Sáng kiến kinh nghiệm Kĩ năng dạy hát Lớp 1 theo bộ sách Cánh Diều

 Dẫn dắt học sinh vào bài một cách tự nhiên, nhẹ nhàng, cuốn hút mà không tạo cho các em áp lực về học tập cũng như kiểm tra lại các kiến thức đã học ở bài học trước hoặc sau một bài học cần ghi nhớ các nội dung bài học trong phần củng cố lại nội dung kiến thức của bài. 
 2. Quy trình thực hiện
	Trước khi vào bài, tôi thường cho học sinh khởi động bằng một hoạt động âm nhạc như vận động theo tiếng trống, theo màu sắc, theo tiếng đàn... Mục đích là để ổn định tổ chức lớp học, tạo tâm thế thoải mái khi bước vào bài học mới.
	Để kiểm tra lại những kiến thức cần ghi nhớ của nội dung bài học trước, tôi cho học sinh chơi trò chơi gắn liền với các kiến thức về Âm nhạc. Thông qua trò chơi cũng phải mang tính giáo dục học sinh về đạo đức giúp cho các em hình thành được năng lực và phẩm chất. Tùy thuộc vào từng nội dung bài học cụ thể mà giáo viên chọn trò chơi cho phù hợp, gắn kết với nội dung.
	Ví dụ: Khi dạy chủ đề 3: Tình bạn. 
	Chủ đề được học trong 3 tiết. Tiết 1, học bài hát: Mời bạn vui múa ca, tôi chọn trò chơi “ Cầu thủ xuất sắc”. Trước khi tổ chức chơi, tôi mời học sinh xem video bài hát “ Quả bóng tròn tròn” sáng tác của Huy Trân được trình chiếu trên powerpoint, nội dung bài hát như sau:
Lời 1: Quả bóng tròn tròn là quả bóng xinh xinh
Suốt ngày rong chơi nên bóng đứng một mình.
Phải đứng một mình vì quả bóng chưa ngoan
Suốt ngày rong chơi nên các bạn cười chê.
Lời 2: Quả bóng tròn tròn là quả bóng xinh xinh
Dưới hàng cọ xanh sao bóng đứng một mình.
Phải đứng một mình vì quả bóng chưa ngoan
Suốt ngày rong chơi nên các bạn cười chê.
	Sau khi học sinh xem và nghe nhạc xong, tôi đưa ra câu hỏi:
	Tại sao quả bóng lại phải đứng mình ? Tại sao quả bóng lại bị các bạn cười chê?
	Bằng sự hiểu biết của mình, các em sẽ trả lời được là vì quả bóng không ngoan suốt ngày rong chơi nên các bạn cười chê.
	Giáo viên sẽ chốt lại như sau: Để được các bạn yêu quý các em hãy chăm ngoan, đừng rong chơi và lười biếng như quả bóng trong bài hát này nhé.
	Tiếp đó, tôi cho học sinh chơi trò chơi “ Cầu thủ xuất sắc”. Mục đích là để kiểm tra lại nội dung kiến thức ở tiết học trước. Luật chơi như sau: mỗi quả bóng chứa bí mật là một câu hỏi, học sinh trả lời đúng câu hỏi sẽ được sút một trái bóng vào gôn, ngược lại nếu trả lời sai bóng sẽ bị cầu thủ đẩy ra ngoài. (Toàn bộ phần này sẽ là hiệu ứng trên powerpoint do giáo viên cài đặt và trình chiếu trên màn hình). Trước khi chơi tôi cũng đưa ra các câu hỏi gợi mở như: Bóng đá là môn thể thao được rất nhiều người yêu thích đấy các em ạ. Tuy nhiên để có thể chơi tốt môn thể thao này người chơi phải có sức khỏe tốt. Theo các em, muốn có sức khỏe tốt chúng ta phải làm gì ? Học sinh được trả lời theo ý hiểu của mình. Tuy nhiên giáo viên cũng sẽ đưa ra đáp án như sau: Muốn có sức khỏe tốt ngoài việc luyện tập thể dục thể thao chúng ta còn phải ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng nữa các em ạ. Ăn uống đầy đủ chất sẽ đem lại cho chúng ta một cơ thể cân đối có đủ sức khỏe để học tập, lao động và làm được các công việc khác phù hợp với lứa tuổi giúp đỡ cho ông bà, cha mẹ mình. Và bây giờ cô trò mình sẽ cùng nhau luyện tập thể dục thể thao với môn bóng đá qua trò chơi “ Cầu thủ xuất sắc” nhé. Tôi cho học sinh chọn ngẫu nhiên quả bóng mà mình thích, trong mỗi quả bóng sẽ là nội dung câu hỏi để kiểm tra bài cũ. Sau khi chơi trò chơi xong, giáo viên khen ngợi, động viên các em để các em cảm thấy vui vẻ, thoải mái, các em cảm nhận thấy học mà chơi, chơi mà học. 
