Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp phát triển vốn từ cho trẻ 24 - 36 tháng lớp D1 thông qua hoạt động nhận biết

 biết” 
2. Các biện pháp thực hiện đề tài 
Biện pháp 1: Tự học tự bồi dưỡng để nâng cao năng lực, trình độ 
nghiệp vụ cho bản thân. 
 Biện pháp 2: Tạo môi trường phong phú hấp dẫn nhằm phát triền ngôn 
ngữ cho trẻ, tăng cường làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho hoạt động nhận 
biết. 
 Biện pháp 3: Thay đổi hình thức giới thiệu bài 
 Biện pháp 4: Tổ chức một số trò chơi phát triển vốn từ và ngôn ngữ cho 
trẻ 
 Biện pháp 5: Phân loại trẻ, dựa vào khả năng của trẻ, tăng cường khả 
8 
năng diễn đạt cho trẻ. 
 Biện pháp 6: Phối kết hợp với phụ huynh 
3. Nội dung thực hiện các biện pháp 
Phát triển ngôn ngữ cho trẻ là giáo dục khả năng nghe, hiểu ngôn ngữ và phát 
âm chuẩn, phát triển vốn từ, dạy trẻ nói đúng ngữ pháp, phát triển ngôn ngữ mạch lạc, 
giáo dục văn hoá giao tiếp lời nói. Ngoài ra ngôn ngữ còn là phương tiện phát triển 
thẩm mỹ, tình cảm, đạo đức. Đặc biệt nhờ có ngôn ngữ mà trẻ dễ dàng tiếp nhận những 
chuẩn mực đạo đức của xã hội và hoà nhập vào xã hội tốt hơn. Chính vì vậy mà trong 
quá trình dạy trẻ tôi đã mạnh dạn áp dụng một số biện pháp dạy trẻ phát triển ngôn ngữ 
thông qua một số hoạt động sau: 
3.1. Biện pháp 1: Tự học tự bồi dưỡng để nâng cao năng lực, trình độ nghiệp 
vụ cho bản thân 
Việc tự học, tự bồi dưỡng nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ, 
tích lũy kinh nghiệm về việc phát triển vốn từ cho trẻ của giáo viên là vô cùng quan 
trọng bởi thông qua đó giáo viên nắm chắc được các phương pháp, biện pháp để áp 
dụng thực tế trên trẻ sao cho phù hợp nhất nhằm kích thích trẻ chủ ý, lắng nghe người 
khác nói, tự tin nói, tự tin giao tiếp với bạn bè, cô giáo và mọi người xung quanh. Qua 
đó vốn từ của trẻ phát triển dần dần góp phần hình thành con người năng động trong 
tương lai. 
Tôi luôn tự chau dồi kiến thức mọi lúc mọi nơi để làm mới mình như: Tham 
khảo các thong tin qua các trang giáo dục, qua sách vở tài liệu, sách báo, chuyên san 
chuyên đề về việc phát triển vốn từ cho trẻ thanh gia đầy đủ các lớp tập huấn do phòng 
giáo dục tổ chức, các buổi sinh hoạt chuyên môn do nhà trường tổ chức. Học hỏi qua 
bạn bè đồng nghiệp để cùng nhau trao đổi kinh nghiệm về phát triển vốn từ cho trẻ 
Khi tổ chức hoạt động cho trẻ phát triển ngôn ngữ tôi đưa ra các hình thức làm 
phong phú cách thể hiện nội dung bài dạy để thu hút trẻ tích cực qua hoạt động nhận 
biết cùng cô 
Ví dụ: Đàm thoại về “Quả cam” 
Cô phải có tranh quả cam và quả cam thật, vì tư duy của trẻ là tư duy trực quan 
hành động, nói đến quả cam trẻ cần được nhìn, sờ, ngửi hoặc nếm quả cam thì những 
ấn tượng, biểu tượng của quả cam sẽ đi sâu và gắn liền với trẻ. 
9 
Do đó đàm thoại thích ứng với lợi ích và tâm lý trẻ phải được tiến hành nhẹ 
nhàng, thoải mái, tự nhiên đáp ứng những nhu cầu của trẻ. Câu hỏi đàm thoại cần đơn 
giản, dễ hiểu phù hợp với đặc điểm ngôn ngữ và tâm lý lứa tuổi. 
