Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp trong việc dàn dựng các tiết mục văn nghệ trong trường Tiểu học

Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp trong việc dàn dựng các tiết mục văn nghệ trong trường Tiểu học

1. PHẦN MỞ ĐẦU

1.1. Lý do chọn đề tài:

Trong cuộc sống, dù là trước đây hay bây gi thì âm nhạc đều đóng một vai

trò rất quan trọng.Âm nhạc ra đời từ rất lâu, có thể nói ngay từ thời Nguyên thủy

đã có sự manh nha của âm nhạc, đến ngày nay âm nhạc đang ngày càng phát triển

với nhiều thể loại khác nhau phù hợp với mọi lứa tuổi. Ngay từ khi còn nằm nôi

chắc hẳn ai cũngđã được nghe những câu ru “à ơi” của bà của mẹ.Những câu hát ru

ấy thật ấm áp chất chứa đầy yêu thương của tình cảm gia đình. Bây giờ âm nhạc đã

ngày một phát triển và góp phần quan trọng hơn trong cuộc sống. Đó là nguồn giải

trí được coi là phổ biến nhất và hiệu quả nhất hiện nay. Đặc biệt hơn, âm nhạc có

tác động rất lớn đến quá trình hình thành cũng như sự phát triển toàn diện của con

nguwif. Cũng chính vì âm nhạc tác động đến tình cảm, tư tưởng của con người nên

nó đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục con người nhất là giới trẻ. Thông

qua âm nhạc người ta có thể giáo dục đạo đức , tư tưởng cho người nghe. Có nhiều

ca khúc có tính giáo dục rất cao về tin thần yêu nước, tình yêu quê hương, tình cảm

gia đình, tình bạn, tình thầy trò, có thể thấy âm nhạc có ảnh hưởng không nhở

đến năng suất lao động. từ ngày xưa cha ông ta đã có những câu hò câu ví những

câu hát tuy ngắn nhưng đãlàm cho thời gian lao động trở nên vui tươi hơn bớt đi

biết bao mệt nhọc. Kể cả thời đại như ngày nay, âm nhạc cũng có vai trò rất quan

trọng trong lao động hằng ngày, một vai trò rất quan trọng mà không ai có thể phủ

nhận đó là sự góp mặt và hỗ trợ trong các dịp lễ hội, lễ diễu hành.

Âm nhạc là một trong những phương tiện hiệu quả để thực hiện nhiệm vụ

giáo dục đạo đức thẩm mỷ nhằm góp phần giáo dục toàn diện cho học sinh, tạo cơ

sở hình thành nhân cách con người. Nhà văn- nhà thư Vic to Huy gô thì cho rằng: “

Nghệ thuật làm cho một dân tộc nô lệ trở thành tự do, làm cho một dân tộc tự do

trở thành vĩ đại”.

