Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao hiệu quả sử dụng các phương tiện dạy học trong đổi mới phương pháp dạy học môn Âm nhạc

Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao hiệu quả sử dụng các phương tiện dạy học trong đổi mới phương pháp dạy học môn Âm nhạc

GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

Chương 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN

1.1. Lí luận về dạy học

1.1.1. Quá trình dạy học

Theo PGS. TS Trần Thị Tuyết Oanh khi đưa ra khái niệm về quá trình dạy

học trong giáo trình Giáo dục học (tập 1): “Quá trình dạy học là sự thống nhất

biện chứng của hai thành tố cơ bản trong quá trình dạy học – hoạt động dạy và

hoạt động học. Quá trình dạy học là một quá trình dưới sự lãnh đạo tổ chức,

điều khiển của người giáo viên, người học tự giác, tích cực, chủ động tự tổ

chức, tự điều khiển hoạt động nhận thức – học tập của mình nhằm thực hiện

những nhiệm vụ dạy học.”

Thật vậy, quá trình dạy học phải là quá trình được hình thành bởi hai thành

tố cơ bản đó là hoạt động dạy và hoạt động học. Nếu thiếu một trong hai hoạt

động thì quá trình dạy học không thể diễn ra. Ví dụ, nếu thiếu hoạt động dạy

của người giáo viên thì quá trình dạy học chuyển thành quá trình tự học của

người học. Còn nếu thiếu hoạt động học của người học thì hoạt động dạy không

thể diễn ra. Do đó, có thể khẳng định hoạt động dạy và hoạt động học liên quan

mật thiết với nhau, diễn ra đồng thời, hỗ trợ và phối hợp chặt chẽ với nhau, từ

đó tạo nên quá trình dạy học.

