Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp nâng cao chất lượng môn Âm nhạc cho học sinh Lớp 2

dạy.
	7.1.3.1. Giải pháp 1: Đổi mới phương pháp dạy
	Phương pháp dạy là một vấn đề hết sức quan trọng và cần thiết trong quá trình giảng dạy. Đối với một người giáo viên giỏi về chuyên môn chưa đủ mà còn cần có phương pháp giảng dạy tốt. Nếu phương pháp giảng dạy của giáo viên còn bị hạn chế về kiến thức thì người giáo viên truyền đạt cho học sinh sẽ trở nên khó khăn và nặng nề với các em. Ngược lại nếu người thầy có phương pháp hướng dẫn học sinh tốt thì các em sẽ cảm thấy tiếp thu kiến thức một cách nhẹ nhàng. Chính vì vậy người giáo viên muốn khẳng định vị trí, vai trò của mình trong sự nghiệp thì bản thân phải không ngừng đổi mới phương pháp dạy học. Quan trọng hơn nữa là phải chuẩn bị giáo án, đồ dùng tập kỹ những bài hát trước khi dạy và sử dụng nhạc cụ đệm theo bài hát thành thục, nghe tham khảo các bài hát mẫu trên YouTube, lựa chọn phương pháp sao cho phù hợp của giáo viên trước khi lên lớp.
	Dưới đây tôi xin trình bày giáo án của một tiết dạy Âm nhạc
Âm nhạc
HỌC BÀI: Thật là hay
 Nhạc và lời: Hoàng Lân
	I. Mục tiêu
	- Biết hát theo giai điệu lời ca.
	- Biết hát kết hợp vỗ tay hoặc gõ đệm theo bài hát, theo phách.
	- Biết tác giả bài hát là nhạc sỹ Hoàng Lân.
	II. Đồ dùng dạy học
	- Giáo viên: Nhạc cụ quen dùng, tranh ảnh minh họa, băng đĩa bài hát
	- Học sinh: Sách giáo khoa, vở ghi, dụng cụ gõ đệm
	III. Các hoạt động dạy học
	1. Ổn định tổ chức
	- Sĩ số, hát
	2. Kiểm tra bài cũ
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
- Gọi 1 học sinh hát 1 bài hát đã học
- GV nhận xét, tuyên dương.
- Cho lớp hát ôn lại một bài hát lớp 1
- 1 học sinh hát
- Học sinh nhận xét
	3. Bài mới
	a. Giới thiệu – ghi bảng
	b. Giảng bài mới
Nội dung
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Hoạt động 1
A. Giới thiệu bài

- Giới thiệu bài hát, tên tác giả, nội dung bài hát

- Ngồi ngay ngắn chú ý lắng nghe
B. Hát mẫu
- Hát mẫu hoặc bật băng đĩa bài hát cho học sinh nghe
- Nghe hát mẫu
C. Đọc lời ca
- Hướng dẫn học sinh đọc lời ca:
+ Đọc mẫu lời ca kết hợp với tiết tấu.
+ Cho học sinh đọc lời ca kết hợp tiết tấu

- Tập đọc lời ca theo hướng dẫn của giáo viên.
+ Lắng nghe
+ Đọc lời ca kết hợp tiết tấu
D. Khởi động giọng
- Đàn chuỗi âm giọng Cdur cho học sinh la bằng âm la
Thực hiện khởi động giọng theo đàn
E. Dạy hát theo lối móc xích
- Dạy hát từng câu mỗi câu cho học sinh hát 2, 3 lần
- Cả lớp thực hiện học hát

- Nhắc học sinh ngắt nghỉ lấy hơi đúng chỗ.
- Chú ý tư thế ngồi ngay ngắn
+ Thực hiện theo hướng dẫn của giáo viên

- Sau khi tập hát xong bài hát cho học sinh hát lại nhiều lần để thuộc lời và giai điệu
- Hát đồng thanh
- Hát theo dãy
- Hát cá nhân

- Nhận xét, sửa bài
- Lắng nghe sửa bài
Hoạt động 2
- Hướng dẫn học sinh hát gõ đệm theo phách.
- Học sinh hát kết hợp vỗ tay hoặc nhạc cụ gõ đệm như song loan, thanh phách, trống nhỏ

- Hướng dẫn học sinh hát kết hợp vận động theo nhạc
- Từng tốp hát vận động theo hướng dẫn, theo nhạc đệm
	