pdf 16 trang Người đăng phuongnguyen22 Ngày đăng 04/03/2022 Lượt xem 1298Lượt tải 2 Download
Bạn đang xem tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp trong việc dàn dựng các tiết mục văn nghệ trong trường Tiểu học", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ong việc giáo dục con người nhất là giới trẻ. Thông 
qua âm nhạc người ta có thể giáo dục đạo đức , tư tưởng cho người nghe. Có nhiều 
ca khúc có tính giáo dục rất cao về tin thần yêu nước, tình yêu quê hương, tình cảm 
gia đình, tình bạn, tình thầy trò,có thể thấy âm nhạc có ảnh hưởng không nhở 
đến năng suất lao động. từ ngày xưa cha ông ta đã có những câu hò câu ví những 
câu hát tuy ngắn nhưng đãlàm cho thời gian lao động trở nên vui tươi hơn bớt đi 
biết bao mệt nhọc. Kể cả thời đại như ngày nay, âm nhạc cũng có vai trò rất quan 
trọng trong lao động hằng ngày, một vai trò rất quan trọng mà không ai có thể phủ 
nhận đó là sự góp mặt và hỗ trợ trong các dịp lễ hội, lễ diễu hành. 
Âm nhạc là một trong những phương tiện hiệu quả để thực hiện nhiệm vụ 
giáo dục đạo đức thẩm mỷ nhằm góp phần giáo dục toàn diện cho học sinh, tạo cơ 
sở hình thành nhân cách con người. Nhà văn- nhà thư Vic to Huy gô thì cho rằng: “ 
Nghệ thuật làm cho một dân tộc nô lệ trở thành tự do, làm cho một dân tộc tự do 
trở thành vĩ đại”. 
Trong trường học, hoạt động văn hoá văn nghệ góp phần giáo dục nhân cách 
cho học sinh một cách toàn diện về đức trí, thể, mĩ, thu hút các em vào các hoạt 
động giáo dục có ích, tạo cho các em vui chơi, rèn luyện kỹ năng, từ đó phát hiện 
và bồi dưỡng những nhân tố mới cho tổ chức Đội – Nhà trường. Đồng thời cung 
cấp cho các em những hiểu biết sơ đẳng về cái đẹp trong cuộc sống, trong văn hoá 
nghệ thuật và trong tự nhiên. Từ đó các em có năng lực cảm nhận cái đẹp và tiếp 
cận tới giá trị của vẻ đẹp con người: Đẹp về hình thể, đẹp về trí tuệ và đẹp cả về 
tâm hồn. Ngoài ra, hoạt động văn hoá văn nghệ trong trường học còn giúp học sinh 
nâng cao tri thức, mở rộng hiểu biết xã hội, tiếp cận các nền văn hoá tiên tiến trên 
Thế giới nói chung và nền văn hoá của dân tộc Việt Nam nói riêng. Từ đó, biết sưu 
tầm giữ gìn những thành quả về nghệ thuật, biết tạo ra cái đẹp trong lao động và 
trong cuộc sống, biết giữ gìn làm đẹp trường lớp và gia đình cũng như bản thân. 
 Là một giáo viên giảng dạy bộ môn Âm nhạc và đảm nhận hoạt động văn 
hóa-văn nghệ trong nhà trường, bản thân luôn luôn suy nghĩ tìm tòi dàn dựng 
những hình thức để phù hợp từng hoàn cảnh và hướng các em mở rộng hơn với 
nhiều hình thức biểu diễn, hiểu biết thêm một số loại hình văn hóa văn nghệ của 
một số vùng miền của dân tộc Việt Nam. Nội dung hướng tới những bài hát thiếu 
nhi, những làn điệu dân ca mang dáng dấp, tính cách của lứa tuổi học sinh và chứa 
đựng tính nhân văn cao cả, những điệu múa dân gian mang đậm tính dân tộc. 
