Đề tài Một vài kinh nghiệm chỉ đạo đổi mới trong việc thực hiện đánh giá học sinh theo Thông tư số 30/2014/BGDĐT ngày 28 tháng 8 năm 2014 của Bộ giáo dục và Đào tạo

BGD-ĐT một cách tương đối dễ dàng.
Những học sinh có học lực yếu hơn không bị áp lực, tự ti, một mặt nào đó các em được khích lệ và động viên giúp các em có hướng phấn đấu vươn lên trong học tập.
Giáo viên và phụ huynh quan tâm đến học sinh nhiều hơn. Học sinh được phát triển một cách toàn diện, tăng sự gắn kết giữa gia đình với nhà trường trong đánh giá, không có sự phân biệt giữa học sinh khá, giỏi, trung bình, yếu. Học sinh không bị mặc cảm, áp lực về điểm số, giáo viên kịp thời phát hiện tiến bộ của học sinh để động viên khích lệ và phát hiện những hạn chế hướng dẫn giúp đỡ học sinh trong quá trình học tập đánh giá theo TT30/2014-TT/BGDĐT thực sự mang tính nhân văn, đánh giá vì sự tiến bộ của học sinh.
Đánh giá bằng nhận xét sẽ công nhận kết quả và chỉ ra cho học sinh chỗ nào học sinh làm đúng, chỗ nào học sinh làm còn thiếu, chưa đúng để học sinh còn có hướng khắc phục và cố gắng, giáo viên có biện pháp hỗ trợ để bù đắp chỗ trống chứ không phủ định hoàn toàn kết quả bài làm của học sinh như chỉ đánh giá chỉ bằng điểm số.
* Khó khăn
Nhiều giáo viên chưa biết cách nhận xét nên mất nhiều thời gian ghi lời nhận xét thường xuyên vào sổ học sinh vào sổ theo dõi chất lượng, những lời nhận xét rất dễ trùng lặp. Nhiều giáo viên phải tranh thủ nhận xét trong giờ giải lao, ngày nghỉ trong tuần và cả ở nhà. Mặt khác, thời gian ghi nhận xét học sinh làm ảnh hưởng đến thời gian dành cho việc nghiên cứu bài, làm đồ dùng dạy học và nhất là thời gian phụ đạo cho đối tượng học sinh yếu, từ đó làm ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng học sinh.
Khi triển khai TT30/2014-TT-BGDĐT tại thời điểm học kì một về phần giáo viên còn lúng túng khi phải chọn câu từ, lời lẽ để nhận xét phù hợp với học lực từng em. Việc thay đổi cách đánh giá học sinh chiếm nhiều thời gian của giáo viên.
Tâm lý của phụ huynh học sinh không thích là cách nhận xét vì không biết con mình ở mức độ nào nên chưa quan tâm nhiều đến việc nhân xét, chưa khuyến khích được cha mẹ học sinh tham gia đánh giá như yêu cầu của TT30/2014- BGDĐT.
2.2 Thành công, hạn chế
	 * Thành công
Giáo viên biết điều chỉnh, đổi mới phương pháp hình thức tổ chức hoạt động dạy học. hoạt động trải nghiệm ngay trong quá trình và kết thúc mỗi giai đoạn dạy học, giáo dục, kịp thời phát hiện những cố gắng tiến bộ của học sinh để động viên, khích lệ và phát hiện những điểm khá của học sinh để hướng dẫn, giúp đỡ đưa ra nhận định đúng những ưu điểm nổi bật và những hạn chế của mỗi học sinh để có giải pháp kịp thời nhằm nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động học tập rèn luyện của học sinh, góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục tiểu học.
 	Học sinh có khả năng tự đánh giá, tham gia đánh giá, tự học, tự điều chỉnh cách học, giáo tiếp hợp tác, có kiến thúc học tập và rèn luyện để tiến bộ.
