Sáng kiến kinh nghiệm Kinh nghiệm rèn luyện kĩ năng cảm thụ Âm nhạc cho học sinh Tiểu học

PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO HUYỆN NGHĨA HƯNG
TRƯỜNG TIỂU HỌC NGHĨA HỒNG
BÁO CÁO SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
KINH NGHIỆM RÈN LUYỆN KĨ NĂNG CẢM THỤ ÂM NHẠC 
CHO HỌC SINH TIỂU HỌC
Tác giả: NGUYỄN THỊ LAN
Trình độ chuyên môn: CAO ĐẲNG
Chức vụ: GIÁO VIÊN ÂM NHẠC
Nơi công tác: TRƯỜNG TIỂU HỌC NGHĨA HỒNG
THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Tên sáng kiến kinh nghiệm: Kinh nghiệm rèn luyện kĩ năng cảm thụ 
Âm nhạc cho học sinh tiểu học.
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến kinh nghiệm: Âm nhạc lớp 3,4,5
3. Thời gian áp dụng sáng kiến: 
 Từ ngày 10 tháng 9 năm 2020 đến 11 tháng 5 năm 2021
4. Tác giả:
Họ và tên: Nguyễn Thị Lan
Năm sinh : 1987
Nơi thường trú: xã Nghĩa Tân – Nghĩa Hưng – Nam Định
Trình độ chuyên môn: Cao đẳng
Chức vụ công tác: Giáo viên Âm nhạc
Nơi làm việc: trường tiểu học Nghĩa Hồng
Địa chỉ liên hệ: xã Nghĩa Tân – Nghĩa Hưng – Nam Định
Điện thoại : 0976463230
5. Đơn vị áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:
Tên đơn vị: trường tiểu học Nghĩa Hồng
Địa chỉ liên hệ: xã Nghĩa Hồng – Nghĩa Hưng – Nam Định
Điện thoại: 02283872907
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
RÈN LUYỆN KỸ NĂNG CẢM THỤ ÂM NHẠC 
CHO HỌC SINH TIỂU HỌC
I. ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH TẠO RA SKKN:
Âm nhạc là một nhu cầu trong đời sống tinh thần của trẻ. Trẻ em tham gia
ca hát là được tự hoạt động để nhận thức thế giới xung quanh và bản thân mình.
Bằng ngôn ngữ đặc thù của mình như; giai điệu, nhịp điệu, tính chất chặt chẽ về
tiết tấu, sự hài hoà về âm thanh giúp học sinh mở rộng tầm hiểu biết phong phú
thêm về kinh nghiệm sống, mang lại cảm giác xúc động về thẩm mỹ mới mẻ,
mạnh mẽ. giúp cho việc phát triển trí tuệ óc tưởng tượng và có tác dụng giáo
dục tình cảm, đạo đức cho trẻ em. Việc triển khai môn học Âm nhạc ở trường
Tiểu học có ý nghĩa nhân văn rất lớn, phù hợp với công ước quốc tế về quyền
trẻ em. Qua các bài học, các em được nghe hát, nghe nhạc, được tập hát, được
biết một số kiến thức phổ thông về Âm nhạc, tất cả những cái đó sẽ tạo thành
một trình độ văn hoá âm nhạc tối thiểu để góp phần cùng các môn học khác
giáo dục nhân cách, làm cho các nội dung học tập ở nhà trường có tính toàn
diện, làm thăng bằng, hài hoà các hoạt động của trẻ em.
Muốn đạt được những yêu cầu trên. Bản thân người giáo viên dạy bộ môn
năng khiếu nói chung và bộ môn âm nhạc nói riêng phải cho học sinh hiểu được
khái niệm về âm nhạc. Từ đó giáo viên cho học sinh làm quen với các âm thanh
của các nốt. Dựa trên những nốt nhạc đó các nhạc sỹ đã sáng tác nên những
giai điệu, đấy chính là những tác phẩm và những tác phẩm yêu cầu học sinh,
yêu cầu chúng ta phải hiểu được nội dung sắc thái tình cảm của bài hát. Căn cứ
vào tình hình thực tiễn của nhà trường, với mong muốn tìm ra những biện pháp
giáo dục học sinh một cách nhẹ nhàng thoải mái và yêu thích môn học, tôi đã
chọn đề tài “Rèn luyện kỹ năng cảm thụ âm nhạc cho học sinh tiểu học”
1. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:
Hình thành và phát triển năng lực cảm thụ âm nhạc của học sinh, tạo cho
các em có trình độ văn hoá âm nhạc nhất định, góp phần giáo dục toàn diện và
hài hoà nhân cách của các em.
