Biện pháp 5: Xây dựng môi trường tạo cảm xúc, khuyến khích ý tưởng cho trẻ hứng thú hoạt động vẽ.
Giáo viên cần quan tâm kiến tạo, thay đổi môi trường cho trẻ hoạt động. Sắp xếp, mở rộng môi trường hoạt động, nguyên vật liệu theo hướng mở, đảm bảo về mặt thẩm mỹ, đa dạng phong phú về chủng loại và cách sử dụng, kích thích trẻ sử dụng tối đa các giác quan. Ngoài ra cùng có thể sử dụng nguyên vật liệu nhưng bố trí theo môi trường khác nhau, trong lớp hoặc ngoài lớp để kích thích trẻ tạo ra nhiều sản phẩm khác nhau.
Tạo môi trường hoạt động thuận lợi để phát huy tính tích cực, khả năng sáng tạo của trẻ. Môi trường lớp học đẹp cũng là một yếu tố trực tiết tác động hàng ngày đến trẻ chính vì vậy việc xây dựng cảnh quang trường cũng được Ban giám hiệu đặc biệt quan tâm. Giáo viên trang trí xắp xếp lớp học phù hợp hài hòa, hợp lý sẽ tạo được sự chú ý hấp dẫn lôi cuốn trẻ, với các góc mở chủ yếu là sản phẩm của cô và trẻ tự làm từ các nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương. Tạo cơ hội cho trẻ khám phá cái mới, thích thú, sáng tạo, tiếp nhận cảm xúc Hàng ngàycô giáo cho trẻ lựa chọn các học liệu để trẻ thể hiện tuỳ theo ý muốn, qua đó trẻ được học và phát triển những kỹ năng cơ bản. Trẻ được vẽ bằng sự tưởng tượng của chính mình. Giáo viên sắp xếp các vật liệu sao cho trẻ có thể thấy rõ và lấy được dễ dàng để thực hiện ý tưởng của mình, vào bất kỳ lúc nào mà trẻ thích và có thể trưng bày các sản phẩm của mình. Tạo môi trường nghệ thuật xung quanh trẻ như: trưng bày đồ chơi đẹp, sắp xếp các nguyên vật liệu một cách hợp lý đẹp mắt
iện qua những ý tưởng rõ ràng của trẻ. Thông qua các sản phẩm vẽ là cơ hội thuận lợi để trẻ có thể bộc lộ hết khả năng sáng tạo của mình, vì vậy có thể nói: vẽ có quan hệ mật thiết với tính sáng tạo của trẻ 5 -6 tuổi. Đầu tiên khi tham gia hoạt động vẽ để tạo ra những bức tranh, trẻ biết đưa ra các ý tưởng mới lạ từ đó tạo ra những sản phẩm không giống nhau. Vì vậy mà tính mới mẻ luôn xuất hiện trong các sản phẩm vẽ của trẻ., và đây là tính mới trong sự phát triển của mỗi đứa trẻ, đánh dấu một bước phát triển, là cơ sở để nhân cách trẻ được rèn luyện và trở thành người sáng tạo thực sự sau này cho xã hội. Đây là cơ sở cho mối quan hệ của việc hoạt động vẽ bao giờ cũng có sự sáng tạo.. Bên cạnh đó, khi tham gia hoạt động vẽ trẻ biết tự tìm kiếm các phương thức thể hiện sắp xếp khác nhau: lựa chọn nguyên vật liệu tạo hình và biết cách sử dụng chúng..cho phù hợp với ý tưởng của mình. Chẳng hạn trẻ không thích dùng những nguyên vật liệu quen thuộc mà tìm những nguyên vật liệu thiên nhiên thay thế..Những hành động này đã chứng tỏ ở trẻ khả năng độc lập trong cách suy nghĩ và lựa chọn. Dựa vào vốn kinh nghiệm của