Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp xây dựng nề nếp học tập cho học sinh lớp 1A

 Tiếng việt; giờ viết không có bút...vì vậy các em không học tập cùng bạn làm ảnh hưởng đến không khí học tập của cả lớp. Do đó tôi hình thành cho các em thói quen đem đầy đủ sách vở, dụng cụ học tập dưới sự giúp đỡ của phụ huynh. Qua buổi họp phụ huynh đầu năm tôi nêu yêu cầu phụ huynh kết hợp với giáo viên hướng dẫn các em chuẩn bị sách vở, dụng cụ học tập cho buổi học hôm sau.
 	Ví dụ: Thời khóa biểu thứ hai có: Tiếng Việt, Toán, Tự nhiên - xã hội thì học sinh mang đủ:
 	+ Sách Tiếng Việt	
+ Vở bài tập Tiếng Việt 	
+ Sách Toán
+ Vở bài tập Toán
+ Bộ thực hành Tiếng Việt + Toán.
+ Sách Tự nhiên - xã hội
+ Vở Bài tập Tự nhiên - xã hội
+ Bút chì, hộp màu
+ Bảng con, phấn, khăn lau bảng.
Trong khi viết bài, trước khi hướng dẫn các em viết đúng, viết đẹp tôi hướng dẫn các em tư thế ngồi, cách để vở, phải biết sử dụng bút để có thể viết chữ đẹp lại không gây ra những dị tật cho học sinh như: cận thị, vẹo cột sống. Giáo viên hướng dẫn học sinh tư thế ngồi đúng như sau:
 	- Lưng thẳng; không tì ngực vào bàn.
 	- Đầu hơi cúi.
 	- Mắt cách vở khoảng 25 - 30 cm.
 	- Tay phải cầm bút.
 	- Tay trái tì nhẹ lên mép vở để giữ.
 	- Hai chân để song song, thoải mái.
 	Bên cạnh việc rèn cho học sinh tư thế ngồi thì việc rèn cho các em cách cầm bút cũng rất quan trọng, lớp có một vài em cầm bút chưa được nên tôi hướng dẫn các em cách cầm bút như sau:
 	Tay phải cầm bút bằng ba ngón tay (ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa). Đầu ngón trỏ cách đầu ngòi bút chừng 2,5 cm. Mép bàn tay là điểm tựa của cánh tay phải khi đặt bút xuống bàn viết. 
 	 Lúc viết, điều khiển cây bút bằng các cơ cổ tay và các ngón tay không để ngửa bàn tay quá tạo nên trọng lực tì xuống lưng của hai ngón út và áp út. Ngược lại không úp quá nghiêng bàn tay về bên trái (nhìn từ trên xuống thấy cả 4 ngón tay: trỏ, giữa, áp út và út).
 	Học sinh cầm bút theo chiều ngòi. Góc độ bút đặt so với mặt giấy khoảng 45 độ. Tuyệt đối không cầm bút dựng đứng 90 độ. Đưa bút từ trái sang phải thật nhẹ tay, không ấn mạnh đầu bút xuống mặt giấy.
 	Trong những giờ học tập trên lớp, nhiều tiết học diễn ra rất nặng nề, các em không có tâm thế học tập, không tập trung trong giờ học. Để đảm bảo không khí “học mà vui, vui mà học”, tôi hướng dẫn cho học sinh có nề nếp giơ tay phát biểu ý kiến, chăm chú nghe giảng và ý thức tham gia các trò chơi học tập ...Ở học sinh lớp Một vì tâm lý lứa tuổi còn nhỏ lại chưa bao giờ được uốn nắn trong việc học tập nên khi giáo viên hỏi, có em đã trả lời tự do lúc giáo viên chưa cho phép, có em đã biết đưa tay xin phát biểu, nhưng chưa đúng cách. 
 	Để giúp các em có nề nếp đưa tay phát biểu tôi hướng dẫn các em ngồi tư thế thẳng, chống khuỷu tay trái xuống bàn, tay trái giơ thẳng, bàn tay khép lại.
Tôi hướng dẫn các em khi giáo viên gọi mới đứng dậy trả lời, không được nói leo gây ồn ào trong giờ học.
- Giáo viên xây dựng cho học sinh thói quen ngồi học ngay ngắn, tập trung chú ý lời thầy cô giảng, chú ý lời bạn phát biểu; học sinh phát biểu đọc bài to rõ ràng, học sinh có thói quen tự nhận xét, tự đối chiếu bài làm của mình khi giáo viên đưa ra mẫu đúng.
 	Ví dụ: 
 	 Một bài toán giáo viên gọi một em lên bảng, lớp làm vở bài tập, giáo viên sửa bài học sinh trên bảng kết quả đúng, học sinh dưới lớp tự kiểm tra bài của mình, nếu đúng dùng bút ghi chữ (đ), nếu sai dùng bút chì ghi chữ (s) và tự sửa lại.
