức tổ chức HĐ: 
- GV tổ chức cho HS HĐ nhóm để hoàn thành phiếu học tập số 1 (phụ lục 1). 
- Sau đó GV cho HS HĐ chung cả lớp bằng cách mời một số nhóm báo cáo, các 
nhóm khác góp ý, bổ sung. Vì là HĐ tạo tình huống/nhu cầu học tập nên GV không chốt 
Giáo viên: Nguyễn Thành Sơn NCKH Sư Phạm Ứng Dụng 
28 
kiến thức mà chỉ liệt kê những câu hỏi/vấn đề chủ yếu mà HS đã nêu ra, các vấn đề này sẽ 
được giải quyết ở HĐ hình thành kiến thức và HĐ luyện tập. 
- Dự kiến một số khó khăn, vướng mắc của HS và giải pháp hỗ trợ. Tuy nhiên đây 
là HĐ trải nghiệm, kết nối kiến thức giữa “cái đã biết” và “cái chưa biết” nên không nhất 
thiết HS phải trả lời đúng được tất cả các câu hỏi, muốn trả lời đúng được tất cả các câu 
hỏi HS phải tìm hiểu tiếp kiến thức ở HĐ hình thành kiến thức. 
3) Sản phẩm, đánh giá giá kết quả hoạt động 
a) Sản phẩm HĐ: HS hoàn thành các nội dung trong phiếu học tập số 1 (phụ lục 1). 
b) Đánh giá giá kết quả hoạt động 
- Thông qua quan sát: Trong quá trình HS HĐ nhóm, GV cần quan sát kĩ tất cả các 
nhóm, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của HS và có giải pháp hỗ trợ hợp 
lí. 
- Thông qua báo cáo các nhóm và sự góp ý, bổ sung của các nhóm khác, GV biết 
được HS đã có được những kiến thức nào, những kiến thức nào cần phải điều chỉnh, bổ 
sung ở các HĐ tiếp theo. 
B. Hoạt động hình thành kiến thức 
Hoạt động 1: Vị trí của nhóm Halogen trong BTH, cấu hình electron nguyên tử và cấu tạo 
phân tử của các Halogen 
1) Mục tiêu hoạt động: 
- Biết được vị trí của nhóm Halogen trong BTH, cấu hình electron nguyên tử và cấu 
tạo phân tử của các Halogen. 
- Rèn HS năng lực tự học, năng lực hợp tác, năng lực sử dụng ngôn ngữ hoá học. 
2) Phương thức tổ chức HĐ: 
- HĐ nhóm: GV cho HS HĐ nhóm để chia sẻ, bổ sung cho nhau để tiếp tục hoàn 
thành phiếu học tập số 1 (phụ lục 1) 
- HĐ chung cả lớp: GV mời một số nhóm trình bày kết quả, các nhóm khác góp ý, 
bổ sung (lưu ý mời các nhóm có kết quả khác nhau trình bày để khi thảo luận chung cả lớp 
được phong phú, đa dạng và HS sẽ được rút kinh nghiệm thông qua sai lầm của mình). 
3) Sản phẩm, đánh giá giá kết quả hoạt động 
a) Sản phẩm HĐ: HS ghi câu trả lời vào vở để hoàn thành các câu hỏi trong phiếu học tập 
số 1 (phụ lục 1) theo yêu cầu của GV: 
Giáo viên: Nguyễn Thành Sơn NCKH Sư Phạm Ứng Dụng 
29 
 Câu 1. Nhóm Halogen gồm những nguyên tố flo, clo, brom, iot, atatin. Chúng thuộc 
nhóm VIIA trong BTH, trong các chu kì chúng ở cuối các chu kì đồng thời nguyên tố atatin 
không nghiên cứu ở đây mà được nghiên cứu trong các nhóm nguyên tố phóng xạ. 
Câu 2. 
Cấu hình electron lớp ngoài cùng: 
9F: 2s22p5 
17Cl: 3s23p5 
35Br: 4s24p5 
53I: 5s25p5 
Rút ra nhận xét: 
- Lớp electron ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố Halogen đều có 7 electron, 
nằm ở hai phân lớp: phân lớp s có 2e, phân lớp p có 5e (ns2np5). 
- Khuynh hướng đặc trưng là nhận thêm một electron, tạo thành ion halogenua, để 
có cấu hình electron tương tự khí hiếm (np2np6). Do đó, tính chất hóa học cơ bản của các 
Halogen là tính oxi hóa mạnh. 
Câu 3. 