Thông qua trò chuyện và đàm thoại không chỉ giúp trẻ phát triển ngôn ngữ mạch 
lạc, chính xác, sử dụng câu đúng ngữ pháp mà còn góp phần rèn luyện cho trẻ thói 
quen mạnh dạn trong giao tiếp 
Ngoài ra để phát triển vốn từ cho trẻ đạt hiệu quả cao đòi hỏi giáo viên phải nắm 
chắc kiến thức, nắm chắc đặc điểm tâm sinh lý của trẻ. Phải thường xuyên đổi mới 
sáng tạo trong hoạt động nhận biết để giúp trẻ hoạt động tích cực, trẻ được giao tiếp 
nhiều sẽ giúp vốn từ ngày càng phát triển. 
+ Một số hình thức khác thu hút trẻ 
- Sưu tầm một số bài thơ, bài hát phù hợp với chủ đề giúp trẻ phát triển vốn từ và 
khả năng diễn đạt nói lưu loát, đủ câu, rõ ràng, mạch lạc thông qua đó cung cấp cho trẻ 
các kiến thức một cách nhẹ nhàng, tích hợp thêm một số câu đố hay giai điệu bài hát 
tạo cho trẻ húng thú và thu hút trẻ học hơn. 
 - Bên cạnh đó phương pháp sử dụng trò chơi cũng rất có hiệu quả trong mỗi tiết 
học. Bởi đối với trẻ mầm non những trò chơi luôn hấp dẫn chúng mà đem lại kết quả 
nắm bắt kiến thức một cách nhẹ nhàng sâu sắc. Các trò chơi lần lượt diễn ra làm trẻ hào 
hứng mà vẫn nắm được kiến thức qua đó cô củng kiểm tra được kiến thức cho trẻ và 
giúp trẻ có cơ hội phát triển các tố chất nhanh bền và khéo trong vận động và phát triển 
tư duy. 
+ Tiếp cận các phương tiện hiện đại 
Với điều kiện phát triển khoa học kỹ thuật hiện đại như ngày nay việc ứng dụng 
các phương tiện hiện đại trong giảng dạy cũng được tôi sử dụng thường xuyên nhằm 
gây hứng thú lĩnh hội kiến thức cho trẻ. 
Bên cạnh đó trong quá trình dậy trẻ tôi tìm ra một cách mới và vô cùng hấp dẫn 
đối với trẻ đó là việc xây dựng những giáo án điện tử nhằm tiến hành các tiết học hấp 
dẫn có hiệu quả giáo dục cao đối với trẻ. Giáo án điện tử trên powerpoint được sử dụng 
rộng rãi hơn, hay hơn trong các tiết dậy giáo viên có thể thêm giọng nói, giọng kể kết 
hợp nhac, hình ảnh động phong phú đa dạng không còn nhàm chán với trẻ mầm non 
10 
cũng như lứa tuổi nhà trẻ nữa. 
Sau gần một năm thực hiện biện pháp này tôi nhận thấy đã năm chác them được 
nhiều kiến thức, phương pháp về phát triển vốn từ cho trẻ. Tôi thấy mình tự tin hơn khi 
ấp dụng những kiến thức, biện pháp này trong thực tế giáng dạy trẻ và đạt được kết quả 
cao trên trẻ: Đa số trẻ lớp tôi có tiến bộ trong ngôn ngữ như biết nói đủ câu, sử dụng từ 
chính xác, mạnh dạn hơn trong giao tiếp. 
3.2. Biện pháp 2: Tạo môi trường phong phú hấp dẫn nhằm phát triền ngôn 
ngữ cho trẻ, tăng cường làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho hoạt động nhận biết. 
 Với trẻ mầm non nói chung và lứa tuổi nhà trẻ nói riêng thì nhận thức và phát âm 
đúng từ ngữ là việc khó khăn vì bản thân trẻ còn nói ngọng, chưa chuẩn cô là người 
củng cố, uốn nắn trẻ nói từng câu, từng từ, trẻ nói đúng, nói chuẩn, nói đủ câu để trẻ 
phát triển được ngôn ngữ cũng như tư duy một cách tốt nhất. Chính vì vậy mà phải cho 
trẻ có nhiều cơ hội được quan sát, được thỏa mãn trí tò mò, lòng ham muốn khám phá 
thế giới thông qua các giờ trẻ được hoạt động với đồ vật là chủ đạo trong suốt quá trình 
học ở mầm non. 