	4. Củng cố dặn dò
	a. Củng cố
	- 1 HS lên hát kết hợp biểu diễn bài hát.
	- Nhận xét khen ngợi những em học tốt.
	- Nhận xét đánh giá giờ học, động viên những em còn chậm, tuyên dương những em làm tốt.
	b. Dặn dò
	- Nhắc nhở học sinh ghi nhớ giai điệu, lời ca và cách gõ đệm theo bài hát
	- Tập lại những động tác phụ họa
	* Sau đây tôi xin đưa ra phương pháp thực hành thể hiện những bài hát
	Các bài hát của học sinh tiểu học được biên soạn khá phong phú và đa dạng, mỗi loại mang đến một đặc trưng nhất định liên quan đến yếu tố diễn tả âm nhạc. Có những bài hát mang tính chất êm dịu, nhẹ nhàng với giai điệu mênh mông dàn trải. Có những bài hát mang khí thế mạnh mẽ, hùng mạnh. Lại có những bài hát sôi nổi, hóm hỉnh, vui nhộn. Các bài hát đó được phân chia chủ yếu ở các thể loại:
 	- Bài hát hành khúc
 	- Bài hát chữ tình
 	- Bài hát nhanh vui
	Để thể hiện bài hát có chất lượng, có tình cảm phù hợp với nội dung tư tưởng, phong cách nghệ thuật của tác phẩm, người giáo viên cần phân biệt đặc điểm của từng thể loại có phương pháp riêng phù hợp với từng thể loại đó.
	* Thể loại bài hát hành khúc:
	- Đây là thể loại bài hát có đặc điểm chung là ô nhịp vừa phải, hợp với bước đi khỏe khoắn, rắn giỏi.
	- Ở lớp 2 các em được làm quen với thể loại này qua 1 bài hát: Chiến sỹ tí hon - nhạc Đinh Nhu, lời: Việt Anh.
	- Giáo viên cần dạy học sinh cần thể hiện đúng tính chất bài hát này nhưng cũng không quá dập khuân cứng nhắc.
	- Khi dạy bài hát này, giáo viên hướng dẫn học sinh hát thể hiện tình cảm rắn rỏi đặc biệt tiết tấu, nhịp và tư thế đướng vững chắc có thể vừa hát, vừa đánh nhịp nhẹ nhàng.
	- Các động tác phụ họa cho bài hát cũng phải đơn giản phù hợp với lứa tuổi cũng như tính chất hành khúc. Động tác phải phù hợp với thể lực của học sinh tránh các động tác quá mạnh mẽ, nặng nề và khó thực hiện gây ảnh hưởng đến tâm lý ngại vận động của các em.
	*Thể hiện bài hát chữ tình:
	- Bài hát chữ tình điển hình ở giai điệu mượt mà, du dương êm ái, sâu lắng.
	- Khi dạy những bài hát mang tính chất chữ tình giáo viên nhắc các em thẻ hiện đúng tính chất của bài hát.
	* Thể hiện bài hát vui, linh hoạt
	- Các bài hát vui linh hoạt giai điệu thường có tính chất vui vẻ, rộn ràng, hài hước, dí dỏm, châm biếm, có khi mô tả tiếng người và tiếng chim hót. Những bài hát vui thường có tốc độ nhanh, thể hiện sự náo nhiệt, sôi nổi bằng âm thanh trong sáng, gọn gàng, trôi chảy.
	- Khi dạy những bài hát ở thể loại này giáo viên nhắc học sinh thẻ hiện sắc thái vui tươi, nhanh, náo nhiệt, sôi nổi, trong sáng.
Tiểu kết:
	Nhận thức biện pháp này là hết sức quan trọng trong cả một quá trình giảng dạy và trong suốt cả sự nghiệp giáo dục của mình. Vì vậy tôi đã thực hiện và lựa chọn sử dụng biện pháp này.
	7.1.3.2. Giải pháp 2: Phương pháp luyện thanh
 	Để giọng hát hay, truyền cảm cần phải thường xuyên luyện giọng. Trước tiên cần làm quen với luyện thanh, luyện thanh là hát giai điệu với một hoặc một số mẫu âm nhất định hoạc hát một bài hát đã học. Luyện thanh giúp cho giọng hát được đều, trôi chảy, rõ ràng âm sắc âm lượng được thống nhất ở tất cả các âm khu của giọng.
 	* Một số mẫu luyện thanh thường dùng
 	Các mẫu âm trong quãng 3.
 	- Bài tập số 1.
 	- Bài tập số 2.
 	- Bài tập số 3.
 	* Các mẫu âm trong quãng 5.
 	- Bài tập số 1
 	- Bài tập số 2 
 	Tiểu kết
 	Khởi động giọng là phương pháp khởi động ban đầu để chuẩn bị cho giờ học hát. Nó làm cho giọng của người hát mở ra và giọng hát được sáng, trong trẻo, những câu hát khó và cao người hát vẫn có thể thực hiện được.