Do có 7 electron ngoài cùng, chỉ thiếu 1 electron là đạt được cấu hình bền như khí 
hiếm, nên hai nguyên tử Halogen có xu hướng liên kết với nhau tạo ra phân tử có liên kết 
cộng hóa trị không cực. 
X X X X
 CTPT: X-X hoặc X2 (X là kí hiệu chỉ các nguyên tố Halogen) 
 b) GV đánh giá giá kết quả hoạt động 
- Thông qua quan sát: Trong quá trình HS HĐ cá nhân/nhóm, GV chú ý quan sát để 
kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của HS và có giải pháp hỗ trợ hợp lí. 
- Thông qua báo cáo của các nhóm và sự góp ý, bổ sung của các nhóm khác, GV 
hướng dẫn HS chốt được các kiến thức yêu cầu về vị trí của nhóm Halogen trong BTH, 
cấu hình electron nguyên tử và cấu tạo phân tử của các Halogen. 
- Qua HĐ: HS phát triển năng lực tự học, năng lực hợp tác, năng lực sử dụng ngôn 
ngữ hoá học. 
Hoạt động 2: Tính chất vật lí và trạng thái tự nhiên của các Halogen 
1) Mục tiêu hoạt động: 
- Nêu được tính chất vật lí và trạng thái tự nhiên của các Halogen 
Giáo viên: Nguyễn Thành Sơn NCKH Sư Phạm Ứng Dụng 
30 
- Rèn HS phát triển năng lực tự học, năng lực hợp tác, năng lực sử dụng ngôn ngữ 
hoá học, năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề thông qua môn hoá học, năng lực vận 
dụng kiến thức hoá học vào cuộc sống. 
2) Phương thức tổ chức HĐ: 
- HĐ nhóm: 
+ GV cho HS HĐ nhóm để chia sẻ, bổ sung cho nhau để tiếp tục hoàn thành phiếu 
học tập số 2 (phụ lục 1) 
+ GV yêu cầu HS quan sát thí nghiệm “Sự thăng hoa của I2” (video thí nghiệm trên 
trên youtube), nêu hiện tượng và trình bày khái niệm về sự thăng hoa. 
- HĐ chung cả lớp: GV mời một số nhóm trình bày kết quả, các nhóm khác góp ý, 
bổ sung (lưu ý mời các nhóm có kết quả khác nhau trình bày để khi thảo luận chung cả lớp 
được phong phú, đa dạng và HS sẽ được rút kinh nghiệm thông qua sai lầm của mình). 
3) Sản phẩm, đánh giá giá kết quả hoạt động 
a) Sản phẩm HĐ: 
HS ghi câu trả lời vào vở để hoàn thành các câu hỏi trong phiếu học tập số 2 (phụ 
lục 1) theo yêu cầu của GV: 
Câu 1. Nêu được sự biến đổi tính chất vật lí, bán kính nguyên tử, độ âm điện khi 
đi từ flo đến iot (SGK Hóa học 10) 
Trạng thái 
tập hợp 
Màu sắc 
Nhiệt độ 
nóng chảy, 
nhiệt độ sôi 
Bán kính 
nguyên tử 
Độ âm điện 
Khí→ Lỏng 
→ Rắn 
Đậm dần Tăng dần Tăng dần Giảm dần 
Câu 2. Vì flo có độ âm điện lớn nhất (3,98) nên chỉ có số oxi hoá –1. Các nguyên 
tố còn lại ở trạng thái bị kích thích có thể chuyển 1, 2, 3 electron sang phân lớp d, nên có 
thể có số oxi hoá +1, +3, +5, +7 khi kết hợp với nguyên tố có độ âm điện lớn hơn như 
oxi. 
Câu 3. Nêu được tính chất vật lí và trạng thái tự nhiên của các Halogen (SGK Hóa 
học 10) 
 Flo Clo Brom Iot 
Giáo viên: Nguyễn Thành Sơn NCKH Sư Phạm Ứng Dụng 
31 
Tính 
chất 
vật lí 
Điều kiện 
thường, flo là 
chất khí màu lục 
nhạt, rất độc. 
 Điều kiện 
thường, clo là khí 
màu vàng lục, mùi 
xốc, rất độc, nặng 
gấp 2,5 lần không 
khí và tan trong 
nước. 
 Điều kiện 
thường, brom là 
chất lỏng có màu 
đỏ nâu, dễ bay 
hơi, hơi brom rất 
độc. Brom rơi 
vào da gây bỏng 
nặng, brom tan 
được trong nước. 
