Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp giúp học sinh Lớp 5 học tốt môn Toán có lời văn

Mã số
- Tên sáng kiến: Một số giải pháp giúp học sinh lớp 5 học tốt môn toán có lời văn
- Lĩnh vực áp dụng: Chương trình toán lớp 5 trong trường Tiểu học
- Họ tên tác giả: Kiều Thị Huề
 - Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Thanh Lãng A – Bình Xuyên – Vĩnh Phúc
 Thanh Lãng, tháng 01 năm 2019
 
Họ tên, chữ ký người chấm điểm
Điểm
Mã số

Người số 1:.
Người số 2:.


Tên sáng kiến: Một số giải pháp giúp học sinh lớp 5 học tốt toán có lời văn.
- Mô tả sáng kiến:
+ Về nội dung sáng kiến:
	Phân môn Toán trong chương trình giảng dạy Toán ở bậc Tiểu học chiếm một vị trí quan trọng. Nó là nền tảng cho việc học tốt môn Toán ở các lớp trên. Giải toán đã khó nhất lại là toán có lời văn, cần ở học sinh sự tư duy, suy luận, logic để có một bài giải chính xác. Đó là làm sao học sinh trả lời câu hỏi chính xác với yêu cầu của bài toán.
Với chương trình Toán lớp 5 các bài toán có lời văn thường là những bài toán phức có nhiều phép tính, đôi khi trong một bài toán còn chứa nhiều dạng toán khác nhau nên để giải được bài toán, học sinh cần có câu trả lời súc tích, ngắn gọn, chính xác phù hợp với yêu cầu của bài toán đặt ra. Để giúp học sinh có kĩ năng giải toán có lời văn tốt, tôi đã mạnh dạn nghiên cứu và chọn giải pháp này, đó là: “Một số giải pháp giúp học sinh lớp 5 học tốt toán có lời văn” và các thực hiện như sau:
*Giải pháp 1: Điều tra, phân loại học sinh.
Qua đầu năm nhận lớp, để nắm tình hình học tập của lớp tôi cho khảo sát chất lượng học sinh qua bài kiểm tra từ đó phân loại được trình độ học tập của học sinh là nền tảng để tìm phương pháp dạy học tốt nhất cho học sinh.
Qua phỏng vấn và bài kiểm tra học sinh, bản thân tôi thấy:
+ Những học sinh đạt điểm hoàn thành tốt là những học sinh nắm chắc quy trình giải toán có lời văn.
+ Những học sinh đạt điểm hoàn thành là những học sinh cơ bản nắm chắc quy trình giải toán có lời văn song trong quá trình thao tác có những sai sót (lỗi về kĩ thuật) nên kết quả chưa cao.
+ Những học sinh đạt điểm chưa hoàn thành là những học sinh chưa nắm chắc quy trình các bước giải, đặc biệt về việc hiểu nội dung bài toán, nhận dạng bài toán, phân tích bài toán,... gặp khó khăn.
*Giải pháp 2: Giảng bài mới kết hợp củng cố, vận dụng kiến thức đã học.
Giảng bài mới trong tiết học Toán hết sức quan trọng, Học sinh có vận dụng luyện tập giải Toán đúng hay sai là ở chỗ này. Do vậy, trong khi dạy, tôi luôn bảo đảm truyền thụ đủ nội dung kiến thức của bài học bằng cách:
-Chuẩn bị bài hết sức chu đáo, cẩn thận. Soạn bài trước một tuần để có thêm thời gian nghiên cứu, hiểu kĩ yêu cầu nội dung của bài học.
-Khi soạn bài, tôi luôn tìm hướng giảng bài mới một cách dễ hiểu nhất đối với học sinh mà vẫn phát huy được tư duy của học sinh: lấy học sinh làm trung tâm.
-Kết hợp với khâu chuẩn bị bài của học sinh, trong mỗi tiết dạy bài mới, tôi cung cấp đủ nội dung bài, đồng thời khuyến khích học sinh vận dụng kiến thức đã học có liên quan thực hiện phương châm: ôn cũ, học mới.”
- Trong quá trình học bài, lời phát biểu của các em dù đúng hay sai, tôi cũng động viên thật tế nhị. Nếu học sinh phát biểu sai, hoặc chưa đúng, tôi động vên “ gần đúng rồi, em cần suy nghĩ thêm nữa thì sẽ đúng hơn...” giúp các em cố gắng suy nghĩ làm bằng được.
- Bên cạnh việc cung cấp đủ trọng tâm bài học, rèn cách luyện tập thành thạo, tôi còn luôn quan tâm tới việc mở rộng, nâng cao kiến thức từ chính những bài tập trong SGK, vở bài tập.
*Giải pháp 3: Giúp các em trình bày bài giải đúng. 
Bài toán hợp lí về lời giải, về phép tính, cách ghi tên đơn vị và ghi đáp số để hoàn thiện bài toán. Bước này tuy đơn giản nhưng tương đối khó với học sinh. Đó là lời văn ngắn gọn, chính xác, đúng nội dung bài để trả lời( phép tính tìm gì?) theo thứ tự: Lời giải - phép tính - lời giải- phép tính – đáp số.
- Có những em nhiều khi cách giải đúng nhưng tính toán sai dẫn đến kết quả sai. Vì vậy tôi nhắc nhở học sinh khi làm bài phải tính toán cẩn thận, chính xác, trình bày khoa học rõ ràng. Làm ra nháp cẩn thận, kiểm tra kết quả, đúng mới viết vào bài làm. 
- Tôi đưa ra một số câu hỏi đàm thoại gợi ý học sinh chưa hoàn thành suy đoán, lựa chọn cách giải đúng, trình bày bài giải đúng.
-Trong quá trình học sinh đang làm bài tập, tôi quan sát việc làm của học sinh, kịp thời phát hiện những lỗi sai để uốn nắn học sinh theo dõi bài ví dụ trên bảng, biết chỗ nào sai để học sinh tự chữa, có thể dùng một vài câu hỏi nhỏ để gợi ý.
-Gặp bài toán khó, học sinh sai về cách giải tôi dùng câu hỏi gợi ý hoặc dùng học sinh hoàn thành tốt của lớp tham gia chữa bài và chỉ cho bạn.
-Để học tốt giải toán, tôi luôn tìm cách mở rộng ngay sau một bài tập nào đó trong số bài luyện vào buổi chiều. Tuy nhiên ở mức độ hợp với học sinh trong lớp, các đối tượng tiếp thu được.
-Trong quá trình học sinh trình bày bài giải tôi luôn nhắc các em trình bày câu trả lời ngắn gọn, chính xác, phép tính đúng và không quên là trình bày sạch, đẹp.
*Giải pháp 4: Chấm, chữa kịp thời để uốn nắn, khắc sâu kiến thức.
Học sinh Tiểu học có đặc điểm riêng về tâm sinh lí lứa tuổi nên việc chấm, chữa bài của giáo viên với học sinh là rất quan trọng. Tôi thường làm như sau:
-Thường xuyên nhận xét, chữa bài cho học sinh. Học sinh cũng tham gia tự đánh giá mình, đánh giá bạn rồi điều chỉnh kết quả bài làm. 
-Ngoài kết quả cần lưu ý kĩ năng trình bày bài vở.
*Giải pháp 5: Tuyên dương, khen thưởng học sinh có tiến bộ trong học tập.
-Đối với những bài tập làm trên lớp, các em làm đúng, trình bày sạch đẹp tôi thường biểu dương các em trước lớp, thưởng cho các em một bông hoa mặt cười vào vở, còn các em làm bài chưa thực sự đúng tôi động viên lần sau cố gắng hơn.
-Cuối tuần, tôi cho làm bài kiểm tra khảo sát kiến thức trong tuần. Em nào làm bài tốt hoặc tiến bộ so với tuần trước, tôi thưởng cho các em phần quà nhỏ như một quyển vở hoặc một cục tẩy để khích lệ tinh thần học tập của học sinh. 
+ Về khả năng áp dụng của sáng kiến: Sáng kiến có thể áp dụng trong dạy Toán trong trường Tiểu học. 
Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng giải pháp trong đơn theo ý kiến của tác giả với các nội dung sau:
+ So sánh lợi ích kinh tế: Học sinh giải bài tập đúng, sạch, đẹp sẽ tiết kiệm thời gian chữa bài cho giáo viên, tiết kiệm tiền mua sách tham khảo.
+ So sánh lợi ích xã hội:
Đối với giáo viên:
Chủ động, nhiệt tình trong giảng dạy.
Nhận thấy được điểm mạnh, điểm yếu từ đó từng bước thay đổi phương pháp dạy học phù hợp.
Đối với học sinh:
Các em đã bớt thụ động, tự ti thay vào đó là chủ động hơn trong việc tiếp thu kiến thức và giải bài tập, áp dụng vào thực tế cuộc sống.
Trong các đợt kiểm tra khảo sát, các em đạt nhiều điểm hoàn thành tốt.
Đối với phụ huynh:
Phụ huynh tin tưởng vào phương pháp dạy của giáo viên.
Phụ huynh cũng cản thấy có hi vọng, phấn khởi khi con em mình tiến bộ. 
* Kết quả thực hiện.
+ Kết quả khảo sát trước khi áp dụng sáng kiến:
Tổng số HS
Học sinh làm đúng bài toán
Học sinh làm sai bài toán
Tổng số
%
Tổng số
%
33
10HS
33,3%
23HS
66,7%