Giúp cha mẹ học sinh hoặc người giám hộ tham gia đánh giá quá trình và kết quả học tập rèn luyện, quá trình hình thành và phát triển năng lực, phẩm chất của con em mình, tích cực hợp tác với nhà trường trong các hoạt động giáo dục học sinh.
Cán bộ quản lý kịp thời chỉ đạo các hoạt động giáo dục, đổi mới phương pháp dạy học, phương pháp đánh giá nhằm đạt hiệu quả.
* Hạn chế 
	 Sự hợp tác của đội ngũ giáo viên trong quá trình nghiên cứu đề tài chưa cao. Nhiều giáo viên (GV) trực tiếp đứng lớp cho rằng, việc thực hiện TT30/2014-TT/BGDĐT còn gây áp lực cho GV, không phát huy được động lực của học sinh.
2.3. Mặt mạnh, mặt yếu
* Mặt mạnh
Chỉ đạo kịp thời việc đổi mới trong đánh giá học sinh của toàn trường.
Mạnh dạn tổ chức các buổi tập huấn, chuyên đề về cách đánh giá ở trường, tham gia đầy đủ các buổi sinh hoạt chuyên môn cấp cụm, cấp huyện
Đội ngũ tổ khổi trưởng và giáo viên côt cán nhiệt tình, năng động, hiểu rõ tầm quan trọng của việc đổi mới đánh giá học sinh theo Thông tư 30/2014/TT- BGDĐT.
Mặt yếu. 
 	Điều 7: TT30/2014/TT- BGDĐT nêu rõ về nội dung và cách thức đánh giá học sinh tiểu học “Đánh giá thường xuyên hoạt động học tập, sự tiến bộ và kết quả học tập theo chuẩn kiến thức, kĩ năng từng môn học, hoạt động giáo dục khác theo chương trình giáo dục phổ thông cấp tiểu học.
Tham gia đánh giá thường xuyên gồm: giáo viên, học sinh (tự đánh giá và nhận xét, góp ý bạn qua hoạt động của nhóm, lớp); khuyến khích sự tham gia đánh giá của cha mẹ học sinh.
Nhưng thực tế ở vùng dân cư nơi trường đóng phần lớn là dân làm nông, tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số chiếm hơn 1/3 dân số. Vì vậy giáo viên thực sự khó khăn trong việc kết hợp với phụ huynh để đánh giá học sinh theo tinh thần TT30/2014-TT/BGDĐT phần lớn phụ huynh đứng ngoài cuộc.
2.4 Các nguyên nhân, các yếu tố tác động 
	* Nguyên nhân của thành công
	- Bản thân tôi thực hiện nhiệm vụ của Hiệu trưởng phân công một cách nghiêm túc, thường xuyên nêu cao tinh thần trách nhiệm, phát huy tính năng động, linh hoạt, sáng tạo trong công tác chỉ đạo thực hiện.
	 Giáo viên tư duy để ghi lời nhận xét phù hợp với từng đối tượng hoc sinh, chứa đựng cả ưu điểm, hạn chế và biện pháp hỗ trợ đối với từng học sinh ở từng môn học trong từng ngày, từng tuần, từng tháng. 
	Sử dụng tối đa các phương pháp nghiên cứu đề tài, nhận được sự hợp tác của đội ngũ khối trưởng và một số giáo viên có kinh nghiệm trong công tác đánh giá.
* Nguyên nhân của hạn chế, yếu kém 
Phần đa giáo viên chưa quen với cách nhận xét bằng lời mà không ghi điểm.
Một số giáo viên đang còn nghèo nàn về vốn từ để nhận xét cho phù hợp với đối tượng học sinh.
Một số giáo viên khác chưa nhiệt tình, tâm huyết với học sinh và cách đánh giá mới này.
Phân tích, đánh giá các vấn đề thực trạng mà đề tài đã đặt ra
Xét trong phạm vi thực trạng thì trong quá trình thực hiện đã có những mặt đã làm được và những mặt còn hạn chế, với những mặt hạn chế trên là cơ sở để tôi tìm ra những biện pháp để khắc phục những mặt khó khăn, yếu kém mà đề tài đang đề cập đến. 