 Điều kiện 
thường, iot 
là chất rắn, 
dạng tinh thể 
màu đen tím. 
Khi đun 
nóng, iot 
thăng hoa 
thành hơi. 
Iot tan ít 
trong nước. 
Trong 
tự 
nhiên 
 Tồn tại chủ yếu 
ở dạng hợp chất 
ở dạng CaF2, 
hoặc Na3AlF6 
(criolit). 
Tồn tại chủ yếu 
trong các hợp chất 
như NaCl, KCl, 
khoáng 
KCl.MgCl2.6H2O
. Trong cơ thể 
động vật HCl có 
trong dạ dày. 
Tồn tại chủ yếu ở 
dạng hợp chất 
dưới dạng muối 
bromua 
Tồn tại chủ 
yếu ở dạng 
hợp chất 
dưới dạng 
muối iotua. 
 HS dựa vào thí nghiệm sự thăng hoa của iot trả lời yêu cầu của GV: 
 - Iot chuyển từ thể rắn sang thể khí. 
 - Sự thăng hoa là quá trình chuyển biến trạng thái vật chất, trực tiếp từ thể 
rắn qua thể khí, mà không qua thể lỏng trung gian. 
b) GV đánh giá giá kết quả hoạt động 
- Thông qua quan sát: Trong quá trình HS HĐ cá nhân/nhóm, GV chú ý quan sát để 
kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của HS và có giải pháp hỗ trợ hợp lí. 
- Thông qua báo cáo của các nhóm và sự góp ý, bổ sung của các nhóm khác, GV 
hướng dẫn HS chốt được các kiến thức yêu cầu về tính chất vật lí và trạng thái tự nhiên 
của các Halogen. 
- Qua HĐ: HS phát triển năng lực tự học, năng lực hợp tác, năng lực sử dụng ngôn 
ngữ hoá học, năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề thông qua môn hoá học, năng lực vận 
dụng kiến thức hoá học vào cuộc sống. 
Giáo viên: Nguyễn Thành Sơn NCKH Sư Phạm Ứng Dụng 
32 
Hoạt động 3: Tính chất hóa học của các Halogen 
1) Mục tiêu hoạt động: 
- Nêu được: Tính chất hoá học cơ bản của clo là phi kim mạnh, có tính oxi hoá mạnh 
(tác dụng với kim loại, hiđro). Clo còn thể hiện tính khử; Tính chất hoá học cơ bản của flo, 
brom, iot là tính oxi hoá, flo có tính oxi hoá mạnh nhất; nguyên nhân tính oxi hoá giảm 
dần từ flo đến iot. 
- Rèn HS phát triển năng lực tự học, năng lực hợp tác, năng lực sử dụng ngôn ngữ 
hoá học, năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề thông qua môn hoá học, năng lực thực 
hành hoá học. 
2) Phương thức tổ chức HĐ: (HĐ nhóm: Chia lớp thành 4 loại nhóm, tùy theo số HS mà 
có thể chia thành 4 nhóm hoặc 8 nhóm, số HS khoảng từ 4 – 6 HS/nhóm) 
 - HĐ cá nhân: GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK trả lời câu hỏi vì sao đi từ F đến I, 
tính oxi hoá giảm dần? 
- HĐ nhóm: GV cho HS HĐ nhóm để chia sẻ, bổ sung cho nhau để tiếp tục hoàn 
thành phiếu học tập số 3 (phụ lục 1). 
- HĐ chung cả lớp: GV mời một số HS hoặc nhóm trình bày kết quả, các HS khác 
hoặc nhóm khác góp ý, bổ sung (lưu ý mời các nhóm có kết quả khác nhau trình bày để 
khi thảo luận chung cả lớp được phong phú, đa dạng và HS sẽ được rút kinh nghiệm thông 
qua sai lầm của mình) 
3) Sản phẩm, đánh giá giá kết quả hoạt động 
a) Sản phẩm HĐ: 
 HĐ cá nhân: HS ghi câu trả lời vào vở là từ F đến I, bán kính nguyên tử tăng → khả 
năng hút e giảm → tính oxi hoá giảm. 
 HĐ nhóm: HS ghi câu trả lời vào vở để hoàn thành các câu hỏi trong phiếu học tập 
số 3 (phụ lục 1) theo yêu cầu của GV: 
Nhóm 1,2 (Lớp 08 nhóm): 
Tính chất hóa học của flo 
- Từ cấu tạo nguyên tử, độ âm điện suy ra tính chất hóa học cơ bản của flo 
là tính oxi hóa mạnh. 