Thông qua đó để giáo dục truyền thống vẻ vang của Đảng - Đoàn - Đội và góp 
phần định hướng cho các em vào các hoạt động lành mạnh, xây dựng một nền văn 
 4
hoá tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc như đường lối của Đảng và Nhà nước đã đề 
ra. 
 Từ những nhận thức trên tôi đã xác định đây là một trong những hoạt động 
quan trọng của giáo viên giảng dạy bộ môn Âm nhạc trong trường học. Ngoài việc 
học tập, việc tổ chức cho học sinh tham gia các hoạt động cũng rất cần thiết cho 
các phong trào của nhà trường nói chung và các đoàn thể nói riêng. Đây là hoạt 
động nhằm khơi dậy phong trào thi đua trong lĩnh vực văn hoá văn nghệ, làm cho 
cuộc sống thêm vui tươi phấn khởi, tạo hứng thú để các em thích đến trường. Xuất 
phát từ sự mong muốn được chia sẻ, góp phần bổ sung và làm phong phú hơn 
cách thức dàn dựng các tiết mục văn nghệ để phong trào văn hóa văn nghệ trong 
nhà trường ngày càng phát triển hơn, tôi đã chọn đề tài: “Một số biện pháp trong 
việc dàn dựng các tiết mục văn nghệ trong trường học’’ . 
1.2. Điểm mới của đề tài: 
 Đề tài đưa ra một số giải pháp trong việc dàn dựng các tiết mục văn nghệ 
trong trường học, các giải pháp mang tính thực tiễn và đã áp dụng có hiệu quả tại 
đơn vị tôi công tác. Đề tài tập hợp được hệ thống giải pháp và được áp dụng lần 
đầu trên địa bàn huyện. 
1.3. Phạm vi nghiên cứu: 
Hoạt động tập thể, hoạt động văn hóa văn nghệ của học sinh và giáo viên 
trong nhà trường và các hội thi văn nghệ do phòng giáo dục tổ chức. 
Tất cả học sinh toàn trường có thêm hiểu biết, đam mê và yêu thích bộ môn 
Âm nhạc. 
Các tiết mục văn nghệ phong trào trong trường học hoặc tham gia hội diễn các 
cấp. 
 5
2. PHẦN NỘI DUNG 
2.1. Thực trạng của nội dung cần nghiên cứu: 
Hàng năm, Ngoài hoạt động thể dục – thể thao, phòng giáo dục thường 
xuyên duy trì nhiều hoạt động thiết thực như: chào mừng ngày lễ trọng đại và 
thiêng liêng tôn vinh người giáo viên với chào mừng ngày 20 – 11, hội thi giọng 
hát hay em với làn điệu dân ca quê hương cho giáo viên và học sinh, giúp giáo viên 
và học sinh có cơ hội giao lưu học hỏi, thể hiện năng khiếu về âm nhạc của mình. 
Học sinh được tiếp cận với nhiều hình thức biểu diễn, biết thêm văn hóa của các 
vùng miền thông qua những lời ca, những điệu múa. Điều quan trọng thông qua 
hội thi học sinh được biết thêm về nhiểu bài hát, những hình thức biểu diễn và 
những điệu múa mang tâm hồn con người Việt Nam. 
*Thuận lợi: 
- Được sự quan tâm động viên và chỉ đạo sâu sát của BGH và các đoàn thể 
trong nhà trường. 
 - Một số học sinh thực sự có niềm đam mê và thích thú với hoạt động văn 
hóa, văn nghệ. 
 - Có giáo viên trong nhà trường làm công tác dàn dựng, biên đạo thì đỡ một 
phần kinh phí cho nhà trường vì nếu mời Biên đạo về dàn dựng thì tốn khoảng 2-3 
triệu đồng/1tác phẩm dàn dựng (chưa tính kinh phí thuê trang phục...). Như vậy, 
chúng ta có thể sử dụng nguồn kinh phí này đầu tư vào thuê trang phục, làm đạo 