Tạo cho học sinh hứng thú, niềm vui khi học hát, nghe ca nhạc. Giáo dục
năng lực cảm thụ âm nhạc, kích thích tiềm năng nghệ thuật, làm cho đời sống
tinh thần của trẻ thêm phong phú. Phát triển trí tuệ, bồi dưỡng tình cảm trong
sáng, lành mạnh, hướng tới chân, thiện, mĩ góp phần làm thư giãn đầu óc, làm
cân bằng các nội dung học tập khác ở tiểu học. 
Khích lệ học sinh hăng hái tham gia vào các hoạt động âm nhạc, làm cho
đời sống tinh thần phong phú, lành mạnh, tạo điều kiện để các em bộc lộ và phát
triển năng khiếu.
2. NHIỆM VỤ VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
 A, Nhiệm vụ nghiên cứu:
Để đạt mục đích nêu trên, bản thân tôi đã xác định được những nhiệm vụ
cần nghiên cứu sau: 
- Nghiên cứu cơ sở lý luận của đề tài:
- Tìm hiểu luật giáo dục 2008
- Tìm hiểu, tham khảo các tài liệu, phương tiện truyền thông có liên quan đến bộ
môn Âm nhạc.
- Tìm hiểu tâm lý học sinh tiểu học.
- Tìm hiểu thực trạng học tập môn Âm nhạc của học sinh, tình hình thực tế của
các lớp trong trường.
- Tìm ra các biện pháp nhằm giúp học sinh mạnh dạn hơn, biết cảm nhận những
giai điệu, những hình ảnh đẹp trong bài hát, yêu thích môn âm nhạc ở tiểu học.
B, Phương pháp nghiên cứu:
Để làm được những điều đã nêu trên thì ngay từ đầu năm tôi đã lập ra
những việc cần làm trong năm học, tìm ra những biện pháp nhằm tạo mọi điều
kiện cho các em có được sự ham thích, niềm đam mê âm nhạc qua các phương
pháp sau: 
 - Phương pháp trực quan.
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu, giáo trình.
- Phương pháp kiểm tra đánh giá.
- Tổng kết kinh nghiệm qua thực tế giảng dạy các lớp được phân công. 
 II: MÔ TẢ GIẢI PHÁP
1. Cơ sở lý luận:
Âm nhạc là một môn học mang tính nghệ thuật cao, nó khác rất nhiều so
với môn học khác, tuy nó không đòi hỏi sự chính xác một cách tuyệt đối nhưng
lại đòi hỏi người học phải có sự yêu thích, sự đam mê thậm chí là một chút cái
gọi là “năng khiếu”, điều này không phải học sinh nào cũng có được. Học Âm
nhạc mang đến cho học sinh những phút giây thư giãn, thoải mái, học mà chơi,
chơi mà học. Thông qua những giai điệu, những câu hát, những lời ca, những cử
chỉ, những điệu bộ, Âm nhạc giúp các em nhận thức những hình tượng âm
thanh, giai điệu, kích thích cảm xúc của các em, giúp các em cảm thụ những
giai điệu qua từng bài hát, từng nét nhạc.
2. Cơ sở thực tiễn:
Năm học 2020 - 2021 được sự phân công của Ban giám hiệu nhà trường,
tôi trực tiếp giảng dạy bộ môn Âm nhạc. Để học sinh học tập tốt môn học bản
thân tôi luôn tìm tòi những phương pháp dạy học cho phù hợp đúng với lứa
tuổi, đúng trương trình, tạo hứng thú cho học sinh yêu thích môn học. Tôi luôn
tìm những phương pháp để đưa phong trào ca hát của nhà trường đạt kết quả và
hoàn thành tốt nhiệm vụ được phân công, trong khi nhận thức, sự hiểu biết,
giọng hát của học sinh không đồng đều, có những em có giọng hát, hát đúng
giọng, có những em hay hát lạc giọng, chưa mạnh dạn tham gia biểu diễn các
bài hát hoặc biểu diễn chưa tự nhiên, chưa mạnh dạn nhận xét về tư thế biểu
diễn của bạn mình hoặc về giai điệu tiết tấu các bài hát, các tác phẩm âm nhạc
được nghe. 