 Việc tạo môi trường phong phú hấp dẫn nhằm phát triền ngôn ngữ cho trẻ tôi 
trang trí, sắp xếp phòng, lớp các góc chơi đảm bảo thẩm mĩ, thân thiện, an toàn, phù 
hợp với nội dung giáo dục. Có các đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu đa dạng, phong 
phú, hấp dẫn trẻ, tạo môi trường ngôn ngữ để trẻ tương tác và phát triển các kỹ năng: 
Kỹ năng đọc sớm, kỹ năng vận động tinh, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng nhận thức. 
 Hình thành góc đọc hấp dẫn nơi mà có những cuốn sách yêu thích của trẻ luôn có 
sẵn. Khuyến khích trẻ mang những cuốn sách hay từ nhà đến lớp để cùng chia sẻ. Có 
thêm những chiếc bút chì màu và bút màu với giấy cho trẻ tự do viết một mình. 
Ngoài ra, với sự sáng tạo của giáo viên và của trẻ cùng làm những đồ dùng tự tạo 
để trang trí góc sách. Những khung rối làm từ các vỏ thùng catton, những cuốn sách 
làm từ những bìa lịch cũ, những con rối que, rối bóng , rối ngón tay cho trẻ diễn rối, tập 
đóng kịch cũng sẽ góp phần làm cho góc sách trở nên ngộ nghĩnh và sinh động hơn 
rất nhiều. Khuyến khích trẻ cùng cô trang trí, sắp đặt các đồ dung trong góc theo ý 
thích phù hợp, dễ lấy, dễ cất, dễ sử dụng. 
11 
 + Môi trường ngôn ngữ cho trẻ hoạt động ngoài lớp học 
 Xây dựng thư viện của nhà trường cho trẻ hoạt động 
 Thư viện của bé trong trường mầm non có vai trò quan trọng. Đó là nơi tạo cơ 
hội cho trẻ được khám phá, tìm tòi, trải nghiệm, phát triển khả năng sáng tạo. Thư viện 
có thể tạo ra sự thay đổi tích cực đối với sự tự tin của trẻ, khả năng học tập độc lập và 
tinh thần trách nhiệm về việc học của bản thân trẻ, góp phần giúp nhà trường thực hiện 
tốt mục tiêu giáo dục toàn diện mầm non. Xây dựng thư viện của bé với hệ thống Giá 
sách - Truyện thân thiện” nhằm tạo môi trường giúp trẻ tích cực, chủ động làm quen 
với “Văn hóa đọc”, làm quen với cách “Đọc” sách, làm quen với các câu chuyện, bài 
thơ một cách tự nhiên và hứng thú hơn, ngoài ra nơi đây trẻ còn được tìm hiểu, khám 
phá và trải nghiệm những sáng tạo của bản thân, được hoạt động với đồ vật, đồ chơi, 
 tạo cơ hội để trẻ tích cực hoạt động. 
 Việc trang trí góc sách, đồ dùng đồ chơi phù hợp đặc điểm tâm sinh lý của trẻ. 
Tăng cường các điều kiện cho trẻ được hoạt động cá nhân và theo nhóm nhỏ. Trẻ được 
rèn luyện khả năng quan sát, cảm thụ, giúp trẻ yêu thích văn học, phát triển năng khiếu. 
 Thư viện thân thiện của bé được bố trí đa dạng các góc, như: Góc “Đọc”, góc 
vẽ, góc “Viết”, góc nghệ thuật, góc cha mẹ đọc cùng con 
 Ngoài ra cũng cần thêm một số phương tiện, học liệu, đồ dùng do giáo viên 
và trẻ tự làm đã bổ sung nguồn tư liệu cho thư viện phong phú, đa dạng hơn tạo điều 
kiện tốt cho trẻ trong thời gian hoạt động ở thư viện 
 Môi trường xã hội giúp trẻ phát triển ngôn ngữ 
 Chú trọng tạo môi trường xã hội thuận lợi để cho trẻ thường xuyên được giao 
tiếp, tương tác, thể hiện mối quan hệ thân thiện giữa giáo viên với trẻ, trẻ với trẻ, giữa 
trẻ với những người xung quanh. Chúng ta cần tạo môi trường giao lưu ngôn ngữ tích 
cực cho trẻ. 