Những kiến thức chung về ca hát rất cần thiết cho mỗi giáo viên âm nhạc đang trực tiếp giảng dạy bộ môn Âm nhạc vì vậy tôi đã thực hiện và lựa chọn biện pháp này.	
	7.1.3.3. Giải pháp 3: Phương pháp trực quan
	Đây là phương pháp tạo hiệu quả cao nhất cả về nội dung và hình thức. Nhà Sư phạm người Nga A.H.Leonchiepo đã chỉ ra rằng: “Bản chất tâm lý của trực quan trong giảng dạy là tạo chỗ dựa bên ngoài để hỗ trợ, tác động tiềm thức bên trong của các em dưới sự chỉ đạo của thầy trong quá trình thu nhập kiến thức.” Điều này đủ để ta thấy tác dụng to lớn của phương pháp trực quan. Các đồ dùng ta thường sử dụng trong phương pháp này là: Đàn phím điện tử, đài catsset hoặc đầu video...mục đích của việc sử dụng các giáo cụ trược quan là tạo nên các âm thanh, hình ảnh trực tiếp, tác động vào quá trình tiếp thu kiến thức của học sinh, giúp các em nhận thức về môn học nhẹ nhàng và đơn giản hơn nhưng cũng không kém phần logic và hiệu quả.
	Thông thường trong giờ học hát, chúng ta thường áp dụng phương pháp truyền thống là: Giáo viên hát mẫu sau đó dạy từng câu theo lối móc xích cho đến khi hết bài. Điều này đôi khi làm cho các em thấy nhàm chán vì vậy phải cho các em xem băng hình trong và ngoài giờ học biện pháp này nhằm mục đích gợi sự hào hứng cho học sinh, làm cho các em thích hát và thích hát được như các bạn đồng thừi còn làm các em diễn xuất tốt hơn. Sau khi các em học xong bài hát, giúp các em sáng tạo cho mình phong cách biểu diễn tốt vận dụng các động tác phụ họa linh hoạt và tự tin trước đám đông hơn.
	Tiểu kết
	Biện pháp này tạo cho học sinh sự hứng thú và kích thích sáng tạo cho các em vì vậy phương pháp trực quan không thể thiếu trong công tác giảng dạy bộ môn Âm nhạc nói chung và các bộ môn học khác nói riêng. Vì vậy tôi đã áp dụng và thực hiện biện pháp này trong quá trình giảng dạy của mình.
	7.1.3.4. Giải pháp 4: Giảng dạy - hệ thống liên tục
	Đây là một trong tám nguyên tắc của nhiều nhà giáo dục vĩ đại đóng góp như Ko - men - xki, Pia - giê và nhiều nhà giáo dục khác.
	Những kiến thức mà người giáo viên truyền đạt cho học sinh là một loạt những kiến thức khác nhau nhưng phải đảm bảo sưh xâu chuỗi một cách hệ thống. Dạy học cái gì trước, cái gì sau, cái dễ đến cái khó, cái đơn giản đến cái phức tạp, cái đã biết đến cái chưa biết....Như vậy, mới tránh lộn xộn, làm cho học sinh kiến thức dễ dàng hơn.
	Tiểu kết
	Biện pháp này là sự logic giữa các câu hát với nhau thành một bài hát hoàn chỉnh. Vì vậy tôi dã lựa chọn sử dụng biện pháp này.
	7.1.3.5. Giải pháp 5: Đảm bảo tính vừa sức, phù hợp với trình độ từng học sinh
	Với kiến thức của người có chuyên môn (ở đây là người thầy), thường phong phú gấp bội với trình độ của học sinh. Đó là điều tất nhiên nhưng khi lên lớp nhiều người lại dồn hết kiến thức của mình vào bài giảng, cố nhồi nhét cho học sinh đầy ắp những điều mà thầy muốn học sinh cần phải hiểu, phải biết. Điều đó đã dẫn đến sự quá tải không phù hợp với khả năng tiếp thu của học sinh.
	Cơ sở của sự “vừa sức” phải căn cứ vào thực tế của nhà trường ở đây tôi muốn nhắc đến là trường Tiểu học Hoàng Lâu nơi mà đa số học sinh là con em nông thôn chưa được gia đình qua tâm và đầu tư nhiều vào việc học hành và tham gia vào các chương trình văn hóa, văn nghệ. Chính vì vậy cũng không thể đòi hỏi quá cao ở sự tiếp thu của các em, tuy nhiên cũng không nên hạ thấp yêu cầu của bài dạy. Vấn đề này hoàn toàn phụ thuộc vào người thầy giáo.
	Tiểu kết
	Biện pháp này có quan hệ mật thiết với việc đảm bảo tính khoa học và đánh giá học sinh nhằm động viên, khích lệ mọ