pdf 20 trang Người đăng phuongnguyen22 Ngày đăng 02/03/2022 Lượt xem 1265Lượt tải 5 Download
Bạn đang xem tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao hiệu quả sử dụng các phương tiện dạy học trong đổi mới phương pháp dạy học môn Âm nhạc", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ạy học thực hành, bao gồm phương pháp luyện tập. 
Và cuối cùng là phương pháp thực hành thí nghiệm. 
Mỗi nhóm phương pháp và mỗi phương pháp mang những đặc điểm riêng 
biệt, phù hợp với từng nhiệm vụ, yêu cầu được đặt ra đối với từng môn học, lĩnh 
vực... sự khác nhau đó thể hiện ở các khâu chuẩn bị, tiến hành thực hiện, đến 
kết quả đạt được Mặc dù, mỗi nhóm đều có những đặc điểm riêng biệt, nhưng 
cái chung cuối cùng đều sử dụng để phục vụ mục đích truyền tải kiến thức tới 
học sinh, cùng hướng tới kết quả cao trong quá trình dạy học. 
1.1.4. Dạy học âm nhạc 
1.1.4.1. Bản chất của việc dạy âm nhạc 
Theo như đã nói ở trên, bản chất của quá trình dạy học nói chung chính là 
quá trình nhận thức độc đáo của học sinh dưới vai trò chủ đạo của giáo viên. 
Hay nói cách khác, chính là cách thức, là con đường truyền thụ và tiếp thu tri 
thức nhân loại đã tích lũy trước đó. 
Đối với môn học âm nhạc cũng không phải là ngoại lệ, bản chất của việc 
dạy học âm nhạc chính là cách thức, là con đường mà người giáo viên sử dụng 
để truyền tải những tri thức, nội dung liên quan đến lĩnh vực âm nhạc tới quá 
trình tiếp thu kiến thức của học sinh qua cách của riêng mình. Thông qua những 
kiến thức đó, người giáo viên sẽ liên hệ, kết nối với nhiều kênh thông tin thuộc 
các lĩnh vực khác nhau (bao gồm cả giáo dục đạo đức) để đem đến cho học sinh 
những giờ học bổ ích, thú vị và phát triển toàn diện năng lực hoạt động của học 
sinh. 
SKKN: “Nâng cao hiệu quả sử dụng các phương tiện dạy học trong đổi mới phương pháp dạy học môn Âm nhạc” 
6/19 
Lộc Thị Liên Trường THCS Thái Thịnh, Quận Đống Đa 
1.1.4.2. Hệ thống phương pháp dạy âm nhạc 
Âm nhạc là một môn học đặc thù nên ngoài những đặc điểm chung của hệ 
thống các môn học khác thì nó còn có những đặc điểm riêng biệt. Trong đó, 
phải kể đến việc xây dựng hệ thống các phương pháp dạy học âm nhạc. Theo 
Với đặc thù là môn nghệ thuật và mang tính thực tiễn, nên môn học âm nhạc sẽ 
sử dụng một số các phương pháp dạy học sau: 
Phương pháp trình diễn tác phẩm âm nhạc, đó là phương pháp thể hiện nội 
dung, ý nghĩa, thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm bằng các kỹ năng biểu diễn 
thông qua ca từ, giai điệu, tiết tấu, tình cảm 
Phương pháp dùng lời, cũng giống như các môn học khác, nhóm phương 
pháp dùng lời ở đây cũng được phân thành hai phương pháp đó là phương pháp 
thuyết trình và phương pháp vấn đáp. Phương pháp này được sử dụng trong các 
trường hợp: cung cấp các thông tin về tác giả, tác phẩm, trao đổi với học sinh 
một cách trực tiếp thông qua các câu hỏi để xác định được mức độ hiểu biết của 
học sinh, từ đó đưa ra những cách thức phù hợp với các đối tượng học sinh. 
Phương pháp hướng dẫn thực hành luyện tập, giáo viên hướng dẫn cho 
học sinh lặp đi, lặp lại cách thức trình diễn tác phẩm, cách đọc nhạc, nghe 
nhạc 
Phương pháp sử dụng đồ dùng dạy học âm nhạc, đó là cách thức giáo viên 
sử dụng nhạc cụ (đàn organ, ghita) để trình diễn tác phẩm cho học sinh nghe 
hoặc đệm hát cho học sinh biểu diễn các bài học chính khóa và các hoạt động 