 Để phát triển khả năng nghe nói cho trẻ, không gì nhanh chóng và tích cực bằng 
việc thường xuyên cho trẻ nghe – nói. Người giáo viên cần thường xuyên trò chuyện 
với trẻ và khuyến khích trẻ nói. Khi trẻ có khó khăn hay có tâm lý ngập ngừng, nhút 
nhát, cô cần khích lệ, hỗ trợ, động viên để trẻ tích cực trò chuyện. Cô cần tạo ra các 
12 
kênh giao tiếp thường xuyên, được tiến hành giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với cô và giữa trẻ 
với mọi người xung quanh. Khi giao tiếp với trẻ, cô chú ý đến giọng nói và thái độ, 
giọng nói dịu dàng, ánh mắt trìu mến, tình cảm nồng ấm của cô sẽ khiến trẻ tự tin hơn 
rất nhiều. 
 Bên cạnh đó, tổ chức cho trẻ hoạt động kết hợp với lời nói trong các trò chơi, 
bài hát, đóng kịch kết hợp sử dụng các con rối que, rối bông, rối bóng  là cơ hội để 
trẻ trải nghiệm, vận dụng vốn ngôn ngữ đã tích lũy được vào hoạt động của bản thân, là 
điều kiện rất tốt để trẻ phát triển khả năng sử dụng ngôn ngữ. Khuyến khích trẻ cố gắng 
sử dụng ngôn ngữ để lưu lại những ý tưởng và suy nghĩ của mình. Giáo viên phải có 
tác phong sư phạm và lời nói chuẩn mực, với ngôn ngữ giao tiếp trong sáng luôn biết 
lắng nghe một cách trí tuệ và trân trọng trẻ. 
 Tổ chức các hoạt động ngoại khóa khuyến khích trẻ tham gia 
 Các hoạt động ngoại khoá được thiết kế đa dạng, phong phú, gắn với các nội 
dung, chủ đề học và chơi của trẻ giúp thay đổi trạng thái cho trẻ giữa hoạt động động 
và hoạt động tĩnh. Tăng cường cho trẻ tiếp xúc với thiên nhiên, khắc phục việc trẻ ở 
nhiều thời gian trong không gian ở lớp còn hạn chế Thông qua việc tổ chức các hoạt 
động ngoại khóa, trẻ học được rất nhiều kỹ năng sống cần thiết cho bản thân, trẻ được 
mạnh dạn, tự tin thể hiện bản thân mình, trẻ phát triển hài hòa các mặt thể chất, nhận 
thức, ngôn ngữ, tình cảm - kỹ năng xã hội và thẩm mĩ theo mục tiêu của chương trình 
Giáo dục mầm non. 
 Việc xây dựng môi trường ngôn ngữ trong trường mầm non một cách hiệu quả 
sẽ tạo ra những đứa trẻ mạnh dạn, tự tin, năng động, sáng tạo, ham hiểu biết, có suy 
nghĩ và biết giao tiếp. 
 Để giúp trẻ phát triển ngôn ngữ đạt kết quả cao thì giáo viên phải chuẩn bị môi 
trường cho trẻ hoạt động, vì môi trường đóng vai trò rất quan trọng. Môi trường có phù 
hợp, đa dạng, phong phú thì sẽ gây hứng thú cho trẻ. Đây cũng là nội dung của phong 
trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực” mà những năm gần 
đây Bộ Giáo dục, Phòng Mầm non Sở GD&ĐT đã triển khai. Xây dựng môi trường 
phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non là một việc làm rất cần thiết góp phần nâng cao 
13 
chất lượng thực hiện Chương trình GDMN, tăng cường các điều kiện để đổi mới hoạt 
động chăm sóc giáo dục trẻ theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đáp ứng với 
nhu cầu phát triển của trẻ và nhu cầu đổi mới của ngành học hiện nay. 