cụ, làm âm nhạc... cho tác phẩm dàn dựng của mình hoàn chỉnh hơn. 
 - Chủ động trong thời gian tập luyện, thời gian tập luyện nhiều, diễn viên 
được nhuần nhuyễn, vì thế tiết mục mang lại hiệu quả cao. 
 - Giáo viên của trường với tình hình, thực tế, hoàn cảnh của trường, do đó 
việc dàn dựng sẽ thuận lợi hơn. 
*Khó khăn: 
 - Dàn dựng tiết mục văn nghệ đòi hỏi kiến thức, kỹ năng và sự hiểu biết rất 
cao của người dàn dựng trong nhiều lĩnh vực âm nhạc, sự kiện, đời sống văn hoá 
truyền thống của các dân tộc,... song kiến thức dàn dựng của giáo viên chưa phong 
phú. 
 - Kinh phí, cơ sở vật chất đây là tiền đề không thể thiếu khi tổ chức dàn 
dựng các tiết mục văn nghệ nhưng nguồn kinh phí của nhà trường còn hạn hẹp nên 
cũng ảnh hưởng đến công tác này. 
 - Học sinh còn nhỏ chưa có đủ khả năng thể hiện hết các yêu cầu của biên 
đạo. 
- Các điều kiện, phương tiện hỗ trợ cho việc dàn dựng chưa đầy đủ. 
 * Nguyên nhân: 
 - Trường đóng trên địa bàn thuộc xã khó khăn, số dân đông, địa bàn rộng 
nên đa số các em học sinh là con em nông nghiệp cuộc sống kinh tế vẫn còn nhiều 
vất vả và thiếu thốn, nhận thức của các em về các bài hát, các làn điệu dân ca, hiểu 
biết một số điệu múa dân gian còn hạn chế. Các em học sinh chưa có điều kiện 
tham gia các câu lạc bộ âm nhạc ở nhà thiếu nhi và chưa có điều kiện để tham gia 
các chương trình văn nghệ lớn. 
- Việc giúp giáo viên và học sinh tiếp cận nhiều hơn với một số hình thức 
biểu diễn, điệu múa dân gian của Việt Nam học sinh tiếp thu còn chậm. 
 6
- Một số giáo viên cũng như phụ huynh còn xem nhẹ việc giáo dục âm 
nhạc trong nhà trường, xem đây là bộ môn phụ. 
- Nhiều học sinh chưa thực sự hứng thú, say mê với hoạt động văn hóa, văn 
nghệ. 
2.2. Một số biện pháp trong việc dàn dựng các tiết mục văn nghệ trong 
trường học (em phải chỉ rõ từng biện pháp. Ví dụ: 2.2.1. 2.2.2. ..... 
 Trước những thực trạng đó, tôi nhận thấy nhu cầu xã hội ngày một phát 
triển đòi hỏi mỗi con người cũng cần phải phát triển toàn diện. Âm nhạc là bộ môn 
vô cùng bổ ích nó giúp cho học sinh nhận ra cái chân – thiện – mỹ qua các bài hát 
và qua các hình thức biểu diễn và điệu múa. Vì vậy trong điều kiện hiện nay của 
trường, bản thân là một giáo viên được giao nhiệm vụ chính trong hoạt động này. 
Việc đầu tiên tôi sẽ không ngừng học hỏi bạn bè đồng nghiệp và trên các thông tin 
đại chúng. Căn cứ điều kiện của trường tôi vạch cho bản thân một kế hoạch hoạt 
động cụ thể góp phần tạo cơ hội cho học sinh được tiếp cận với nhiều hình thức 
biểu diễn nhằm đảm bảo các giờ dạy trên lớp đạt hiệu quả cao, đáp ứng nhu cầu 
của ngành giáo dục phát triển một cách toàn diện và có kiến thức cơ bản về dàn 
dựng và hiểu biết về một số điệu múa cơ bản của một số vùng miền để có thể dàn 
dựng nhiều tiết mục hay và phong phú về hình thức biểu diễn. 
 Để phục vụ cho công tác tổ chức dàn dựng các tiết mục văn nghệ đòi hỏi 
người giáo viên phụ trách lĩnh vực này cần phải nắm rõ về kiến thức âm nhạc, 
nghệ thuật múa, năng khiếu của người thể hiện tiết mục văn nghệ và một số bản 
sắc đặc trưng cơ bản của các nền văn hoá mà ta muốn thể hiện nó trong tác phẩm 
văn nghệ để tìm ra các phương pháp dàn dựng, các hình thức thể hiện phù hợp, 
nhằm đem lại hiệu quả cao nhất. Dàn dựng chương trình nghệ thuật có tốt thì mới 
đem lại hiệu quả caogiups cho việc giáo dục cho các em được thuận lợi hơn.Mỗi 
chương trình trong trường nếu có sự dàn dựng chi tiết bài bản thì kết quả chắc chắn 
sẻ được khán giả công nhận, đưa màu sắc âm nhạc dân gian, âm nhạc truyền thống 
vào các chương trình để các em có thể hiểu về âm nhạc vùng miền, biết yêu quý 
trân trọng và phát huy các loại hình nghệ thuật của dân gian Việt Nam. 
* Muốn dàn dựng đạt được kết quả cao ta cần phải làm được các bước 
sau: 
 + Công tác chuẩn bị: 
- Trước khi tổ chức dàn dựng một tiết mục văn nghệ ta cần phải biết Tiết 
mục văn nghệ này phục vụ cho hoạt động gì? Ở đâu? Đối tượng là ai?... rồi ta mới 
tiến hành thực hiện các bước sau: 
+ Nội dung – Ý tưởng muốn thể hiện trong tác phẩm. 
 + Chọn nhạc (nhạc phải phù hợp với nội dung). 
 + Đối tượng thể hiện. 
+ Động tác – Hình thức thể hiện. 
+ Trang phục – Hoá trang – đạo cụ. 
+ Hoàn thành tác phẩm. 
- Phải vạch tra được sơ đồ dàn dựng (gồm các bước sau). 
 7
SƠ ĐỒ DÀN DỰNG 
+Công tác tham mưu với Ban giám hiệu nhà trường: 
Là giáo viên được giao trách nhiệm trong công tác này, khi có kế hoạch của 
nhà trường, cũng như của Phòng giáo dục, tôi tích cực tham mưu với Ban giám 
hiệu nhà trường tạo mọi điều kiện tốt nhất có thể để tôi tiến hành công tác dàn 
dựng cũng như luyện tập đạt kết quả cao. 
 Lập kế hoạch cụ thể trình bày với Ban giám hiệu (như về thời gian luyện 
tập, đối tượng tham gia, kinh phí,). 
Sau khi được Ban giám hiệu nhất trí và duyệt kế hoạch tôi mới tiến hành công tác 
dàn dựng. 
+ Chọn nội dung – ý tưởng phù hợp với yêu cầu, thể lệ hội thi: 
 - Nội dung, ý tưởng cho một tiết mục văn nghệ chủ yếu xoay quanh các đề 
tài: Ca ngợi Đảng – Đoàn – Đội, Bác Hồ; Quê hương, đất nước, con người và các 
ngành nghề (Mẹ VNAH, Anh Bộ đội, những tấm gương dũng cảm: Võ Thị Sáu, Lê 
Văn Tám, Nguyễn Văn Trỗi, ngành nghề: Giáo viên, Bộ đội...). Đối với tác phẩm 
múa thì Nội dung - ý tưởng cần phải mới, phù hợp với hoàn cảnh, thời đại, các vấn 
đề gợi lên được suy nghĩ cần thiết cho khán giả. Hình thức thể hiện các tiết mục 
cần mới, lạ, độc đáo, hấp dẫn tránh tình trạng sao chép nguyên xi ý tưởng, cách thể 
hiện của người khác . 
- Nội dung – Ý tưởng phải phù hợp với âm nhạc và đối tượng thể hiện. 
+ Chọn nhạc: 
Việc chọn nhạc để dàn dựng một tiết mục văn nghệ là rất quan trọng, phải 
phù hợp với Nội dung – Ý tưởng thể hiện tác phẩm. 
- Âm nhạc dùng trong trường học nên có tính chất tươi vui, rộn ràng hoặc 