ngoại khóa. Đó là, giáo viên sử dụng các loại mô hình, tranh ảnh, giáo án điện 
tử để hỗ trợ cho công tác giảng dạy, nhằm truyền tải tới cho học sinh những 
nguồn tri thức phong phú, đa dạng. 
Phương pháp kiểm tra, đánh giá, là phương pháp giáo viên sử dụng để 
theo dõi quá trình phát triển năng lực bộ môn của học sinh, đồng thời giúp đỡ 
học sinh hoàn thiện hơn trong lĩnh vực đó. 
1.2. Thực trạng việc dạy học âm nhạc tại cơ sở được nghiên cứu 
1.2.1. Hiện trạng cơ sở vật chất của nhà trường 
Nhà trường hiện có 28 lớp là trường THCS loại I, tổng số học sinh là 1368 
em. Với phương châm đi trước đón đầu trong phương hướng, nhiệm vụ giáo 
dục, trường THCS mà tôi chọn để nghiên cứu đề tài này đã sớm triển khai việc sử 
dụng hiệu quả các phương tiện trong đổi mới phương pháp dạy học và coi đây là 
một nhiệm vụ trọng tâm của nhà trường và là tiêu chí đánh giá mỗi giáo viên. 
 Được sự ủng hộ của các cấp, ban ngành, phụ huynh toàn trường hỗ trợ 
SKKN: “Nâng cao hiệu quả sử dụng các phương tiện dạy học trong đổi mới phương pháp dạy học môn Âm nhạc” 
7/19 
Lộc Thị Liên Trường THCS Thái Thịnh, Quận Đống Đa 
cơ sở vật chất cho nhà trường và đặc biệt là sự quan tâm đầu tư các trang thiết bị 
hiện đại của Ban giám hiệu nhà trường trong những năm học vừa qua. Tuy 
nhiên, hệ thống cơ sở vật chất của nhà trường vẫn chưa thực sự đầy đủ. Cụ thể 
như sau: 
- Nhà trường có trang bị máy chiếu Projector, nhưng số lượng chỉ khoảng 
30% lớp học đã được lắp máy chiếu. 
- Hệ thống máy vi tính hiện đại được nối mạng Internet, nhưng chỉ tập trung tại 
phòng chức năng (Phòng Tin học). Hệ thống mạng Wifi đã được lắp đặt, tuy nhiên 
chưa phủ rộng toàn trường và chất lượng còn chưa cao. 
- Đàn organ điện tử đã được trang bị từ lâu và đa phần đã lỗi thời, chỉ có 01 
chiếc đàn organ Yamaha 2100 là đáp ứng được nhu cầu sử dụng theo hướng hiện đại 
của giáo viên mong muốn. 
- Ngoài ra còn có thêm các nhạc cụ khác phục vụ dạy học âm nhạc (thanh 
phách, song loan, 
- Phòng học bộ môn âm nhạc: Nhà trường đã có phòng học bộ môn, tuy nhiên, 
mới chỉ có 01 phòng dành cho tất cả các môn chứ chưa có phòng học âm nhạc riêng 
biệt. Do vậy, không phải giờ học âm nhạc nào cũng được tổ chức tại phòng bộ môn, 
dẫn đến việc khó khăn trong khâu di chuyển các dụng cụ hỗ trợ cho giờ học âm nhạc. 
1.2.2. Phương pháp dạy học của giáo viên 
Nhà trường hiện có 02 giáo viên dạy môn âm nhạc và 01 giáo viên Tổng 
phụ trách Đội có chuyên ngành đào tạo là Sư phạm Âm nhạc. Hầu hết các giáo 
viên đều yêu nghề, nhiệt tình, có tinh thần trách nhiệm trong công tác giảng 
dạy; có ý thức trau dồi nâng cao trình độ chuyên môn và nghiệp vụ sư phạm; có 
nhận thức đúng dắn về nghề nghiệp và lý tưởng vững vàng. 
Bên cạnh những thuận lợi vừa nêu còn tồn tại một số khó khăn nhất định 
đối với việc dạy học môn âm nhạc tại trường như: giáo viên âm nhạc tại trường 
là viên trẻ có trình độ chuyên môn cao, được đào tạo đúng chuyên ngành và 
nghiệp vụ sư phạm nhưng còn thiếu kinh nghiệm trong giảng dạy, cách vận 
dụng các phương pháp dạy học chưa linh hoạt, sáng tạo khiến cho việc thực 
hiện các mục tiêu đề ra trong dạy học đôi khi chưa thực sự đem lại hiệu quả. 
Học sinh sẽ rất say mê và hứng thú học tập môn âm nhạc, nếu các tiết học 
đó có sử dụng, khai thác các phương tiện, thiết bị hỗ trợ dạy học. Tuy nhiên việc 
sử dụng có hiệu quả các phương tiện, thiết bị trong đổi mới phương pháp giảng 