3. Nguyên nhân:
Sau khi rà soát nắm tình hình thực tế tôi đã tiến hành phân loại từng
nhóm và đi sâu vào tìm hiểu những hạn chế từng mặt của mỗi học sinh cũng
như hoàn cảnh, cá tính, sở thích của các em để từ đó có hướng bồi dưỡng và
giúp đỡ phù hợp với đối tượng học sinh.
Do môn học đòi hỏi phải có tính năng khiếu nên trong khi ca hát một số
học sinh hát lạc giọng, chưa thuộc lời, hát chưa chuẩn về giai điệu, tiết tấu, do
một số em nói tiếng địa phương nên nói ngọng vì vậy nhiều em ngại tham gia
các hoạt động âm nhạc trong lớp, hoặc học sinh chưa biết cách trình bày cảm
nhận của mình về bài hát, tác phẩm âm nhạc, chưa mạnh dạnh trong việc nhận
xét các bạn trong lớp biểu diễn bài hát.
Để phục vụ cho đề tài “ Rèn luyện kỹ năng cảm thụ âm nhạc cho học
sinh Tiểu học” có kết quả, ngay từ đầu năm học tôi đã khảo sát chất lượng học
sinh các khối 3, 4, 5 tại điểm trường Trung tâm qua các bài học.
Kế hoạch khảo sat, đánh giá học sinh, thời gian tháng 09/2020. Tổng số
học sinh cả 3 khối có 7 lớp: Có 175 học sinh
Khối Tổng sốHS
Hoàn thành tốt (A+) Hoàn thành (A)
Chưa hoàn thành
(B)
SL % SL % SL %
Khối 3 71 1 2,2 63 82,6 8 15,2
Khối 4 61 2 4,3 55 83,0 6 12,8
Khối 5 43 0 0 38 85,1 5 14,9
Tổng 175 3 2,1 156 83,6 19 14,3
4. Biện pháp khắc phục
A. Đối với giáo viên:
Phối hợp cùng giáo viên chủ nhiệm và phụ huynh học sinh để tìm hiểu sở
thích, cá tính của các đối tượng học sinh.
Thường xuyên nghiên cứu, cải tiến phương pháp dạy học và học tập ở các
phân môn khác để không ngừng nâng cao chất lượng giảng dạy về môn Âm
nhạc.
Nắm vững kiến thức đã được trang bị ở nhà trường về chuyên môn,
chuyên ngành về nghiệp vụ sư phạm. Hiểu được đặc điểm đối tượng về phát
triển tâm sinh lý và sự hình thành phát triển ngôn ngữ.
Hình thành các biểu tượng thông qua các bài hát đó là những câu chuyện
nhằm giáo dục hành vi đạo đức nhờ lời ca và giai điệu của bài mà gây được cho
học sinh những xúc cảm và thể hiện được tình cảm sắc thái vào bài hát.
Định hướng cho các em thấy được chiều sâu của tác phẩm: nghe giai điệu
và cảm thấy thích, nói được vì sao mà thích, thấy nó hay thì hay ở chỗ nào?
Còn qua các câu chuyện âm nhạc mà thấy được sức mạnh của Âm nhạc, tầm
quan trọng của Âm nhạc trong đời sống hằng ngày.
Hằng ngày trò chuyện, gần gũi khích lệ cho các em để các em mạnh dạn,
tự tin hơn trong khi biểu diễn các bài hát.
Trong các giờ học luôn tạo ra cho học sinh hứng thú để các em phấn khởi
trong khi học tập.
B. Đối với học sinh:
Trong các giờ học phải sôi nổi, mạnh dạn, biết nhận xét về tư thế hát, về
giai điệu lời ca, các động tác phụ hoạ cho bài hát, hát đúng với nhạc.