	3. Hiệu quả của phương pháp
- Giúp gắn kiến thức học tập ở trên lớp với thực tế, học sinh có nhiều cơ hội quan sát, trải nghiệm sẽ giúp các em phát huy tối đa các kỹ năng (kĩ năng quan sát, phát triển tư duy cụ thể; phát triển các kỹ năng vận động).
- Tạo môi trường giao lưu thân thiện, tích cực tương tác giữa học sinh với học sinh và học sinh với thầy cô giáo. Mặt khác tổ chức cho học sinh trải nghiệm với môn bóng đá, bồi dưỡng cho học sinh tình cảm yêu thích đối với các môn thể thao.
- Chất lượng bài học của học sinh có sự chuyển biến rõ rệt.
- Thông qua trò chơi đã tích hợp được nhiều những nội dung giáo dục liên môn khác cho học sinh.
	* Kĩ năng thứ hai: Dạy học ứng dụng phương pháp trực quan sinh động.
Để giúp học sinh có thể hát và gõ đệm cho bài hát một cách chính xác và thuần thục, tôi thường xuyên sử dụng “Phương pháp trực quan”. Cụ thể là tôi sử dụng giọng hát của mình kết hợp với nhạc cụ gõ như Tamburing, Triangle, thanh phách vừa hát vừa trình bày cách gõ đệm theo nhịp, theo phách, theo tiết tấu lời ca ở phần GV hát mẫu trước khi dạy bài hát mới. Như thế, học sinh được nghe bằng tai, xem bằng mắt và cảm nhận được cái hay, cái đẹp trong giai điệu và lời ca của bài hát.
 Phương pháp này có ưu điểm là tác động mạnh mẽ tới cảm xúc của học sinh, tạo cho các em niềm yêu thích môn học, đồng thời giúp học sinh tri giác trọn vẹn tác phẩm trước khi vào bài học. Khi sử dụng phương pháp này tôi rất chú trọng tới việc đảm bào tính khoa học, tính nghệ thuật và yêu cầu về thẩm mĩ.
	Những nhược điểm của biện pháp cũ mà biệnpháp mới đã khắc phục
* Biện pháp cũ:
- Trước đây, khi hát cho học sinh nghe mẫu trước khi vào dạy bài hát mới giáo viên thường sử dụng băng đĩa cho học sinh nghe hoặc hát mẫu “chay” không có nhạc đệm và các nhạc cụ gõ hỗ trợ. Hát mẫu được lặp đi lặp lại từ tiết trước đến tiết sau theo một hình thức trở nên nhàm chán với học sinh.
	- Học sinh học bài theo ngẫu hứng, thích thì hát, không thích thì ngồi chơi. Các em chưa mạnh dạn suy nghĩ, sáng tạo.
* Biện pháp mới:
	- Học sinh được trải nghiệm, khám phá thế giới Âm nhạc qua cả kênh hình và kênh tiếng trước khi vào học. Các em mong mỏi, chờ đợi để được thực hành luyện tập và chiếm lĩnh kiến thức cho bản thân, nên dần hình thành ở các em năng lực tự chủ và tự học; nâng cao khả năng ứng dụng và sáng tạo. 
	- Nhiều em đã tự tin biểu diễn với nhạc cụ gõ và có những sáng tạo bất ngờ.
* Kĩ năng thứ ba: Ứng dụng phương pháp Body Percussion.
	Phương pháp Body Percussion là phương pháp mới từ các nền giáo dục tiên tiến trên thế giới mới đưa vào chương trình GDPT 2018 môn âm nhạc. Đây là một phương pháp vô cùng mới mẻ đối với cả giáo viên và học sinh tiểu học nói chung nhưng mang lại hiệu quả rất cao trong giảng dạy, nó tạo sự hứng khởi, thích thú cho các em học sinh. Nó kích thích sự tò mò khám phá bản thân của học sinh, việc ứng dụng phương pháp này thay thế cách gõ đệm thông thường cho một số bài hát đã đem lại hiệu quả rõ rệt, tôi cũng đã áp dụng vào một số bài hát cụ thể.
Ví dụ : Tiết 7: Chủ đề 3, Học hát “ Mời bạn vui múa ca” tôi đã áp dụng phương pháp Body Percussion cả trước, trong và sau khi dạy xong bài hát, minh họa các động tác cơ bản dậm chân, vỗ tay
Chim ca lí lo, hoa như đón chào
Bầu trời xanh, nước long lanh
La la lá lá. Là là la là.