bản thân, trẻ thực hiện hành động này một cách tự nhiên và linh hoạt, không cần sự “can thiệp” nào từ giáo viên. Để làm tốt điều này thì việc lựa chọn đề tài phù hợp với chủ đề, tạo dựng môi trường thân thiện qua trang trí các mảng tường bằng những bức tranh sinh động, nghệ thuật và gần gũi với trẻ là một trong những việc làm cần thiết. Từ đầu năm học, tổ chuyên môn từng khối lớp phải khảo sát các kỹ năng vẽ của trẻ sau đó nghiên cứu các đề tài có sẵn trong chương trình giáo dục mầm non và sưu tầm thêm những đề tài mới lạ để lên kế hoạch tiết dạy, sao cho phù hợp với chủ đề, đảm bảo mang tính thẩm mỹ, tạo điểm mới hấp dẫn lôi cuốn trẻ từ đó phát huy được khả năng sáng tạo của trẻ. Qua các buổi sinh hoạt chuyên đề, họp tổ chuyên môn các giáo viên đã nhận biết rõ mối quan hệ giữa dạy vẽ và tính sáng tạo của trẻ 5 – 6 tuổi và xem đây là một nội dung quan trọng trong chương trình dạy học tạo hình, từng bước cải thiện và nâng cao phương pháp giảng dạy nhằm tổ chức tốt các tiết dạy vẽ trong hoạt động tạo hình cho trẻ. Biện pháp 3: Phát huy vai trò của giáo viên trong quá trình tổ chức tiết dạy vẽ nhằm giáo dục tính sáng tạo cho trẻ 5 - 6 tuổi. Mọi giáo viên đều có quyền phát triển chuyên môn, vì vậy người quản lý chuyên môn cần bồi dưỡng và tạo điều kiện phát triển đội ngũ giáo viên chuyên nghiệp, thường xuyên đổi mới nội dung sinh hoạt chuyên đề, gieo vào lòng mỗi giáo viên tinh thần trách nhiệm trong công việc và biết phát huy vai trò trong quá trình tổ chức các hoạt động giáo dục nói chung cũng như quá trình tổ chức tiết dạy vẽ nhằm phát triển sự sáng tạo cho trẻ nói riêng. Giáo viên mầm non cần giúp trẻ có kỹ năng, kỹ xảo trong các hoạt động tạo hình. Cho trẻ có kiến thức về bố cục tranh, đường nét, phối hợp màu sắc, sắp xếp đối tượng...để tạo nên một bức tranh đẹp, hài hòa và có tính thẩm mỹ. Người giáo viên dưới sự tổ chức hướng dẫn của mình, cần tạo cơ hội cho trẻ được tích cực chủ động tham gia vào hoạt động vẽ, tự do trao đổi ý tưởng riêng của trẻ với các bạn, tạo bầu không khí thoải mái, vui vẻ khuyến khích trẻ tự đánh giá và bày tỏ cảm xúc, thể hiện khả năng của trẻ. Giáo viên có thể giúp trẻ nếu cần, vd: thêm vào một số nguyên vật liệu tương phản hay hỗ trợ..Không nên can thiệp quá mức khi trẻ vẽ. Chỉ can thiệp khi thấy trẻ không biết vẽ gì, hoặc vẽ hết sức lộn xộn. Vai trò của giáo viên là hợp tác, tức là cùng với trẻ chứ không phải bên cạnh trẻ hay chỉ bảo từ trên xuống. Giáo viên cần tạo điều kiện cho trẻ tự trải nghiệm, tự mình vẽ sản phẩm theo cách riêng của mình. Vai trò của giáo viên trong quá trình giáo dục trẻ được các nhà giáo dục khái quát như “Thang đỡ”, “điểm tựa”. Với môi trường tâm lý như vậy trẻ sẽ rất tin tưởng vào cô