hùng hồn, sâu lắng nhưng không bi luỵ. 
- Có nhiều cách chọn nhạc: 
+ Nhạc cho đơn ca, tốp ca: Phù hợp với chất giọng, chủ đề thể hiện. 
+ Nhạc cho đơn ca, tốp ca có phụ họa: Phù hợp với chất giọng, chủ đề và nội 
dung muốn thể hiện trong biên đạo múa. 
Nội dung – ý tưởng Âm nhạc 
Đối tượng thể hiện 
Động tác – hình thức 
dàn dựng 
Trang phục – đạo cụ 
Hoàn thành 
 8
+ Nhạc cho tác phẩm múa: Phù hợp với chủ đề, nội dung thể hiện. Nhạc múa 
cần phải có 3 yếu tố: Mở bài, thân bài và kết thúc, các phần tương phản với nhau: 
sâu lắng – kịch tính, rộn ràng – êm dịu...thời gian tác phẩm không quá ngắn mà 
cũng không dài quá khoảng 4 – 6 phút là vừa. 
- Sau việc chọn âm nhạc là phần ta chuẩn bị băng đĩa và nhạc công. Băng 
đĩa phải sang thành hai bản: một bản để tập, một bản để khi biểu diễn nhằm tránh 
tình trạng hư hỏng, trầy xước khi tập luyện dẫn đến giảm chất lượng âm thanh 
hoặc ngừng không chạy. Về nhạc công chơi nhạc thì chú ý nắm vững nhạc lí, vòng 
hòa thanh cơ bản..., chú ý sắc thái tình cảm và không thể thiếu sự nhiệt tình. (ở các 
trường chưa có nhiều điều kiện để thuê nhạc công thì giáo viên âm nhạc có thể 
làm nhạc công cho tất cả các chương trình văn nghệ của trường đó). 
* Ví dụ: 
Đối 
tượng 
Nội dung Thể loại Âm nhạc Tác giả 
Học 
sinh 
Giáo 
viên 
Học 
sinh 
Giáo 
viên 
Ca ngợi 
Đảng, 
Bác Hồ 
- Tốp ca + 
phụ họa 
- Đơn ca + 
phụ họa 
- Ca ngợi Tổ quốc, 
Tiến lên Đoàn viên... 
- Đảng đã cho ta mùa 
xuân, Việt Nam ơi 
mùa xuân đến rồi... 
- Niềm vui khi em có 
Đảng, Trọn niềm kính 
yêu, Hoa thơm dâng 
Bác... 
- Những bông hoa 
trong vườn Bác, 
Người về thăm quê... 
-Hoàng Vân, 
Phạm Tuyên 
-Phạm Tuyên, 
Huy Du 
-Lê Vĩnh Phúc, 
Hải Hà 
-Văn Dung, 
Thuận Yến. 
Học 
sinh 
Giáo 
viên 
Học 
sinh 
Ca ngợi 
 Quê 
hương, 
 đất 
nước. 
- Tốp ca + 
Phụ hoạ 
-Đơn ca 
+phụ họa 
- Em lớn lên cùng 
thành phố anh hùng... 
- Chào mừng Đảng 
cộng sản Việt Nam, 
Việt Nam ơi mùa 
xuân đến rồi 
- Em là bông lúa Điện 
Biên, Khăn quàng 
thắp sáng bình minh, 
Chim sơn ca trong 
thành phố... 
- Việt Nam quê hương 
tôi, Bác Hồ một tình 
yêu bao la... 
-Trương Duy 
Huyến 
-Phan Huỳnh 
Điểu, Huy Du 
-Phan Nhân, 
Trịnh Công Sơn 
-Đỗ Nhuận, An 
Thuyên, Đình 
Thậm 
 9
Giáo 
viên 
Học 
sinh 
- Múa -Cánh cò quê hương. 
-Cây cầu mơ ước 
-Mơ về Tây Nguyên 
-Ngày hội Tây Bắc 
-Trúc Lam 
Học 
sinh 
Giáo 
viên 
Ca ngợi 
 con 
người 
-Tốp ca 
+phụ họa 
-Đơn ca 
+phụ họa 
-Ngọn đuốc sống Lê 
Văn Tám 
-Biết ơn Võ Thị Sáu, 
Người mẹ của tôi... 
-Phong Nhã 
-Nguyễn Đức 
Toàn, Xuân 
Hồng 
+ Chọn đối tượng thể hiện tác phẩm: 
- Đối tượng thể hiện tác phẩm trong trường học: Học sinh – Giáo viên. 
- Nếu là đơn ca, tốp ca thì chọn những đối tượng có giọng hát hay hoặc biết 
hát, biết mạnh dạn trong khi biểu diễn. 
- Nếu là múa thì chọn đối tượng có hình thể dễ tương ứng vơi nhau (tránh 