Biết liên hệ với thực tế cuộc sống với nội dung bài hát, nội dung câu
chuyện âm nhạc.
Ngoài tập biểu diễn các bài hát ở trường ở lớp về nhà các em tự tập hát
kết hợp các động tác phụ hoạ cho bài hát và tập biểu diễn các bài hát.
III. HIỆU QUẢ DO SKKN MANG LẠI
Bằng sự nhiệt tình, tận tâm của bản thân tôi cùng với sự cố gắng nỗ lực
của học sinh. Qua một thời gian rèn luyện kỹ năng cảm thụ âm nhạc cho học
sinh tôi thấy các em có rất nhiều tiến bộ trong việc nêu cảm nhận của mình về
bài hát, tác phẩm, mạnh dạn nhận xét các bạn trong lớp biểu diễn, từ đó các em
tự sửa cho mình hát đúng giai điệu lời ca, mạnh dạn biểu diễn các bài hát, biểu
diễn tự nhiên kết hợp với các động tác phụ hoạ. Học sinh tỏ ra rất thích học, rất
say mê môn học. Không khí diễn ra sôi nổi, thoải mái kích thích được lòng say
mê âm nhạc của học sinh. Học sinh chủ động tiếp thu một cách dễ dàng. Với
những cố gắng trên tôi đã thực hiện khá thành công và đã phát huy được tính
tích cực học tập của học sinh thông qua đợt khảo sát cuối cùng thời gian: tháng
5 năm 2021
* Kết quả
Khối Tổng số Hoàn thành tốt (A+) Hoàn thành (A) Chưa hoàn thành
HS
(B)
SL % SL % SL %
Khối 3 71 25 33,0 46 67,0 0 0
Khối 4 61 20 33,0 41 67,0 0 0
Khối 5 43 16 33,0 27 67,0 0 0
Tổng 175 61 33,0 114 67,0 0 0
* So sánh đối chứng:
Trước khi áp dụng
- Lớp học trầm
- Học tập chậm chạp, ít phát biểu ý
kiến. 
- Chưa thể hiện được tính chất, tình
cảm bài hát.
- Chưa biết nêu cảm nhận của mình
về bài hát.
- Chưa mạnh dạn trong nhận xét các
bạn biểu diễn bài hát.
- Số lượng học sinh rụt rè, nhút nhát
khi biểu diễn còn nhiều.
Sau khi áp dụng
- Lớp học sôi nổi, tích cực.
- Học tập nhanh nhẹn, hăng hái phát
biểu ý kiến. 
- Thể hiện được tình cảm sắc thái của
bài hát. 
- Biết nêu cảm nhận của mình về bài
hát, tác phẩm âm nhạc.
- Mạnh dạn nhận xét các bạn trong
lớp biểu diễn bài hát.
- Số lượng học sinh mạnh dạn, tự tin
khi biểu diễn tăng lên nhiều.
VI. BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Trong quá trình rèn luyện kỹ năng cảm thụ âm nhạc cho học sinh, bản
thân tôi đã rút ra được một số kinh nghiệm sau:
- GV cần lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của học sinh.
- Giáo viên luôn phải tìm ra những phương pháp dạy cho từng đối tượng,
từng lớp cho phù hợp, khai thác kĩ, mở rộng kiến thức bài dạy để thu hút học
sinh.
- Luôn chuẩn bị đồ dùng đầy đủ, phong phú, tập kĩ sử dụng đàn đệm cho
các bài hát, các động tác phụ hoạ trước khi lên lớp.
- Lên lớp giáo viên phải nhẹ nhàng thoải mái, nhưng phải có thái độ
nghiêm túc trong giảng dạy. Không doạ nạt gò ép học sinh.
- Thường xuyên tuyên dương, khen ngợi khích lệ kịp thời.
- Tạo điều kiện cho học sinh được tham gia nhiều hoạt động âm nhạc,
nhất là học sinh cá biệt.
- Lấy học sinh làm trung tâm “Tất cả vì học sinh thân yêu”.
- GV âm nhạc phải là những nhà sư phạm mẫu mực về lối sống và nhân
cách.
 IV: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Những đề xuất, kiến nghị.