Việc đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học, đánh giá học sinh tiểu học theo Thông tư 30/2014/TT- BGDĐT bước đầu hình thành các năng lực, phẩm chất cần thiết cho học sinh như: năng lực tự học, giao tiếp, hợp tác, tự trọng, tự tin, tính kỉ luật...Tuy nhiên, khi thực hiện đánh giá theo Thông tư 30/2014/TT- BGDĐT, nhất là ở hai nội dung năng lực và phẩm chất, giáo viên nhà trường thường gặp những khó khăn như: khó khăn trong các bước thực hiện; khó khăn trong việc xác định các biểu hiện chính giúp cho việc nhận xét về năng lực và phẩm chất của học sinh tiểu học; khó khăn trong việc đưa ra nhận định; cách ghi nhật ký đánh giá của giáo viên và nhật ký tự đánh giá đối với học sinh; cách phối hợp với gia đình và cộng đồng, huy động cả xã hội cùng tham gia vào quá trình giáo dục học sinh... đặc biệt là làm thế nào để phát huy việc đánh giá của học sinh và đánh giá của phụ huynh học sinh, cộng đồng. Nghĩa là giáo viên chưa biết cách ghi nhận xét như thế nào, đánh giá vào thời điểm nào cho phù hợp; chưa xác định rõ được các nhóm năng lực để có nhận xét phù hợp hay là chưa xác định rõ cách ghi mức độ đạt được về kiến thức của học sinh. Một số giáo viên còn chưa linh hoạt, sáng tạo trong đánh giá. Điều đặc biệt quan trọng là giáo viên chưa biết việc lựa chọn nội dung, phương pháp dạy học và tổ chức hoạt động như thế nào để tạo cơ hội cho học sinh hình thành phát triển năng lực phẩm chất.
Khi thực hiện Thông tư số 30/2014/TT- BGDĐT, giáo viên chưa thay đổi kịp thói quen từ đánh giá bằng điểm sang đánh giá bằng nhận xét; chưa được làm quen với kỹ thuật đánh giá mới nên còn nhiều lúng túng. Qua kiểm tra hồ sơ, có thể dễ nhận thấy cách ghi nhận xét của một số giáo viên còn chung chung, chưa chỉ ra được những điểm mạnh, điểm yếu về năng lực, phẩm chất để từ đó có biện pháp giáo dục phù hợp.
Nội dung đánh giá năng lực, phẩm chất đối với giáo viên từ trước tới nay chưa được quan tâm đúng mức. Trong giảng dạy, một bộ phận giáo viên vẫn chỉ quan tâm đến việc truyền đạt kiến thức lí thuyết, không tạo cơ hội cho học sinh được học tập thực sự.
Một số giáo viên chưa nắm chắc yêu cầu kỹ năng về sự hình thành và phát triển về phẩm chất, năng lực của học sinh tiểu học ở từng độ tuổi, từ đó không đưa ra được nhận định đúng hoặc lời khuyên về cá nhân một học sinh tiểu học.
Việc đánh giá năng lực, phẩm chất đồng thời cũng đặt ra yêu cầu, nhiệm vụ cao hơn đối với mỗi giáo viên là phải tổ chức những hoạt động dạy học và giáo dục phù hợp để hình thành năng lực phẩm chất theo mục tiêu đề ra,trong khi trình độ năng lực của một bộ phận không nhỏ giáo viên còn hạn chế, chưa theo kịp yêu cầu đổi mới và phát triển giáo dục, thiếu tâm huyết với nghề.