dạy bộ môn âm nhạc đòi hỏi người giáo viên phải đầu tư nhiều hơn về thời gian 
SKKN: “Nâng cao hiệu quả sử dụng các phương tiện dạy học trong đổi mới phương pháp dạy học môn Âm nhạc” 
8/19 
Lộc Thị Liên Trường THCS Thái Thịnh, Quận Đống Đa 
và các điều kiện phục vụ tiết dạy, trước giờ dạy phải chuẩn bị lâu hơn để tiến 
trình tiết học diễn ra theo dự kiến về mặt thời gian, nội dung kiến thức Giờ học 
còn bị chi phối và phụ thuộc vào các điều kiện như: nguồn điện, các đồ dùng dạy học 
cần thiết khác nếu những điều này chưa được khắc phục thì hiệu quả của tiết học còn 
chưa cao. 
1.2.3. Tình hình học tập bộ môn âm nhạc của học sinh 
Nhìn chung, học sinh tại cơ sở giáo dục được lựa chọn để nghiên cứu đều 
rất yêu thích và có hứng thú môn âm nhạc. Tuy nhiên, xã hội hiện nay phát triển 
theo hướng hiện đại hóa về mọi mặt, điều đó ảnh hưởng không nhỏ đến tâm 
sinh lí của con người. Giờ đây học sinh không quan tâm nhiều đến các bài học 
âm nhạc trong sách giáo khoa mà dành nhiều hơn sự quan tâm của mình cho âm 
nhạc hiện đại. 
Ngoài ra, trình độ nhận thức và thẩm mĩ về cái đẹp trong âm nhạc của các 
con tại đây cũng chưa đồng đều. Điều đó dẫn đến việc làm giảm đi sự hiệu quả 
trong các giờ học âm nhạc. 
Ngay từ khi lựa chọn nghiên cứu đề tài này, tôi đã triển khai khảo sát tình 
hình học tập âm nhạc trên tổng số học sinh của 4 lớp 7A0, 7A1, 7A2, và 7A3, 
kết quả nhận được như sau: 
Lớp Sĩ số Con có yêu 
thích môn âm 
nhạc không? 
Con có thuộc 
hết các bài TĐN 
lớp 6 không? 
Con có thuộc 
các bài hát trong 
SGK âm nhạc 
lớp 6 không? 
Con có hiểu rõ 
về kiến thức 
nhạc lí ở nội 
dung học âm 
nhạc lớp 6 
không? 
Con có nhớ tên 
những Nhạc sĩ 
được nhắc đến 
trong phần âm 
nhạc lớp 6 
không? 
C K BT C K BT C K BT C K BT C K BT 
7A0 51 18 16 17 12 31 7 16 19 16 8 31 10 19 18 14 
7A1 56 16 21 19 10 32 14 14 26 16 6 42 8 17 25 14 
7A2 49 15 22 12 14 26 9 11 25 14 3 31 15 13 21 15 
7A3 50 17 23 10 9 28 13 10 23 17 5 29 16 9 24 17 
Tổng 206 66 82 58 45 117 43 51 93 63 22 133 49 58 88 60 
(%) 100% 32
% 
39,9
% 
28,2
% 
21,8
% 
56,8
% 
20,9
% 
24,8
% 
45,1
% 
30,6
% 
10,7
% 
64,6
% 
23,8
% 
28,2
% 
42,7
% 
29,1
% 
Chú thích: C: Có ; K: Không ; BT: Bình thường. 
SKKN: “Nâng cao hiệu quả sử dụng các phương tiện dạy học trong đổi mới phương pháp dạy học môn Âm nhạc” 
9/19 
Lộc Thị Liên Trường THCS Thái Thịnh, Quận Đống Đa 
Kết quả này cho ta thấy rõ một điều: học sinh chưa thực sự yêu thích và 
chưa thực sự có hứng thú với bộ môn âm nhạc. Vậy, làm thế nào thu hút được 
đông đảo học sinh chú ý đến những tiết dạy âm nhạc? Làm thế nào để các con 
yêu thích hơn nữa và dành nhiều sự quan tâm hơn nữa cho các giờ học âm 
nhạc? Một phần không nhỏ chính là nhờ phương pháp dạy học của giáo viên âm 
nhạc. Mà cách làm cụ thể chính là việc ứng dụng hiệu quả các phương tiện và 
tích cực đổi mới phương pháp dạy học để khơi gợi cảm hứng, tìm mọi cách thu 
hút sự quan tâm của học sinh, khuyến khích các em tham gia tích cực vào giờ 
học âm nhạc. 
SKKN: “Nâng cao hiệu quả sử dụng các phương tiện dạy học trong đổi mới phương pháp dạy học môn Âm nhạc” 
10/19 
Lộc Thị Liên Trường THCS Thái Thịnh, Quận Đống Đa 
Chương 2: GIẢI PHÁP THỰC HIỆN 
Chúng ta có thể thấy được việc giáo viên sử dụng chưa hiệu quả các 
phương tiện thiết bị trong đổi mới phương pháp dạy học bộ môn âm nhạc, đã 