tình trạng người cao, người thấp, người mập, người gầy...), đối tượng phải cân đối 
với nhau về chiều cao, nhiệt tình và biết múa. 
+ Chọn động tác và hình thức thể hiện: 
 Chọn động tác: So với nội dung và âm nhạc thì động tác để thể hiện trong 
tác phẩm múa cũng không kém phần quan trọng, bởi tác phẩm có hay, có truyển tải 
được nội dung đến người thưởng thức hay không là chính nhờ vào động tác thể 
hiện của diễn viên. 
Động tác vừa đủ hợp với câu nhạc, không nên quá nhiều động tác hoặc lặp 
lại tránh tình trạng không nhịp nhàng và lộn xộn. 
- Có rất nhiều động tác khác nhau tuỳ theo bản sắc văn hoá và phong tục 
của dân tộc mà mình cần thể hiện trong tác phẩm: 
Động tác múa Chăm 
 10
 Động tác múa nón lá 
Động tác múa nón quai thao 
Động tác múa Khèn – Dân tộc Tây Bắc 
 11
- Kèm theo với các động tác thì người diễn viên cần phải thể hiện cảm xúc 
qua ánh mắt, nét mặt: Buồn vui, hoảng loạn, sâu lắng, hiên ngang... góp phần để 
các động tác nêu bật lên được nội dung tác phẩm, hiệu quả thể hiện tác phẩm càng 
cao. 
 *Hình thức thể hiện: Có nhiều hình thức để dàn dựng các tiết mục văn nghệ: 
Thể loại Hình thức 
Đơn ca 
- Đơn ca (nam, nữ) 
- Bè, múa phụ họa (Bè: Hát lên hoặc xuống 1 quãng 3 so với 
giọng chính) 
- Múa phụ họa 
Tốp ca 
(Tam ca) 
- Tốp ca (nam hoặc nữ, nam nữ), có lĩnh xướng 
- Bè, múa phụ họa 
- Đuổi, múa phụ (Đuổi: Hát sau 1 hoặc 2 ô nhịp so với giọng 
chính, hát lại lời chính hoặc thay đổi một số lời) 
- Múa phụ họa 
Múa 
- Múa đơn (nam, nữ) 
- Múa đôi (nam nữ, nữ nữ...) 
- Múa ba trở lên tuỳ theo tác phẩm 
 - Trong hình thức múa còn có việc sắp xếp vị trí còn gọi là chạy tuyến như: 
Hình tượng (đứng nằm, ngồi tự do theo ý tưởng tác phẩm); hình tròn (thể hiện sự 
sum vầy, đoàn kết); hình chữ V (hay gọi mũi tên thể hiện sự đấu tranh); hàng 
ngang - hàng dọc (thể hiện sự phản kháng); hàng chéo và hàng so le (thể hiện sự 
tiến lên)... 
*Ví dụ: 
 1 2 3 
 1 2 3 4 
 1 2 3 4 5 
a. hàng chéo b. hàng sole c. hình chữ V 
- Ngoài ra, tuỳ theo ý tưởng của người dàn dựng mà trong các tác phẩm có 
thể có hình thức diễn kịch hoặc dựng những hình tượng để phụ họa cho nội dung 
bài hát. 
2.2.7. Chọn Trang phục – Hoá trang – Đạo cụ: 
Trên sân khấu người biểu diễn cần làm đẹp mình hơn so với sinh hoạt trong 
cuộc sống thường ngày. Bảo đảm sự lịch sự, trang nhã, không loè loẹt, không quá 
cầu kì, rập khuôn theo kiểu diễn viên chuyên nghiệp, hết sức tránh lãng phí, tốn 
kém. Tuy nhiên cần phải phù hợp với nội dung tác phẩm. 
*Ví dụ: 
- Múa Bắc bộ: 
+ Trang phục: Yếm, váy; áo Tứ thân... 
+ Hoá trang: Tóc đuôi gà... 
+ Đạo cụ: Nón quai thao, khăn mõ quạ... 
- Múa Nam – Trung bộ: Áo bà ba, nón lá, khăn rằn... 
- Múa Tây Nguyên: Váy hoa văn dân tộc Tây nguyên, khố, cồng chiêng... 
 12
 Trang phục dân tộc Chăm 
Trang phục dân tộc Tây Nguyên, khố cách điệu 
Trang phục váy yếm, áo the; áo tứ thân 
 13
Sau khi hoàn thành tác phẩm ở dạng thô, chúng ta nên tập đi tập lại nhiều 