Trong dự giờ đồng nghiệp giáo viên thường chỉ chú ý quan sát việc dạy của giáo viên, xem giáo viên đó dạy có đủ, đúng kiến thức hay không, giáo viên dạy như thế nào? Ngôn ngữ ra sao? Có đảm bảo các khâu lên lớp hay không, phân phối thời gian có hợp ý không. Họ không quan tâm đến việc thực hiện đánh giá học sinh về cả lời đánh giá trực tiếp với học sinh và ghi lời nhận xét vào vở của học sinh trong tiết học.
Điều dễ nhận thấy là giáo viên chưa chú ý rèn học sinh các nền nếp như: sắp xếp sách vở đồ dùng, cách ăn mặc, chưa quan tâm và tạo cơ hội cho học sinh được trình bày ý kiến; còn làm thay, làm hộ học sinh nhiều việc. Các hoạt động trải nghiệm các em mới chỉ tham gia vào khâu thực hiện với một số lượng nhỏ học sinh trong lớp mà chưa được tham gia từ khâu chuẩn bị, dự đoán các tình huống nảy sinh và chưa có kết luận đánh giá về hoạt động đó.
3. Giải pháp, biện pháp
	3.1 Mục tiêu của giải pháp, biện pháp 
	 * Mục tiêu của giải pháp 
 Nhằm nâng cao chất lượng dạy học, đảm bảo cho giáo viên được trao đổi, chia sẻ và học tập kinh nghiệm lẫn nhau. 
Tác động thực tế đến từng giáo viên và làm thay đổi thực tế việc đổi mới việc đánh giá học sinh tiểu học.
Giáo viên hiểu rõ các nội dung cơ bản của đổi mới cách đánh giá để giáo viên nắm được ưu điểm của việc đổi mới đánh giá theo Thông tư 30/2014/TT- BGDĐT; đồng thời, nhận thức rõ đổi mới đánh giá học sinh là quốc sách quan trọng nhằm thay đổi trong dạy học, tạo ra sự chuyển biến nhanh hơn, rõ hơn chất lượng giáo dục toàn diện và hiệu quả giáo dục.
 * Mục tiêu của biện pháp
	 - Hạn chế thấp nhất những khó khăn mà giáo viên và học sinh đang gặp phải, tạo động lực thúc đẩy trong công tác giảng dạy, công tác đánh giá học sinh. 
	- Giúp giáo viên luôn hướng tới trọng tâm công việc, nắm được tác dụng và phù hợp của việc đổi mới đánh giá học sinh trong nhà trường. 
	- Giáo viên được bồi dưỡng qua các lĩnh vực: Hoạt động giáo dục và hoạt động dạy học, đánh giá kết quả giáo dục, kết quả dạy và học.
	3.2 Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp. 
	Trong quá trình dạy và học, để nâng cao chất lượng toàn diện cho học sinh thì việc đánh giá học sinh theo Thông tư số 30/2014/TT- BGDĐT ở trường có rất nhiều nội dung phải đề cập đến. Bản thân tôi trình bày một số giải pháp sau:
Thay đổi nhận thức trong giáo viên và phụ huynh học sinh 
Trước hết “Mỗi giáo viên tiếp tục phải nghiên cứu kỹ Thông tư 30/2014/TT- BGDĐT, bằng sự trải nghiệm thực tế của mình, hãy phân tích, so sánh giữa cách đánh giá cho điểm trước đây, với đánh giá kết hợp cho điểm định kỳ với đánh giá thường xuyên bằng nhận xét, để hiểu sâu sắc ý nghĩa, tính ưu việt của sự thay đổi. Đặc biệt, lý giải cho được vì sao phải đổi mới đánh giá, nội dung cốt lõi của đánh giá mới là gì và điều quan trọng là nó mang lại lợi ích gì cho học trò? Bởi việc gì có lợi cho học trò, sẽ được sự ủng hộ của phụ huynh học sinh và xã hội. Ban đầu triển khai không tránh khỏi khó khăn, nhưng khó khăn mà giúp học sinh tiến bộ, có hứng thú học tập, học tốt hơn, thì khó mấy cũng quyết tâm làm. 