dẫn đến việc chưa thực sự thu hút được sự tham gia của học sinh, hoạt động tích 
cực của học sinh chưa cao, điều này cũng ảnh hưởng khả năng nhận thức thẩm 
mĩ của học sinh về âm nhạc. Trước những tồn tại về việc sử dụng các phương 
tiện dạy học chưa hiệu quả, sau một vài năm thử nghiệm, tìm tòi, học hỏi, tôi đã 
mạnh dạn tìm ra giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng các phương tiện 
dạy học, nhất là việc sử dụng hiệu quả các trang thiết bị theo phương pháp đổi mới 
và kết hợp các phương tiện dạy học trong giảng dạy các phân môn thuộc bộ môn âm 
nhạc. 
2.1. Sử dụng hiệu quả trang thiết bị dạy học theo phương pháp đổi mới 
2.1.1. Phòng học bộ môn 
Để giờ học âm nhạc thực sự hiệu quả, điều kiện đầu tiên là: tiết học đó 
phải được tổ chức trong phòng học bộ môn âm nhạc. Khi tổ chức lớp học âm 
nhạc tại phòng học bộ môn riêng biệt sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên và 
học sinh, tạo không khí vui vẻ, thoải mái cho cả người dạy và người học, không 
làm ảnh hưởng đến các lớp khác. Thêm vào đó, phòng học bộ môn âm nhạc là 
nơi có đầy đủ các phương tiện dạy học giúp giáo viên không phải vất vả trong 
việc mang, di chuyển các phương tiện dạy học: đàn organ, máy tính, máy chiếu, 
các nhạc cụ khác đến từng lớp học. Do đó, việc nhà trường có được phòng học bộ môn 
âm nhạc riêng biệt là rất cần thiết. 
2.1.2. Công nghệ thông tin trong nhà trường 
Giáo viên cần phải khai thác triệt để lượng thông tin hữu ích phục vụ cho 
bộ môn có từ mạng Internet: thông tin của tác phẩm, thông tin các nhạc sĩ, 
thông tin về các sinh hoạt âm nhạc của các vùng miền đẩy mạnh việc sử dụng 
các phương tiện công nghệ: máy tính, máy chiếu Projector, sử dụng thành thạo các 
phần mềm tạo bài giảng điện tử, tạo giáo án điện tử: Microsoft Powerpoint, 
Articulate Present 09, Violet 1.8. để bài dạy mang tính trực quan sinh động cao, các 
phần mềm thuộc chuyên ngành Âm nhạc hỗ trợ: Encore 4.5, Fenale 2009, 
Sibelius thông qua đó tạo điều kiện cho học sinh được học bằng nhiều giác 
quan: nghe, nhìn, vận động, cảm nhận tạo cho học sinh sự hứng thú, tiếp thu lượng 
kiến thức nhanh hơn, hoạt động dạy học của giáo viên trở nên nhẹ nhàng nhưng 
hiệu quả. 
SKKN: “Nâng cao hiệu quả sử dụng các phương tiện dạy học trong đổi mới phương pháp dạy học môn Âm nhạc” 
11/19 
Lộc Thị Liên Trường THCS Thái Thịnh, Quận Đống Đa 
Ví dụ: Dạy bài hát mới: 
- Về phần giới thiệu tác giả tác phẩm: Giáo viên khai thác thêm một số 
thông tin ở Internet mà các tư liệu khác chưa có. 
- Cho học sinh nghe giai điệu bài hát: Bài hát được giáo viên soạn trên 
phần mềm Fenale 2009 được trình diễn trực tiếp trên máy tính không cần mang 
theo băng đĩa. 
- Dạy và ôn TĐN: Bài TĐN được giáo viên soạn trên phần mềm Encore 
4.5 hoặc phần mềm Sibelius, học sinh được theo dõi trực tiếp phần mềm trình 
bày cao độ tiết tấu một cách chính xác, thay cho bảng phụ 
- Dạy âm nhạc thường thức: Giáo viên khai thác từ Internet các thông tin 
cần thiết cho bài giảng: hình ảnh, các đoạn video mang tính minh họa cao và cho 
các em theo dõi trực tiếp bằng hệ thống máy tính và projector sau khi đã được 
biên tập bằng phần mềm : Powerpoint, Violet 
2.1.3. Nhạc cụ được trang cấp 
Hiện nay các trường THCS đã được trang cấp các loại nhạc cụ: Đàn organ, 
đàn ghita.. đây là những nhạc cụ vừa hiện đại vừa thông dụng tập trung khá đầy 
đủ các chức năng của một dàn nhạc thu nhỏ. 