“Rèn luyện kỹ năng cảm thụ âm nhạc cho học sinh Tiểu học” là một
hình thức đơn giản và mang lại hiệu quả cao. Tuy nhiên để thành công rất cần
sự phối hợp và tham gia của các cấp quản lí, giáo viên mà cụ thể là những
phương tiện giảng dạy.
Để tăng thêm hiệu quả giờ dạy và giáo dục âm nhạc, tôi rất mong các cấp
lãnh đạo quan tâm hơn nữa tới cơ sở vật chất phục vụ cho giảng dạy âm nhạc
như phòng học chức năng, video, máy nghe nhạc, các loại nhạc cụ có chức năng
hiện đại để sử dụng trong việc dạy học.... 
Tạo điều kiện cho chúng tôi có điều kiện học hỏi kinh nghiệm của đồng
nghiệp như tập huấn nâng cao chuyên môn, tổ chức chuyên đề....
2. Kết luận:
Trên đây là một số kinh nghiệm “Rèn luyện kỹ năng cảm thụ Âm nhạc
cho học sinh Tiểu học” mà tôi đã tiến hành trong năm học qua. Việc rèn luyện
kỹ năng cảm thụ âm nhạc cho học sinh không phải một sớm một chiều mà là cả
một quá trình, đòi hỏi giáo viên phải kiên trì, bền bỉ, có lòng nhiệt tình tận tâm
với nghề nghiệp thì mới đạt được kết quả như ý muốn, phong trào ca hát phải
được duy trì thường xuyên, liên tục, trong các buổi học và gắn liền với các hoạt
động của Đội TNTP Hồ Chí Minh.
Tôi hy vọng rằng kinh nghiệm nhỏ này sẽ góp phần nâng cao chất lượng
giáo dục bộ môn âm nhạc và các hoạt động văn nghệ trong nhà trường cho học
sinh tiểu học./.
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
Kính gửi: Hội đồng thi đua khen thưởng Trường Tiểu học Nghĩa Hồng.
Tôi tên là: Nguyễn Thị Lan.
Số
TT Họ và tên Ngày
tháng năm
sinh
Nơi công 
tác
Chức
danh
Trình độ 
Chuyên
môn
Tỷ lệ (%)
Đóng góp
 Vào việc
tạo ra
sáng kiến
1 Nguyễn
Thị Lan
10/07/1987 Tiểu học 
Nghĩa
Hồng
Giáo viên Cao đẳng 100%
-Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: kinh nghiệm rèn luyện kĩ năng cảm
thụ âm nhạc cho học sinh tiểu học.
- Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: môn âm nhạc trường Tiểu học Nghĩa Hồng.
-Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: Từ ngày 05/9/2020 
đến ngày 11/05/2021.
- Mô tả bản chất của sáng kiến:
- Những thông tin cần được bảo mật 
- Những điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến: Học sinh trường Tiểu học
Nghĩa Hồng 
- Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến
theo ý kiến tác giả: Kết quả thu được trong năm học 2020 - 2021 kinh nghiệm
rèn luyện kĩ năng cảm thụ âm nhạc cho học sinh tiểu học.
Học sinh các em thay đổi hoàn toàn, các em hát to rõ ràng hơn, mạnh dạn hơn.
- Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến 
theo ý kiến của tổ chức, cá nhân đã tham gia áp dụng sáng kiến lần đầu, kể cả áp
dụng thử 
Tôi xin cam đoan mọi thông tin trong đơn là trung thực, đúng sự thật và hoàn 
toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Nghĩa Hồng, ngày 18 tháng 05 năm 2021
Người nộp đơn
 Nguyễn Thị Lan
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Âm nhạc với trẻ em - Tác giả Phạm Tuyên.
2. Phương pháp dạy học âm nhạc cho học sinh Tiểu học-Tác giả Hoàng
Long.
3. Sách nghệ thuật lớp 1 - 2 - 3 
4. Sách âm nhạc lớp 4 - 5 
CƠ QUAN ĐƠN VỊ 
ÁP DỤNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
( xác nhận, đánh giá, xếp loại)
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
( ký tên, đóng dấu)
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
( xác nhận, đánh giá, xếp loại)
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
( ký tên, đóng dấu)