Hướng dẫn cho giáo viên hiểu rõ ba nội dung đánh giá học sinh Tiểu học của Thông tư 30/2014- BGDĐT gồm kết quả các môn học và hoạt động giáo dục, mức độ hình thành năng lực và phát triển phẩm chất . Theo từ điển Tiếng Việt của viện ngôn ngữ học nhà xuất bản. Từ điển bách khoa 2007 do nhóm Ngọc Xuân Quỳnh biên soạn, các từ “ năng lực” và “phẩm chất” được hiểu như sau.
Năng lực là sức làm ra, phát ra của con người, sự vật, máy móc
Phẩm chất là tính chất riêng, tốt, xấu của người, sự vật
Vậy “ năng lực” và “ phẩm chất” vừa riêng lẻ lại vừa bao hàm nhau. Theo giải nghĩa của từ điển thì năng lực là phẩm chất tâm lý và sinh lý tạo cho con người có khả năng hoàn thành một loại hoạt động nào đó với chất lượng cao và phẩm chất là cải tạo nên gíá trị con người. Năng lực và phẩm chất là yếu tố quan trọng tạo nên yếu tố con người. Để giáo viên hiểu rõ vấn đề này tôi cần phải làm tốt các việc sau:
Tổ chức triển khai nội dung Thông tư 30/2014- BGDĐT đến tận từng giáo viên trong các cuộc họp chuyên môn thường kỳ và đột xuất. 
Tổ chức chuyên đề trong khối, toàn trường và tham gia chuyên đề các cấp một cách tích cực, để giải thích rõ cho đội ngũ giáo viên hiểu rõ và nhận thức sâu hơn về Thông tư 30/2014- BGDĐT có những ưu điểm như:
Không chấm điểm giảm sức ép đè lên các em hằng ngày.
Nhiều năm gần đây có những bà mẹ quy định với con: “ Chỉ được phép đạt điểm 9, 10, nếu đạt điểm 5,6 là bị mẹ phạt”. Nhiều phụ huynh quát mắng con sau các cuộc thi ngay tại trường. Vì vậy người quản lý cần làm cho mỗi giáo viên phải nắm được rằng: Bỏ chấm điểm thường xuyên để giảm sức ép HS nhưng TT 30/2014- BGDĐT quy định vẫn chấm điểm bài kiểm tra cuối học kì.
Không so sánh học sinh này với học sinh khác giúp các em đều vui
Trước đây sau mỗi kỳ, mỗi năm học, giáo viên phải công bố các nhóm học sinh xếp loại giáo dục: Giỏi; Khá; TB; Yếu, sau đó lại công bố học sinh Giỏi, học sinh Tiên tiến. Đây là cách phân loại học sinh chung cho tất cả các cấp học, việc này không đúng với học sinh các cấp học có lứa tuổi khác nhau.
Nay thực hiện Thông tư 30/2014- BGDĐT tất cả học sinh đều vui bởi lẽ. Các em đã cố gắng hết mình rồi, nhất là những học sinh tiếp thu chậm thầy cô vừa rèn, bản thân các em rất cố gắng dù chỉ được 2 chữ “ Hoàn thành” nhưng kết quả đó của các em vẫn được trân trọng. Cuối năm học các em vẫn có thể được khen thưởng vì sự cố gắng và tiến bộ vượt bậc.
Học sinh tiểu học thoát được 2 chữ “ Hạnh kiểm”
 Theo Từ điển tiếng Việt của NXB Từ điển bách khoa 2007, hạnh kiểm có nghĩa là phẩm chất đạo đức biểu hiện trong việc làm, trong cách đối xử với mọi người. Đã nói hạnh kiểm thì lại có hạnh kiểm tốt và hạnh kiểm không tốt. 
Vậy mà bao năm nay chúng ta cứ đánh giá hạnh kiểm, tức là đánh giá đạo đức của các em.
Nay nhờ Thông tư 30/2014 học sinh Tiểu học Việt Nam không còn bị người lớn đánh giá phẩm chất, đạo đức nữa.
Từ đó mỗi giáo viên có cơ sở trong việc giải thích và tuyên truyền rộng rãi cho phụ huynh học sinh.
Tiết học có sự đánh giá theo Thông tư 30/2014
Làm tốt công tác tuyên truyền và phối hợp chặt chẽ với cha mẹ học sinh 
Để thực hiện tốt công tác này tôi hướng dẫn giáo viên thực hiện như sau:
+ Thông qua các cuộc họp, hội nghị
Tổ chức các cuộc họp phụ huynh vào đầu năm thành lập hội cha mẹ học sinh gồm có đại diện phụ huynh trường của các lớp thông qua nội dung, yêu cầu hội cha mẹ học sinh cùng thực hiện. 
Căn cứ vào kế hoạch năm học, ké hoạch từng tháng đã được nhà trường xây dựng thông qua hội cha mẹ học sinh và xin ý kiến.
Nhà trường thông báo và thống nhất với các bậc cha mẹ về nội quy, quy định của nhà trường để phối hợp thực hiện.
Chỉ đạo giáo viên phối kết hợp với cha mẹ học sinh theo dõi quá tình học tập của con em, sơ kết rút kinh ngiệm thường xuyên và có biên bản nhật ký ghi lại những tồn tại để có hướng khắc phục.
Kết hợp tuyên truyền ở các cuộc họp phụ nữ, họp thôn, buôn tận dụng khoảng thời gian thuận lợi lựa chọn nội dung, trình bày kiến thức đánh giá học sinh, sử dụng những kinh nghiệm của bản thân để giới thiệu với các bậc phụ huynh một số mẹo nhỏ trong việc hình thành thói quen, kỹ năng cho học sinh. Trong quá trình trò chuyện, trao đổi lựa chọn những mẫu chuyện, những tình huống có thực trong cộng đồng để điều chỉnh những nhận thức lệch lạc của các bậc cha mẹ trong chăm sóc giáo dục con em.
Ví dụ: Học sinh tham gia tưới cây, chơi với cát, nước, bố mẹ quát mắng không cho chơi, hoặc học sinh chơi trò chơi sáng tạo có sử dụng các vật như pin tiểu, mô tơ, bóng điện nhỏ, cánh quạt nhựa nhỏ . . . để tạo ra gió, ánh sáng vvv thì bố mẹ không cho chơi còn quát tháo con.
Khi trò chuyện với các bậc cha mẹ cần phải tạo không khí cởi mở, chân tình và tự nhiên, giải thích những gì họ còn băn khoăn, chưa rõ. Giáo viên phải hết sức tôn trọng việc nuôi dạy con của các bậc cha mẹ dù là nhỏ, cần có cử chỉ thân mật đúng mực tạo cho khoảng cách giữa cô giáo và cha mẹ gần gũi hơn. Luôn tỏ ra thông cảm, không được ra lệnh, lời khuyên phải cụ thể. Khuyến khích các bậc cha mẹ có nhiều kinh ngiệm nuôi dạy con, cùng trình bày ý kiến của mình để phá đi các thói quen, tập quán, lạc hậu của một số người chăm sóc giáo dục con.
Cần tăng cường làm rõ ba nội dung đánh học sinh Tiểu học trong phụ huynh, cộng đồng về ý nghĩa, tính nhân văn của cách đánh giá mới. Giúp cha mẹ học sinh thay đổi thói quen mỗi khi trẻ đi học về hỏi: “Hôm nay con được điểm mấy?” sang cách quan tâm khác “Ở trường hôm nay có gì vui không?”; “Hôm nay con tham gia học tập, hoạt động nào?”; “Con giúp đỡ bạn được những việc gì?”; “Ở trường con tự làm được những nhiệm vụ gì?”...
Việc phối hợp với cha mẹ học sinh không chỉ giúp giáo viên có thêm nguồn thông tin bổ ích khi đánh giá các năng lực, phẩm chất mà còn gắn kết trách nhiệm giữa nhà trường và gia đình.