 	Hay viết chính tả, một em lên bảng viết, giáo viên chỉ chấm bài trên bảng sửa sai. Học sinh cả lớp tự chấm bài viết của mình bằng bút chì dựa vào bài của bạn trên bảng. Học sinh tổng kết lỗi ghi ra lề, giáo viên kiểm tra việc tự chấm của học sinh.
 	- Rèn cho các em cách sắp xếp, sử dụng sách vở, đồ dùng học tập ở nhà, ở trường một cách ngăn nắp, khoa học. Đầu mỗi buổi học, học sinh sắp xếp sách vở, bút mực, bảng con,..ngay ngắn trong hộp bàn theo phân môn của buổi đó để khi đến tiết học, học sinh ít mất thời gian khi lấy đồ dùng, không quay qua, quay lại hay quay lên quay xuống.
 	Ví dụ:
 	Ở buổi học ngày thứ tư, học sinh có các môn học sau: Tiếng Việt, Toán, Mĩ thuật, Đạo đức. 
Học sinh sắp xếp sách vở, đồ dùng học tập theo thứ tự để học các phân môn: 
 	+ Sách Tiếng việt, bộ thực hành Tiếng Việt xếp lên trên cùng để học môn Tiếng Việt
 	+ Sách Toán, bảng con, vở bài tập Toán xếp thứ nhì để học môn Toán.
 	+ Vở tập vẽ, bút chì, bút màu, đồ dùng học môn Mĩ thuật xếp thứ ba.
 	+ Vở Bài tập đạo đức để dưới cùng.
 	 Học sinh học xong môn nào, để sách vở, đồ dùng học tập sang một bên hoặc xếp lại vào trong cặp.
 	Việc sắp xếp ngăn nắp trong khi sắp xếp sách vở và đồ dùng học tập cũng là yếu tố quan trọng dẫn đến học tập tốt. Tôi hướng dẫn các em cách lấy sách vở, đồ dùng học tập nhanh không gây tiếng động, thực hiện theo các ký hiệu giáo viên yêu cầu.
 	Ví dụ: Giáo viên ghi b: học sinh lấy bảng; 
 Ghi S: học sinh lấy sách 
 Ghi ĐD: Học sinh lấy đồ dùng
 Nếu giáo viên gạch chéo chữ nào thì các em cất sách vở, đồ dùng theo kí hiệu.
 	Em nào đã sắp xếp sách vở, đồ dùng học tập một cách khoa học thì lấy vở nhanh, ở nề nếp này tôi thường tổ chức cho các em thi đua xem em nào, tổ nào làm nhanh. Trong thời gian đầu, khi cô viết kí hiệu “S” lên bảng thì các em đã lấy sách của môn đó ra, khi cô giới thiệu bài học, viết tên bài học lên bảng là lúc các em mở sách đúng bài học. Giữa giáo viên và học sinh có sự kết hợp nhịp nhàng. Tôi thấy tiết học rất nhẹ nhàng và đảm bảo đủ thời gian cho các hoạt động học tập.
 	Thời gian đầu, các em không biết cách đưa bảng con, không biết cách đưa đồ dùng, khi giáo viên chưa gõ thước các em đã đưa lên, giáo viên chưa kiểm tra xong có em đã để xuống. Để học sinh cả lớp có nề nếp đưa bảng con tôi hình thành cho các em thói quen: cầm bảng con bằng tay trái, dùng ngón cái và ngón út để giữ bảng con, khi giáo viên gõ 1 thước học sinh đưa bảng con lên, gõ 1 thước nữa học sinh quay ngược bảng con lại để kiểm tra, gõ 1 thước nữa học sinh để bảng con xuống bàn đối chiếu, gõ 2 thước học sinh đọc.
Giáo viên xây dựng cho học sinh nề nếp sử dụng đồ dùng cũng giống như nề nếp sửng dụng bảng con. Học sinh sẽ thực hiện theo yêu cầu và kí hiệu của cô giáo.
 	 Đến lớp học sinh được rèn nhiều kĩ năng như nghe, nói, đọc, viết trong tất cả các môn học. Tất cả các kĩ năng đó được rèn luyện thường xuyên trở thành thói quen, thành nề nếp trong học tập.
Ví dụ: 
Trong giờ Tiếng Việt, học sinh khi nào phát âm, đánh vần, khi nào đọc trơn, phân tích tiếng hay luyện nói đều theo hiệu lệnh của giáo viên:
- Khi đánh vần, giáo viên dùng thước chỉ từng chữ ghi âm, khi đọc trơn giáo viên chỉ cả tiếng hoặc cả từ.
- Khi phân tích, giáo viên đặt thước nằm ngang dưới tiếng hay từ cần phân tích. 