Qua giảng dạy cho thấy học sinh rất hứng thú khi học môn âm nhạc nhưng 
cũng dễ nhàm chán nếu người giáo viên không vận dụng linh hoạt các kĩ năng 
cơ bản vào tiết dạy: phương pháp truyền đạt, kĩ năng ca hát, sử dụng nhạc cụ, 
chỉ huy nhịp 
Ví dụ: Khi dạy bài hát mới cho học sinh, ngoài việc cho học sinh nghe 
băng đĩa đòi hỏi người giáo viên phải hát mẫu và biểu diễn bài hát đó trên nhạc 
cụ. Điều này sẽ giúp cho học sinh bước đầu nhớ giai điệu bài hát và quan trọng 
hơn là làm cho học sinh hứng thú với tiết học. 
Ví dụ: Trong tiết dạy có nội dung giới thiệu về một số loại nhạc cụ phương 
Tây (Âm nhạc 7 - Tiết 6) nếu muốn tạo hiệu quả cho nội dung giảng dạy này thì 
ngoài việc cho các em xem tranh ảnh thì đồng thời cho các em nghe tiếng các 
loại nhạc cụ đó thông qua một số trích đoạn âm nhạc bằng việc khai thác nhạc cụ 
điện tử (đàn organ). Như thế không những vừa để cho các em vừa thấy, vừa 
nghe còn tạo cho học sinh thêm sôi động hứng thú. Hoặc trong tiết dạy bài TĐN 
mới giáo viên sử dụng nhạc cụ đánh mẫu bài đọc một hoặc hai lần sau đó phân 
câu đánh từng câu ngắn cho học sinh nghe và tự tập luyện. Thông qua tiếng 
SKKN: “Nâng cao hiệu quả sử dụng các phương tiện dạy học trong đổi mới phương pháp dạy học môn Âm nhạc” 
12/19 
Lộc Thị Liên Trường THCS Thái Thịnh, Quận Đống Đa 
nhạc cụ, ngoài việc giúp cho học sinh chủ động tập luyện, rèn luyện tai nghe còn 
giúp cho giáo viên đỡ tốn công sức vì phải đọc đi đọc lại nhiều lần nhưng vẫn 
mang lại hiệu quả cao. 
2.1.4. Nhạc cụ tự làm: Thanh phách, song loan 
Với mục đích hình thành trong các em kĩ năng giữ và đánh nhịp, đây là hai 
nhạc cụ đơn giản, giáo viên có thể hướng dẫn cho các em tự làm để phục vụ tốt cho 
việc học. 
2.2. Kết hợp các phương tiện dạy học trong giảng dạy các phân môn 
Chắc chắn khi ứng dụng một cách triệt để các phương tiện dạy học vào 
trong các giờ học âm nhạc sẽ đem lại hiệu quả cao. Nhưng không phải giờ học 
âm nhạc nào cũng đưa vào tất cả các ứng dụng, các phương tiện dạy học sẵn có. 
Vậy, người giáo viên có tiết dạy hiệu quả là người biết lựa chọn các phương 
tiện phù hợp với các nội dung cần truyền tải tới học sinh khiến cho học sinh 
cảm thấy hứng thú và muốn học. 
2.2.1. Phân môn học hát 
 Trong trường phổ thông dạy âm nhạc cho học sinh là dạy đại trà, nó khác 
với cách dạy ở các trường âm nhạc chuyên biệt. Khả năng âm nhạc ở học sinh 
còn hạn chế, không đồng đều nên việc dạy hát cho các em phải từ từ và tiến hành 
theo các bước nhất định và hợp lí. Việc sử dụng phương tiện để dạy cho học sinh 
chính vì thế lại có ý nghĩa quan trọng, nó giúp cho các em nghe được âm thanh 
chuẩn xác của đàn, tạo sự hứng thú, sôi nổi trong giờ học. 
 Ví dụ: Các bước trong tiết dạy bài dân ca Đi cắt lúa (Âm nhạc 7 – tiết 20), 
giáo viên nên sử dụng các phương tiện như sau: 
• Bước 1: Giới thiệu bài hát. 
 Giáo viên có thể sử dụng tranh, ảnh hay bản đồ được sưu tầm từ Internet 
để chiếu lên màn hình giới thiệu về bài hát. Giáo viên chiếu tranh ảnh của núi 
rừng và đồng bào các dân tộc ở Tây Nguyên, bản đồ Việt Nam để giới thiệu cho 
học sinh. 
• Bước 2: Tìm hiểu bài hát 
 Chuẩn bị bản nhạc bài Đi cắt lúa bằng phần mềm Fenale 2009 chiếu to 
qua màn hình, cho học sinh xem, tìm hiểu bài hát thông qua việc đọc lời ca và 
tìm hiểu các kí hiệu âm nhạc được sử dụng trong bài. 
SKKN: “Nâng cao hiệu quả sử dụng các phương tiện dạy học trong đổi mới phương pháp dạy học môn Âm nhạc” 