Thay đổi thói quen từ cách đánh giá từ chấm điểm sang nhận xét là việc khó, do vậy nhà trường cần có những buổi sinh hoạt chuyên đề để giáo viên có thời gian trao đổi, chia sẻ cùng đồng nghiệp.
 Hình ảnh tuyên truyền việc đánh giá học sinh theo Thông tư 30/2014- BGDĐT đến cha mẹ học sinh và cộng đồng
Ngoài việc tổ chức các buổi họp phụ huynh thì giáo viên có thể trao đổi thường xuyên với phụ huynh qua điện thoại, hoặc tranh thủ găp mặt phụ huynh những lúc họ đi đón con em, hoặc trên đường họ đi làm về.
Phối kết hợp với địa phương thôn, buôn lồng ghép việc triển khai nội dung đổi mới đánh giá học sinh trong buổi họp thôn, buôn. Hiện nay cũng có rất nhiều phụ huynh sử dụng Zalo nên giáo viên có thể tranh thủ thời gian buổi tối lên Zalo cùng trao đổi với họ. 
Căn cứ nội dung bài học giáo viên thông báo với các bậc phụ huynh để kết hợp.
Yêu cầu bố mẹ cùng hỗ trợ một số đồ dùng có nội dung về bài học
Tổ chức một số tiết dạy yêu cầu có sự tham gia của phụ huynh học sinh, để phụ huynh nắm được cách dạy, cách học, cách đánh giá nhận xét của giáo viên và học sinh trong tiết học. Từ đó các phụ huynh cùng có sự chia sẻ cùng học sinh và giáo viên.
Ví dụ: Dạy về chủ điểm nghề nghiệp
Yêu cầu bố mẹ cung cấp cho học sinh những thông tin về nghề nghiệp của bố mẹ và người thân trong gia đình.
Trò chuyện với con em những sản phẩm, công cụ đặc trưng của một số nghề.
Cho trẻ xem phim, xem ti vi giải thích cho trẻ về các nghề qua đó giáo dục cho các em biết tôn trọng và yêu quý sản phẩm và các nghề đã tạo ra.
Yêu cầu bố mẹ đóng góp tranh ảnh, sách báo, băng đĩa, giới thiệu các ngành nghề trong xã hội. 
Phối kết hợp với bố mẹ kiểm tra đánh giá học sinh qua các chủ điểm. trước khi kết thúc một chủ điểm lựa chọ thời điểm thích hợp tổ chức mời bố mẹ cùng tham gia
3. Cách thức đánh giá có sự phối kết hợp
Để có được bộ hồ sơ là minh chứng của sự tiến bộ trong quá trình và kết quả học tập, rèn luyện của học sinh, đồng thời là phương tiện liên lạc giữa học sinh, giáo viên, nhà trường và gia đình học sinh, giáo viên cần thu thập, xử lý rất nhiều 
nguồn thông tin. Do đó cần phối hợp giữa đánh giá của giáo viên với tự đánh giá và đánh giá lẫn nhau của học sinh cũng như của cha mẹ các em. Tác dụng giáo dục và phát triển cũng như mục đích điều chỉnh quá trình dạy học nhằm nâng cao chất lượng dạy học sẽ trở nên vô nghĩa nếu tiến trình này không được thực hiện chặt chẽ. Để giảm bớt hồ sơ,thủ tục hành chính, giảm bớt lời nhận xét. Nhận xét tập trung hơn đối với những học sinh chậm tiến bộ, những học sinh có năng lực đặc biệt. 
	Tăng cường sinh hoạt tổ chuyên môn để thảo luận, nâng cao các câu nhận xét, biện pháp hỗ trợ học sinh. Việc này đa số thầy cô viết câu nhận xét vào vở học sinh. Ví dụ: Lời nhận xét một cách cụ thể, dễ hiểu để học sinh và cha mẹ các em có thể hi