- Flo có thể oxi được H2, H2O, các kim loại mạnh, hầu hết các phi kim trừ 
O2 và N2. Cụ thể: 
+ Với khí H2, phản ứng xảy ra ngay trong bóng tối và nhiệt độ rất thấp: 
Giáo viên: Nguyễn Thành Sơn NCKH Sư Phạm Ứng Dụng 
33 
11
C252
0
2
0
2 FH2HF
0
−+
− ⎯⎯ →⎯+ 
+ Flo oxi hóa được nhiều hợp chất, thí dụ oxi hóa dễ dàng H2O ngay ở nhiệt 
độ thường: 
0 2 1 0
2 2 2F 2H O 4H F O
− −
+ ⎯⎯→ + 
Dung dịch HF trong nước là axit flohiđric (axit yếu, có tính chất riêng là ăn 
mòn thủy tinh). Vì vậy, axit HF dùng để khắc chữ trên thủy tinh. 
2 4 2
SiO 4HF SiF 2H O+ ⎯⎯→ + 
Nhóm 3,4 (Lớp 08 nhóm): Nghiên cứu tính chất hóa học của clo 
- Từ cấu tạo nguyên tử, độ âm điện suy ra tính chất hóa học cơ bản của clo 
là tính oxi hóa mạnh. Cụ thể: 
+ Clo tác dụng với hầu hết kim loại tạo ra muối clorua, phản ứng của clo 
mạnh, tốc độ nhanh, tỏa nhiều nhiệt 
0 0 1 1
22Na Cl 2NaCl
+ −
+ ⎯⎯→ 
0 0 2 1
22Cu Cl Cu Cl
+ −
+ ⎯⎯→ 
0 0 3 1
2 32Fe 3Cl 2FeCl
+ −
+ ⎯⎯→ 
+ Clo chỉ phản ứng với hiđro khi ở điều kiện nhiệt độ hoặc ánh sáng: 
0 0 1 1
2 2H Cl 2HCl
+ −
+ ⎯⎯→ 
+ Khi cho clo vào nước, một phần clo tác dụng với nước tạo thành hỗn hợp 
HCl (axit clohiđric) và HClO (axit hipoclorơ) 
0 1 1
2
2
Cl H O H Cl H ClO
− +
⎯⎯→+ +⎯⎯ 
Trong phản ứng trên clo vừa là chất khử vừa là chất oxi hóa. 
- Do clo tác dụng với nước tạo ra HClO và HClO là chất oxi hóa rất mạnh 
nên có tính tẩy màu. Từ đó suy ra clo ẩm có tính tẩy màu còn clo khô lại không. 
Nhóm 5,6 (Lớp 08 nhóm): Nghiên cứu tính chất hóa học của brom 
- Từ cấu tạo nguyên tử, độ âm điện suy ra tính chất hóa học cơ bản của brom 
là tính oxi hóa mạnh. 
- Brom có tính oxi hóa kém flo và clo nhưng vẫn là chất oxi hóa mạnh. 
+ Brom oxi hóa được nhiều kim loại 
Giáo viên: Nguyễn Thành Sơn NCKH Sư Phạm Ứng Dụng 
34 
0 0 3 1
2 33Br 2Al 2AlBr
+ −
+ ⎯⎯→ 
+ Brom phản ứng chỉ phản ứng với hiđro khi ở điều kiện nhiệt độ cao: 
0
0 0 1 1
t
2 2Br H 2H Br
+ −
+ ⎯⎯→ 
+ Khi cho brom vào nước, một phần brom tác dụng với nước tạo thành hỗn 
hợp HBr (axit bromhiđric) và HBrO (axit hipobromơ) 
0 1 1
2
2
Br H O H Br H Br O
− +
⎯⎯→+ +⎯⎯ 
 Trong phản ứng trên brom vừa là chất khử vừa là chất oxi hóa. 
Nhóm 7 (Lớp 08 nhóm): Nghiên cứu tính chất hóa học của iot 
 - Từ cấu tạo nguyên tử, độ âm điện suy ra tính chất hóa học cơ bản của iot 
là tính oxi hóa mạnh. Cụ thể: 
+ Iot có tính oxi hóa yếu hơn flo, clo, brom. Iot phản ứng mạnh khi đun nóng 
hoặc có xúc tác: 
 3
13
OHxt
0
2
0
BrAl2Al2I3 2
−+
⎯⎯ →⎯+ 
+ Brom phản ứng chỉ phản ứng với hiđro khi ở điều kiện nhiệt độ cao 
0
0 0 1 1
350 500 C
2 2
xt:Pt
I H 2 H I
+ −
−⎯⎯⎯⎯→+ ⎯⎯⎯⎯ 
+ Iot không tác dụng với nước. 