 + Kết quả khảo sát sau khi áp dụng sáng kiến:
Tổng số HS
Học sinh làm đúng bài toán
Học sinh làm sai bài toán
Tổng số
%
Tổng số
%
33
30HS
90,9%
3HS 
9,1%
- Các thông tin cần được bảo mật : không
d) Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến:
+ Điều kiện chủ quan từ GV: 
-Giáo viên chuẩn bị kỹ bài dạy và xác định đúng trọng tâm của bài.
- Tạo không khí học tập sôi nổi, lôi cuốn học sinh tập trung chú ý nghe giảng, kích thích học sinh tư duy, suy nghĩ, sáng tạo làm cho giờ học diễn ra hiệu quả.
- Giáo viên biết cách phối hợp hoạt động học tập với các hoạt động ngoài giờ lên lớp cũng như các kiến thức thực tế.
- Động viên khen thưởng kịp thời để gây hứng thú học tập cho học sinh.
+ Điều kiện khách quan:	
-Cơ sở vật chất của nhà trường cần đầy đủ.Tổ chuyên môn thường xuyên tổ chức các chuyên đề về giải Toán. Phụ huynh quan tâm học sinh và thường xuyên trao đổi với giáo viên về học tập.
đ)Về khả năng áp dụng của sáng kiến cho cơ quan tổ chức áp dụng sáng kiến lần đầu.
Áp dụng trong trường Tiểu học.