giáo, tin vào bạn bè và tin vào khả năng của mình để chủ động, tự tin thể hiện sản phẩm vẽ. Đây là những yếu tố quan trọng để bộc lộ và phát huy tính tự lập, tính sáng tạo của trẻ, vì thế trong kiến tạo môi trường giáo dục cần thiết phải tạo ra được tâm lý an toàn cho trẻ. Bên cạnh đó sự gợi mở sáng tạo có chủ định của giáo viên sẽ giúp trẻ nhớ lại các biểu tượng mà trẻ tiếp thu được qua quá trình quan sát đã gây ấn tượng và xúc động mạnh mẽ đối với trẻ. Cần hạn chế sự bắt chước, sao chép mẫu mà giáo viên cần gợi mở trẻ miêu tả theo nhiều phương án khác nhau, nhiều biện pháp miêu tả khác nhau từ đó sẽ giúp trẻ hình thành ý định tạo hình. Quá trình này càng được thực hiện rõ nét bao nhiêu thì trong quá trình thể hiện các bức vẽ, trẻ sẽ càng tự tin, độc lập và chủ động bấy nhiêu. VD: Hôm qua được nghỉ học Bố mẹ đã cho các con đi chơi ở đâu? Ở đó con thấy có gì đẹp không? Hãy kể cho cô và các bạn nghe nào. Là cách giáo viên tăng cường sử dụng các câu hỏi gợi mở, giúp trẻ củng cố vận dụng những kinh nghiệm đã lĩnh hội được ở các hoạt động khác nhau và môi trường xung quanh trẻ, môi trường giáo viên đã cung cấp, luôn khuyến khích trẻ suy nghĩ tìm cách giải quyết. VD: Con cá này thiếu gì, ta phải vẽ thêm gì cho con cá? Có cách nào khác để vẽ con cá không? Muốn vẽ con cá đẹp con phải vẽ thêm những chi tiết gì vào nữa? đồng thời thăm dò khả năng của trẻ để trẻ miêu tả những gì trẻ sẽ làm. Ngoài ra cô giáo thường dùng những câu hỏi vui, dí dỏm, ngôn ngữ nghệ thuật biểu cảm cùng với cử chỉ điệu bộ nét mặt đã tạo cho trẻ hứng thú say mê sáng tạo. VD: Con nhìn xem con búp bê của bạn Misa có vòng cổ có đẹp không? Chiếc áo búp bê mặc có đặc điểm gì nổi bật? Từ những câu hỏi như vậy sẽ kích thích trẻ tích cực sáng tạo trong giờ hoạt động tạo hình trong các tiết vẽ theo ý thích. Với tiết đề tài, giáo viên luôn khuyến khích trẻ gợi nhớ và liên tưởng lại những gì trẻ đã biết, đã tiếp xúc để trẻ tự nhớ và vẽ theo ý tưởng chứ không làm mẫu. Bởi vì, trên thực tế nếu cô vẽ mẫu cho trẻ sẽ làm tê liệt những cảm xúc đã có trước đó của trẻ. Giáo viên cần luôn gợi ý bằng các câu hỏi, tạo điều kiện cho trẻ phát triển khả năng suy nghĩ, tìm cách thực hiện, luôn khuyến khích động viên trẻ giúp trẻ tìm tòi chủ động sáng tạo trong khi thực hiện đề tài của mình. Và giáo viên hãy tạo cơ hội cho trẻ sáng tạo. Cung cấp cơ hội cho sự sáng tạo một cách đơn giản và dễ dàng như: chỉ cần cho phép trẻ vẽ với bút màu sáp trên trang giấy trắng hay phấn trắng trên bề mặt sân trường, thiết lập môi trường cho trẻ tự lựa chọn phương tiện vẽ cho mình giúp trẻ có khả năng và tự do thể hiện. Thúc đẩy sự sáng tạo của trẻ. VD: Khi trẻ đưa cho cô giáo một bức tranh và nói: “Cô ơi!con có gì này?..giáo