Sau khi sử dụng những đồ dùng đồ chơi có tính sáng tạo phù hợp với từng hoạt 
động tôi thấy trẻ rất hứng thú tham gia, vừa cung cấp vốn từ vừa phát triển ngôn ngữ 
cho trẻ. 
3.3. Biện pháp 3: Thay đổi hình thức giới thiệu bài. 
Tùy thuộc nội dung bài dạy mà tôi lựa chọn cách gây hứng thú cho trẻ một cách 
linh hoạt nhẹ nhàng: tôi phải xác định được mục đích, yêu cầu của bài dạy, tôi luôn 
nghiên cứu kĩ giáo án thì mới vận dụng các phương pháp, biện pháp giảng dạy tạo cho 
trẻ cảm giác gần gũi, vui vẻ, kích thích trẻ thích tham gia vào hoạt động của cô. 
Ngoài việc tôi phải chuẩn bị giáo án kĩ càng ra tôi còn cần phải chuẩn bị đồ 
dùng, tranh ảnh vật thật, mô hình sinh động, hấp dẫn, mới lạ. 
* Sử dụng mô hình: 
 VD: Trong tiết Nhận biết tập nói: Đề Tài : Con gà, con vịt hay con chim 
Tận dụng nhạc của bài “Con gà trống” cô và trẻ cùng xem phim về các con vật 
sẽ định học để trẻ củng cố lại kiến thức về các con vật dẫn dắt vào chủ đề “Động vật” 
cũng như vào nội dung bài dạy chính chuẩn bị mô hình cho trẻ quan sát. 
Trong khi quan sát, cô chỉ vào từng bộ phận của con gà, và cho trẻ nhắc lại 
VD: Cô chỉ vào đầu gà, và hỏi trẻ đây là gì? (Để cho trẻ nói) sau đó cô đính 
chính lại đây là đầu gà, bây giờ các con hãy nói lại cùng cô nào! “Đầu gà” cho trẻ nói 
đi nói lại 2 – 3 lần, tương tự như vậy cô cho trẻ quan sát và gọi tên một sô bộ phận 
khác của gà. 
* Sử dụng hình ảnh: 
Giúp trẻ cảm nhận và nắm được nội dung thông qua câu đố, hình ảnh bằng các 
hình thức: 
VD: Với con gà: Các con vừa được nghe bài hát gì? Con gì gáy Ò Ó o o! Tôi có 
thể sử dụng hình ảnh con gà đang gáy tạo sự hấp dẫn cho trẻ hoặc cho trẻ xem hình ảnh 
con gà thật. 
Khi quan sát có thể cho trẻ được sờ vào con gà 
Cho trẻ giả làm gà gáy ò ó o... 
14 
VD: Với con vịt: Tôi cho trẻ xem hình ảnh con vịt đang bơi hoặc làm động tác 
vịt bơi hoặc dùng câu đố, trò chơi tạo sự hứng thú đối với trẻ. 
VD: Với con chim: Cho trẻ nghe tiếng hót của con chim để trẻ đoán xem đó là 
con gì ? Sau đó cho trẻ xem hình ảnh. Qua hoạt động ngoài trời tôi cho trẻ quan sát con 
chim đang bay. Chơi trò chơi chim bay, cò bay. 
 Thông qua mỗi hình thức làm quen với một số con vật gần gũi trẻ thì trẻ được 
củng cố, nói nhiều lần sao cho chính xác từ và tên các con vật cần làm quen và tìm hiểu 
thêm về một số bộ phận đơn giản của con vật đang tìm hiểu (Mỏ, chân, cánh món 
ăn yêu thích ) Tôi cho trẻ chơi trò chơi lấy thức ăn cho gà vịt. 
Lúc đầu trẻ nói tên con vật to, rõ ràng cùng cả lớp 2 - 3 lần. Sau đó cô mời cá 
nhân, nhóm, cả lớp nói thật to rõ ràng, mạch lạc: 5 - 6 trẻ . 
VD: Dạy trẻ nhận biết “Quả cam, quả xoài”. 