- Khi học sinh thực hành theo dãy, nhóm, giáo viên chỉ cần gọi em đầu tiên của dãy hoặc của nhóm đọc, sau đó giáo viên không cần gọi, các em sau tiếp nối nhau đọc.
Để học sinh có điều kiện giúp đỡ và hỗ trợ nhau trong học tập, giáo viên thường tổ chức cho học sinh học tập theo nhóm, có thể là nhóm đôi, nhóm 4 em, hoặc nhóm 6 em,..giáo viên thường xây dựng cho nhóm là những em ngồi cạnh nhau, mỗi nhóm thường có nhóm trưởng và một thư ký, đảm bảo sao cho lần lượt học sinh được thay phiên nhau làm nhóm trưởng và thay nhóm trưởng trình bày kết quả thảo luận trước lớp. Giáo viên điều chỉnh sao cho nhóm nào cũng có học sinh giỏi, khá, trung bình, yếu. 
Trong các tiết học, tôi thường tổ chức cho học sinh học tập theo nhóm. Giáo viên theo dõi sự hoạt động của nhóm động viên học sinh giúp đỡ nhau. Học sinh phát triển những kỹ năng giao tiếp có hiệu quả. Giáo viên hướng dẫn giúp đỡ các nhóm làm việc, giải quyết những vướng mắc, tạo điều kiện cho các nhóm làm việc. Do đó học sinh có thói quen và rất thích học nhóm. 
 	Giáo viên tổ chức cho các em vui chơi trong quá trình học tập và xây dựng những đôi bạn cùng tiến để các em hăng hái hơn trong các hoạt động ở lớp. Luôn động viên khuyến khích học sinh tự suy nghĩ và đưa ý kiến cá nhân của mình, nếu sai giáo viên nhẹ nhàng sửa chữa. Chú trọng tuyên dương, khen thưởng những em tiến bộ, có thể là sự tiến bộ đó chưa đạt chuẩn nhưng giáo viên vẫn khen ngợi để học sinh thấy rằng sự tiến bộ của mình được cô ghi nhận từ đó các em có những nỗ lực, ham muốn và tự tin hơn trong học tập.
2. Xây dựng nề nếp học tập ở nhà: 
 	Xây dựng nề nếp học tập ở nhà là một phần quan trọng trong vấn đề hình thành nề nếp học tập cho học sinh lớp Một.
 	Hiện nay, toàn bộ phần bài làm, bài học của học sinh đều được giáo viên hướng dẫn và hoàn thành ngay trên lớp nhưng bao giờ giáo viên cũng giao việc về nhà: Đọc lại phần bài vừa học, sau đó các em phải chuẩn bị sách vở cho ngày hôm sau dưới sự hướng dẫn của bố mẹ. Hằng ngày các em đều qua sự kiểm tra của cán bộ lớp trong giờ truy bài, do đó giáo viên nắm được cụ thể từng ngày thực hiện của các em.
 	Hằng ngày thực hiện đều đặn như vậy lâu dần các em sẽ có thói quen về nề nếp học tập ở nhà và sang học kì II các em có thể ngồi vào bàn học không cần sự nhắc nhở của bố mẹ. Các em cũng tự soạn sách vở, đồ dùng học tập cho mình.
 	- Học sinh có thói quen thực hiện tốt nề nếp trong học tập, sinh hoạt ở nhà. Mỗi học sinh có thời gian biểu cho các buổi học ở nhà cụ thể, mỗi học sinh phải tự thực hiện: “chưa thuộc bài chưa đi ngủ, chưa làm bài đủ chưa đi chơi”.
 	 - Học sinh có thói quen sinh hoạt điều độ, đúng thời gian biểu, giờ nào việc nấy, tránh tình trạng vừa học vừa chơi.
 	- Đối với học sinh còn chậm tiến, giáo viên giao việc trực tiếp cho phụ huynh kiểm tra. Giáo viên thường xuyên liên hệ với phụ huynh.
3. Xây dựng nề nếp giữ gìn sách vở, đồ dùng học tập:
 	Chúng ta đều biết thường một học sinh giỏi, ngoan bao giờ sách vở đồ dùng học tập cũng đầy đủ, ngăn nắp, sách vở được giữ gìn cẩn thận, không quăn mép, quyển vở ngay ngắn sạch đẹp,..rèn nề nếp giữ gìn sách vở và đồ dùng học tập cũng là một trong những việc quan trọng trong việc dạy dỗ các em,
 	Các em chưa thực sự có ý thức trong việc giữ gìn sách vở đồ dùng học tập. Nhiều em sách vở chưa được bao bọc cẩn thận nên dẫn đến rách bìa, quăn góc,Đồ dùng học tập tuy có nhưng vì chưa cẩn thận nên hỏng hoặc mất. Nh