viên hãy nói: “con hãy kể cho cô nghe về bức vẽ của con” hoặc hỏi trẻ “Tại sao con lại vẽ bức tranh này?” Những câu hỏi sẽ giúp trẻ tự đánh giá sự sáng tạo của chính mình khi trẻ bắt đầu giao tiếp trao đổi về sản phẩm của trẻ với cô giáo. Giải pháp được thực hiện và phát huy được hiệu quả đáng kể, hầu hết giáo viên cố gắng nắm bắt khả năng nhận thức của trẻ, từ đó lựa chọn các phương pháp và hình thức phù hợp nhận thức, hứng thú của trẻ, phát huy tối đa tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ. Biện pháp 4: Áp dụng một số biện pháp phát huy tính tích cực, khả năng sáng tạo của trẻ trong tiết dạy vẽ ở hoạt động tạo hình * Tạo môi trường hoạt động thuận lợi: Giáo viên luôn tạo điều kiện, cơ hội để trẻ thường xuyên được tiếp xúc với môi trường xung quanh và môi trường tự nhiên muôn hình muôn vẻ. Từng bước cung cấp các biểu tượng phong phú về đối tượng cho trẻ tự khám phá bằng cách huy động sự tham gia của các giác quan, các quá trình tâm lý khác nhau để lĩnh hội các khía cạnh khác nhau của sự vật. Đồng thời, trẻ phân tích, so sánh tổng hợp, tìm ra những đặc điểm chung và riêng của các sự vật cùng nhóm, cùng loại làm tăng vốn hiểu biết của trẻ về thế giới xung quanh. Thường xuyên tạo điều kiện để trẻ tiếp xúc với môi trường xung quanh, từng bước cung cấp các biểu tượng phong phú về đối tượng cho trẻ tự khám phá bằng cách huy động sự tham gia của các giác quan, các quá trình tâm lí khác nhau để lĩnh hội các khía cạnh khác nhau của sự vật. Tạo cơ hội để trẻ khám phá đối tượng (quan sát, nghe, hỏi, tiếp xúc và miêu tả) và tự diễn đạt nhận thức cảm xúc của mình về đối tượng. Tận dụng các thời điểm hợp lí trong ngày cho trẻ tiếp xúc như được ngắm nghía, chăm sóc, vuốt ve, âu yếm với các con vật gần gũi (thỏ, mèo, gà con) chơi với các đồ vật, tri giác tranh ảnh nghệ thuật. Trong quá trình cung cấp biểu tượng về đối tượng tạo hình tôi chỉ cho trẻ thấy được những nét đặc trưng nổi bật, những cái đẹp lý thú gần gũi trẻ. Đồng thời giúp trẻ phân tích, so sánh tổng hợp tìm ra những đặc điểm riêng, chung của những đồ vật cùng nhóm, cùng loại. Từ đó giúp trẻ tìm ra phương thức thể hiện trong những tình huống khác nhau. VD: vẽ “Vườn hoa” có bông cao, bông thấp, bông cánh tròn, bông cánh nhọn, bông mầu vàng, bông màu đỏ Nếu trẻ đã được ngắm vườn hoa trong thực tế thì khi tạo hình trẻ sẽ biết sử dụng phối hợp các kỹ năng vẽ nét cong, nét cong tròn khép kín, nét xiên, nét thẳng và tô màu để vẽ vườn hoa sinh động và đẹp hơn. Đặt và xắp xếp các vật liệu sao cho trẻ có thể thấy rõ và lấy được dễ dàng để thực hiện hoạt động tạo hình vào bất cứ lúc nào trẻ thích và có thể trưng bày các sản phẩm của mình. Tạo môi trường nghệ thuật xung quanh trẻ như: bầy đồ chơi đẹp, xắp xếp các nguyên vật liệu, đồ dùng một cách hợp lý đẹp mắt,...Từ đây tạo cho trẻ cảm giác thích thú và mong muốn được tái tạo VD: Trò chuyện vào buổi sáng khi thấy bố mẹ trẻ đưa trẻ đến trường tôi tạo tình huống để trẻ nhận xét về những người thân cho trẻ nói nên cảm xúc của mình về những gì trẻ quan sát tri giác về những người thân. VD: Tiết vẽ đề tài (vẽ người thân trong gia đình) Giáo viên từng bước cung cấp các biểu tượng cho trẻ tự khám phá bằng cách huy động các giác quan các quá trình tâm lý khác nhau đồng thời cho trẻ tự khám phá so sánh, tổng hợp những đặc điểm chung, luôn cho trẻ tiếp xúc với thực tế cuộc sống. VD: Qua đề tài vẽ Đàn gà Giáo viên cần nhắc nhở trẻ về nhà quan sát đàn gà trong gia đình, qua hoạt động khám phá khoa học trẻ quan sát thực tế đàn gà. Khi vẽ trẻ biết kết hợp các kỹ năng như vậy kết quả quan sát và ghi nhớ đã tạo cho trẻ vẽ được sản phẩm đẹp. Để tạo ra không khí sôi nổi cho tiết học cô cho trẻ hát và vận động bài “Con gà trống”, “Đàn gà trong sân” hoặc dùng một câu đố hay một câu truyện có nội dung về con gà để gây hứng thú, sự tập trung của trẻ về con gà, sau đó cho trẻ quan sát các bộ phận của chúng, hướng dẫn cho trẻ nhận xét được các bộ phận của con gà theo những hình khối đơn giản để khi trẻ vẽ sẽ dễ dàng hơn. Để cung cấp những kiến thức cơ bản cho các hoạt động tạo hình, giáo viên cần tích hợp các bộ môn, các hoạt động ngoài tiết học vào quá trình dạy tạo hình. VD: Vẽ đàn cá bơi, qua hoạt động khám phá con cá cung giáo viên có thể nhắc trẻ chú ý quan sát, đàn cá xem chúng bơi như thế nào, các con cá bơi ở gần hình dáng so với các con cá bơi ở xa có gì khác biệt. Trẻ được quan sát tri giác các hình ảnh cụ thể rất thuận tiện cho việc trẻ thực hiện sản phẩm. trẻ biết được con cá ở gần thì to, con cá ở xa thì nhỏ, bước đầu trẻ biết sắp xếp hợp lý các sản phẩm, giáo viên cùng trẻ thảo luận trao đổi về luật xa gần và thể hiện màu sắc sáng tạo diễn cảm của động vật trong không gian một cách sống động. Rèn cho trẻ trí tượng tượng, sáng tạo: Các con nhìn xem mắt cá tròn hay dẹt? Đuôi cá giống hình gì? Giáo viên luôn tạo cảm xúc thực sự trước cái đẹp, tạo cho trẻ tiếp thu bài một cách nhẹ nhàng hứng thú, say mê để trẻ tạo ra sản phẩm đẹp phong phú đa dạng. Cụ thể: - Qua hoạt động giáo dục âm nhạc trẻ hiểu thêm về con cá qua bài hát cá vàng bơi. - Qua hoạt động thể dục giờ học trẻ hiểu thêm về con cá qua động tác bơi. - Tạo mọi điều kiện cho trẻ tiếp xúc với sản phẩm tạo hình đẹp giúp trẻ cảm nhận được vẻ đẹp của tác phẩm đó, khơi dậy cho trẻ tính tò mò, sáng tạo mong muốn tạo cái đẹp. Đặt và sắp xếp các vật liệu sao cho trẻ có thể thấy rõ và lấy được dễ dàng để thực hiện hoạt động vẽ vào bất cứ lúc