* Sử dụng vật thật: Cho trẻ xem hình ảnh quả xoài, quả cam 
Tôi chuẩn bị quả thật quả chín và quả xanh, quả có màu sắc rõ ràng, quả xoài cắt 
miếng nhỏ, bỏ trong đĩa. Cam cắt bỏ vào đĩa 
Tôi cho trẻ sờ, ngửi, nếm để trẻ có thể cảm nhận được màu sắc mùi vị thông qua 
hoạt động này trẻ sẽ nhớ lâu hơn và có thể nhận biết được màu sắc, mùi vị của từng 
loại quả một cách nhanh chóng, chính xác. 
Ngoài sự chuẩn bị đồ dùng đầy đủ, đẹp trong tiết dạy cô cần áp dụng linh hoạt, 
sáng tạo thay đổi hình thức dạy, lồng ghép các hoạt động để thu hút trẻ tập trung sự 
chú ý của trẻ. 
* Sử dụng các câu đố: “Con gì...phì phò?” “Xe gì hai bánh...xe gì?” ... 
* Sử dụng các trò chơi, trải nghiệm. 
Tôi cho trẻ quan sát bông hoa thật bằng những bông hoa tôi đã chuẩn bị 
Tôi hỏi trẻ : Các con thấy trong vườn hoa có những loài hoa gì ? 
Trẻ kể tên các loại hoa hoặc cô sẽ nói để trẻ biết và nói theo đó là hoa gì? (Khi 
cô nói đến hoa nào cô sẽ chỉ vào bông hoa đó), Hoa có màu gì? Khi ngửi con thấy như 
thế nào? 
Với cách tổ chức như vậy tôi thấy trẻ hứng thú, tích cực tham gia học tập, tư duy 
của trẻ phát triển tốt đồng thời ngôn ngữ của trẻ cũng phát triển có hiệu quả hơn, trẻ 
biết diễn đạt sự hiểu biết của mình, ý nghĩa của mình một cách mạch lạc hơn, vốn từ 
của trẻ cũng được tăng rõ rệt. 
15 
3.4. Biện pháp 4: Tổ chức một số trò chơi phát triển vốn từ và ngôn ngữ cho 
trẻ. 
 - Đối với trẻ nhà trẻ, được phát triển ngôn ngữ thông qua trò chơi là một biện 
pháp tốt nhất. Trò chơi đã trở thành phương tiện để cung cấp, tích luỹ được nhiều vốn 
từ và trên cơ sở hiểu biết đầy đủ ý nghĩa của những từ đó trẻ biết sử dụng “số vốn từ” 
đó một cách thành thạo. 
- Bản thân tôi đã tìm tòi, tham khảo, đọc những tài liệu sách và tôi thấy rằng trò 
chơi này thực sự có hiệu quả làm tăng thêm vốn từ cho trẻ, từ đó ngôn ngữ của trẻ ngày 
càng phong phú. 
* Trò chơi 1: “Cái gì? Dùng để làm gì?” 
- Mục đích của trò chơi này là tôi muốn trẻ nhận biết được một số đồ dùng quen 
thuộc và biết tác dụng của những đồ chơi từ đó ngôn ngữ của trẻ cũng được phát triển: 
* Chuẩn bị: 
 + Đồ dùng để ăn uống (Bát, thìa, cốc, ca) 
 + Đồ dùng để mặc (Quần, áo, khăn, mũ) 
 + Mỗi trẻ một tranh lô tô đồ dùng khác nhau. 
* Tiến hành: 
 - Tôi cho trẻ ngồi chiếu xung quanh cô. Cô nhắc tên đồ dùng nào thì trẻ phải nói 
nhanh đồ dùng đó dùng để làm gì? 
 - Cô nói: Cái bát dùng để làm gì? Cái cốc dùng để làm gì? Cái mũ để làm gì? 
Cái áo để làm gì? 
 - Sau khi hỏi trẻ xong tôi vận dụng trò chơi này để rèn sự nhanh nhẹn và tư duy 
của trẻ. Tôi phát cho mỗi trẻ một lô tô đồ dùng khác nhau. Tôi yêu cầu trẻ gọi tên đồ 
dùng và xác định nơi cất đồ dùng đó trong lớp. Sau đó tôi hô: 1, 2, 3 yêu cầu trẻ chạy 
nhanh về đúng nơi đồ dùng. 
* Trò chơi 2: “Con muỗi” 
* Cách chơi: 
 - Cô đứng phía trước trẻ, cô cho trẻ đọc và làm động tác theo cô. 