- Tính chất đặc trưng của iot khi tác dụng với hồ tinh bột là tạo thành hợp 
chất có màu xanh. 
Nhóm 8 (Lớp 08 nhóm): 
- Tính oxi hoá của các đơn chất Halogen theo chiều giảm dần: 
F2 > Cl2 > Br2 > I2. Vì đi từ F đến I, tính oxi hoá giảm dần. PTHH chứng minh: 
 2
011
2
0
IClNa2INa2Cl +⎯→+
−−
 2
011
2
0
IBrNa2INa2Br +⎯→+
−−
- Tính axit tăng dần: HF < HCl < HBr < HI. Vì: 
+ Từ F → I bán kính nguyên tử tăng dần. Xét quá trình phân ly tạo ra ion H+ 
của các axit HX (X = Halogen): HX → H+ + X-. 
+ Từ HF → HI do bán kính Halogen tăng dần nên độ bền liên kết H-X kém 
bền dần, dễ đứt ra theo kiểu dị li để tạo ra cation và anion. 
Giáo viên: Nguyễn Thành Sơn NCKH Sư Phạm Ứng Dụng 
35 
+ Các anion tương ứng X- được tạo ra theo thứ tự từ F- → I- có độ bền tăng 
dần do mật độ điện tích âm được giải tỏa rộng hơn. 
b) GV đánh giá giá kết quả hoạt động 
- Thông qua quan sát: Trong quá trình HS HĐ cá nhân/nhóm, GV chú ý quan sát để 
kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của HS và có giải pháp hỗ trợ hợp lí. 
- Thông qua báo cáo của các nhóm và sự góp ý, bổ sung của các nhóm khác, GV 
hướng dẫn HS chốt được các kiến thức yêu cầu về TCHH của các Halogen. 
- Qua HĐ: HS phát triển năng lực tự học, năng lực hợp tác, năng lực sử dụng ngôn 
ngữ hoá học, năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề thông qua môn hoá học, năng lực 
thực hành hoá học. 
Hoạt động 4: Ứng dụng và phương pháp đều chế các Halogen 
1) Mục tiêu hoạt động: 
- Nêu được một số ứng dụng và phương pháp đều chế các Halogen. 
- Rèn HS phát triển năng lực tự học, năng lực hợp tác, năng lực sử dụng ngôn ngữ 
hoá học, năng lực thực hành hoá học. 
2) Phương thức tổ chức HĐ: 
- HĐ nhóm: GV cho HS HĐ nhóm để chia sẻ, bổ sung cho nhau để tiếp tục hoàn 
thành phiếu học tập số 4 (phụ lục 1). 
- HĐ chung cả lớp: GV mời một số nhóm trình bày kết quả, các nhóm khác góp ý, 
bổ sung (lưu ý mời các nhóm có kết quả khác nhau trình bày để khi thảo luận chung cả lớp 
được phong phú, đa dạng và HS sẽ được rút kinh nghiệm thông qua sai lầm của mình). 
3) Sản phẩm, đánh giá giá kết quả hoạt động 
a) Sản phẩm HĐ: HS ghi câu trả lời vào vở để hoàn thành các câu hỏi trong phiếu học tập 
số 4 (phụ lục 1) theo yêu cầu của GV: 
Câu 1. Nêu được các ứng dụng của các Halogen. 
 Ứng dụng của các Halogen 
Flo - Sản xuất chất dẽo Teflon, phủ lên dụng cụ nhà bếp để chống dính 
- Dùng trong công nghiệp để làm giàu Uranium. 
- Dd NaF loãng dùng làm thuốc chống sâu răn. 
Clo - Dùng để tiệt trùng nước sinh hoạt. 
- Một lượng lớn để sản xuất chất hữu cơ, nhựa tổng hợp. 
- Sản xuất chất tẩy trắng. 
Giáo viên: Nguyễn Thành Sơn NCKH Sư Phạm Ứng Dụng 
36 
Brom - Dùng để sản xuất một số dẫn xuất hiđrocarbon. 
- Một lượng lớn sản xuất AgBr dùng tráng phim. 
2
ás BrAg2AgBr2 +⎯→⎯ 
- Dùng trong công nghiệp dầu mỏ, phẩm nhuộm, 
Iot - Dù