13/19 
Lộc Thị Liên Trường THCS Thái Thịnh, Quận Đống Đa 
• Bước 3: Nghe, trình bày bài hát: 
 Giáo viên mở nhạc bằng băng đĩa cho học sinh nghe mẫu bài hát hoặc đệm 
đàn và hát cho học sinh nghe bài hát. 
• Bước 4: Luyện thanh 
 Giáo viên dùng nhạc cụ đàn mẫu âm hay một chuỗi âm ngắn, đơn giản để 
học sinh nghe và đọc theo. 
• Bước 5: Tập hát từng câu: 
 Giáo viên dùng nhạc cụ đàn giai điệu từng câu hát ngắn cho học sinh nghe, 
mỗi câu khoảng 2,3 lần sau đó học sinh tập hát theo. Trong khi học sinh tập hát 
từng câu, giáo viên có thể dùng đàn đệm theo để tạo hưng phấn cho học sinh 
• Bước 6: Tập hát cả bài 
 Khi học sinh đã thuộc từng câu hát, giáo viên cho học sinh ghép cả bài. 
Lúc này việc sử dụng nhạc cụ là rất cần thiết, giáo viên sử dụng nhạc cụ để đệm 
cho học sinh hát. 
• Bước 7: Củng cố bài: Giáo viên dùng nhạc cụ đánh một số giai điệu ngắn 
cho học sinh nghe, học sinh đoán câu hát và trình bày lại. 
2.2.2. Phân môn nhạc lí 
Dạy nhạc lí trong nhà trường phổ thông - một trong những phân môn mà 
nhiều giáo viên thường thấy khó, khô khan khi dạy. Để tránh tình trạng dạy 
chay việc đưa các phương tiện để dạy phân môn nhạc lí là điều hết sức cần 
thiết: Đàn Organ, thanh phách, máy chiếu, vi tính. 
* Cách sử dụng các phương tiện: 
+ Khi cần minh họa các kiến thức bằng âm thanh để giúp học sinh nhận ra 
vai trò của nội dung nhạc lí, việc sử dụng nhạc cụ là hết sức cần thiết. 
+ Khi học về các loại gam trưởng, giọng trưởng, gam thứ, giọng thứ, quãng 
giáo viên có thể cho học sinh nghe hiệu quả âm thanh qua nhạc cụ hoặc lấy từ 
nguồn Internet một số bài nhạc khác nhau để học sinh phân biệt được đặc điểm và 
tính chất của gam trưởng, gam thứ, giọng trưởng, giọng thứ và quãng. 
2.2.3. Phân môn tập đọc nhạc 
 Để tránh việc dạy theo phương pháp cũ tức là dạy truyền khẩu giáo viên rất 
cần phải sử dụng nhạc cụ để luyện cho học sinh nghe cao độ, tiết tấu. 
SKKN: “Nâng cao hiệu quả sử dụng các phương tiện dạy học trong đổi mới phương pháp dạy học môn Âm nhạc” 
14/19 
Lộc Thị Liên Trường THCS Thái Thịnh, Quận Đống Đa 
 Phương tiện để dạy tập đọc nhạc: Các bài tập đọc nhạc được viết bằng 
phần mềm chuyên dụng: Fenale 2009, Encore 4.5, Sibelius. 
Đàn organ, thanh phách, máy vi tính, đĩa nghe nhạc, máy chiếu. 
Ví dụ: Cách sử dụng các phương tiện trong bài TĐN số 8 “Chú chim nhỏ dễ 
thương” (Âm nhạc 7 – tiết 29) 
+ Giáo viên chiếu bài TĐN số 8 lên màn hình để giới thiệu bài và để học 
sinh nhìn rõ bản nhạc đầy đủ và tìm hiểu về: các trường độ, cao độ, nhịp, sắc 
thái, những ký hiệu âm nhạc được sử dụng trong bài TĐN Bài TĐN được viết 
bằng phần mềm Fenale 2009, Encore 4.5 hoặc Sibelius. 
+ Giáo viên dùng đàn phím điện tử đánh từng câu nhạc ngắn để học sinh 
luyện cao độ, đọc từng câu. 
+ Giáo viên dùng nhạc cụ gõ (thanh phách, song loan) hướng dẫn học sinh 
luyện tập tiết tấu. 
+ Cho học sinh nghe bài TĐN số 8 bằng phần mền chuyên dụng để học sinh 
củng cố lại bài học. 
2.2.4. Phân môn âm nhạc thường thức 
Dạy âm nhạc thường thức ở trường THCS cung cấp cho học sinh những 
thông tin về tác giả tác phẩm, những hiểu biết về âm nhạc mang tính phổ thông. 
Những phương tiện cần thiết: 
+ Tranh ảnh sưu tầm từ internet 
+ Đàn organ 
+ Máy chiếu 
+ Máy vi tính 
Ví dụ: Với

Tài liệu đính kèm:

  • pdfsang_kien_kinh_nghiem_nang_cao_hieu_qua_su_dung_cac_phuong_t.pdf