 - Cô cho trẻ đọc từng lời một có kèm theo động tác: 
 + Có con muỗi vo ve, vo ve (Trẻ giơ ngón tay trỏ ra trước mặt vẫy qua vẫy 
lại theo nhịp đọc) 
 + Đốt cái tay, đốt cái chân, rồi bay đi xa. (Lấy ngón tay trỏ vào cánh tay đối 
diện, chỉ xuống đùi rồi dang 2 tay sang ngang). 
16 
 + Úi chà! Úi chà! Dang tay ra đánh cái bép, con muỗi xẹp. Rửa tay. (Nhún 
vai 2 lần, dang 2 tay sang ngang, vỗ tay một cái rồi chỉ vào chóp mũi. Sau đó xoa 2 tay 
vào nhau vờ rửa tay) 
- Tuỳ theo sự hứng thú của trẻ mà cho trẻ chơi 3- 4 lần. Khi trẻ chơi tôi nhận 
thấy tất cả các trẻ đều tham gia đọc cùng cô, có trẻ đọc được cả câu, có trẻ bập bẹ bớt 
một hai từ. Nhưng qua đó cũng giúp ngôn ngữ của trẻ dần dần được hình thành trọn 
vẹn hơn. 
* Trò chơi 3: “Trò chuyện về các PTGT quen thuộc”. 
- Qua trò chơi này trẻ sẽ kể được một số PTGT quen thuộc như: ô tô, xe đạp, xe 
máy, tàu hoả. 
* Chuẩn bị: 
 + Mô hình các PTGT: Ô tô, xe máy, xe đạp. 
 + Tranh, ảnh các loại PTGT. 
 + Đàn, đài có thu âm thanh tiếng kêu của các phương tiện giao thông cho 
trẻ đoán 
* Tiến hành: 
Trong trò chơi này tuỳ thuộc vào thời gian rảnh rỗi tôi có thể cho trẻ chơi. Có thể 
là giờ đón trẻ, trả trẻ, giờ chơi buổi chiềutôi có thể đàm thoại với trẻ về các loại 
PTGT mà trẻ biết như: Hôm nay, ai đưa con đến trường? Mẹ con đưa đến trường bằng 
phương tiện gì? Cô nào đón con vào lớp? Hôm qua chủ nhật, bố mẹ con có đưa con đi 
đâu không? Con đi với ai? Con đi bằng phương tiện gì? Khi đi đường con nhìn thấy gì? 
Bạn nào đã được đi ô tô rồi? Ô tô kêu như thế nào? Khi ngồi trên ô tô phải như thế nào 
để đảm bảo an toàn giao thong? 
 - Sau khi đặt những câu hỏi như vậy tôi khuyến khích trẻ kể tên những loại 
PTGT khác mà trẻ biết. 
 - Tiếp tục cho trẻ quan sát mô hình phương tiện giao thông và cho trẻ nghe âm 
thanh của PTGT yêu cầu trẻ đoán đó là PTGT nào? 
Qua trò chơi trẻ sẽ được giao tiếp mạnh dạn hơn, ngôn ngữ cũng lưu loát hơn, 
vốn từ của trẻ cũng được tăng lên. Và tôi nhận thấy rằng khi trẻ chơi trò chơi xong sẽ 
gây sự hứng thú lôi cuốn trẻ vào bài học. Như vậy trẻ sẽ tiếp thu bài một cách nhẹ 
nhàng và thoải mái. 
3.5. Biện pháp 5: Phân loại trẻ, dựa vào khả năng của trẻ, tăng cường khả 
năng diễn đạt cho trẻ. 
17 
Trên thực tế qua quá trình tiếp xúc dạy các cháu tôi nhận thấy trong một lớp 
không phải cháu nào cũng nhận thức được như nhau, nếu tôi đặt những câu hỏi dễ thì 
với những cháu nhận thức nhanh chúa đó sẽ không phát triển được trí thông minh, còn 
nếu đặt những câu hỏi khó thì với những cháu nhận thức chậm sẽ không tiếp thu được. 
Chính vì vậy mà ngay những buổi đầu tiên đến lớp tôi đã đi sâu vào tìm hiểu tâm lý trẻ 
và đã phân cháu theo từng loại có sự tiếp thu