lần, ráp nối các trường đoạn với nhau. Sau đó có thể thay đổi hoặc chỉnh sửa một 
số động tác, vị trí để tác phẩm dàn dựng hoàn thiện hơn. 
 2.2.8.Chạy thử sân khấu: 
 Cuối cùng ta chạy trên sân khấu nơi địa điểm biểu diễn. Nếu không, ta tìm một vị 
trí gần như sân khấu để cho diễn viên chạy thử, làm như vậy để diễn viên khỏi phải 
bỡ ngỡ, thực hiện không đúng động tác, vị trí khi công diễn. Trong khi biểu diễn 
có sự cố xảy ra như: Tắt điện, nhạc dừng, trang phục chưa đúng, một diễn viên lộn 
vị trí... thì cần phải hết sức bình tĩnh, tránh căng thẳng, hoảng hốt xô đẩy nhau 
hoặc có những cử chỉ thiếu văn hoá trên sân khấu. 
* Một số kinh nghiêm trong dàn dựng: 
1. Lựa chọn nội dung – ý tưởng sao cho thực tế ,chỉ nói một khía cạnh nào 
đó của cuộc sống, phong cách thể hiện: Dân gian - truyền thống, hiện đại, tổng 
hợp... cần bám sát chủ đề chương trình tham gia văn nghệ. 
2. Dàn dựng đội hình múa và tuyến chạy nhịp nhàng, uyển chuyển, ra vào 
hợp lí, làm chủ sân khấu. 
3. Cần nắm rõ các động tác cơ bản của các nền văn hoá và bản sắc các vùng 
miền, dân tộc. 
 Ví dụ: Múa Tây Nguyên phải là động tác thể hiện: Vai, bụng, ngực, chân... 
4. Âm nhạc phải phù hợp với độ tuổi đối tượng cần dàn dựng. Nhận biết 
được bản sắc âm nhạc của các dân tộc khác nhau. 
5. Trang phục phải gọn gàng, đẹp không cầu kì loè loẹt, thể hiện được nội 
dung tác phẩm. 
6. Trước và sau khi biểu diễn phải chào khán giả và tránh những hành động 
không đẹp trên sân khấu. 
7. Người dàn dựng phải tích cực học hỏi, phải có cái nhìn và hiểu biết sâu, 
rộng về mọi vấn đề liên quan. Làm chủ tất cả các tình huống xảy ra để kịp thời 
chỉnh sửa. tham khảo qua Báo chí, truyền hình, các chương trình tiết mục văn 
nghệ... để tăng thêm hiểu biết, kỹ năng, kiến thức nghệ thuật cho bản thân góp 
phần việc đầu tư dàn dựng những chương trình hay, độc đáo. 
2.3. Kết quả đạt được 
....... (bổ sung vào nhé) 
3. PHẦN KẾT LUẬN (đẩy về trang mới) 
3.1.Ý nghĩa của đề tài: 
 Sau khi áp dụng đề tài thì học sinh hào hứng, tích cực gia luyện tập. Vì vậy, 
người giáo viên ngoài nhiệm vụ truyền đạt kiến thức còn phải luôn động viên 
khích lệ các em phát huy hết năng lực, sở trường vốn có của mình. 
 Đề tài áp dụng vào thực tiễn đã mang lại một kết quả khả quan. Học sinh 
tham gia luyện chủ động, mạnh dạn, ít gặp lúng túng như trước khi chưa áp dụng. 
Tham gia các hội thi do các cấp tổ chức đã để lại ấn tượng sâu sắc cho Ban giám 
khảo và khán giả. 
Học sinh hăng say, hào hứng khi tham gia các hoạt động văn hóa, văn nghệ, 
các em tự tin hơn vào khả năng của mình. 
 14
 Góp phần làm cho giáo viên phụ trách biết chủ động, linh hoạt trong việc 
nắm bắt chủ đề, tuyến bài và động tác cho bài hát hoặc múa. 
 Nắm vững cách dàn dựng tiết

Tài liệu đính kèm:

  • pdfsang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_trong_viec_dan_dung_c.pdf