Mời bạn cùng vui múa vui ca.
	Những ưu điểm của Phương pháp Body Percussion mà một số phương pháp khác chưa đạt được.
	- Trước đây, sau hoạt động một là dạy hát, thì đến hoạt động hai hoặc hoạt động ba của bài học giáo viên thường tổ chức cho học sinh hát kết hợp với vỗ tay hoặc gõ đệm theo bài hát theo các cách như theo nhip, phách, tiếu tấu... cũng có khi là hát kết hợp với một vài động tác phụ họa đơn giản cũng đã đem lại một số hiệu quả nhất định. Tuy nhiên khi ứng dụng phương pháp dạy học mới này thay thế cho một số các cách gõ đệm khác thì hiệu quả được nâng lên.
	- Học sinh đã chủ động, sáng tạo hơn trong học tập, hình thành và phát triển năng lực giao tiếp và hợp tác, giải quyết vấn đề và sáng tạo. Các em mạnh dạn, tự tin thể hiện năng lực cá nhân.
* Kĩ năng thứ 4: Ứng dụng kĩ thuật chia nhóm.
Vì học sinh khối lớp 1 trường TH Lãng Công có mức độ khả năng nhận thức và năng khiếu âm nhạc không đồng đều cho nên ngay từ đầu năm học tôi đã chia học sinh của từng lớp theo hình thức chia nhóm đa trình độ (trong một nhóm sẽ có những em có năng khiếu, có những em chỉ là biết ở mức độ đạt yêu cầu và có những em có nhiều hạn chế về khả năng âm nhạc) việc áp dụng kỹ thuật này giúp các em có thể học hỏi, giúp đỡ lẫn nhau; Tạo điều kiện cho học sinh phát triển tư duy, sự tự tin, năng động, sang tạo, biết chia sẻ và phối hợp trong làm việc nhóm. Qua đó phát triển năng lực hợp tác, giao tiếp, phát huy tình đoàn kết giữa các thành viên trong lớp, khắc phục sự tự ti ở học sinh.
Ví dụ: Tiết 13: Chủ đề 4 - Học hát: Bài “Lung linh ngôi sao nhỏ”, Nhạc Pháp- Lời Việt Lê Anh Tuấn:
Ở hoạt động 2: Hát kết hợp gõ đệm, tôi đã cho HS hoạt động nhóm. Mỗi nhóm sẽ có một nhóm trưởng phân công các bạn trong nhóm đảm nhiệm phần việc phù hợp với năng lực của từng bạn. 
	Ví dụ: Những em có khả năng nghe và gõ tiết tấu tốt sẽ sử dụng Tamburing gõ đệm theo tiết tấu lời ca, những bạn ở mức độ đạt yêu cầu sẽ sử dụng song loan hoặc mõ gõ đệm theo phách và những bạn có nhiều hạn chế về khả năng âm nhạc sẽ sử dụng thanh phách gõ đệm theo nhịp.
	Qua đó giúp các em làm việc nhóm có hiệu quả, khai thác và phát huy được khả năng của từng em phù hợp với năng lực của các em ví dụ : 
- Nhóm 1: 
Học sinh hát kết hợp dùng thanh phách gõ đệm theo nhịp
 Bầu trời cao cao lấp ánh sao. Những ánh sao lung linh đêm hè.
 Tiếng gió vi vu nghe xa vời. Tiếng sáo ngân nga bên kia đồi.
- Nhóm 2: Các em hát kết hợp dùng Tambouring và mõ gõ đệm theo phách
 Bầu trời cao cao lấp ánh sao. Những ánh sao lung linh đêm hè.
 Tiếng gió vi vu nghe xa vời. Tiếng sáo ngân nga bên kia đồi.
- Nhóm 3: Các em hát kết hợp dùng song loan và mõ gõ đệm theo tiết tấu lời ca.
Bầu trời cao cao lấp ánh sao. Những ánh sao lung linh đêm hè.
 X x x x x x x x x x x x x x
 Tiếng gió vi vu nghe xa vời. Tiếng sáo ngân nga bên kia đồi
 X x x x x x x x x x x x x x 
	Bên cạnh đó tôi áp dụng thủ pháp mang tính “cạnh tranh” cho các em bằng cách cho các nhóm thi trình bày trước lớp, cho các em nhận xét và tự nhận xét về phần trình bày của nhóm bạn và của nhóm mình để rút kinh nghiệm. 
	8. Những thông tin cần được bảo mật.
	Trong báo cáo này không chứa thông tin cần được bảo mật, mà hơn thế tôi muốn được chia sẻ đến với tất cả bạn bè đồng nghiệp, những người có chung tâm huyết tro