nào trẻ thích và có thể trưng bày sản phẩm của mình. Giáo viên cần biết tạo môi trường nghệ thuật xung quanh trẻ như : Bày đồ chơi đẹp, sắp xếp các nguyên vật liệu, đồ dùng một cách hợp lý và đẹp mắt, bố trí phòng học ngộ nghĩnh..Môi trường nghệ thuật sẽ tạo cho trẻ cảm giác thích thú, sung sướng và mong muốn được tái tạo. Nhờ được thường xuyên ngắm nhìn, nghe các âm thanh khác nhau, trẻ sẽ có nhiều cảm xúc và dễ dàng tập trung chú ý vào hoạt động. Chuẩn bị đồ dùng đầy đủ hấp dẫn, đẹp, có sáng tạo và thường xuyên thay đổi đồ dùng kích thích tính tích cực hoạt động của trẻ tạo cho trẻ hứng thú tham gia tìm tòi, khám phá tính tò mò hiểu biết của trẻ. Có nhiều sáng tạo trong quá trình hướng dẫn, dẫn dắt bài để giúp trẻ cảm nhận ngay với những hoạt động mà trẻ thực hiện và giúp trẻ hứng thú, hoạt động tích cực. Trong mỗi hoạt động giáo viên cần dành thời gian thoả đáng cho việc soạn bài, tìm tòi nghiên cứu nắm chắc nội dung yêu cầu của hoạt động, sau đó chuẩn bị đầy đủ đồ dùng cho cô và trẻ, tranh mẫu của cô phải đẹp về màu sắc, đúng về kích thước, sử dụng đúng lúc đúng chỗ. *Phương pháp hướng dẫn phải dựa vào trẻ “lấy trẻ làm trung tâm”: Trong hoạt động học nói chung và hoạt động học tạo hình vẽ nói riêng hãy để trẻ tự thể hiện, cô luôn là người động viên, khuyến khích trẻ sáng tạo. Giáo viên là người thường xuyên tiếp xúc gần gũi với trẻ trong những điều kiện hoạt động tương đối ổn định nên giáo viên có thể lưu ý đến kinh nghiệm của trẻ, đặc điểm cá nhân của từng trẻ, nhu cầu hoạt động của trẻ, sự năng động linh hoạt trong hoạt động tạo hình. Trẻ cần được động viên để thể hiện ý muốn, tình cảm, cảm xúc và những hiểu biết của trẻ đối với sự vật, trẻ muốn được lựa chọn. Từ đó giáo viên đưa ra được kế hoạch tổ chức hoạt động dạy vẽ một cách hợp lý linh hoạt, xuất phát từ nhu cầu của trẻ. Các điều kiện về môi trường hoạt động được sắp xếp theo mục đích giáo dục và phù hợp với nhu cầu của trẻ. Giáo viên tổ chức hoạt động phải dựa trên nguyên tắc tôn trọng trẻ, kích thích trẻ tưởng tượng. Mong muốn của trẻ cần được tự thể hiện với những phương tiện tạo hình khác nhau. Sự thể hiện mang tính cá nhân, bởi vì trẻ luôn tiếp cận theo đặc tính riêng của mình. Chẳng hạn sau chuyến đi thăm quan “Trường mầm non” một nhóm trẻ được khuyến khích hoạt động vẽ trường mầm non, lắp ghép trường. Mỗi trẻ tự lựa chọn bằng cách được phản ánh bằng tranh vẽ, sản phẩm lắp ghép và các hình thức khác nhau để thực hiện cái có ý nghĩa đối với cá nhân trẻ. Tăng cường các câu hỏi gợi ý giúp trẻ củng cố và áp dụng những kinh nghiệm đã lĩnh hội trong các hoạt động khác nhau, động viên trẻ suy nghĩ, thăm dò, tìm cách giải quyết vấn đề của trẻ. Hãy để tự trẻ miêu tả những gì trẻ biết và có thể làm. Ví dụ: “Hãy cho cô biết vì sao”, “Nếu như vậy thì sao”, “Vì sao con lại biết”, “con có suy nghĩ gì”, Với những cử chỉ, hành động, lời nói tạo ra cho trẻ thấy là trẻ được đánh giá tốt (khá) qua việc làm của trẻ. Ví dụ: “Ôi cô rất thích tô màu ngôi trường này”, “Bức tranh này trông đẹp quá!” Không lạm dụng các sản phẩm mẫu và làm mẫu, càng ít làm mẫu và càng ít sử dụng vật mẫu sẽ càng kích thích trẻ tư duy và tìm kiếm cách thể hiện. Thực tế cho thấy các sản phẩm mẫu sẽ làm tê liệt các cảm xúc đã có trước của trẻ, làm giảm tính tích cực hoạt động trí tuệ của trẻ, vì các hoạt động cần thiết để tạo hình đã được làm mẫu đầy đủ, trẻ luôn ghi nhớ, bắt trước. Nếu có trường hợp yêu cầu làm mẫu, phải gợi ý chứ đừng nên làm ngay. Bắt đầu vẽ từ đâu, vẽ hình gì, vẽ như thế nào, Tạo tình huống để trẻ làm giúp. Ví dụ: “Để ngôi nhà thêm đẹp chúng ta làm như thế nào?”. Trong hoạt động dạy vẽ giáo viên luôn coi trọng quan điểm của trẻ, làm cho trẻ phát triển khả năng so sánh, phân tích, suy nghĩ về nhiệm vụ. Động viên kích thích trẻ tự tin, tích cực, tự sáng tạo trong khi thể hiện. * Tích hợp vào các hoạt động khác: Hoạt động tạo hình là hoạt động tích hợp của nhiều hoạt động giáo dục khác nhau như: thể chất (phát triển vận động tinh, vận động thô, sự phối hợp giữua tay và mắt..), ngôn ngữ (mô tả - diễn đạt lại cách làm, cách suy nghĩ, ý tưởng của chúng), tình cảm xã hội (yêu ai, ghét aithể hiện qua các nét vẽ , màu sắc), nhận thức và chuẩn bị cho trẻ học trường phổ thông. Chính vì vậy tích hợp là phương pháp đòi hỏi ở giáo viên sự sáng tạo linh hoạt và khéo léo khi vận dụng, quá trình vận dụng tích hợp, cần lựa chọn nội dung phù hợp, logic, tránh quá trình hoạt động trở lên rời rạc, chắp vá. Nguyên vật liệu chuẩn bị cho hoạt đọng vẽ cần được thiết kế đa dạng, phong phú, đa tính năng, có thể sử dụng trong nhiều hoạt động khác nhau, nhiều chủ điểm khác nhau mà không làm cho trẻ nhàm chán...giúp trẻ tự do tưởng tượng, sáng tạo, trải nghiệm và tạo ra sản phẩm cho mình. Ví dụ: Đối với tiết học “Vẽ phương tiện giao thông” (đề tài) cần chuẩn bị rất nhiều phương tiện giao thông (đồ chơi) và chuẩn bị từ 2 – 4 tranh vẽ phương tiện giao thông cho bé quan sát. Khi vào bài cho trẻ hát bài “Em tập lái ôtô”. Sau đó hỏi trẻ: Cả lớp vừa hát bài gì? Vậy trong lớp có những đồ chơi gì là phương tiện giao thông? - Cho trẻ nói tên và đếm các phương tiện giao thông. Sau đó cho trẻ quan sát các bức tranh mà trẻ vừa được mô tả qua đồ chơi trong lớp. Giới thiệu và đàm thoại với trẻ về các bức tranh mẫu (từ 2 – 4 tranh). Trẻ thực hiện: cô giáo mở các bài hát trong chủ điểm gợi cho trẻ say mê làm việc trong khi trẻ thực hiện, cô giáo đến từng bàn động viên khuyến khích đối với những cháu còn lúng túng, gợi ý cho trẻ làm từ đơn giản đến phức tạp. Đối với trẻ khá cô gợi ý để trẻ có nhiều sáng tạo trong bài vẽ. - Nhận xét sản phẩm: Cho trẻ để bài theo tổ, theo bàn và làm đoàn tàu đi quanh quan sát, nhận xét để trẻ chọn bức tranh mà trẻ thích nhất: con thích sản phẩm nào nhất? Vì sao con thích? Sau đó cô phân tích ưu điểm của từng bức tranh ở từng nét vẽ, màu sắc, bố cục, hình dáng, cho trẻ đếm phương tiện đã vẽ được, những bài đã vẽ được. - Kết thúc: Cho trẻ vận động bài “Đoàn tàu nhỏ xíu” với một hoạt động như vậy, cô giáo thu được kết quả rất đáng mừng, xuyên suốt hoạt động là chủ điểm phương tiện giao thông, trẻ rất hứng thú và tích hợp được toán, âm nhạc. Như vậy, thường cuối một tháng thực hiện chương trình tạo hình giáo viên có thể tổ chức một cuộc thi “bé khéo tay” ngay tại lớp mình. Muốn vậy cô giáo phải tổ chức tốt khâu chuẩn bị, trang trí thật giống một cuộc thi, cũng có những phần thưởng (là chiếc đồng hồ, chong chóng, làm bằng xốp bitis hay những con vật nghộ nghĩnh ) cho những ai đạt giải. Điều đó sẽ khuyến khích trẻ thi đua thực hiện. Trong suốt hoạt động này cô đóng vai trò người dẫn chương trình cho hội thi. Rèn kỹ năng vẽ và khơi gợi tính sáng tạo trong từng sản phẩm ở mọi lúc, mọi nơi. Ngoài giờ học tạo hình giáo viên cho trẻ vẽ ở mọi lúc, mọi nơi như giờ hoạt động ngoài trời: cho trẻ vẽ bằng phấn trên sân trường, trên các tấm bìa cactong, trên bảng những con vật, ngôi nhà, búp bê mà trẻ thích. Qua đó giáo dục trẻ giữ gìn sinh môi trường. Những sản phẩm do trẻ làm cho trẻ giữ lại để từ đó trẻ hiểu được từ những lá cây rụng ngoài thiên nhiên cũng có thể tạo nên những con vật dễ thương mà trẻ thích, đồng thời qua tác phẩm của con mình mang về nhà từ đó phụ huynh biết được năng khiếu của trẻ để qua đó phụ huynh bồi dưỡng những trẻ có năng khiếu tạo hình thêm khi ở nhà và phối hợp tốt hơn với cô để phát triển ý tưởng vẽ cho trẻ. Trong buổi sinh hoạt chiều ở hoạt động góc tạo hình, tôi cho các cháu làn sách tranh theo từng chủ đề để lưu lại những sản phẩm mà trẻ đã tạo ra, từ đó hình thành cho trẻ biết quý trọng gìn giữ sản phẩm của mình làm ra, thông qua đó tôi khuyến khích trẻ phát triển khả năng cảm thụ thẩm mỹ, phát triển khả năng hứng thú với hoạt động tạo hình, khiến trẻ hưởng ứng ngay mỗi khi cô cho trẻ vẽ, xé dán, cắt dán giấy. Qua mỗi chủ đề trí tưởng tượng của trẻ tăng lên, trẻ có điều kiện tích luỹ, làm phong phú vốn hiểu biết của trẻ về nghệ thuật, đó chính là nền tảng để phát triển tính sáng tạo. Sách, tranh của các chủ đề mà trẻ đã làm cô đóng thành sách tranh để lưu lại sản phẩm của trẻ. Sau khi thực hiện giải pháp này tôi nhận thấy rằng trẻ đã có sự tiến bộ phú hơn: Hầu h
Tài liệu đính kèm: